Tum invenem nondum facti flevere Quirites:
Ultima plorato subdita flamma rogo est.
Urbs oritur quis tune hoc ulli credere posset?
Victorem terris impositura pedem...

Cuncta regas, et sis magno sub. Caesare semper :
Saepe etiam plures nominis huius habe;

Et quoties steteris domito sublimis in orbe,
Omnia sint humeris inferiora tuis.

855

860

Dicta Pales nobis. Idem Vinalia dicam.

Una tamen media est inter utramque dies. Numina vulgares Veneris celebrate puellae.. :) Multa professarum quaestibus apta Venus. Poscite ture dato formam populique favorem :: Poscite blanditias, dignaque verba ioco; Cumque sua dominae date grata sisymbria myrto, Textaque composita iuncea vincla rosa.

865

870

855. Multi iuvenes, 856. Ex edd. ante Hs recepi est, quod cuius cod, auctoritate Hs omiserit, nescio. 857. Tres ex opt, nunc Alii illi Multi etiam melior. possit. Cf. I, 555. 859. Multi sub magno C., un, cum magno C. 860. Duo ex opt. Et semper plures. 863. Edd. quaed, nobis est. Iam Vin, Varro L L. V. p. 55. Vinalia dicta a vino. Hic dies Iovis, non Veneris, Huius rei cura non Jevis, in Latio; nam aliquot locis vindemiae primum a sacerdotibus publice fiebant, ut Romae etiam nunc; nom Flamen Dialis auspicatur vindemiam, et ut iussit vinum legere, agna Iovi facit, inter cuius exta caesa et porrecta flamen prorsus dînum legit, Plutarch. Quaest. Rom. 45. Tov Ovevegakíow tÿ šoρtý nohdv οἶνον ἐκχέουσι πρὸ τοῦ ἱεροῦ τῆς Αφροδίτης. 864. Novem utrum que. 865. Un, ex opt. Munera, alius opt. Nomina. 866. Alii multi Culta, quod Hs placet, nostr. tamen, quod potiores habent, non damnat. Profitendum erat meretricibus apud Aediles. 868. Potiores ioco, quod Hs rec., cet. loco. 869. Un ex opt. Cuncta sya, unde Hs mav, Iuncta. Cf. ad IV, 15, Horat. Od. 1, 4, 9. Nunc decet 870, Multi Tectaque —

aut viridi nitidum caput impedire myrto—; ex opt, serta rosa,

"

Un,

Templa frequentari Collinae proxima portae Nunc decet: a Siculo nomina colle tenent. Utque Syracusas Arethusidas abstulit armis Claudius, et bello te quoque cepit, Eryx; 875 Carmine. vivacis Venus est translata Sibyllae, Inque suae stirpis maluit urbe coli. Cur igitur Veneris festum Vinalia dicant, Quaeritis, et quare sit Iovis ista dies. Turnus, an Aeneas Latiae gener esset Amatae, 880 Bellum erat. Etruscas Turnus adorat opes. Clarus erat sumptisque ferox Mezentius armis, Et vel equo magnus, vel pede maior erat. Quem Rutuli Turnusque suis adsciscere tentant Partibus. Haec contra dux ita Tuscus ait: 885 Stat mihi non parvo virtus mea Vulnera testor, Armaque, quae sparsi sanguine saepe meo;

871. Undec. Tecta. Templum Veneris Erycinae ad portam Collinam dedicatum a. U. 571, a, C. 183. Cf. Liv. XL, 34. Aliud est Vene, ris Eryc, iussu SibyllacRomam translatae; hoc enim erat in Capitolio, idque dedicatum a. U. 537, 'a, C. 217. Cf. Liv. XXIII, 30. 31. Syracusae a Claudio Marcello captae a, U. 542, a, C. 212, Hinc patet error Ovidii. 872. Multi tenent, quod Hs rec., cet, tenet. De Sibylla vivaci cf. lll, 534 et IV, 158. 877. Nov. dicam, 878. Duo ex opt, iste dies, De absolute posito Quaeritis cf. ad I, 219. '879. Bellum copiose descripsit Virg. in sex posterioribus Aeneidos libris, 880. Un, et Thuscas, Alii scribunt Hetruscas Ex uno opt. Hs rec. adoptat, ego ceter. lect. secutus sum, Liv, I, 2. Turnus Rutulique ad florentes Etruscorum opes Mezentiumque eorum regem confugiunt, De cius ferocia ac saevitia multus est Virg. A. Vill, 481 sq. 882. Duo equo nullus, un. equo dubium, 884. Septem Econtra, duo Hos c. - Un. ex opt, rex, 885. Un. opt, a manu prima et tres alii testes, quod tanquam elegantļus Hs rec., ego go ceter, lect, reduxi, Non deos facit testes: erat enim secundum Virg. A, VII, 648. Contemptor divum Mezentius, Macrob. Sat, 111, 5. Cato in primo libro Originum ait, Mezentium Rutulis imperasse, ut sibi offerrent, quas diis primitias offerebant, et Latinos omnes similis imperii metu ita vocasse: Iuppiter, si tibi magis cordi est, nos ea tibi dare potius quam Mezentio, uti nos victores facias.

