Billeder på siden
PDF
ePub

þing, þt god wole habbe iwust: ne schal noþing asle.

þis holi men wende in þe se: aboute her & þere,
440 & in on of þe four studes: þe vour festes euer hi were.
(fol. 77) A tyme, a seyn Petrés day,: gret feste myd hor tonge

In þe se hi made of s petur,: & hor seruyce songe.
Hi come in astude in þe se,: so cler be se hi founde,

þt bi sei in ech balf: clerliche to pe gronde;
445 Hem þozte be grond iheled was: wiþ fisc al at an bepe,

þt hi ne seie non oper grond,: bote as bi were aslepe.
þis monekes bede s. brendan: þt he softe speke,
þt he ne aweite nozt þt fisc,: leste bi hor scip to breke.

Wat is jou? quaþ s. brendan,: war of beþ je adrad?
450 Vp þe maistres rugge of alle fisches: ze habbep Imail jou glad,

& anoueward is rug fur Imad,; & doþ fram jere to zere!
þis boli mon be loddore song,: uor be none as it were.
þe fisches sturt up uor hor song,: as hi awoke of slepe,

& come al aboute pe scbip: al at one hepe,
455 So þicke bi flote bi ech half;: pt non oper water me ne sei,

& bi sette bis scip al aboute,: ac hi ne come nojt þer ney.
So bicke hi were aboute bis schip,: & siwede it euer so,
Þe wule pe holi mon is masse song,: uorte it was al ido.

& þo be masse was al ido,: ech wende in is ende.
460 Muche wonder me may ise,: hoso wole aboute wende.

þt wynd was strong & stif Inou;: & drof þt schip wel uaste.
As ver as hi wende seuenyzt,: be clere se ilaste,
þt bi seie in þe se as clerliche: as hi scholde a londe.

Gret wonder hadde bis gode men: &þonkede gorles sonde.
465 þo com asouperne wynd, þt norbward hem drof uaste,

Rijt euene norb; bi nuste wuder,: þt eizte dawes jlaste.
þo seie bi, ver in þe norp,: a lond, derk Inouz,
Smokie, as it smythes were.: þuderward hor scip drouz.

þo burde bi of bulies: gret blowynge bere,
470 & gret betynge, & noyse Inouz,: as it ponder were.

þo was s. brendan sore agast,: he blessede him anon (faste).
þo com þer out aluþer wijt: wel grisliche ate laste,

þoru suart, & brennyng al.: up hem his eien he caste. V. 440 euere wol zu tilgen, oder statt þe vour festes ist in reste zu lesen. V. 443 in þe se st. of be se. V. 466 norþ st.uorþ? auch Ms. Cotton hat forb. V. 471 Statt, oder nach, anon ist faste zu lesen. Nach V. 473 fehlt ein Vers, s. u. 473 þoru, auch Harl., poru out.

438 iwist: ne mai. sle st. asle. 440 Ac st. &. stedes: in reste euere. 441 Initiale O. wiþ st. mid. tunge. 442 peter. sunge. 443 o stede of þe see: þe see so cler. 444 seje on bi eche. 445 grounde. wiħ fisches at one; al fehlt. 446 grounde. hi leye. 447 hete st. bede. 448 weizte. be fisches. to fehlt. 449 beo ze ofdrad. 450 vpe. rug. ymaked. 451 anoward. 452 makede loudere song: as hit for ban one were. 453 be fisch sturte vp wiß. 454 flote st.

as hit were at one hepe. 455 flote aboute bi eche. 436 nozt fehlt. 457 be st. bis. suede. 458 þis holi man. forte he badde ido. 459 al fehlt. 460 Moche, he st. me. 461 þe wynd. Þe schip. wel fehlt. 462 fur. souenijt. 463 Sobt 464 þe gode. 465 þe com þer. þt drof hem forbward faste. 466 nox st. norb(!). whoder. hit laste. 467 durk. 468 as per schipes were (I). 469 hurden.

