labitur et labetur in omne volubilis aevum. quaeritur argentum puerisque beata creandis uxor, et incultae pacantur vomere silvae: 45 quod satis est cui contingit, nil amplius optet. non domus et fundus, non aeris acervus et auri aegroto domini deduxit corpore febris, non animo curas: valeat possessor oportet, si comportatis rebus bene cogitat uti. 50 qui cupit aut metuit, iuvat illum sic domus et res, ut lippum pictae tabulae, fomenta podagram, auriculas citharae collecta sorde dolentis. sincerum est nisi vas, quodcumque infundis, acescit. sperne voluptates: nocet empta dolore voluptas. 55 semper avarus eget: certum voto pete finem. invidus alterius macrescit rebus opimis: invidia Siculi non invenere tyranni maius tormentum. qui non moderabitur irae, infectum volet esse, dolor quod suaserit et mens, 60 dum poenas odio per vim festinat inulto. ira furor brevis est: animum rege; qui nisi paret, imperat; hunc frenis, hunc tu compesce catena, fingit equum tenera docilem cervice magister ire viam, qua monstret eques; venaticus, ex quo 05 tempore cervinam pellem latravit in aula, militat in silvis catulus. nunc adbibe puro pectore verba puer, nunc te melioribus otfer: quo semel est inbuta recens, servabit odorem testa diu. quodsi cessas aut strenuus anteis, 70 nec tardum opperior nec praecedentibus insto. III. Iuli Flore, quibus terrarum militet oris Thracane vos Hebrusque nivali compede vinctus, an freta vicinas inter currentia turris, 5 an pingues Asiae campi collesque morantur? 10 Pindarici fontis qui non expalluit haustus, 15 quid mihi Celsus agit? monitus multumque monendus, 20 furtivis nudata coloribus. — ipse quid audes? 25 prima feres hederae victricis praemia. quodsi 30 debes hoc etiam rescribere, sit tibi curae, 35 vivitis, indigni fraternum rumpere foedus, pascitur in vestrum reditum votiva iuvenca. IV. Albi, nostrorum sermonum candide iudex, quid nunc te dicam facere in regione Pedana? scribere quod Cassi Parmensis opuscula vincat, an tacitum silvas inter reptare salubris, curantem quicquid dignum sapiente bonoque est? non tu corpus eras sine pectore: di tibi formam, di tibi divitias dederunt artemque fruendi. quid voveat dulci nutricula maius alumno, qui sapere et fari possit quae sentiat, et cui gratia, fama, valetudo contingat abunde, et mundus victus non deficiente crumina? inter spem curamque, timores inter et iras omnem crede diem tibi diluxisse supremum: grata superveniet quae non sperabitur hora. me pinguem et nitidum bene curata cute vises, cum ridere voles, Epicuri de grege porcum. V. Si potes Archiacis conviva recumbere lectis nec modica cenare times holus omne patella, supremo te sole domi, Torquate, manebo. vina bibes iterum Tauro diffusa palustris inter Minturnas Sinuessanumque Petrinum. &i melius quid habes, arcesse, yel imperium fer. iamdudum splendet focus et tibi munda supellex. mitte levis spes et certamina divitiarum et Moschi causam: cras nato Caesare festus dat veniam somnumque dies; impune licebit aestivam sermone benigno tendere noctem. quo mihi fortunam, si non conceditur uti? parcus ob heredis curam nimiumque severus adsidet insano: potare et spargere flores 15 incipiam patiarque vel inconsultus haberi. quid non ebrietas dissignat? operta recludit, spes iubet esse ratas, ad proelia trudit inertem, . sollicitis animis onus eximit, addocet artes. fecundi calices quem non fecere disertum, 20 contracta quem non in paupertate solutum? haec ego procurare et idoneus imperor et non invitus, ne turpe toral, ne sordida mappa conruget naris, ne non et cantharus et lanx ostendat tibi te, ne fidos inter amicos 25 sit qui dicta foras eliminet, ut coeat par iungaturque pari. Butram tibi Septiciumque, et nisi cena prior potiorque puella Sabinum detinet, adsumam. locus est et pluribus umbris: sed nimis arta premunt olidae convivia caprae. 30 tu quotus esse velis rescribe, et rebus omissis atria servantem postico falle clientem. VI. Nil admirari prope res est una, Numici, solaque, quae possit facere et servare beatum. hunc solem et stellas et decedentia certis tempora mqmentis sunt qui formidine nulla 5 inbuti spectent: quid censes munera terrae? quid maris extremos Arabas ditantis et Indos? ludicra quid plausus et amici dona Quiritis? quo spectanda modo, quo sensu credis et ore? qui timet his adversa, fere miratur eodem 10 quo cupiens pacto: pavor est utrubique molestus, l^provisa simul species exterret utrumque. gaudeat an doleat, cupiat metuatne, quid ad rem, si, quicquid vidit melius peiusve sua spe, defixis oculis animoque et corpore torpet? insani sapiens nomen ferat, aequus iniqui, 15 ultra quam satis est virtutem si petat ipsam. i nunc, argentum et marmor vetus aeraque et artes snspice, cum gemmis Tyrios mirare colores; gaude quod spectant oculi te mille loquentem; navus mane forum et vespertinus pete tectum, 20 ne plus frumenti dotalibus emetat agris Mutus et (indignum, quod sit peioribus ortus) hic tibi sit potius quam tu mirabilis illi. quicquid sub terra est, in apricum proferet aetas, defodiet condetque nitentia. cum bene notum 2-> porticus Agrippae et via te conspexerit Appi, ire tamen restat, Numa quo devenit et Ancus. si latus aut renes morbo temptantur acuto, quaere fugam morbi. vis recte vivere (quis non?): si virtus hoc una potest dare, fortis omissis 30 hoc age deliciis. virtutem verba putas et lucum ligna: cave ne portus occupet alter, ne Cibyratica, ne Bithyna negotia perdas; mille talenta rotundentur, totidem altera, porro et tertia succedant et quae pars quadrat acervum. 35 scilicef uxorem cum dote fidemque et amicos et genus et formam regina Pecunia donat, ac bene nummatum decorat Suadela Venusque. mancupiis locuples eget aeris Cappadocum rex: ne fueris hic tu. chlamydes Lucullus, ut aiunt, 40 si posset centum scaenae praebere rogatus, qui possum tot?' ait; 'tamen et quaeram et, quot habebo, mittam': post paulo scribit sibi milia quinque esse domi chlamydum; partem vel tolleret omnis. exilis domus est, ubi non et multa supersunt 45 et dominum fallunt et prosunt furibus. ergo si res sola potest facere et servare beatum, |