Dis sedem exiguam patriis litusque rogamus Innocuum, et cunctis undamque auramque patentem. Non erimus regno indecores: nec vestra feretur Fama levis, tantive abolescet gratia facti; from a Nec Trojam Ausonios gremio excepisse pigebit. Fata per Æneæ juro, dextramque potentem, Sive fide, seu quis bello est expertus et armis ; Multi nos populi, multa-ne temne, quod ultro Præferimus manibus vittas ac verba precantia― Et petiere sibi et voluere adjungere gentes. Sed nos fata deum vestras exquirere terras Imperiis egere suis. Hinc Dardanus ortus: Huc repetit, jussisque ingentibus urget Apollo Tyrrhenum ad Thybrim et fontis vada sacra Numici. Dat tibi præterea fortunæ parva prioris Munera, reliquias Troja ex ardente receptas. Hoc pater Anchises auro libabat ad aras: Hoc Priami gestamen erat, quum jura vocatis More daret populis, sceptrumque sacerque tiaras, Iliadumque labor vestes."
Talibus Ilionei dictis defixa Latinus Obtutu tenet ora, soloque immobilis hæret, Intentos volvens oculos. Nec purpura regem Picta movet, nec sceptra movent Priameïa tantum, Quantum in connubio natæ thalamoque moratur ; Et veteris Fauni volvit sub pectore sortem. Hunc illum fatis externa ab sede profectum Portendi generum, paribusque in regna vocari Auspiciis; huic progeniem virtute futuram t Egregiam, et totum quæ viribus occupet orbem.net Tandem lætus ait: "Di nostra incepta secundent, Auguriumque suum! Dabitur, Trojane, quod optas : Munera nec sperno. Non vobis, rege Latino, Divitis uber agri Trojæve opulentia deerit. Ipse modo Æneas, nostri si tanta cupido est, Si jungi hospitio properat sociusque vocari, Adveniat; vultus neve exhorrescat amicos. Pars mihi pacis erit dextram tetigisse tyranni. Vos contra regi mea nunc mandata referte. Est mihi nata, viro gentis quam jungere nostræ, Non patrio ex adyto sortes, non plurima cœlo Monstra sinunt: generos externis affore ab oris, Hoc Latio restare canunt, qui sanguine nostrum Nomen in astra ferant. Hunc illum poscere fata Et reor, et, si quid veri mens augurat, opto." Hæc effatus, equos numero pater eligit omni.
Stabant ter centum nitidi in præsepibus altis: Omnibus extemplo Teucris jubet ordine duci Instratos ostro alipedes pictisque tapetis: Aurea pectoribus demissa monilia pendent; Tecti auro, fulvum mandunt sub dentibus aurum ; Absenti Æneæ currum geminosque jugales Semine ab ætherio spirantes naribus ignem, Illorum de gente, patri quos dædala Circe Supposita de matre nothos furata creavit. Talibus Æneadæ donis dictisque Latini Sublimes in equis redeunt, pacemque reportant. Ecce autem Inachiis sese referebat ab Argis Sæva Jovis conjux, aurasque invecta tenebat; Et lætum Æneam classemque ex æthere longo Dardaniam Siculo prospexit ab usque Pachyno. Moliri jam tecta videt, jam fidere terræ ; Deseruisse rates. Stetit acri fixa dolore. Tum quassans caput, hæc effundit pectore dicta : "Heu stirpem invisam, et fatis contraria nostris Fata Phrygum! num Sigeis occumbere campis,
Num capti potuere capi? num incensa cremavit Troja viros medias acies mediosque per ignes Invenere viam. At, credo, mea numina tandem Fessa jacent, odiis aut exsaturata quievi— Quin etiam patria excussos infesta per undas Ausa sequi, et profugis toto me opponere ponto: Absumtæ in Teucros vires colique marisque.
Quid Syrtes, aut Scylla mihi, quid vasta Charybdis Profuit? optato conduntur Thybridis alveo,
Securi pelagi atque mei. Mars perdere gentem Immanem Lapithum valuit; concessit in iras Ipse deum antiquam genitor Calydona Dianæ ; Quod scelus aut Lapithas tantum, aut Calydona merentem ? Ast ego, magna Jovis conjux, nil linquere inausum Quæ potui infelix, quæ memet in omnia verti, Vincor ab Ænea. Quod si mea numina non sunt Magna satis: dubitem haud equidem implorare quod us- Flectere si nequeo superos, Acheronta movebo. [quam est. Non dabitur regnis, esto, prohibere Latinis, Atque immota manet fatis Lavinia conjux : At trahere, atque moras tantis licet addere rebus; At licet amborum populos exscindere regum. Hac gener atque socer coëant mercede suorum. Sanguine Trojano et Rutulo dotabere, virgo: Et Bellona manet te pronuba. Nec face tantum Cisseis prægnans ignes enixa jugales:
Quin idem Veneri partus suus, et Paris alter, Funestæque iterum recidiva in Pergama tædæ."
