Billeder på siden
PDF
ePub

στήθεσι φαινομένοις λιγυρᾶς ἀρξεύμεθ ̓ ἀοιδᾶς.
ἕρπεις ὦ φίλ' "Αδωνι καὶ ἐνθάδε κείς ̓Αχέροντα
ἡμιθέων, ὡς φαντί, μονώτατος. οὔτ ̓ Αγαμέμνων
τοῦτ ἔπαθ ̓, οὔτ ̓ Αἴας ὁ μέγας βαρυμάνιος ἥρως,
οὔθ ̓ Εκτωρ Εκάβας ὁ γεραίτερος εἴκατι παίδων,
οὐ Πατροκλῆς, οὐ Πύρρος ἀπὸ Τροίας ἐπανελθών,
οὔθ ̓ οἱ ἔτι πρότερον Λαπίθαι καὶ Δευκαλίωνες,
οὐ Πελοπηιάδαι τε καὶ Αργεος. ἄκρα Πελασγοί.
ἵλαθι νῦν φίλ ̓ Αδωνι, καὶ ἐς νέωτ ̓ εὐθυμήσαις.
καὶ νῦν ἦνθες, Αδωνι, καὶ ὅκκ ̓ ἀφίκῃ, φίλος ἡξεῖς.

ΓΟΡΓΩ.

Πραξινόα, τί χρῆμα σοφώτερον ἢ θήλεια; ὀλβία ὅσσα ἴσατι, πανολβία ὡς γλυκὺ φωνεῖ. ὥρα ὅμως κεἰς οἶκον. ἀνάριστος Διοκλείδας 135. ἀρξεύμεθ ̓ G. Kiefsling] ἀρξώμεθ 145. τί Spohn] τὸ νιν συνολοφύρεσθαι καὶ θρηνείν.

ἀνεῖσαι, remittentes sinum, das Gewand loslassend, herabfallen lassend, so dafs die Brust entblöfst wird. Vgl. Ilias 22, 80.

135. στήθ. φαιν. Vgl. Anm. zu 7, 20. λιγ. ά. Odyss. 12, 44 u. 183. Theokr. 17, 113.

138. βαρυμάνιος, impatiens irae,wie Ovid Met. 13, 3 von Aias sagt. 139. γεραίτερος. Für den Comparativ vgl. 1, 20. 3, 47. 12, 32. Kühner II p. 20 f. 3. εἴκατι

(Dor. § 36), τῷ ἀρτίῳ ἀριθμῷ ἀποκέχρηται, ὡς καὶ Σιμωνίδης. Ὅμη ρος δὲ (Ilias 24, 496) ἐννεακαίδεκα λέγει. Schol.

140. Πύρρος oder Νεοπτόλεμος (vgl. U. Köhler, Satura philol. in hon. Sauppii p. 82 f.), der Sohn des Achilleus, der nach der Zerstörung Troias die Tochter des Menelaos heiratete (Odyss. 4, 1 flg.).

141. Λαπίθαι. Von den Lapithen Pirithoos und Dryas sagt Nestor Ilias 1, 262: οὐ γάρ πω τοίους ἴδον ἀνέρας οὔτε ίδωμαι, οἷον Πειρίθούν τε Δρύαντά τε, ποι μένα λαῶν. Δευκαλίωνες ist wohl (wegen Λαπίθαι) als Patronymicum zu fassen, die Söhne des Deukalion. Mit Unrecht will Kiefsling den Ausdruck auf Deukalion allein beziehen.

Meineke] &

135

140

145

142. Nach der Erwähnung Agamemnons v. 137 und nach οἱ ἔτι πρότερον ν. 141 ist die Erwähnung der Pelopiden kaum mehr erträglich. Vielleicht ist der Vers anderswoher hier eingeschoben. (H.) ἄκρα. Schol.: οἱ ἐξοχώτατοι. Vgl. Eur. Phoen. 430 πολλοὶ Δαναῶν καὶ Μυκηναίων ἄκροι πάρεισι. 1245 Δαναϊδῶν ἄκροι. Mit dem Neutrum vgl. den Ausdruck,,die Spitzen der Behörden". S. zu 14, 47 πάντα. (Als Αργεος ἄκρα konnten die Pelasger bezeichnet werden wegen ihres ehrwürdigen Alters, ihrer gewaltigen Bauwerke u. s. w. Vgl. Ilias 10, 429 u. Odyss. 19, 177 διοι Πελασγοί. Η.)