470 beting, as þer þundre. 471 So pt brendan agaste sore: & him blescede faste. 472 per cam out a grislich. wel liber. 473 berning. his ezen vpe hem. Nach 473 folgt der Vers: & turnde bim in anon: bis monekes were agaste.

come.

bis luber bing made acri,: þt me miste ihure wide:
475 þo come per suche screwen mo: wel bicke bi eche side,

Wiþ to(n)gen & wiþ homeres,: brenynde monyon.
To be bremme bi ourne of be se,: toward þe schipe, anon.
bo bi ne mijte come no ner,: bi gonne zolle uaste,

& hor oweles, al brennyrde,: after his men hi caste, 480 þt me ne mijte noping bote fur: ise nober ihure.

þe se, as it uel adoun,: þozte ek afure. b. Euerich (aste upon oper: bis oweles al an hei,

& aboute pe scip ek in þe se,: ac þer ne coin non ney.

Ate laste hi turnde hem ajen,: þo hi ne spedde nozt bere; 485 & al þt lond þozte of bem ek: as it afure were,

& al þe se per aboute: barnde & smokede uaste;
Strong was be stench & be smoke,: & wel longe ilaste.
bo be monekes were so ver: bt hi ne mijte ise nammore,

Hor kellyng jut hi hurde,: be screwen wope so sore. 490 Hou þynch fou, quaþ s. brendian,: was bis a muri pas ?

We ne wilnep come per nammore,: uor an ende of helle it was,
& þe deuelen bopede wel of ous: habbe iheued a good cas,
Ac, ibered be ihū crist!: hi caste ambes as.

Þe souberne wynd laste jut,: & drof hem euer vorb: 493 So pt bi seie an hei hul: ver in bt norp,

Cloudi & brennynge smoke,: Muche wo was pere;
þe lye of pe fur stop up an beiz: as it awal were.
Zif þer was mucbe wo in þen ober,: þer was wel more.

On of is monekes bigon þo: to wepe & jelle sore,
500 Vor is tyme was bo icone,: þt he ne mijte no leng, abide.

He hupte him out amydde pe se: out of be schip biside,
& orn bim uaste upon bis water: toward bis fure,
& crile & zal deluolliche,: Þt deol it was to hure.

Alas, he sede, my wreche lif,: uor nou ic seo myn ende ; 505 Wij zou ichabbe in Joie ibe,: & Ine may no leng, wib jou wende.

Acorsed be heo pt me bar,: & be tyme pt je was ibore,
& be fader bt me byzat,: uor nou icham uorlore!
Ajen him be deuel com anon,: & nome pen wreche vaste,
& defoulede bim stronge Inouz,: & amydde pe fur him caste.

V. 476 Ms. togen st. tongen.

V. 478 Vor golle fehlt wol to. V. 482 Anders Ms. Laud. S. u. V. 493 pt wol st. be. V. 496 Die and. Mss. gret stench st. muche wo. V. 497 stop st. stod? V. 501 Das erste out wol zu tilgen. V. 502 Vor fure feblt vielleicht ilke oder grisliche.

V. 505

no lung fehlt in d. and. Mss. V. 508 Statt deuel com ist deuelen come zu lesen. V. 510 him wol zu

476 tangen. hameres. berninge. 477 brym. vrne. after be schip echon. 478 ber nej st. no ner. to crie st zolle. 479 brenninge: after þe monekes hi feblt. 480 ne st. nober. 481 as he ful. al afure. 482 Ech. bis st. þis. 483 ek fehlt. ac neuere ne cam. 485 of fehlt. afur as þez bit. 486 smokede & brende. 487 bt stench: & pt longe ilaste (!). 488 nomore. 489 zullinge. wepe. so fehlt. 490 þinzþ. murie. 191 wilnyeb. her st. per. uor feblt. 492 ibad. 493 an ambesas. 494 ilaste. 495 an hulle wel hez. Þe st bt. 496 berninge. gret stench st. muche wo. 497 lie. stod; up fehlt. was (st. wal). 498 moche smoke in þan oper: gut was þer. 499 zulle. 501 hipte. out vor amidde fehlt. 502 to bis grisliche fure. 503 so dulfulliche. rube st. deol. 504 Allas. mi wrecche iseo. 505 Mid. ic habbe. & ynemai mid; no leng fehlt. 506 Acursed. ich. 507 ic am nou. 508 þe deuelen come. þane wrecche. 510 bo be fonde. seide: þo; him vor s. fehlt. 511 faillede. to st. vorto.

