TESTIMONIA VETERUM DE VIRGILIO. IDEM, lib. XIV. Accipe facundi Culicem studiose Maronis; Ne nugis positis arma virumque canas. SUPLICIUS CARTHAGINENSIS. Jusserat hæc rapidis aboleri carmina flammis Virgilius, Phrygium quæ cecinere ducem. Tucca vetat, Variusque simul: tu maxime Cæsar Non sinis, et Latia consulis historia. Infelix gemino cecidit prope Pergamus igni, Et pene est alio Troja cremata rogo. Nascetur qui te possit, Homere, sequi. Inter quæ maxime nostri ævi eminent, princeps carminum Virgilius, Rabiriusque, &c. SENECA, Controv. lib. III. Virgilium illa felicitas ingenii in oratione soluta reliquit: Ciceronem eloquentia sua in carminibus destituit. PLINIUS, Hist. 1. vII. c. 30. D. Augustus carmina Virgilii cremari contra testamenti ejus verecundiam vetuit: majusque ita vati testimonium contigit, quam si ipse sua carmina probavisset. 31 PLINIUS, lib. I. Epist. 21. Virgilii ante omnes (imaginem venerabatur Silius), cujus natalem religiosius quam suum celebrabat: Neapoli maxime, ubi monumentum ejus adire ut templum solebat. TACITUS, Dialogo de Orat. Malo securum et secretum Virgilii secessum: in quo tamen, neque apud D. Augustum gratia caruit, neque apud populum Romanum notitia. Testes Augusti epistolæ: testis ipse populus, qui, auditis in theatro versibus Virgilii, surrexit universus, et forte præsentem spectantemque Virgilium veneratus est, sic quasi Augu stum. QUINTILIANUS, lib. x. Utar verbis iisdem, quæ ab Afro Domitio juvenis accepi: qui mihi interroganti, quem Homero crederet maxime accedere: secundus, inquit, est Virgilius: propior tamen primo quam tertio. IDEM, lib. IX. Vetustatis amator unice fuit Vir gilius. MACROBIUS ET GELLIUS. [Totis capitibus, quæ exscribere longum esset.] LAMPRIDIUS, de Alexandro Severo. Virgilium, Platonem poëtarum vocabat: ejusque imaginem cum Ciceronis simulacro in secundo larario habuit, et Achillis, et magnorum vi rorum. ARGUMENTUM IN BUCOLICA. BUCOLICUM Carmen idem est ac pastorale, deducto nomine a pastoribus, quorum sunt præcipui qui curant boves, sive bubulci, Græce Bouxóλoi, a ẞous bos. Quo in genere Virgilius Theocritum, Syracusanum poëtam, imitandum sibi proposuit. Carmina ejusmodi sua vocavit Theocritus idyllia, Virgilius eclogas. Est autem exλoy, ecloga, delectus paucorum aliquot opusculorum e pluribus, quæ fecerit auctor, nec luce digna judicarit: vel, delectus quorumdam versuum quos e Theocrito per imitationem expresserit: est enim ixxéyew eligere, secernere. Male autem scribitur a quibusdam Ægloga, quasi ab aì capra et λóyos sermo: tum quia non ixλoyǹ, sed aiyoλoyía dicenda esset: tum quia minima pars hujus operis ad capras pertinet; ad oves, cantus, amores, multo maxima; tum denique quia nomen eclogæ aliis operibus tribuitur benemultis, in quibus pastoritium nihil, imo nihil omnino præter delectum significat. Tales habemus hodie Polybii, Diodori, Strabonis eclogas, sive excerpta e majori opere: odas Horatii vocat Sidonius Apollinaris, varii carminis eclogas: ejusdem Horatii satiræ quibusdam in codicibus ecloga inscribuntur. Cœpta sunt bucolica anno Virgilii 29. exeunte, u. c. 713. et triennio perfecta: ut jam in vita, moxque singulis in eclogis disseremus. P. VIRGILII MARONIS BUCOLICON LIBER. ECLOGA I. TITYRUS. ARGUMENTUM. CESAR Octavianus cum agrum Cremonensem et Mantuanum veteranis militibus in præmium attribuisset, Virgilius Mantuanus inter ceteros agello suo spoliatus est: sed Mæcenati commendatus per Asinium Pollionem, qui tunc in illa regione cum aliquot legionibus versabatur; et per Mæcenatem in Octaviani gratiam inductus, quod amiserat, recuperavit. Hac igitur ecloga laudes Octaviani et Romæ, suam felicitatem, Mantuanorum calamitatem commemorat. Tityrus Virgilium repræsentat, Melibæus Mantuanos. Scripta est anno Virgilii 29. Urbis conditæ 713. Coss. P. Servilio et Lucio Antonio, Marci fratre: quo anno facta est celebris agrorum divisio, ex qua bellum Perusinum statim erupit: veteribus agrorum dominis confugientibus ad Lucium, et cum eo adversus Triumviros conspirantibus. Accidit autem agraria illa divisio post victoriam Philippensem Octaviani et M. Antonii, de Bruto et Cassio Julii Cæsaris percussoribus, anno proxime præcedente relatam: non vero post victoriam Actiacam Octaviani de M. Antonio, men. sus. TITYRUS] Aptum argumento no- aries major, interpreti Theocriti, otioEst enim Tityrus, Hesychio, Satyrus, calamus, avis quædam: Servio, Delph, et Var. Clas. Virg. C ut male in Pomponii et Probi commentariis legitur. Cadit enim hæc in annum Virgilii 39. at Bucolica ante annum ejus 32. absoluta sunt; quippe anno 29. incœpta, et triennio perfecta. Quos errores in vita Poëtæ fusius emendavimus, MELIBOEUS. TITYRUS. MELIBEUS. TITYRE, tu patulæ recubans sub tegmine fagi Tit. O Melibœe, deus nobis hæc otia fecit. 5 MEL. Tityre, tu jacens sub umbraculo fagi opacæ, modularis cantilenam pastoralem cum parva fistula; nos deserimus terminos patriæ et agros amanos; nos eximus e patria: tu, Tityre, otiosus sub umbra doces arbores referre nomen pulchræ Amaryllidis. TIT. O Melibœe, deus nobis dedit hanc quietem. Nam habebo semper illum 1. Tytire multi, vitiose; sed est Tirupos. cf. Burm.-2. Agrestem Quinctil. IX, 4, 85 memoriæ vitio ex Ecl. VI, 8 laudat: recepit Egnat. v. Heins, utrumque apud Lucret. v, 1397. IV, 593, cf. Cerda, qui sylvas ad rem pastoritiam, agros ad rem agricolarum, referri docet; quod hactenus verum est, ut tamen communi agrestium rerum vocabulo et pastorum vita comprehendi possit, ut v. 10 calamo agresti.-3. Nos p. f. nos d. quartus Moret. et fragm. Moret. a pr. m. liquimus Parrhas.-4. letus Rottend. h. lætus, solenni variatione. v. Burm. NOTE MELIBEUS] Boum curator, öri μéXei autê tŵv Bówv, quia curæ est ipsi de bobus. 1 Fagi] Fagus, quæ et æsculus dicitur, arbor glandifera, du hestre,ex qua olim homines victitarint: unde dicta Græcis quidem pŋyds fagus, a payew sive phyew edere; Latinis autem æsculus pariter ab esu. Utramque aliqui non male distinguunt. 2 Avena] Musica instrumenta inter pastores concinnata, primo ex avenís calamisque triticeis inter se cera compactis: tum ex arundinibus et cavatis buxi fistulis: mox e gruum tibiis, animalium cornibus, metallis, &c. Unde avena, stipula, calamus, arundo, fistula, buxus, tibia, cornu, æs, &c. pro musicis instrumentis usurpantur. 