143. εἰς νέωτα, εἰς (νέον) ἔτος, übers Jahr, wenn wir wieder deine Rückkehr zu den Lebenden feiern. Vgl. v. 74 εἰς ὥρας und Bions Nachahmung 1, 98.

144. ήνθες, scil. φίλος. S. Anm. zu 22, 68.

145. Vgl. v. 64. Zu χρῆμα vgl. v. 83 und Strabo 13 p. 617 Σαπφὼ θαυμαστόν τι χρῆμα.

146. Glücklich ist die Sängerin wegen (ὅσσα, vgl. 25, 40 οἷον) dessen, was sie alles weils (ἴσατι, Dor. § 90).

147. Διοκλείδας. S. v. 18.

χωνὴρ ὄξος ἅπαν, πεινᾶντι δὲ μηδὲ ποτένθης. χαῖρε Αδων ἀγαπητέ· καὶ ἐς χαίροντας ἀφίκευ.

148. nav. Soph. Philokt. 927 ὦ πῦρ σὺ καὶ πᾶν δεῖμα. Soph. Elektr. 301 ὁ πάντ ̓ ἄναλκις οὗτος, ἡ πᾶσα βλάβη. πεινᾶντι (sc. auto), Dor. § 14.

149. χαῖρε, Αδων. Der Hiatus rechtfertigt sich durch homerische Analogieen. S. Hoffmann, quaestt. Hom. I p. 92 f. Theokr. 15, 32. Sehr häufig schliefsen die homer. Hymnen mit dem Ausrufe χαῖρε ἄναξ oder xaige άvaoca. S. Hymn. 14,

9. 15, 5. 18, 48. 20, 5. Das Wort avaş hatte allerdings das Digamma. Dies übersah man aber später und fand auch nach dieser Analogie gewifs nichts Auffallendes in der Verbindung χαῖρε Αδων.

Αδων, abgekürzte Form für "A8oovis, findet sich auch an den von Meineke angeführten Stellen, Anth. Pal. 6, 275. Athen. 14 p. 624 B. Hesych. Αδωνα· τὸν Αδωνιν, ἀφίκευ. S. Dor. § 24.

XVI.

ΧΑΡΙΤΕΣ Η ΙΕΡΩΝ.

Αἰεὶ τοῦτο Διὸς κούραις μέλει, αἰὲν ἀοιδοῖς, ὑμνεῖν ἀθανάτους, ὑμνεῖν ἀγαθῶν κλέα ἀνδρῶν. Μοῦσαι μὲν θεαὶ ἐντί, θεοὺς θεαὶ ἀείδοντι· ἄμμες δὲ βροτοὶ οἵδε βροτοὺς βροτοὶ ἀείδωμεν.

[blocks in formation]

2, 56. Cic. pro Mil. 21, 56. pro Deiot. 14, 40. Eben so non semper im Anfange von Hor. Od. 2, 11, 1. Quintil. 10, 1, 14. Auf alɛl folgt im fünften Fulse alev wie 25, 123.

2. κλέα ἀνδρῶν, egregia quae laudes sequuntur facinora. Der Ausdruck ist homerisch. Ilias 9, 189 u. 524. Odyss. 8, 73. Vgl. Hymn. Hom. 32, 18. Hes. Theog. 100. Hoffmann, quaestt. Homer. I p. 87.

3. Dεovsdeal. Vgl. v. 4. Odyss. 1,313. Soph. Oed. R. 479. Cic. Lael. 1 ut tum ad senem senex de senectute, ad amicum amicissimus de amicitia scripsi.

4. old, die wir hier auf Erden leben. Vgl. 4, 48. Hor. Epist. 1, 6, 3 hunc solem, die Sonne, die wir hier vor Augen haben". (Krüger).

[ocr errors]

13

τίς γὰρ τῶν ὁπόσοι γλαυκὰν ναίουσιν ὑπ ̓ ἀπ ἡμετέρας Χάριτας πετάσας ὑποδέξεται οἴκῳ ἀσπασίως, οὐδ ̓ αὖτις ἀδωρήτους ἀποπέμψει; αἱ δὲ σκυζόμεναι γυμνοῖς ποσὶν οἴκαδ ̓ ἴασι, πολλά με τωθάζοισαι ὅτ' ἀλιθίαν ὁδὸν ἦνθον, ὀκνηραὶ δὲ πάλιν κενεᾶς ἐν πυθμένι χηλοῦ ψυχροῖς ἐν γονάτεσσι κάρη μίμνοντι βαλοῖσαι, ἔνθ ̓ αἰεί σφίσιν ἕδρα, ἐπὴν ἄπρηκτοι ἵκωνται. τίς τῶν νῦν τοιόσδε; τίς εὖ εἰπόντα φιλήσει;

5

10

οὐκ οἶδ ̓· οὐ γὰρ ἔτ ̓ ἄνδρες ἐπ ̓ ἔργμασιν ὡς πάρος ἐσθλοῖς αἰνεῖσθαι σπεύδοντι, νενίκηνται δ ̓ ὑπὸ κερδέων.