510 þo vond he pt s. brendan: bim sede, bo he-out wende,

Him failede grace, hou so it was,: is lif vorto amende.
So stronge barnde þis montayne,: pt bi noping ne seie,
þe zut bi were ver þer fram,: bote fur & lie.

bo turnde þe wynd in to be norþ;: & sou(b)ward hem drof vaste; 515 In þulke side strong Inouj: seuenyzt þe wynd ilaste.

So longe bi wende euene soup,: pt hi seie aten ende
An harde roche in þe se,: & be se þer ouer wende:
þer ouer þe se caste ilome: & ofte he was al bar.

þo bi come pis roche ney,: of oper hi were iwar:
520 Anoueward pe roche bi seie sitte,: wen þe se wiþ drouz,

A wrechedde gost, naked & bar,: in meseise Inouz:

Aboue him was acloþ iteid: myd twei tongen vaste, (fol. 78) þe neper ende tilde to is chynne;: ouer al þe wynd it caste,

þt, (wan bt) water him wib drouz.: pt clob, bt heng so heie,
525 Bet, as be wynd it bleu, þen wreche amydde pe eie.

þe wawes bete ek of þe se: bi uore & bihynde;
Wrecchedore gost þen he was: ne dorte nomon fynde.
S. brendan him bad agodes name: to telle him wat he were,

& wat be hadde god mysdo,: & wat be dude pere.
530 Icham, he sede, adeluol gosty

: be wrecche ludas,
þt uor panewes our lord solde: & anerbe myd him was.
þis nys nozt my rizte stude: ac our lord dop me grace
To habbe her my parays,: as je sep, in bisse place,

Vor no godnesse pt ichabbe ido,: bote our lordes milce & ore,
535 Vor Ine mygte habbe so muche pyne: pt Inabbe of serued more;

Vor In þe brennynge bul,: þt ech of zou isay,
My rijte is to be & brenne: perInne nyzt & day;
þer ic was bis ober day,: þo joure broßer þuder com

& was in to ryne ilad : & wel sone hadde is dom;
540 per uore helle was glad Inous,: þt he made pe grete lie,

Vor Joie pt he was icome,: pt je so ver iseie:
So he dep wen eny soule: verst is þuder icome;
þoru our lordes heie milse: icham anon þenne Inome,

Vor icham her eche soneday,: & fram þe saterdayes eue,
545 Vorte it be ben soneday eue,: her ic schal bileue,

& at mydwynter ek,: vorte twelf þe day be ido,

& frambigynnynge ek of ester: vorte witesoneday also, tilgen u. : nach sede zu versetzen. V. 514 Ms. souward. V. 524 Nach pt fehlt wan þt; Ms. Cotton.: bt whanne þe. V. 526 Vor bete fehlt him. 529 Die letzte Hlbz. lautet in d. and. Mss. & whi he sete bere 537 Statt þer Inne ist wol mit Harl. bobe zu lesen. V. 543 anon st. nou verschrieben. V. 546 u. 548 ek mit Schleifchen an k.

512 brende. þe st. bis. noping hi. 514 soubward. 515 souenyzt. 516 attan ende. 517 A bard roch. 518 al fehlt. 519 Þe st. þis. 520 Anoward þese. 521 A wrecche gost sitte naked: bar & meseise ynouj. 523 nyper. him st. it. 524 þt be water wibdrouz (!). Þe cloß. so fehlt. 525 Beot. it fehlt. be st. þen. þan eze. 526 beote bim; ek fehlt. & eke bi hynde. 527 wrecchedere. þan. mai st. dorte. 528 bad him. to vor telle feblt. 529 & whi he sete pere. 530 dulful. Þe fehlt. 531 pans. 532 Nis þis. me dop. 533 þis st. þisse. 534 godnisse. ich habbe. bote of. 535 y ne. þt y nere worbe more. 537 Mi rijt. bobe st. þer Inne. 539 wel fehlt. 540 was þo. Þe grettere lye. 541 þó vor he st. bt. isye. 542 doþ. 543 suete (st. heie) milce: ic am nou þanne. 541 ic am. ech. 545 þane st. þen. 546 midewynter. 547 byginning. wbitsoneday.