5 Amaryllida sylvas] Per sylvas, Echo intellige, quæ frequens in sylvis. De Amaryllide infra, v. 31. 6 Deus nobis hæc otia fecit] Octavianus, quem Deum per adulationem Namque erit ille mihi semper deus: illius aram 10 Mel. Non equidem invideo; miror magis: undique totis Usque adeo turbatur agris. En, ipse capellas Protenus æger ago; hanc etiam vix, Tityre, duco. Hic inter densas corylos modo namque gemellos, Spem gregis, ah! silice in nuda connixa reliquit. Sæpe malum hoc nobis, si mens non læva fuisset, 15 dei loco: sæpe tener agnus electus ex ovili nostro tinget illius aram sanguine. Ille permisit vaccas meas vagari, ut vides, et me ipsum canere fistula rustica quicquid rellem. MEL. Ego quidem non invideo, immo admiror, cum tantus sit tumultus toto rure. Ecce ego marens abigo pra me capellas, et hanc, o Tityre, difficile traho. Modo enim enixa geminos fœtus, qui erant spes gregis, proh dolor! "deseruit eos rigido in saxo, inter spissas corylos. Memini quercus afflatas fulmine sæpe prænun h. 1. et passim alii.-7. In semper-deus nugantur Grammatici. vid. Pier. Benedictus in Ed. Flor. 1520.-8. Imbuit Rottend.-9. meis Rottend.-10. promisit Zulich. solenni errore.-11. pro totis Jo. Schrader. in mss. conj. notis. -12. turbamur multi et ipse Rom. v. Pier. et Heins. sed damnat jam Serv. et alterum confirmat Quinctil. 1, 4, 28.-13. Protinus nonnulli ap. Heins. et Burm. quos vide;_vana disputatio; utriusque scripturæ vis eadem; antiquior tamen scriptura Protenus corrupta per pronuntiationem Protinus. vid Not.14. Hinc Augustin. de Gramm. Hæc duo. corulos: alii corilos, vel corylos. Nil refert; sed nullus dubito antiquam scripturam in his et similibus fuisse u: ex pronuntiatione antem fuisse comparatam cum Gr. v; hincque tot voces per y scriptas invasisse Latinum sermonem. Conversæ inde fuere nonnullæ ini; ut lacrima pro lacrume, cum factum esset lacrymæ. densos Leid, a m. sec.-15. a al. ut fere semper in antiquioribus membranis; seriores ha. in media Cod. Nonii Marcelli. conixa sex NOTE dextra pars, aliquando boni, aliquando mali ominis fuit. Unde autem vis eidem parti tam diversa? An quod in interpretandis ostentis, aliquando situm Deorum, a quibus illa dabantur; aliquando situm augurum, qui illa petebant, attenderent? Dextra enim dantis, læva petentis est. Ita volunt appellat. Errant quippe qui sacrificia volunt ejus in honorem jam tum fuisse instituta. Non enim coli cœpit divinis honoribus nisi post ultimam de Sexto Pompeio victoriam, anno ætatis 28. ut habet diserte Appianus 1. 5. Civil, hoc est annis tribus post edita a Virgilio bucolica simul omnia. 14 Corylos] Corylus Coudrier. Nux aliqui auctore Plutarcho lib. de quæsavellana sylvestris. 16 Si mens non læra] Læva, seu sinistra pars, ambigue a Romanis accepta: sæpe in malum omen, ut hic, et v. 18. sæpe in bonum, ut Æn. 11. 693. Intonuit lævum. Perinde igitur tionibus Romanis. Aliud quiddam suggerit Cicero de divin. 11. 82. Cum enim dicat Græcis quidem et barbaris dextra auspicia, Romanis sinistra visa esse meliora: hinc dici possunt Romani sæpe suo more, sæpe Græco |