Billeder på siden
PDF
ePub

ἄλσος ἐς ̓Αρτέμιδος, τα δὴ τόκα πολλὰ μὲν ἄλλα θηρία πομπεύεσκε περισταδόν, ἐν δὲ λέαινα.

φράζει μεν τὸν ἔρωθ ̓ ὅθεν ἵκετο, πότνα Σελάνα.

καὶ μ ̓ ὁ Θευχαρίδα Θράσσα τροφὸς ὁ μακαριτις
ἀγχίθυρος ναίοισα κατεύξατο και λιτάνευσε
τὰν πομπὰν θάσασθαι· ἐγὼ δέ οἱ ἁ μεγάλοιτος
ὡμάρτευν βύσσοιο καλὸν σύροισα χιτῶνα
κἀμφιστειλαμένα τὴν ξυστίδα τὴν Κλεαρίστας.

67. τόκα Casaubonus πόκα

Met. 2, 711 beschreibt. Die schöne Anaxo in diesem Zuge zu bewundern, hatte eben so viel Reiz, als die wilden Tiere zu sehen. Vergleichen läfst sich mit der folgenden Erzählung Plaut. Cist. 1, 1, 91 LE. quo is homo insinuavit pacto se ad te? SI. Per Dionysia. Mater pompam me spectatum duxit. Dum redeo domum, conspicio illum cet.

67-68. Uber die Menge der verschiedensten Tiere, welche in einer glänzenden πομπή zu Alexandria unter Ptolemäos Philadelphos mitgeführt wurden, vgl. Kallixenos bei Athen. 5 p. 200 F 201 C. (H.) 68. ἐν δὲ, atque in his. Ilias 16, 551 πολέες γὰρ ἅμ ̓ αὐτῷ λαοὶ ἕποντ', ἐν δ ̓ αὐτὸς ἀριστεύεσκε μάχεσθαι.

69. φράζεο, cognosce atque considera. τὸν ἔρωτα ὅθεν ἵκ. Krüger I § 61, 6, 2. Theokr. 30, 28. Quintil. 10, 1, 62. Cic. pro Deiot. 11, 30.

70. Uber den Genetiv Θευχα ρίδα s. Dor. § 41. Θευχαρίδας ist Patronymicum von Θεοχαρις, contr. Θεύχαρις (Dor. § 18) wie 14, 13 Κλεύνικος Κλεόνικος. 28, 13.

[ocr errors]

(Der Name Θεοχαρίδης kommt auch bei Nicol. Damasc. fr. 65 Müll. vor.) μακαρίτης, fem. μακαρίτις, war ein häufig angewendeter Ausdruck für

kürzlich Verstorbene, wobei wohl die ursprüngliche Bedeutung ebenso abgeschwächt war, wie es bei dem entsprechenden Gebrauche des Wortes ,,selig" vielfach der Fall ist. Aristoph. bei Stob. Flor. 121, 18 διὰ ταῦτα γάρ τοι καὶ και λοῦνται μακάριοι. πᾶς γὰρ λέγει

70

[merged small][merged small][merged small][ocr errors]

me rogavit.

[ocr errors]

72. θάσασθαι. S. Anm. zu 1, 149. 73. ὡμάρτευν. Dor. § 22. βύσσοιο. Wahrscheinlich ist die gelbe, besonders in Elis vorkommende, Byssospflanze zu verstehen, aus welcher nach Plin. H. N. 19, 1, 4 und Pausan. 5, 2, 5. 7, 21, 7 kostbare gelbe Stoffe gewebt wurden. Nach der Auseinandersetzung von Curtius, Peloponnes. 2 p. 10 unterliegt es wohl keinem Zweifel, dafs es Baumwolle war, welche die σύ Phönizier dort einführten. ροισα, ich schleppte trug als Schleppgewand. Stat. Ach. I 262 vestigia verrere palla. Ovid Her. 21,162 et trahitur multo splendida palla croco. So ἕλκειν τὸ ἱμάτιον Ar. Eth. Eud. 7, 8 p. 1150b u. a. Hor. Epod. 4, 7 metiente te viam cum bis trium ulnarum toga.

