vosque veraces cecinisse, Parcae, fertilis frugum pecorisque tellus condito mitis placidusque telo supplices audi pueros, Apollo; siderum regina bicornis, audi, Luna, puellas. Roma si vestrum est opus Iliaeque litus Etruscum tenuere turmae, iussa pars mutare Lares et urbem sospite cursu, cui per ardentem sine fraude Troiam castus Aeneas patriae superstes liberum munivit iter, daturus plura relictis: di, probos mores docili iuventae, quaeque vos bobus veneratur albis lenis in hostem. iam mari terraque manus potentes Medus Albanasque timet secures ; iam Scythae responsa petunt superbi nuper et Indi. iam fides et pax et honor pudorque priscus et neclecta redire virtus audet, apparetque beata pleno copia cornu. 60 50 40 30 SERMONUM LIBER PRIMUS I Qui fit, Maecenas, ut nemo, quam sibi sortem seu ratio dederit seu fors obiecerit, illa contentus vivat, laudet diversa sequentes? 'o fortunati mercatores!' gravis annis miles ait multo iam fractus membra labore. contra mercator, navem iactantibus Austris : 'militia est potior. quid enim? concurritur; horae momento cita mors venit aut victoria laeta.' agricolam laudat iuris legumque peritus, sub galli cantum consultor ubi ostia pulsat. ille datis vadibus qui rure extractus in urbem est, solos felices viventes clamat in urbe. cetera de genere hoc-adeo sunt multa-loquacem delassare valent Fabium. ne te morer, audi quo rem deducam. si quis deus 'en ego' dicat, 'iam faciam quod vultis: eris tu, qui modo miles, mercator; tu, consultus modo, rusticus: hinc vos, vos hinc mutatis discedite partibus. heia! quid statis?' nolint. atqui licet esse beatis. quid causae est, merito quin illis Iuppiter ambas iratus buccas inflet neque se fore posthac tam facilem dicat, votis ut praebeat aurem ? praeterea, ne sic, ut qui iocularia, ridens percurram quamquam ridentem dicere verum quid vetat? ut pueris olim dant crustula blandi doctores, elementa velint ut discere prima; sed tamen amoto quaeramus seria ludoille gravem duro terram qui vertit aratro, perfidus hic caupo, miles nautaeque per omne audaces mare qui currunt, hac mente laborem sese ferre, senes ut in otia tuta recedant, aiunt, cum sibi sint congesta cibaria: sicut parvula-nam exemplo est-magni formica laboris ore trahit quodcumque potest atque addit acervo quem struit, haud ignara ac non incauta futuri. quae, simul inversum contristat Aquarius annum, non usquam prorepit et illis utitur ante quaesitis sapiens, cum te neque fervidus aestus demoveat lucro, neque hiemps, ignis, mare, ferrum, nil obstet tibi, dum ne sit te ditior alter. quid iuvat inmensum te argenti pondus et auri furtim defossa timidum deponere terra? 'quod si comminuas, vilem redigatur ad assem.' at ni id fit, quid habet pulchri constructus acervus ? milia frumenti tua triverit area centum, non tuus hoc capiet venter plus ac meus, ut si forte vehas umero, nihilo plus accipias quam. 6 at suave est ex magno tollere acervo.' dum ex parvo nobis tantundem haurire relinquas, cur tua plus laudes cumeris granaria nostris ? ut tibi si sit opus liquidi non amplius urna vel cyatho, et dicas, magno de flumine mallem quam ex hoc fonticulo tantundem sumere.' plenior ut si quos delectet copia iusto, cum ripa simul avulsos ferat Aufidus acer. 38 patiens 39 dimoveat 23 nec eo fit, 55 malim 30 40 50 |