& our ledi festen ek,: vor vol of milce heo is;

& al þe oper tyme of þe zere: in helle icham iwis,
550 Wib pilates & herodes: anne & cayphas;

Bote ic may corsi þe tyme: pt ic euer ibore was;
Ac ic bidde zou vor þe loue of god,: þt ze fondi in alle wise,
pt je bileue her al nyzt: vorte pe sonne arise,

bt ze wite me fram þe deuelen,: þt comeþ sone after me.
555 S. brendan sede : þoru godes grace: we scholleþ wite þe;

Tel me nou wat is pt cloß,: bt so heie hongeþ þar.
þo ic was anerbe, quaþ Iudas,: & our lordes panes bar,
bis cloß ic zaf an mesel,: uor my nowe it nas noit,

Ac it was myd our lordes panewes,: & myd our breberén, ibozt; 560 Ac vor ic it jaf vor godes loue,: nou it is me hyuore,

Vor me ne schal noping do uor him,: bt schal be uor lore;
& uor it was of oper monnes,; as myn Inwit vnderstod,

It doþ me, þei it honge here,: more harm þen good,
b. Vor it bat In Myn eien sore,: & dop me harm Inouz.
565 Her me may ise, wuch it is,: to zeue of oper mannes wiþ wouj,

As wollep mony riche men: myd vnrixt al day take
Of poure men, her & þer,: & almesse subþe make;
þt hi doþ uor gydes loue,: ne schal nozt be voriete,

Ac to pyne it schal hem turne,: as hi scholleþ þanne iwite.
570 þe tongen al so, quaþ Iudas,: þt ze seb honge an hei,

Prestes is ic zaf anerþe,: þer uore hi bep me ney,
Vor clanlicheme schal al þing fynde,: Ất me deb uor is loue;
þe ston vp wam ic sitte,: þt makep me sitte aboue,

În awei je fond him ligge: per no ned nas to ston,
575 Ic caste him in a deop dich,: (bt me) per myjte ouer gon;

Vewe gode dede ichabbe ido: of wam ic mowe telle,
dc non so lute, bt I ne fynde: her oper In helle.
po it was eue pen soneday,: þe deuelen come blaste,

Vorte lede to helle pis seli gost,: hi cride & zolle vaste.
580 Wend benne, hi sede, þu godes mon!: þu nast nozt her to done;

Let ous babbe our felawe: & to helle him lede sone!
Vor we ne dorre nozt oure maister ise,: vorte we him babbe ibrozt;
Wend fram him, vor hit is tyme,: & ne let þu ous nozt!
I ne lette jou nojt, quaþ s. brendan,: ne newite jou nozt her,

V. 548 Nach & fehlt at. V. 554 Im Anfang fehlt &. V.571 is = as, vertritt des pron. pers. der 3. pers. V. 575 Vor ber fehlt þat me.

648 & at oure lefdi feste ek. 549 In st. &. jer. ic am. 550 pilatus; & fehlt. Anne & kayfas. 551 cursi. ich. euer fehlt. 552 & st. ac. fonde. wyse. 553 ich. 554 & þat je. 555 we schulle schulde þe. 556 nou fehlt. be cloß. bere. 557 pans ber. 558 a st. an.: & for myne nas hit nozt. 559 pans. oure breberne. 561 for him do. 562 of feblt. 563 Hit me dob. hongi her. þan. 564 bet. 565 wbich. gyue oper manes; of fehlt. 566 wolep. 567 pore. þar st. per. almisse. 568 hem nozt. forzute. 569 mowe

st. schollep. wite. 570 hongen. 571 Preostes ic; is feblt. þerfore here bi beoþ (!). 572 clenliche. eche st. al. dop. 573 vpe whan. 574 je him fond. neod. 575 Ich. a dupe. þt me miqte ber ouer gon. 576 ic habbe ido: þt ich mowe of telle. 577 yne st. i ne. 578 þane st. þen. 579 To st. vorte. þis wrecche gost, zulle. 580 hunne. 581 Oure. & lede to belle sone. 582 w ne bore. noit fehlt. er st. vorte. 583 lette; þu fehlt. 584 ne vor lette feblt. witie. Rojt fehlt. Archiv f. n. Sprachen. LIII.

