CICERONIS

TVSCVLANARVM

QVÆSTIONVM

LIBRI QVINQVE

Cum gratia priuilegio Cæfar. Maieft.
JNGOLSTADII,

EX TYPOGRAPHEO EDERIANO,
APVD ELISABETHAM ANGER
mariam, viduam.

Sumptibus Ioannis Hertfroj Bibliopola Monacenfis.
ANNO M.DC.XX.

4

M. TVLLII CI

CERONIS TVSCVLA-
narum Quæftionum.

LIBER PRIMVS,
Decontemnenda morte,

Vm defenfionum labori

bus, fenatoriifque muneribus aut omnino, aut magna ex parte effem aliquando liberatus,retuli me, Brute, te hortante maximè,adea stúdia, quæ retenta animo,remissa temporibus, longo interuallo intermiffa reuocaui: Et cum omnium artium, quæ adrectam viuendi viam pertinerent, ratio er di-_ fciplina ftudio fapientiæ, quæ philofophia dicitur, con→ tinetur : hoc mihi Latinis litteris illuftrandum pataui; non quia philofophia Græcis & litteris, & dactori

best percipi non poffet: fed meum iudicium femper fuit, omnia noftros aut inuenisse per fe fapientius, quàm Græcos aut accepta ab illis, feciffe meliora, quæ quidem digna ftatuiffent, in quibus elaborarent. Nam

mores & inftituta vite,refque domefticas ac familiareis nos profecto & melius tuemur, & lautius. Rem ergo publicam noftri maiores certè melioribus temperauerunt & inftitutis, & legibus,

Quid loquar de re militari? in qua cum virtute noftri multum valuerunt,tum plus etiam difciplinas. Iam illa, quæ natura non litteris affecuti funt, neque cum Græcis, neque vlla cum gente funt conferendas. Quæ enim tanta grauitas, que tanta conftantia, magnitudo animi, probitas, fides : que tam excellens in omni genere virtus in vllis fuit, vt fit cum maioribus noftris comparanda? Doctrina Gracianos, & omni litterarum genere fuperabat, in quo erat facile vincere non repugnanteis, nam cum apud Græcos antiquißimnm è doctis fit genus poëtarum, fiquidem Homerus fuit, & Hefiodus ante Romam conditam, Archilochus regnante Romulo: ferius poèticam nos accepimus. Annis enim C C C C C X. post Romam conditam Liuius fabulam dedit, C. Claudio Cæci filio, M. Taditano confulibus anno ante notam Ennium, qui fuit maior natus quàm Plautus & Neuius. Sero igitur à noftris poëte vel cogniti, vel recepti, quanquam est in Originibus, folitos effe in epulis carere conuiuas ad tibicinem de clarorum hominum. virtutibus, honorem tamen huic generi non fuiffe, declarat oratio Catonis. in qua obiecit vr probrum Marco Nobiliori, quod is in prouinciam poëtas duxiffet. duxerat autem Conful ille in Etoliam, vt fci

mus.

mus, Ennium. Quo minus ergo honoris erat poëtis, eò minora ftudia fuerunt. Nec tamen,fi qui magnis ingeniis in so genere exftiterunt, non fatis Græcorum gloriæ refponderunt. An cenfomus, Fabio nobilißimo homini laudi datum effet, qnod pingeret, non multos etiam apud nos futuros Polyguotos & Parrhafios fuiffe? Honos alit arteis:omnesque incenduntur ad ftudia gloria:iacentque ea femper, quæ apud quosque improbantur. 7

Summam eruditionem, Græci fitam cenfebant in neruorum, vocumque cantibus. Igitur & Epaminondas, princeps meo indicio Gracia, fidibus præcla re ceciniffe dicitur: Themistoclefque aliquot ante annis, cum in epulis recufafset lyram, habitus est indoEtior. Ergo in Gracia mufci floruerunt, difcebant que id omnes, nec qui nefciebat, fatis exclutus doctrina putabatur. In fummo apud illos honore Geomtrias fuit. itaque nihil mathematicis illuftrius. At nos metiendi, rationandig, vtilitate huius artis terminauimus modum. At contrà oratorem celeriter complexi fumus: nec cum primò eruditum, aptum tamen ad dicendum, post autem eruditum, nam Galbam, Africanum, Lælium,, doctos fuiffe, memoriæ traditum est: ftudiofum autem eum, qui his ætate anteibat, Catonem: post verò Lepidum, Carbonem, Gracchos: deinde isa magnos noftram ad ætatem, vt non multum, aut nihil omnino Græcis crederemus. Philofophia iacuit vfque ad hanc ætatem, nec vllum babuit

A 3