Billeder på siden
PDF
ePub

etiam, quo sit quorundam male doctorum hominum scævitas et invidentia irritatior, mutuabor ex Aristophanæ choro anapæsta pauca," et quam ille, homo festivissimus, fabulæ suæ spectandæ legem dedit, eandem ego commentariis his legendis dabo; ut ea ne attingat neve adeat profestum et profanum vulgus, a ludo Musico diversum.a Versus legis datæ hi sunt :

Εὐφημεῖν χρὴ κἀξίστασθαι τοῖς ἡμετέροισι χοροῖσιν,
*Οστις ἄπειρος τῶνδε λόγων, ἢ γνώμῃ μὴ καθαρεύοι,14
*Η γενναίων ὄργια? Μουσῶν μήτ ̓ ἴδε πω, μήτ' ἐχόρευσε.

• Malignitas.

[ocr errors]

a Indoctum, et rude vulgus alienum ab occupationibus eruditis. b Laudare oportet et decedere nostris choris,

Quisquis imperitus sermonum est, aut non est mente pura:

Aut nobilium orgia Musarum neque vidit unquam, neque saltavit.

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

elimati sunt, sed i. n. p. s. abeant percontando, scribendo a Noctibus his procul. Prius sunt videtur exterendum. De reliquo possis suspicari alterum verbum excidisse supra, et cum ad marginem relatum esset una cum sequenti proxi. mo verbo, utrumque a succedente librario in locum non suum fuisse additum. Foret enim non male: qui in lectitando, percontando, scribendo, commentando, nunquam voluptates, nunquam labores ceperunt.' J. F. Gronov. Reponendum, ut damus, monet Thysius.-13 Mutuabor ex Aristophanis choroanapasta pauca] Egregie sic restituit P. Victorius xvII. Var. Lect. 4. cum legeretur coronopesta. Et eo ducunt Reg, qui choronapesta, et Rot. qui choroapesta. Sed ambo cum Chartaceo habent Aristophane. Scribe: ex Aristophani choro. Sic amat noster Sophocli,' 'Euripidi,'Empedocli,' Socrati,' patrio casu. Nisi malumus Aristophanæ, ut XIV. 1. Socratæ et Antisthenæ : et ibid. c. VI. Hippocratæ,' licet alio ista casu.' J. F. Gronov.-14 'Tres hos versus de conjectura interposuit Victorius; utrum plures apponi debeant, an tribus his contentus fuerit auctor, affirmare non ausus. Docte simul et modeste. Regius et hos ipsos habet versus, et præterea tres alios juxta opportunos : sed et in utrisque aliquid a vulgatis diversum, quod non temere incidisse videtur. Est enim illic, μn kalapebet, (scriptum est rabepúεi,) ut et apud Plutarchum Πότερον Αθηναῖοι, et μήτ' εἶδεν μήτ' ἐχόρευσε, ubi Plutarchus ήτ ̓ ᾖσε μήτ' ἐχόρευσε. Subjiciuntur: Τούτοις αὐδῶ, κ ̓ αὖθις ἀπαυδῶ, κ' αὖθις τὸ τρίτον μαλ ̓ ἀπαυδῶ Ἐξίστασθαι τοῖσι χοροῖς, ὑμεῖς δ ̓ ἀνεγείρετε μολπὴν Καὶ παννυχίδας τὰς ἡμετέρας, αἱ τῇδε πρέπουσιν ἑορτῇ. Primus versus hic integrior quam apud auctorem suum: desunt enim illic rò Tpírov, eoque labant pedes. Sed in secundo versu rectius μvoraιoi xopoîs, et ob elegantiam sermonis et propter metrum.' Idem. Nihil potuit igitur morari, quin tres postremos versus nunc quoque reliquis Gellio anctore apponerem, plane prout in bibliotheca Regia descripsi. Sed et scire oportet istic legi Tovde, non râvde, ut vulgo restituentem Victorium sequuntur, etsi illæ egregiæ Variæ lectiones Thysio ignotæ fuerint, unde nec annotare potuit, quomodo huc venerint isti versus.' NOTE

[merged small][merged small][ocr errors]

48 AULI GELLII PREFATIO IN NOCTES ATTICAS.

Τούτοις αὐδῶ, καὖθις ἀπαυδῶ, καὖθις τὸ τρίτον μαλ ̓ ἀπαυδῶ, *Εξίστασθαι τοῖσι χοροῖς· ὑμεῖς δ ̓ ἀνεγείρετε μολπὴν

Καὶ παννυχίδας τὰς ἡμετέρας, αἳ τῇδε πρέπουσιν ἑορτῇ.