=

74. ξυστίδα, einen fein gewebten (Ilias 14, 179) Überwurf, yvναικεῖόν τι ἔνδυμα πεποικιλμένον, Schol. S. Bekker, Charikles III?

- τότε

Bank

φράζεό μεν τὸν ἔρωθ ̓ ὅθεν ἵκετο, πότνα Σελάνα.

ἤδη δ ̓ εὖσα μέσαν κατ ̓ ἀμαξιτόν, ᾧ τὰ Λύκωνος,
εἶδον ὁμοῦ Δέλφιν τε καὶ Εὐδάμιππον ιόντας.
τοῖς δ ̓ ἦν ξανθοτέρα μὲν ἑλιχρύσοιο γενειάς,
στήθεα δὲ στίλβοντα πολὺ πλέον ἢ τὸ Σελάνα,
ὡς ἀπὸ γυμνασίοιο- καλὸν πόνον ἄρτι λιπόντων.
φράζει μεν τὸν ἔρωθ ̓ ὅθεν ἵκετο, πότνα Σελάνα.

[ocr errors]

x

χὡς ἴδον, ὡς ἐμάνην, ὥς μεν περὶ θυμὸς ἰάφθη

77. ὁμοῦ Δέλφιν Meineke] Δέλφιν ὁμοῦ

[ocr errors]

Die

τὰν Κλεαρίστας. p. 208. Xystis der Klearista" ist nach der natürlichsten Erklärung die Xystis, welche der Kl. gehört. Simätha hat sie sich also von der Klearista (einer Freundin, wie wir annehmen mögen) geborgt. Da es sich um ein Prachtstück handelt, so darf dieses Borgen nicht befremden. (Auch sind wir darum, weil Simätha einen schönen Chiton von Byssos besitzt, noch nicht genötigt, sie uns als reich vorzustellen.) Vgl. Aristoph. Lysistr. 1189. Eurip. Εl. 191. Plautus Menaechm. 654. Aristides II p. 549 Dind. Jambl. de vita Pythag. § 55. Juvenal 6, 352 ut spectet ludos conducit Ogulnia vestem. Bast, epist. crit. p. 137. Gesucht sind folgende Erklärungen: xystida quam donavit mihi Clearista, oder: xystida quam hereditate mihi reliquit, oder: quam fecit, oder: eine xystis à la Cléariste. Greverus hält die Klearista für eine Putzmacherin, die durch Erfindung in Form und Stickerei zu Syrakus berühmt sein mochte.

[ocr errors]

76. εὖσα. Dor. § 86. μέσαν, vgl. 7, 10. - τα Λύκωνος, praedia vel aedes. Vgl. 5, 112. 4, 23.

77. Δέλφιν τε καὶ E. Vgl. 7, 3-4 καὶ Φρασίδαμος καὶ ̓Αντιγένης. 2, 7. 5, 50. 17, 77. Theophr. Hist. pl. 1, 8 u. a. Das a in Εὐδάμιππος mülste der Ableitung des Namens gemäfs kurz sein; denn Meinekes Annahme einer Zusammensetzung aus Εὔδημος und ἵππος oder aus ε und dem sonst nicht nach

75

80

gewiesenen Namen Δήμιππος ist wohl nicht statthaft. Es scheint indessen, dafs bei derartigen Namen die Reminiscenz an δᾶμος (einen häufigen Bestandteil von Eigennamen) mitunter eine Unsicherheit der Quantität bewirkt hat: vgl. Aristoph. Εq. 32, 7 ὁ δ ̓ Ιπποδά μου λείβεται θεώμενος. (Η.)

