Billeder på siden
PDF
ePub

vou marga, nach Plinius keltischen Ursprungs, davon marneux, marner, marnière.

Mègue, maigue Molken, vom gaél. meag, meug, irl. meug, meadhg in

derselben Bedeutung.

Miste, afrz., hübsch, artig, vom bret. mistr artig.

Morgue Stolz, Ueberhebung vom bret. mor gross, moraigeantach Grossmuth.

Moignon fleischiger Theil, Stück Fleisch. Nach Diez gewährt das Bretonische den übrigen kelt. Sprachen das unbekannte moun verstümmelt an Hand und Arme, zur Erklärung des frz. moignon. Pairol, afrz., Kessel, niederlat. parola, pairola vom bret. per Kessel zum Kochen, ebenso gaél. pair.

Palefroi, afrz. palefroid, prov. palafrai, vom mittellatein. paraveredus und dieses wieder von лagà und dem keltischen veredus, vergl. Bacmeister,,keltische Briefe" S. 77, sowie auch die Anmerkung

unten.

Quai, niederländisch kaai, engl. kay vom kymr. cae Schranken, Vormauer. Richtig ist hiebei die Bemerkung Scheler's: La forme quai est prob. picarde, car le français (D'Ile de France) proprement dit aurait fait chai.

Rache, Schabe, Krätze, Grind, Motte, afrz., vom bret. râch, rac'ha die Haut abziehen, heute noch in der Franche-Comté gebräuchlich racheux, rachout, rachat.

Ratin und Ratis Farrenkraut, afrz., vom bret. raden.

Rogue frech, vom bret. rok, rog stolz, frech.

Ruche Bienenkorb, Bienenstock, afrz. rusque vom bret. rusken.

Rue Strasse, vom kelt. ruta, rot.

Saie Mantel, vom kelt. saga, entspr. dem sagum (Ennius) vergl. Diefen

bach, orig. europ. Artikel sagum.

Tabut, afrz., Lärm vom bret. tabut Lärm.

Tacon, afrz., Fleck zum Ausbessern vom bret. takon ein zerrissenes Kleid flicken.

Tan Rinde einer Eiche, welche zum Lederbereiten verwendet wird, vom bret. tann Eiche.

Telon, afrz., Harfe, Leier vom bret. telen Harfe.

Toque bezeichnete ursprünglich einen runden Hut, das dimin. toquet einen Kinderhut, vom bret. toke Kopfbedeckung überhaupt. Tréteau, afrz. trestel, tretel leitet Littré mit Recht vom kymr. trestyl ab.

Veltre, viautre, vautre Windspiel, im mittellatein. veltragus, veltrahus,

ital. veltro vom kelt. ver schnell und tragus, das mit toéxi stammverwandt ist, laufen, also beiläufig,,Schnellläufer".

Vassal Vasall, vom kymr. gwas junger Mann, vergl. bachelier.

Verne, vergne Erle, vom kymr. gwern Sumpf, daher coed gwern Bäume des Sumpfes

Erlen.

Die altenglische Legende von St. Brendan

aus

Ms. Ashmol, 43. fol. 71 b.

Herausgegeben von

Dr. C. Horstmann.

In der durch Ms. Egerton 1993 und Ms. Vernon vertretenen Sektion der Legendenhandschriften, welche einen kürzeren und jüngeren Text enthält, fehlt diese Legende, wol wegen ihres mehr romantischen Inhalts.

SEyn Brendan, be holi mon,: was of Irlonde.

Monek he was, of harde lyue,: as ic vnderstonde,
Of vastynge & penaunce Inou;: Monek he was pere
Of a pousend monekes,: þt vnder him alle were.

5 So ht it byuel In aday,: as our lordes wille was,

pt barynt, anoper abbod,: to him com bi cas.

S. brendan him bisoste anon,: pt he scholde him vnderstonde
& telle of pt he hadde iseie: aboute in oper londe.
þis godemon, po he hurde bis,: sikynge made Inowe,
10 & bigan to wepe in grete pojte,: & vel adoun iswowe.
Bitwene is armes s. brendan: pis holi mon up nom,

& custe him & cride on him,: vorte is wit ajen him com.
ffader, he sede, parcharite,: oper red bu most take:
Huder pu come vor our solas,: & nost, such deol to make;
15 Tel ous wat pu hast iseie,: as hu hast aboute iwend
In be muchel se of occian,: as our lord þe hab isend.
Nou is be se of occean: grettost, & mest also,

Vor heo gep aboute al þe world,: & al oper sees gob perto.
So pt barynt, his olde mon,: rist at is herte gronde

20 Al wepynge gan him telle: wat he hadde ifounde.

V. 3 Ms. Monek st. abbod; so in d. übr. Mss. V. 19 Ms. riz st. rizt.

Varianten des Ms. Harl. 2277.