Qui petis auxilium, non grandia divide, mecum 12
Praemia de lacubus proxima musta tuis.in
Nulla mora est operae; vestrum dare, vincere nostrum est.
Quam velit Aeneas ista negata mihi! i pity
Annuerant Rutuli: Mezentius induit arma..
Induit Aeneas, alloquiturque lovem:

*

Hostica Tyrrheno vota est vindemia regize enaires.
luppiter, e Latio palmite musta feres.
Vota valent meliora: cadit Mezentius ingens,
Atque indignanti pectore plangit humum.
Venerat auctumnus, calcatis sordidus uyis: stat
Redduntur: merito debita vina Iovi.

Dicta dies hinc est Vinalia. Iuppiter illam
Vindicat, et festis gaudet inesse suis.

890

A 895

Sex ubi, quae restant, luces Aprilis habebit;
In medio cursu tempora veris erunt;

888. Un. da mihi musta tuis Un. meis. 889. Meliores operae, quod Hs rec., cet, operi — Alii vestrum est. Similiter Seneca Hipp. 618. Te imperia regere, me decet iussa exsequi. in fine est, bene; de codd. nihil notatur.

In edd. nonn, deest

890, Cf. II, 694. --

891. Quat. Adveniunt, un. Annumerant. Scaliger leg. Annuerunt, Un. ex opt, intulit. 893. Un, ex opt. et septem alii Hostia. 894. Un, vina feres, Omnes fere leg. feres, quod c. Heinz. (Opusc. p. 229) restitui; un. ex opt. feras, quod tamquam solum voventis Is rec. 896, Quat, indignato Duo tangit, un, pulsat. Ap. Virg. A. X, 908. Aencas Mezentii Undanti animam diffundit in arma cruores

897. Alii scribunt autumnus Un, calcandis Duo ex opt. et tres al, horridus, sex sordibus, Colum R. R. X, 43. Quum satur auctumnus quassans şua tempora pomis, Sordidus et musto spumantes exprimet uvas, Tum - Tibull. II, 6, 85. Oblitus et musto feriet pede rusticus uvas, Dolia dum magni deficientque lacus. 898. Duo ex opt, et alii duo vola. 899. Quat, opt. et multi al, illam, quod Hs rec., cet, illa. 901, Meliores restant, quod Hs c. edd. servavit, cet, restent. 902. Uu. opt, et quinq, al. Iqm, Aliter Colum, R. R. XI, 2, 36. XI Cal, Maias ver bipartitur, pluvia ét nonnumquam grando. De Ariete nihil; de Cane lb. 38. Pridie Cal Maias Canis se vespere celat: tempestatem significat.

Et frustra pecudem quaeres Athamantidos Helles : Signaque dant imbres: exoriturque Canis,qui 905 Hac mihi Nomento Romam quum luce redirem, Obstitit in media candida pompa via.7 pe Flamen in antiquae lucum Robiginis ibat,

910

Exta canis flammis, exta daturus ovis.
Protinus accessi, ritus ne nescius essem, ie
Edidit haec Flamen verba, Quirine, tuus:
Aspera Robigo, parcás Cerealibus herbis,

Et tremat in summa leve cacumen humo.
T'u sata sideribus coeli nutrita secundis
Crescere, dum fiant falcibus apta, sinas.