78. ἑλιχρύσοιο. S. zu 1, 30 und 8, 3 πυρροτρίχω. Ovid Met. 12, 395 barba erat incipiens, barbae color aureus.

79. στίλβοντα, glänzend in Jugendkraft. Nicht: glänzend von Salböl. Vgl. v. 102 λιπαρόχρως und v. 165. Odyss. 6, 237 κάλλει καὶ χάρισιν στίλβων. Σελάνα. Hom. Hymn. in Ven. 89 ὡς δὲ σε λήνη στήθεσιν ἀμφ' ἁπαλοῖσιν ἐλάμπετο,θαῦμα ιδέσθαι. [Tibull] 3, 4, 29. Hor. Od. 2, 5, 18.

80. ἀπὸ gehört zu λιπόντων und γυμνασίοιο hängt von πόνον ab. Die Construction λιπόντων καλὸν πόνον ἀπὸ γυμν. ist ungriechisch und unlogisch. (H.) πόνον. Ovid Met. 6, 241 transierant ad opus nitidae iuvenile palaestrae. λιπόντων. S. Anm. zu 25, 67.

82. Dreimal in der Ilias (14, 294. 19, 16. 20, 424) folgt auf den Vordersatz ὡς εἶδεν ein mit ὣς beginnender Nachsatz zum Ausdruck der unmittelbaren Aufeinanderfolge der Handlungen (Hentze zu Ilias 14, 294). Die ursprüngliche Bedeutung der beiden Partikeln ist wie

doch ist dieselbe schon bei Homer und noch mehr bei Theokrit, der

δειλαίας· τὸ δὲ κάλλος ετάκετο, κοὔτε τι πομπᾶς τήνας ἐφρασάμαν, οὐδ ̓ ὡς πάλιν οἴκαδ ̓ ἀπῆνθον · ἔγνων, ἀλλά μέ τις καπυρὰ νόσος ἐξεσάλαξε· κείμαν δ ̓ ἐν κλιντῆρι δέκ ̓ ἄματα καὶ δέκα νύκτας.

φράζεό μεν τὸν ἔρωθ ̓ ὅθεν ἵκετο, πότνα Σελάνα.

καί μευ χρὼς μὲν ὁμοῖος ἐγίνετο πολλάκι θάψῳ, ἔρρευν δ ̓ ἐκ κεφαλᾶς πᾶσαι τρίχες, αὐτὰ δὲ λοιπά ὀστί ̓ ἔτ ̓ ἧς καὶ δέρμα. καὶ ἐς τίνος οὐκ ἐπέρασα ἢ ποίας ἔλιπον γραίας δόμον ἅτις ἐπᾶδεν;

[ocr errors]

sich 3, 42 dieser Ausdrucksweise in gleicher Weise wie hier bedient, zurückgetreten, weshalb auch Vergil Ecl. 8, 41 Theokrits Worte nachahmt durch ut vidi, ut perii, ut me malus abstulit error. (H.) Der Sinn ist also: Sehen und Lieben war eins." Voss (Randgl.) vergleicht das deutsche,,so gesagt, so gethan." Ovid sagt Met. 8, 324: hanc pariter vidit, pariter Calydonius heros optavit. Met. 5, 395: paene simul visa est dilectaque raptaque Diti. Vgl. Moschos 2, 74 ὥς μιν φράσαθ' ὡς ἐόλητο θυμόν. — περὶ. Krüger II § 68, 33, 2. ἰάφθη, laesus est, vulneratus, percussus (Hor. Epod. 11, 2). Odyss. 2, 376 ὡς ἂν μὴ κλαίουσα κατὰ χρόα καλὸν ἰάπτη. Theokr. 3, 17. Moschos 4, 1 τίφθ' ὧδε φίλον κατὰ θυμὸν ἰάπτεις ;

[ocr errors]

in

83. τὸ δὲ κάλλος ἐτάκετο, dem das Antlitz durch fahle Blässe entstellt ward. Vgl. Sappho fr. 2 χλωροτέρα δὲ ποίας ἔμμι. Eur. Alk. 174 οὐδὲ τοὐπιὸν κακὸν μεθίστη χρωτὸς εὐειδῆ φύσιν. Bion 1, 30 κάτθανε δ ̓ ἁ μορφὰ σὺν Αδώνιδι. Ovid Her. 3, 141 abiit color. Met. 2, 601 et pariter vultusque deo plectrumque colorque excidit.