1 Seint. man. was und of Irlande. 2 hard lyf. 3 Of fasting of. abbod st. monek. 4 alle an vnder him. 5 hit ful. oure louerdes (so stets oure louerd). 6 abbot. 7 him nach scholde fehlt. 8 & telle pt he ise, of fehlt. 9 sikinges he makede (so stets st. made). 10 in gret post. ful. isuoze. 11 Bituene his. 12 him nach custe fehlt. forte t his wit age com. 13 seide. bu (so stets). 14 hider. oure solaj. & for, not fehlt. 15 what, so stets. iseze. 16 mochele see. 17 occian. grettest. 18 ffor he gop þe wordle aboute: & alle opere gop perto. 19 he st. bis. hurte (so stets). 20 Wel st. Al. bigan to, him fehlt. what he er founde.

* Aus Ms. Harl. 2277 bereits von Thom. Wright für die Percy Soc. edirt. Archiv f. n. Sprachen. LIII.

2

He sede: ichabbe a godsone,: Meruot was is name,
Monek he was, as we bep,: & mon of gret fame.

So t is herte him af to wende: in apriue stude & stille,
per he miste al one be,: to seruy god to wille.
25 Sot by myn leue he wende: & al one him drouz
To an Ile, ver in þe se,: þt delitable was Inouj,
Biside be mou(n)tayne of stones,: ht coup is wel wide.
So longe this gode monek: In his ile gan abide,
ht he hadde of monekes vnder him monyon.

30 Anon so je hurde telle pus,: puderward ic wende anon.
So pt in a vision: our suete lord him kende,

bt ajen me, as ic to him com,: pre Iorneys he wende.
So t we dude ous in ascip,: & estward euene drowe
In be se of occian,: wih torment(es) Inowe.

35 Toward þen est so ver we wende,: t we come atelaste
In astude swipe derk,: & clouden ous ouercaste.
(fol. 72) Al an tide of he day: we were in derkhede;

Ate laste our suete lord: verrore ous gon lede:
So pt we seie an ilond;: puderward our scip drouz.
40 Brist it is as he sonne,: Joie per was Inou;:

Of tren & herbes picke it stod,: biset in ech side,
Of presious stones ek,: pt scynde brist & wide;
Ech herbe was vol of floures,: & ech tre vol of frut;
Bote it were in heuene sulf,: nas neuer more dedut.
45 per Inne wip Joie Inou: wel longe we gonne wende,
bei it lute wule ous poste;: we ne miste fynde non ende.
So pt we come to awater,: cler & brist Inou,:

pt euene framward ben est: toward he west drou.

We stode & bihulde aboute,: vor we ne miste not ouer wende.

50 her com to ous ajong mon,: swipe vair & hende;

ile wilcomede ous vaire euerichone,: wel mildeliche & suete,

& anempned ech is rigte name,: & wel vaire ous gon grete,

& sede: je ajte ihu crist: ponky wel wip riste,

bt sceweb of is priuete zou: so muche, & of is mi¡te;

V. 21 st. habbe haben die and. Mss. hadde. V. 21 Meruot st. Mernoc. V. 28 So longe, sc. it was. V. 29 fehlt in d. Mitte, wie V. 60, 248, 258, 283, 292, 369, 370, 372, 375, 377, 525, 597, 648, 660. V. 33 die and. Mss. euere st. euene. V. 34 Ms. torment mit Schleifchen an t = V. 39 ff. Vgl. mit dieser Schilderung V. 689 ff. V. 39 Ms. an eilond mit wegpunktirtem e. V. 40 die and. Mss. wol richtig: Brizttere hit pojte bane.

es?

21 ic hadde. Mernoc. 22 beop. grete. 23 hurte gan wende: to a priuei stede. 24 serui. at wille. 25 bi mi. him fehlt. 26 ylle þt is in þe see: pt is delitable ynouz. 29 vnder him: monekes meni on; of fehlt. 30 Anon po ic ihurde bis: piderward ic gan gon. 31 auisioun. 32 pt aze me er ic come per: preo iourneyes. 33 schip: & euere estward we. 34 turmentz ynowe. 35 þan st. pen. fur. atte. 36 suybe durc. ous fehlt. 37 Al o. dai. 38 Atte. forpere. gan. 39 ane lond. oure. 40 Brittere hit boste pan. ioye. 41 Of treon of erbes þikke. eche. 42 preciose. ht briste schynep wide, & fehlt. 43 eche erbe. ful. eche treo, & fehlt. 44 sulf fehlt. neuere (so stets). 45 ynouz (so stets). wel fehlt. 46 bez hit ous lute while. 48 þan est. pane west. 49 not fehlt. 50 jung. 51 welcomede. vaire fehlt. euerechon. wel fehlt. milbeliche. 52 & nemnede euereches owe name. myldeliche st. vaire. 53 je auzte wel ihū crist: wel faire ponki mid. 54 schoweþ zou his priueite: & so moche of.