15

πᾶς δ ̓ ὑπὸ κόλπῳ χεῖρας ἔχων πόθεν οἴσεται ἀθρεῖ
ἄργυρον, οὐδέ κεν τὸν ἀποτρίψας τινὶ δοίη,
ἀλλ ̓ εὐθὺς μυθεῖται· ἀπωτέρω ἢ γόνυ κνάμα
αὐτῷ μοί τι γένοιτο· θεοὶ τιμῶσιν ἀοιδούς.

τίς δέ κεν ἄλλου ἀκούσαι; ἅλις πάντεσσιν Ὅμηρος.
οὗτος ἀοιδῶν λῷστος, ὃς ἐξ ἐμεῦ οἴσεται οὐδέν.
δαιμόνιοι, τί δὲ κέρδος ὁ μυρίος ἔνδοθι χρυσός
12. σφισιν *] σφιν

5. γάρ. Vgl. 22, 115. Kühner II p. 726. γλαυκὰν. Licht glänzend heifst hier die Morgenröte, wie anderwärts γλαυκός von dem Strahle des Mondes und dem Lichte der Sterne gesagt ist. S. z. B. Tryphiod. 514. ὑπ ̓ ἀῶ. Vgl. Ilias 5, 267 und Anm. zu 7, 76.

[ocr errors]

6. Χάριτας, die Huldgöttinnen, welche mich begleiten und mich zu Liedern begeistern. Denn Χάρις ἅπαντα τεύχει τὰ μείλιχα θνατοῖς singt Pindar Ol. 1, 30. Derselbe Dichter sagt vom Pflegen der Sangeskunst Olymp. 9, 27: Χαρίτων νέμο μαι κᾶπον· κεῖναι γὰρ ὤπασαν τὰ τερπνά. Vgl. Pind. Οl. 14, 5. Theokr. 28, 7. πετάσας, scil. τὰς πύλας (nicht τὰς χεῖρας wie Glosse im cod. r. Ilias 13, 549 kann nicht verglichen werden).

[ocr errors]

8. Th. hatte mit einer Dichtung nicht den gewünschten Erfolg erzielt. Dies drückt er allegorisch aus, indem er sagt, seine Chariten seien, nachdem sie nichts ausgerichtet hätten und wieder fortgeschickt worden seien, unmutig zu ihm heimgekehrt.

[blocks in formation]

302

13. εὖ εἰπ. Vgl. wegen des scheinbaren Hiatus z. B. Odyss. 1, εὖ εἴπῃ. Anm. zu 25, 37.

18. γόνυ κνήμης ἔγγιον lautete ein Sprichwort nach Aristot. Eth. Nicom. 1168 b 8. Vgl. Cic. ad fam. 16, 23. Athen. 9 p. 383 C. Plaut. Trin. 5, 2, 30 tunica pallio propior. Der Sinn der Redensart ist also hier: deine Poesien liegen mir ferner als andere wichtigere Dinge; um diese habe ich mich zunächst zu kümmern. (H.)

19. θεοὶ κτλ. Vielleicht Anspielung auf die Erzählung von Simonides. Cic. de orat. 2, 86. Lehrs, popul. Aufs. aus dem Alt. p. 387.

2

21. Die Fassung des Gedankens hat etwas Schiefes. Von dem Reichen, der so spricht, werden alle oder die meisten Sänger mit leeren Händen abziehen; wie kann er also den, welcher nichts erhält, als λῷστος bezeichnen? Passend wäre der Ausdruck, wenn es hiefse:,,Der ist mir der liebste, der nichts von mir verlangt." (H.)