Hæc ubi dicta dedit, terras horrenda petivit. Luctificam Allecto Dirarum ab sede sororum Infernisque ciet tenebris: cui tristia bella, Iræque, insidiæque, et crimina noxia cordi. Odit et ipse pater Pluton, odere sorores Tartarea monstrum: tot sese vertit in ora, Tam sævæ facies, tot pullulat atra colubris. Quam Juno his acuit verbis, ac talia fatur:
"Hunc mihi da proprium, virgo sata Nocte, laborem, Hanc operam, ne noster honos infractave cedat Fama loco; neu connubiis ambire Latinum Eneade possint, Italosve obsidere fines. Tu potes unanimos armare in prœlia fratres, Atque odiis versare domos; tu verbera tectis Funereasque inferre faces; tibi nomina mille, Mille nocendi artes. Fecundum concute pectus, Disjice compositam pacem, sere crimina belli; Arma velit poscatque simul, rapiatque juventus." Exin Gorgoneis Allecto infecta venenis Principio Latium et Laurentis tecta tyranni Celsa petit, tacitumque obsedit limen Amatæ, Quam super adventu Teucrum Turnique hymenæis
Femineæ ardentem curæque iræque coquebant. teg Huic dea cæruleis unum de crinibus anguem
Conjicit, inque sinum præcordia ad intima subdit, Quo furibunda domum monstro permisceat omnem. Ille inter vestes et levia pectora lapsus
Volvitur attactu nullo, fallitque furentem, with impercalette ch Vipeream inspirans animam; fit tortile collo Aurum ingens coluber, fit longæ tænia vittæ, Innectitque comas, et membris lubricus errat. Ac dum prima lues udo sublapsa veneno Pertentat sensus, atque ossibus implicat ignem, Necdum animus toto percepit pectore flammam : Mollius, et solito matrum de more, locuta est, Multa super nata lacrimans Phrygiisque hymenæis: "Exsulibusne datur ducenda Lavinia Teucris, O genitor? nec te miseret natæque tuique ? Nec matris miseret, quam primo aquilone relinquet Perfidus, alta petens abducta virgine prædo?
At non sic Phrygius penetrat Lacedæmona pastor, Ledæamque Helenam Trojanas vexit ad urbes. Quid tua sancta fides? quid cura antiqua tuorum, Et consanguineo toties data dextera Turno? Si gener externa petitur de gente Latinis, Idque sedet, Faunique premunt te jussa parentis: Omnem equidem sceptris terram quæ libera nostris Dissidet, externam reor, et sic dicere divos. Et Turno, si prima domus repetatur origo, Inachus Acrisiusque patres, mediæque Mycenae.' His ubi nequidquam dictis experta, Latinum Contra stare videt, penitusque in viscera lapsum Serpentis furiale malum, totamque pererrat: Tum vero infelix, ingentibus excita monstris, Immensam sine more furit lymphata per urbem:
Ceu quondam torto volitans sub verbere turbo, Quem pueri magno in gyro vacua atria circum Intenti ludo exercent; ille actus habena Curvatis fertur spatiis; stupet inscia supra Impubesque manus, mirata volubile buxum; Dant animos plage: Non cursu segnior illo Per medias urbes agitur populosque feroces. Quin etiam in silvas, simulato numine Bacchi, Majus adorta nefas, majoremque orsa furorem Evolat, et natam frondosis montibus abdit; Quo thalamum eripiat Teucris, tædasque moretur:
Evo Bacche, fremens, solum te virgine dignum, Vociferans; etenim molles tibi sumere thyrsos, Te lustrare choro, sacrum tibi pascere crinem. Fama volat; Furiisque accensas pectore matres Idem omnes simul ardor agit, nova quærere tecta. Deseruere domos; ventis dant colla comasque. Ast aliæ tremulis ululatibus æthera complent, Pampineasque gerunt incinctæ pellibus hastas. Ipsa inter medias flagrantem fervida pinum Sustinet, ac natæ Turnique canit hymenæos,
« ForrigeFortsæt » |