915 Vis tua non levis est. Quae tu frumenta notasti,

Maestus in amissis illa colonus habet.

Nec venti tantum Cereri nocuere, nec imbres;

Nec sic marmoreo pallet adusta gelu;

903. Pontedera leg. Nec fr.- Cf. Ill, 851. 904. Un, ex opt. occidit atque Canis. Neap. leg. Signa dabunt imbres, effugietque Canis; alii occuliturque Canis, alius quidam leg, exoriturque Capra, Taubner, occideritque Canis. 905. Alii Haec m. Numento, alius Hac m. nam memini – Un, rure, duo forte. 906. Duo opt, et octo alii pompa, quod Hs rec., cet, turba, 907. Decem antiquum. Edd, quaed., ipsa Burm., mendose lucem Plurimi Rubiginis. Varro L. L. V. p. 56. Robigalia dicta ab Robigo, Secundum segetes huic deo sacrificatur, ne rubigo occupet segetes. Verrius Flaccus in Fastis: Feriae Robigo via Claudia ad miliarium quintum, nè robigo frumentis noceat, sacrificium et ludi cursoribus maioribus minoribusque fiunt. 908. Tres canum, Festus: Catularia porta Romae dicta est, quia non longe ab ea ad placandum caniculae sidus frugibus inimicum rufae canes immolabantur, ut fruges flavescentes ad maturitatem perducerentur. Colum. R. R. X, 342. Hinc mala Rubigo virides ne torreat herbas, Sanguine lactentis catuli placatur et extis. 912. Duo opt. et multi al, premat, duo tremet Quid, melior. leve (alii scribunt laeve), quod Hs rec., cet. lene. 913, Un, ex opt, et alii multi secundi, quod Hs rec., ego retinui alteram lect. 917. Virg. G. I, 444. Urguet ab alto Arboribusque satisque Notus pecorique sinister. 918. Decem si; pro pallet quat, messis. Cf. I, 680, 687.

Tum locus est irae, diva timenda, tuae. 29t Parce, precor, scabrasqué manus a messibus aufer, Neve noce cultis: posse nocere sat est; 10 Neu teneras segetes, sed durum amplectere ferrum, Quodque potest alios perdere, perde prior、urus) Utilius gladios et-tela nocentia carpes. starė Nil opus esteillis: otia mundus agit.

Sarcula nunc, durusque bidens,et vomer aduncus,
Ruris opes niteant: inquinet arma situs; Bel
Conatusque aliquis vagina ducere ferrum,

Adstrictum longa sentiat esse mora,

At tu ne viola Cererem, semperque colonus
Absenti possit solvere vota tibi.· ́~
Dixerat: a dextra villis mantele solutis,
Cumque meri patera turis acerra fuit."
Tura focis vinumque dedit, fibrasque bidentis,
Turpiaque obscenae - vidimus exta canis.
Tum mihi, Cur detur sacris nova victima, quaeris,
Quaesieram causam percipe, Flamen ait:

2

930

925

930

935

.{ 921. Un. opt. e mess. Virg, G. I, 495. Eresa inveniet scabra robigine pila. 933. Tres messes, un fruges. — Duo ex opt, contere, quod Is reo, cet, omnes amplectere, quod restitui.» 924. Un, aliud perdere — Quat, opt, et al. prior, quod Hs roc., multi precor, plurimi prius. 935. Quid. Utilior. Tres noc. pérdas. 926, Meliores nonn, agit, · quod Hs reci, cet, agat, un, høbet. Cf. I, 68. 927. Hs may. Sarculaque — Un. opt. vomis. Cf. 1, 699., 928. Quid, meliores opus, quod Heinz. (Opusc. p. 230) praefert. Tibull. I, 10 (11), Pace bidens vomerque nitent (vigent); at tristia duri Militis in tenebris occupat arma situs. 929. Plurimi educere. 931. Duo nec. 1932. Duo opt. et tres alii, reddere. 933. Quidam et Priscianus (VI. p. 681) ad dextram, optimus et · duo alii-at dextra — Vetustiores mantele, quod Hs rec., alii mantile. Varro L. IV. p. 4. Mantelium quasi manuterium, ubi manus terguntur. Ap. Virg. G. IV, 377. tonsis mantelia villis, ad quem locum v. I. H. Voss.