κείμενος; οὐχ ἅδε πλούτου φρονέουσιν ὄνασις,
ἀλλὰ τὸ μὲν ψυχᾷ, τὸ δὲ καί τινι δοῦναι ὀπαδῶν,
πολλοὺς δ ̓ εὖ ἔρξαι παῶν, πολλοὺς δὲ καὶ ἄλλων
ἀνθρώπων, αἰεὶ δὲ θεοῖς ἐπιβώμια ρέζειν,
μηδὲ ξεινοδόκον κακὸν ἔμμεναι, ἀλλὰ τραπέζῃ
μειλίξαντ ̓ ἀποπέμψαι, ἐπὴν ἐθέλωντι νέεσθαι,
Μουσάων δὲ μάλιστα τίειν ἱεροὺς ὑποφήτας,
ὄφρα καὶ εἶν Αίδαο κεκρυμμένος ἐσθλὸς ἀκούσῃς,
μηδ ̓ ἀκλεὴς μύρηαι ἐπὶ ψυχροῦ ̓Αχέροντος,
ὡσεί τις μακέλα τετυλωμένος ἔνδοθι χεῖρας
ἀχὴν ἐκ πατέρων πενίην ἀκτήμονα κλαίων.
πολλοὶ ἐν ̓Αντιόχοιο δόμοις καὶ ἄνακτος Αλεύα
ἁρμαλιὴν ἔμμηνον ἐμετρήσαντο πενέσται·
πολλοὶ δὲ Σκοπάδῃσιν ἐλαυνόμενοι ποτὶ σακούς
μόσχοι σὺν κεραῇσιν ἐμυκήσαντο βόεσσι,
μυρία δ ̓ ἂμ πεδίον Κραννώνιον ἐνδιάασκον
ἐμμενὲς ἔκκριτα μῆλα φιλοξείνοισι Κρεώνδαις·
24. ὀπαδῶν Wordsworth] ἀοιδῶν 39. ἐμμενὲς Bücheler] ποιμένες

24. ψυχᾷ, genio tuo. Hor.Od. 4, 7, 19 cuncta manus avidas fugient heredis, amico quae dederis animo. Aesch. Pers. 827 χαίρετε, ψυχῇ διδόντες ἡδονὴν καθ ̓ ἡμέραν. 27. τραπέζη. Vgl. 13, 38.

30. ὑποφήτας. Vgl. 22, 116. Hor. Ars poet. 391 heifst Orpheus sacer interpresque deorum. Vgl. Cic. pro Archia 8, 18 und 12, 31.

31. ψυχροῦ 4. S. zu 25, 209. 33. ἀχήν. Hesych. ἀχῆνες πένητες. ἠχῆνες· πτωχοί. ἐκ πατέρων. Vgl. 24, 106. Kallim. fr. 66e Schn. οὐ γάρ μοι πενίη πατρώιος οὐδ ̓ ἀπὸ πάππων εἰμὶ λιπερνῆτις.

34. Ἀντιόχοιο, eines Königs in Thessalien, Zeitgenossen des Dichters Simonides von Keos, der denselben in Liedern verherrlichte. Schol.: ὁ δὲ Αντίοχος Εχεκρατίδου καὶ Δυσήριδος υἱὸς ἦν, ὥς φησι Σιμωνίδης. Vgl. Schneidewin zu Simon. p. 66. Αλεύα. Bei dem Fürstengeschlecht der Aleuaden in Thessalien (Herod. 7, 6 u. 172. Pind. Pyth. 10, 5) stand Simonides in hohem Ansehen und verewigte das Andenken desselben. - Der hier ge

25

30

35

nannte Aleuas ist nicht der Stammvater des Geschlechtes, ein angeblicher Nachkomme des Herakles, sondern ein denselben Namen führender Zeitgenosse des Simonides, Sohn des Simos. Buttmann, Mythologus II p. 252. (Η.)

36. Σκοπάδ. Bei Skopas, einem Machthaber in Thessalien aus dem Geschlechte der Skopaden, hielt sich einst Simonides auf, wie Cic. de orat. 2, 86 berichtet. Als Sieger in den olympischen Spielen wurde Skopas von Simonides besungen. Ein Bruchstück dieses Liedes hat sich bei Platon Protag. p. 339 A flg. erhalten. S. Schneidewin, delect. poes. Gr. p. 379. Bergk, poet. lyr. p. 1115 fr. 5.

38. Κραννώνιον. Zu Krannon in Thessalia Pelasgiotis hatte das Geschlecht des Skopas seinen Sitz. S. Schol.