84. οὐδ ̓ : vgl. Krüger 1 § 69, 53. Kühner II p. 830. (H.) ἀπῆν θον. S. Dor. § 39.

85. ἐξεσάλαξε, sie jagte mich auf. Vgl. excutere Petron. 22, 4. Anth. Pal. 5, 235, 2. Nic. Alex. 457.

-

86. κείμαν. S. Dor. § 8. δέκ ἄματα (Dor. § 3) καὶ δέκα νύκτας. Vgl. Odyss. 9, 74 ἔνθα δύω

85

90

[blocks in formation]

[ocr errors]
[ocr errors]

90. ὀστία. Dor. § 13. ἦς. Dor. § 87. Vgl. Anm. zu 14, 3. δέρμα wie pellis bei Plaut. Aulul. 3, 6, 28: ossa atque pellis totus est, ita cura macet. Ovid Trist. 4, 6, 42 vix habeo tenuem quae tegat ossa cutem. Hor. Epod. 17, 22. ἐς τίνος, scil. γραίας. Eurip. Androm. 300 τίν οὐκ ἐπῆλθε, ποῖον οὐκ ἐλίσσετο δαμογερόντων; Die Antwort auf ἐς τίνος οὐκ ἐπέρασα; ist = omnes adii. Vgl. Sophokles Oed. R. 420-421. Vergil Ecl. 8, 26 quid non speremus amantes? Cic. Lael.

ἀλλ ̓ ἧς οὐδὲν ἐλαφρόν· ὁ δὲ χρόνος ἄνυτο φεύγων. φράζεό μεν τὸν ἔρωθ ̓ ὅθεν ἵκετο, πότνα Σελάνα.

χοὕτω τᾷ δούλᾳ τὸν ἀλαθέα μῦθον ἔλεξα·

εἶ ̓ ἄγε Θεστυλί μοι χαλεπᾶς νόσω εὑρέ τι μᾶχος.
πᾶσαν ἔχει με τάλαιναν ὁ Μύνδιος· ἀλλὰ μολοῖσα
τήρησον ποτὶ τὰν Τιμαγήτοιο παλαίστραν
τηνεῖ γὰρ φοιτῇ, τηνεῖ δέ οἱ ἡδὺ καθῆσθαι.

φράζεό μεν τὸν ἔρωθ ̓ ὅθεν ἵκετο, πότνα Σελάνα.

κἠπεί νά νιν ἐόντα μάθῃς μόνον, ἅσυχα νεῦσον,
κεἴφ ̓ ὅτι Σιμαίθα τυ καλεῖ, καὶ ὑφαγέο τᾷδε
ὡς ἐφάμαν. ἃ δ ̓ ἦνθε καὶ ἄγαγε τὸν λιπαρόχρων
εἰς ἐμὰ δώματα Δέλφιν. ἐγὼ δέ νιν ὡς ἐνόησα

3, 11 quid non est adeptus Scipio, quod homini fas esset optare?

92. οὐδὲν ἐλαφρόν, aber nichts, kein Mittel, war (ns wie v. 90) erleichternd, helfend. Kreussler vergleicht Bakchylides frgm. 20 (18) Bergk τί γὰρ ἐλαφρόν ἐστ ̓ ἄπρακτ ὀδυρόμενον δονεῖν καρδίαν; Unnatürlich und matt ist die Erklärung,,sed non erat res levis, non erat malum illud leve. - ἄνυτο ἤνυτο Od. 5, 243. Vgl. Id. 7, 10. Kühner I p. 774. Curtius, das Verbum der gr. Spr. I p. 181. (Η.)

