Cuique suus.
Sic habet.

Magnum narras, vix credibile! - Atqui
Accendis, quare cupiam magis illi

Proximus esse. Velis tantummodo: quae tua virtus,
Expugnabis; et est qui vinci possit, eoque

Difficiles aditus primos habet. - Haud mihi deero:
Muneribus servos corrumpam; non hodie si
Exclusus fuero desistam; tempora quaeram,

Occurram in triviis, deducam. Nil sine magno

Vita labore dedit mortalibus.

Haec dum agit, ecce

Fuscus Aristius occurrit, mihi carus et illum

Qui pulchre nosset. Consistimus. Unde venis? et
Quo tendis? rogat et respondet. Vellere coepi
Et prensare manu lentissima brachia, nutans,
Distorquens oculos, ut me eriperet. Male salsus
Ridens dissimulare: meum jecur urere bilis.
Certe nescio quid secreto velle loqui te
Aiebas mecum. — Memini bene, sed meliore
Tempore dicam; hodie tricesima sabbata: vin tu
Curtis Judaeis oppedere? - Nulla mihi, inquam,
Religio est. At mi; sum paulo infirmior, unus
Multorum; ignosces; alias loquar. - Huncine solem
Tam nigrum surrexe mihi! Fugit improbus ac me
Sub cultro linquit. Casu venit obvius illi
Adversarius et: Quo tu turpissime? magna
Inclamat voce; et Licet antestari? Ego vero
Oppono auriculam.

Rapit in jus; clamor utrimque; Undique concursus. Sic me servavit Apollo.

55

60

65

70

75

21

LIBER SECUNDUS.

SATIRA VI.

Hoc erat in votis: modus agri non ita magnús,
Hortus ubi et tecto vicinus jugis aquae fons
Et paulum silvae super his foret. Auctius atque
Di melius fecere. Bene est. Nil amplius oro,
Maia nate, nisi ut propria haec mihi munera faxis.
Si neque majorem feci ratione mala rem

Nec sum facturus vitio culpave minorem ;

Si veneror stultus nihil horum: O si angulus ille
Proximus accedat qui nunc denormat agellum!
O si urnam argenti fors quae mihi monstret, ut illi
Thesauro invento qui mercenarius agrum
Illum ipsum mercatus aravit, dives amico

Hercule si quod adest gratum juvat, hac prece te oro:
Pingue pecus domino facias et cetera praeter
Ingenium, utque soles custos mihi maximus adsis.
Ergo ubi me in montes et in arcem ex urbe removi,
Quid prius illustrem satiris musaque pedestri?
Nec mala me ambitio perdit nec plumbeus Auster
Auctumnusque gravis, Libitinae quaestus acerbae.
Matutine pater, seu Jane libentius audis,
Unde homines operum primos vitaeque labores
Instituunt, sic dis placitum, tu carminis esto
Principium. Romae sponsorem me rapis. Eja,
Ne prior officio quisquam respondeat, urge.
Sive Aquilo radit terras seu bruma nivalem
Interiore diem gyro trahit, ire necesse est.
Postmodo, quod mi obsit clare certumque locuto,
Luctandum in turba et facienda injuria tardis.
Quid vis, insane, et quas res agis? improbus urget

Iratis precibus; tu pulses omne quod obstat,

Ad Maecenatem memori si mente recurras ?

Hoc juvat et melli est; non mentiar. At simul atras
Ventum est Esquilias aliena negotia centum
Per caput et circa saliunt latus. Ante secundam
Roscius orabat sibi adesses ad Puteal cras.
De re communi scribae magna atque nova te
Orabant hodie meminisses, Quinte, reverti. -
Imprimat his cura Maecenas signa tabellis.
Dixeris, Experiar: Si vis, potes, addit et instat.
Septimus octavo propior jam fugerit annus
Ex quo Maecenas me coepit habere suorum

In numero; dumtaxat ad hoc, quem tollere rheda
Vellet iter faciens et cui concredere nugas

30

35

40

Hoc genus: Hora quota est? Thrax est Gallina Syro par? Matutina parum cautos jam frigora mordent;

Et quae rimosa bene deponuntur in aure.