39. ἐμμενές. ἐμμενὲς αἰεί als Versschlufs fünfmal bei Homer. Κρεώνδαις. Skopas war Sohn des Kreon. S. Plat. Protag. p. 339 A. Patronymicum Κρεῶνδαι, cuius primitivum est Κρέων Κρέον τος, ex nominativi falsa analogia

ἀλλ ̓ οὔ σφιν τῶν ἦδος, ἐπεὶ γλυκὺν ἐξεκένωσαν
θυμὸν ἐς εὐρεῖαν σχεδίαν στυγνοῦ ̓Αχέροντος
ἄμναστοι δὲ τὰ πολλὰ καὶ ὄλβια τῆνα λιπόντες
δειλοῖς ἐν νεκύεσσι μακροὺς αἰῶνας ἔκειντο,
εἰ μὴ δεινὸς ἀοιδὸς ὁ Κήιος αἰόλα φωνέων
βάρβιτον ἐς πολύχορδον ἐν ἀνδράσι θῆκ ̓ ὀνομαστούς
ὁπλοτέροις, τιμᾶς δὲ καὶ ὠκέες ἔλλαχον ἵπποι,
οἵ σφισιν ἐξ ἱερῶν στεφανηφόροι ἦνθον ἀγώνων.
τίς δ ̓ ἂν ἀριστῆας Λυκίων ποτέ, τίς κομόωντας
Πριαμίδας ἢ θῆλυν ἀπὸ χροιᾶς Κύκνον ἔγνω,
εἰ μὴ φυλόπιδας προτέρων ὕμνησαν ἀοιδοί;
οὐδ ̓ Οδυσεὺς ἑκατόν τε καὶ εἴκοσι μῆνας ἀλαθείς
πάντας ἐπ ̓ ἀνθρώπους, ̓Αίδαν τ ̓ εἰς ἔσχατον ἐνθών
ζωός, καὶ σπήλυγγα φυγὴν ὀλοοῖο Κύκλωπος,
δηναιὸν κλέος ἔσχεν, ἐσιγάθη δ ̓ ἂν ὑφορβός
Εὔμαιος, καὶ βουσὶ Φιλοίτιος ἀμφ ̓ ἀγελαίαις

Boeotorum ratione ad exemplum
andronymicorum ut Αβρώνδας (Anm.
zu 4, 1) formatum est. (Angermann
in Curtius' Stud. I 1 p. 39.)

40. Vgl. Ilias 18, 80 ἀλλὰ τί μοι τῶν ἦδος. Die Gedankenverbindung ist:,, mit dem Genufs des Reichtums ist es für jene Fürsten vorbei, seitdem sie in den Hades hinabgegangen; sie wären aber aufserdem auch vergessen, wenn nicht." (H.)

42. άuv. Vgl. Hor. Od. 4, 9, 25 flg. 44. δεινός, der gewaltige Sänger, potens vates (Hor. Od. 4, 8, 26). — ὁ Κήιος, Simonides, der hochgefeierte Dichter, stammte aus Iulis auf der Insel Keos. Er blühte 556-469 v. Chr. und erfreute sich auch der Gunst Hierons I. von Syrakus, wie dies z. B. aus Xenophons Hieron entnommen werden kann.

[blocks in formation]

40

45

50

55

48. ἀριστας Λυκίων, Sarpedon, Glaukos, Pandaros. Vgl. Ilias 2, 876. 5, 105 u. s. w.

49. θῆλυν K. Kyknos, ein Sohn des Poseidon, wurde von Achilleus getötet. [Ein altes Epos, Κύπρια ἔπη betitelt, hatte hiervon erzählt: Proclus Chrestom. in Westphals scriptt. metr. p. 236. Über den Verfasser desselben war man im Ungewissen. Zur Zeit Herodots (vgl. 2, 116) scheint die Meinung, dafs die Kyprien von Homer gedichtet seien, ziemlich verbreitet gewesen zu sein; sonst wird öfter Stasinos als Verfasser genannt. Dafs Theokrit das Epos dem Homer nicht beilegte, ist wohl aus dem Plur. &οιdoí v. 50, vgl. mit v. 44 und 57, zu entnehmen. H.] Vgl. Ovid Met. 12, 75 flg. Pind. O1. 2, 82. Wegen seiner weifsen Hautfarbe nennt ihn

Theokrit θῆλυν ἀπὸ ze Schol.: λευκὸς γὰρ ἦν τὴν χροιὰν ἐκ γενε‐ τῆς, ὥς φησιν Ελλάνικος. Der Dichter sagt ἀπὸ, weil die Farbe das weibische Aussehen bewirkte. Matth. Gr. § 573 p. 1330. Ahnlich ist Theokr. 24, 78 zu erklären.

51. τε καὶ wie Pind. Οl. 1, 79. 55. βόες ἀγελαίαι ist homerische Verbindung.

« ForrigeFortsæt »