17

C

12. Volumina commentariorum ad hunc diem viginti jam facta sunt. Quantum autem vitæ mihi deinceps Deum voluntate erit, quantumque a tuenda re familiari1 procurandoque cultu liberorum meorum dabitur otium; ea omnia subsiciva et subsecundaria 17 tempora ad colligendas hujuscemodi memoriarum disceptatiunculas 18 conferam. Progredietur igitur numerus librorum, Diis bene juvantibus, cum ipsius vitæ, quantuli quique fuerint, progressibus, neque longiora mihi dari 19 spatia vivendi volo, quam dum ero ad hanc quoque facultatem scribendi commentandique idoneus. 13. Capita rerum,' quæ cuique commentario insunt, exposuimus hic universa: ut jam statim declaretur, quid quove 20 in libro quæri invenirique possit.

Et promovenda institutione meorum liberorum.

Jac. Gronov.-15 Quantumque a cura publica et a re f. vulg. Chartaceus, quantumque acuens a re f. Rottend. quantumque ad venda re f. Reg. quantumque a tuenda re f. ut beneficio Carrionis edidit Stephanus.-16 Aliter succisiva. Vid. Not. Var.-17 'Suspicari possis posterius sub imprudentia librarii repetitum, cum scripsisset auctor: subsecira et secundaria t.' J. F. Gronov.18 Reg. et Rot. delectatiunculas. Mox iidem codd. Progredietur ergo.-19 Rot. nescit à mihi dari.-20 Alii, quid quoque. Magis antiqui moris, in quod consentiunt Mss. et prima ed. quid quo in libro.' J. F. Gronov.

NOTE

omnia, sicut apud Latinos cærimoniæ dicuntur: sed jam abusive sacra Liberi sive Bacchi orgia vocant, vel ἀπὸ τῆς ὀργῆς, id est, furore, vel ἀπὸ Twv opŵv, id est, montibus.'

Subsiciva et subsecundaria tempora] Id est, tempora supervacanea, et quæ subducta rebus magis seriis videntur esse quasi secundi ordinis. Subcisi

vum tempus dicit Gellius, alii subcesivum, nonnulli etiam succisivum.

• Capita rerum] Negat tamen et pernegat Henricus Stephanus eos quos habemus capitum titulos a Gellio scriptos esse: multisque congestis titulis, qui vel inepte, vel nequaquam capitis summam exhibent, id convincere nititur.

INDEX CAPITUM.

Commentario primo hæc insunt.

CAP. 1. QUALI proportione quibusque collectionibus Plutarchus ratiocina-
tum esse Pythagoram philosophum dixerit de comprehendenda corporis
proceritate, qua fuit Hercules, cum vitam inter homines viveret.

2. Ab Herode Attico C. V. tempestive depromta in quendam jactabun-
dum et gloriosum adolescentem, specie tantum philosophiæ sectatorem,
verba Epicteti Stoici, quibus festiviter a vero Stoico sejunxit vulgus loqua-
cium nebulonum, qui se Stoicos nuncuparent.

3. Quod Chilo Lacedæmonius consilium anceps pro salute amici cepit;
quodque est circumspecte et anxie considerandum, an pro utilitatibus ami-
corum delinquendum aliquando sit: notataque inibi et relata quæ et Theo-
phrastus et M. Cicero super ea re scripserunt.

4. Quam tenuiter curioseque exploraverit Antonius Julianus in oratione
M. Tullii verbi ab eo mutati argutiam.

5. Quod Demosthenes rhetor cultu corporis atque vestitu probris obnoxio
infamique mundicia fuit; quodque item Hortensius orator ob ejusmodi
mundicias gestumque in agendo histrionicum Dionysiæ saltatriculæ cogno-
mento compellatus est.

6. Verba ex oratione Metelli Numidici, quam dixit in censura ad populum,
cum eum ad uxores ducendas adhortaretur; eaque oratio quam ob causam
reprehensa, et quem contra in modum defensa sit.

7. In hisce verbis Ciceronis ex oratione quinta in Verrem, 'Hanc sibi
rem præsidio sperant futurum,' neque mendam esse neque vitium; errare-
que istos, qui bonos violant libros, et futuram scribunt : atque inibi de quo-
dam alio Ciceronis verbo dictum, quod probe scriptum perperam mutatur :
et aspersa pauca de modulis numerisque orationis, quos Cicero avide secta-
tus est.

8. Historia in libris Sotionis philosophi reperta super Laide meretrice et
Demosthene rhetore.

9. Qui modus fuerit, quis ordo disciplinæ Pythagoricæ; quantumque
temporis imperatum observatumque sit dicendi simul ac tacendi.

10. Quibus verbis compellaverit Favorinus philosophus adolescentem
casce nimis et prisce loquentem.

11. Quod Thucydides historiæ scriptor inclytus Lacedæmonios in acie non
tuba, sed tibiis esse usos dicit; verbaque ejus super ea re posita: quodque

Delph. et Var. Clus.