55 þis is pt lond þt he wole zut: ar be wordles ende

His dernelynges anerbe yue,: & hider hi schollep wende.
bis lond is half in his side,: as je seb wel wide,

& bizonde pe water be haluendel: as bi pe oper side;
bt water ne mowe je passe nost,: ht ober del to se.

60 & her je habbe alle zer meteles ibe,

bt je ne ete ne dronke not,: ne slepte not wip our eie,
Ne chele ne hete ne fredde je nost,: ne no nyzt ze ne seie:
Vor bis (is) godes priue stude,: & þoru him is bis ligt,
beruore it worp euer her day,: & neuer nyzt.
65 Zif mon ajen godes heste: nadde noping mysdo,
Her Inne he hadde ut bileued,: & is ofsprung also.
3e ne mowe her noleng bileue,: ajen je mote fare;
bei it benche ou lute wule,: je habbe ibe her jare.

So pt he broste ous in our scip,: & wel uaire is leue nom,
70 &, po we were hamward in þe se,: we nuste war he bicom;
Ajenward he wende ajen our wille,: it ous of poste sore Inouz.
Azen to his oper monekes: bis scip we(1) euene drou.
pis monekes ourne azen ous,: po hi myste ous ise,
& sori were & wrop Inou: pt we hadde so longe ibe.
75 We sede pt we hadde ibe,: wib gret Joie & feste,

Byuore be gates of parays,: In be lond of biheste,
b. pt our suete lord hap bihote: hem pt he louep her;
ber is day & neuer nyzt,: & pe leme euer cler.
Certes, quepe his monekes,: wel we mowe ise
80 Bi be suote smul of jou,: per ze habbep ibe.

po s. brendan ihurde bis,: In pozte he stod wel stille;
He poste fondi more her of,: ¿¡if it were godes wille.
He wende among is monekes: & twelf out he nom,
pt he truste mest to of alle,: wen eny neode com.
85 bis twelfue he clupe in conseil,: & in priuete hem sede:
Ic penche do apriue ping,: þer of je mote me rede,

To seche pt lond of biheste,: if god wolde ous puder lede;

V. 56 Ms. deruelynges. V. 58 þe vor haluendel fehlt in d. and. Mss. V. 60 & wol zu tilgen. alle er st. al a jer, wie in d. and. Mss. V. 62 Harl. fonde ze, Bodl. Laud. greued zow. V. 63 Nach bis fehlt is im Ms. V. 64 Nach neuer fehlt more. V. 68-248 fehlen im Ms. Laud., da 2 Blätter ausgerissen sind. V. 71 Ms. our st. ous; ous ist hinter boste zu versetzen. V. 72 Ms. we st. wel. V. 78 Vor day fehlt euer. V. 85 Ms. twelf ue. clupe st. clupede. V. 86 u. 87 fehlen in Harl. u. Bodl.

55 is fehlt. þe lond. wole: ut er. 56 durlings. vrbe. jeue. schulle. 57 seop. 58 bi zunde. halfendel, ohne be. albi poper. 59 passi. iseo. 60 & fehlt. al ajer. 61 drunke. slepe mid joure eze; not fehlt. 62 chile. ne fonde je. je ne fehlt. iseje. 63 bis is. stede. & fehlt. þurf. is albis. 64 her eure. neure more nist. 65 If man nadde aje.: noping misdo. 66 hi. ilyued: & here of spring. 67 mote bileue her noleng. 68 ne benche zou bote a while. habbeþ. 69 þat so st. sopt. oure. wel fehlt. 70 þe st. po. war. 71 Aje ward. oure. pt of pozte ous. 72 wel. 73 vrne. ous miste iseo. 74 wrope. 75 seide hem. in st. wip. 76 Bifore. 78 euere dai. & euere list suybe cler. 79 quab. bis st. wel. 80 suete smyl. pt je habbeþ þer ibeo. 81 he bojte & stod stille. 82 fehlt. 83 aboute st. among. tuelue. 84 triste to test of alle. whan (stets so st. wen wan wanne). him com. 85 þuse he nom in consail; twelf fehlt. hem fehlt. 86 u. 87 fehlen.

« ForrigeFortsæt »