3

þt je

585 Ac doþ our lord Ihū crist,: pt is of more power.

Hou darstou, be deuelen sede,: byuore bim nempne is name?
Ne bitraide he bim & solde ek: to debe wiþ gret schame?
S. brendan sede: in is name: jc hote zou, as ic may,

touche him nozt to nyst,: ar to morwe day.
590 Grisliche Þe deuelen zolle po;: & ajenward gonne file.

Iudas þonkede pytosliche,: bt deol it was to se.
A morwe, so sone so it was day,: þe deuelen come blaste,
Grisliche hi cride & golle,: & chidde also uaste.

A wei, hi sede, bu godes mon!: acorsed be be stounde
595 pt þu come ower her aboute,: & þt we ber þe ifounde!

Our maister ous haþ itormented: grisliche al longe nyit,
& strong Inouz, vor we ne brojte wiþ ous bis luþer wist;
Ac we wolleb ous wel awreke,: up bim sulue it schal go,

Vor we scholle bis six dawes: þeruore doubli is wo.
600 þis wrechede gost quakede þo,: þt reupe it is to telle.

þis deuelen pome him grimliche,: & bere him to helle.
Ac s. brendan hem vorbed,: in our lordes name,

þt he nadde uor þulke nygt: neuer be more schame.
(fol. 79) S. brendan & is monekes: In þe se vorþ wende
605 Zut þre dawes, euene soup,: as our lord hem sende.

þe verbe day hi seie an yle: al bi soube an hei.
S. brendan sizte sore,: þó he þis yle isei.
Poul, he sede, pe beremyte,: is in þe yle, bt jc ise,

þer be hap wipoute mete: fourti jer ibe.
610 þo hi come to pisse yle,: In hi wende echon.

þis bermyte, þt was so old,: ajen hem com anon;
His her to his fet tilde,: of berd & of heued,
& helede al aboute is bodi,: þer nas bar nozt bileued,

Non oþer clobes padde he on;: is lymes were al bore.
615 S. brendan bim bi huld,: & bigan to sike sore.

Alas, he sede, ichabbe so zare: in stude of monek ibe,
& nou In lyue of angel: an mon ic ise.
Be stille ! quaþ þis bermite,: god deß wel bet bi þe,

Vor he scewe be more þen eny oper: of is priuete;
620 Vor amonek lyueþ bi þe suench: ot is owe honde,

& þoru our lordes grace: þu lyuest, & þoru is sonde.
& In þe abbei of s. patric: monek ic was iwis,

u.

V. 589 Vor touche fehlt wol ne. V. 595 Die and. Mss.: her owhar,

we þe her. V. 597 strong st. stropge. V. 597 fehlt : nach brojte. V. 619 scewe st. sceweb. V. 621 In Bodl. steht : nach lyuest; ist es hinter þu zu versetzen? V. 622 & wol zu tilgen.

585 þt st. ac. poer. 586 þerstou. quaþ þis d. nemue. 587 bitrayde. grete. 589 pt je ne tuouche. er to morwe bt hit beo day. 590 zulle. þo fehlt. ward fehlt. 591 pitousliche. 592 gonne blaste. 593 & zulle also. 595 her o wbar. þere here (st. þé here). founde. 596 Oure. iturmented: so grisliche allonge. 597 stronge. brouzte. mid. libere. 598 vpe him silue. 599 schulle. dayes. dubli. 600 wrecche. hit was. 601 þe st. bis. bim nome wel grisliche. him fehlt into. 605 Rist þreo dayes. 606 þe furde dai. 608 ermite. ich. 609 bis fourti. 610 bis st. bisse. yn. 611 þe ermite. com gon. 612 berde. 613 nas per no bar on him bileued. 614 None. 615 gan st. bigan. 616 Allas. ic haue. 617 in lyf of an, a man. 618 dob wel fehlt 619 schoweb. pan. priueite. 620 o st. a. swynk. 622 & feblt. Of st. in. patrik. ich.

« ForrigeFortsæt »