66

[ocr errors]

=

17

94. χοὕτω, atque cum haec ita se haberent. Xen. Kyrop. 1, 4, οὕτω δὴ πρωὶ ἀναστὰς ἠγε το στράτευμα.

95. χαλεπᾶς νόσω. S. Id. 30, 1. 96. ἔχει, tenet me. Vgl. Cic. ad fam. 9, 26 Aristippus cum esset obiectum habere eum Laida, habeo, inquit, non habeor. Sen. Vita beat. 14 non ipsi voluptatem sed ipsos voluptas habet. Sallust Iug. 2, 3 habetur. ὁ Μύνδιος. Vgl. v. 29. Der Ausdruck entspricht der Redeweise des Volkes. Vgl. 14, 12 u. 30.

97. τήρησον, passe ihn ab. Der Accusativ αὐτόν ergiebt sich aus dem Zusammenhange. Vgl. 1, 6. 14, 34-35. Verg. Aen. 4, 321 odere (me). Theokr. 4, 47. Τιμαγήτοιο παλ. Vgl. v.

8.

[ocr errors]

95

100

101. Σιμαίθα ist bei Aristoph. Ach. 524 der Name einer megarischen Hetäre. Mit Bezug hierauf hat aber Th. den Namen gewifs nicht gewählt; überhaupt sind irgendwelche besondere Nebenbeziehungen bei der Wahl des Namens nicht anzunehmen. Σύμαιθος ist ein Flufsname in Sicilien, Thuk. 6, 65. Als Tiernamen kommen bei Theokrit die NamenΚισσαίθα(1,151), Κυμαίθα (4, 46), Κιναίθα (5, 102) vor. Für einen vorwiegend bei Dorern üblichen Namen mögen wir hiernach den Namen Σιμαίθα halten. Aber ausschliefslich dorisch war er nicht; denn denselben Namen führte auch ein attisches Schiff: Böckh, Urk. üb. d. Seewesen IV h 22, vgl. p. 82. Σύμαινα hiefs ferner eine Stadt in Thessalien. Die Bemerkung des Scholiasten zu Aristoph. 2. Ο. Δωρικώτερον δὲ εἶπε Σιμαίθαν bezieht sich nur auf die Endung αν. (Η.) – ὑφαγέο, et praei (illi, vgl. 25, 62. Soph. El. 1502) huc (τάδε, Dor. § 9). Statt σφαγέεο (ὑφηγέεο) heilst es mit Ausstolsung des ε ὑφαγές, wie z. Β. μυθέαι statt μυθέεαι Οdyss. 2, 202, πωλέαι Odyss. 4, 811.

102. λιπαρόχων. Vgl. 2, 165 und Liv. 28, 35 virium robur, quod plenius nitidiusque ex morbo velut renovatus flos iuventae faciebat.

ἄρτι θύρας ὑπὲρ οὐδὸν ἀμειβόμενον ποδὶ κούφῳ φράζει μεν τὸν ἔρωθ ̓ ὅθεν ἵκετο, πότνα Σελάνα

πᾶσα μὲν ἐψύχθην χιόνος πλέον, ἐκ δὲ μετώπω ιδρώς μευ κοχύδεσκεν ἴσον νοτίαισιν ἐέρσαις, οὐδέ τι φωνᾶσαι δυνάμαν, οὐδ ̓ ὅσσον ἐν ὕπνῳ ο κνυζεῦνται φωνεῦντα φίλαν ποτὶ ματέρα τέκνα ἀλλ' ἐπάγην δαγῖδι καλὸν χρόα πάντοθεν ἴσα. φράζει μεν τὸν ἔρωθ ̓ ὅθεν ἵκετο, πότνα Σελάνα.