Per totum hoc tempus subjectior in diem et horam

Invidiae noster.

Ludos spectaverat una,

Luserat in Campo: Fortunae filius! omnes.

Frigidus a Rostris manat per compita rumor :
Quicumque obvius est me consulit: O bone, nam te
Scire deos quoniam propius contingis oportet ;
Numquid de Dacis audisti? - Nil equidem. Ut tu
Semper eris derisor !— At omnes di exagitent me
Si quidquam. Quid, militibus promissa Triquetra
Praedia Caesar an est Itala tellure daturus?
Jurantem me scire nihil mirantur ut unum

45

50

55

Scilicet egregii mortalem altique silenti.

Perditur haec inter misero lux non sine votis :

O rus, quando ego te adspiciam? quandoque licebit

60

Nunc veterum libris, nunc somno et inertibus horis
Ducere sollicitae jucunda oblivia vitae?

O quando faba Pythagorae cognata simulque

Uncta satis pingui ponentur oluscula lardo?

O noctes coenaeque deum! quibus ipse meique

65

Ante Larem proprium vescor vernasque procaces
Pasco libatis dapibus. Prout cuique libido est
Siccat inaequales calices conviva, solutus
Legibus insanis, seu quis capit acria fortis
Pocula seu modicis uvescit laetius. Ergo
Sermo oritur, non de villis domibusve alienis,

Nec male necne Lepos saltet; sed quod magis ad nos
Pertinet et nescire malum est agitamus: utrumne
Divitiis homines an sint virtute beati ;

Quidve ad amicitias, usus rectumne, trahat nos;
Et quae sit natura boni summumque quid ejus.
Cervius haec inter vicinus garrit aniles
Ex re fabellas. Si quis nam laudat Arelli
Sollicitas ignarus opes, sic incipit: Olim
Rusticus urbanum murem mus paupere fertur
Accepisse cavo, veterem vetus hospes amicum,
Asper et attentus quaesitis, ut tamen artum

Solveret hospitiis animum. Quid multa? neque ille
Sepositi ciceris nec longae invidit avenae,
Aridum et ore ferens acinum semesaque lardi
Frusta dedit, cupiens varia fastidia coena
Vincere tangentis male singula dente superbo;

Quum pater ipse domus palea porrectus in horna
Esset ador loliumque, dapis meliora relinquens.

70

75

85

Tandem urbanus ad hunc: Quid te juvat, inquit, amice, 90
Praerupti nemoris patientem vivere dorso?

Vis tu homines urbemque feris praeponere silvis?
Carpe viam, mihi crede, comes; terrestria quando
Mortales animas vivunt sortita, neque ulla est
Aut magno aut parvo leti fuga : quo, bone, circa,
Dum licet, in rebus jucundis vive beatus;
Vive memor quam sis aevi brevis. Haec ubi dicta
Agrestem pepulere domo levis exsilit; inde
Ambo propositum peragunt iter, urbis aventes
Moenia nocturni subrepere. Jamque tenebat

Nox medium coeli spatium quum ponit uterque

95

100

In locuplete domo vestigia, rubro ubi cocco
Tincta super lectos canderet vestis eburnos,
Multaque de magna superessent fercula coena,
Quae procul exstructis inerant hesterna canistris.
Ergo ubi purpurea porrectum in veste locavit
Agrestem, veluti succinctus cursitat hospes
Continuatque dapes nec non verniliter ipsis.
Fungitur officiis, praelambens omne quod affert.
Ille cubans gaudet mutata sorte bonisque
Rebus agit laetum convivam, quum subito ingens
Valvarum strepitus lectis excussit utrumque.
Currere per totum pavidi conclave, magisque
Exanimes trepidare, simul domus alta Molossis
Personuit canibus. Tum rusticus: Haud mihi vita
Est opus hac, ait, et valeas; me silva cavusque
Tutus ab insidiis tenui solabitur ervo.

105

110

115