καί μ' ἐσιδὼν ὥστοργος ἐπὶ χθονὸς ὄμματα πήξας
ἕζετ' ἐπὶ κλιντῆρι καὶ ἑζόμενος φάτο μύθον·
ἡ ῥά με Σιμαίθα τόσον ἔφθασας, ὅσσον ἐγώ την
πρᾶν ποκα τὸν χαρίεντα τρέχων ἔφθασσα Φιλίνον,

107. ίδρώς. Sappho 2, 8 ὡς γὰρ εὔιδον βραχέως (= βραχέως) σε, φώνας οὐδὲν ἔτ ̓ εἴκει ἥκει), ἀλλὰ καμ μὲν γλῶσσα Γέαγε, λέπτον δ' αὐτίκα χρῷ πῦρ ὑποδεδόμακεν, ὀππάτεσσι (ὄμμασι) δ ̓ οὐδὲν ὄρημ ἐπιρρόμβεισι δ ̓ ἄκουαι, ἀ δέ μ' ίδρως κακχέεται κτλ. Verg. Αen. 7, 459 ossaque et artus perfundit toto ἴσον proruptus corpore sudor. νοτ. ἐέρσαις. Mit dem Plural vgl. Hor. Od. 3, 3, 16 pluviique rores. Kallim. Hymn. in Del. 107 νότιος δὲ διὰ χροὺς ἔρρεεν ἱδρώς.

108. οὐδέ τι φ. Catull 51, 7 in der Übersetzung des Gedichtes von Sappho (zu v. 107): nam simul te, Lesbia, adspexi, nihil est super mi · lingua sed torpet.

109. κνυζεῦνται. S. Dor. § 74. φωνεῦντα, Dor. § 21.

110. ἐπάγην, wie diriguit bei Stat. Achill. I 303. δαγῦδι,

bleich war ich wie eine Puppe aus Wachs, anderwärts πλαγγών, νύμφη oder κουράλλιον genannt. Kallim. Hymn. in Cerer. 92 ὡς ἀελίῳ ἔνι πλαγγὼν τάκεται. Αesch. Αgam. 233 (241) ὡς ἐν γραφαῖς.

112. ὥστοργος. ἄστοργος heifst Delphis wegen seines gegenwärtigen Verhaltens. ἐπὶ χθ. κλιντῆρι. Er zeigt also in seinem

[ocr errors]
[ocr errors]

105

110

115

äufseren Auftreten zunächst Bescheidenheit und Zurückhaltung, indem er Simätha weder mit seinen Blicken mustert, noch sich ihr sofort nähert. So lässt ihn der Dichter sich benehmen mit Rücksicht auf die grofse Erregung, in welche Simätha (ν. 106-110) bei seinem Anblick geraten ist; auch mag Delphis wissen, dafs ihm eine solche Haltung gut steht. Mir scheint dieser Zug nicht schlecht erfunden; aber auch derjenige, welchem er nicht gefällt, ist darum nicht berechtigt, den Text für corrupt zu erklären. Dafs die Worte ἐπὶ

πήξας auf die Zurückhaltung des Delphis (nicht etwa auf seine Überraschung bei dem Anblick von Simäthas Schönheit) zu beziehen sind, zeigt die Stelle Ilias 3, 217, welche der unsrigen wohl zu Grunde liegt: στάσκεν (Odysseus), ὑπαὶ δὲ ἔδεσκε κατὰ χθονός ὄμ μματα πήξας· φαίης κε ζάκοτόν τέ τιν ἔμμεναι ἄφρονά τ' αὕτως. (Η.) Unmöglich ist die Erklärung von Ahrens ,, aspectu suo efficiens ut oculos in terram defigerem". (Anders Verg. Aen. 8, 520.)

[merged small][merged small][ocr errors]

fabunde

« ForrigeFortsæt »