A. Gell.

D

Herodotus Halyatten regem fidicinas in procinctu habuisse tradit: atque
inibi quædam notata de Gracchi fistula concionatoria.

12. Virgo Vestæ quid ætatis, et ex quali familia, et quo ritu quibusque
cærimoniis et religionibus, ac quo nomine a Pontifice Maximo capiatur, et
quo statim jure esse incipiat simulatque capta est: quodque, ut Labeo
dicit, nec illa intestato cuiquam nec ei intestatæ quisquam jure hæres

est.

13. Quæsitum in philosophia, quidnam foret in recepto mandato rectius ;
idne omnino facere quod mandatum est; an nonnunquam etiam contra, si id
speres ei qui mandavit ntilius fore: superque ea quæstione expositæ diversæ
sententiæ.

14. Quid dixerit feceritque C. Fabricius, magna vir gloria magnisque re-
bus gestis, sed familiæ pecuniæque inops, cum ei Samnites tanquam indi-
genti grave aurum donarent.

15. Quam importunum vitium sit, plenumque odii futilis inanisque loqua.
citas, et quam multis in locis a principibus utriusque linguæ viris detesta-
tione justa culpata sit.

16. Quod verba istæc Quadrigarii ex annali tertio, ibi mille hominum
occiditur,' non licentia neque de poëtarum figura, sed ratione certa et proba
grammaticæ disciplinæ dicta sunt.

17. Quanta cum animi æquitate toleraverit Socrates uxoris ingenium
intractabile: atque inibi, quid M. Varro in quadam Satira de officio mariti
scripserit.

18. Quod M. Varro in quartodecimo Humanarum L. Ælium magistrum
suum Tepl érvμoxovías disserentem falsa reprehenderit, quodque idem Varro
in eodem libro furis ervμov dicit falsum.

19. Historia super libris Sibyllinis ac de Tarquinio Superbo rege.

20. Quid geometræ dicant schemata, quibusque omnia ista Latinis vocabu-
lis appellentur.

21. Quod Julius Higinus affirmatissime contenderit legisse se librum P.
Virgilii domesticum, in quo scriptum esset, et ora Tristia tentantum
sensu torquebit amaror,' non, quod vulgus legeret, sensu torquebit amaro.

22. An, qui cansas defendit, recte Latineque dicat 'superesse se ei quod
defendit;' et, 'superesse,' proprie quid sit.

23. Quis fuerit Papirius Prætextatus, quæ ve istius causa cognomenti sit:
historiaque ista omnis super eodem Papirio cognitu jucunda.

24. Tria Epigrammata trium veterum poëtarum, Nævii, Plauti, Pacuvii:
quæ facta ab ipsis, sepulcris ipsorum incisa sunt.

25. Quibus verbis M. Varro

inducias' definierit: quæsitumque inibi

curiosius, quænam ratio sit vocabuli'induciarum.'

26. Quem in modum mihi Taurus philosophus responderit percunctanti,
an sapiens irasceretur.

Commentario secundo hæc insunt.

1. Quo genere solitus sit philosophus Socrates exercere patientiam cor-
poris deque ejusdem viri patientia.

2. Quæ ratio observatioque officiorum esse debeat inter patres filiosque
in discumbendo sedendo que, atque in id genus rebus domi forisque, si filii
magistratus sunt et patres privati: superque ea re Tauri philosophi disser-
tatio, et exemplum ex historia Romana petitum.

3. Qua ratione verbis quibusdam vocabulisque Veteres immiserint, h,
literæ spiritum.

4. Quam ob causam Gabius Bassus genus quoddam judicii divinatio-
nem appellari scripserit, et quam alii causam esse ejusdem vocabuli dix-
erint.

5. Quam lepide designateque dixerit Favorinus philosophus, quid intersit
inter Platonis et Lysiæ orationem.

6. Quibus verbis ignaviter et abjecte Virgilius usus esse dicatur, et quid
his qui id improbe dicunt respondeatur.

<

7. De officio erga patres liberorum: deque ea re ex philosophiæ libris,
in quibus scriptum quæsitumque est, an semper omnibus patris jussis obse-
quendum sit.

8. Quod parum æqua reprehensio Epicuri a Plutarcho peracta sit in syl-
logismi disciplina.

9. Quod idem Plutarchus evidenti calumnia verbum ab Epicuro dictum
insectatus sit.

10. Quid sint 'favissa Capitolinæ,' et quid super eo verbo M. Varro Ser-
vio Sulpicio quærenti rescripserit.

11. De Siccio Dentato, egregio bellatore, multa memoratu digna.

12. Considerata perpensaque lex quædam Solonis, speciem habens primo-
rem iniquæ injustæque legis, sed ad usum emolumentumque salubritatis pe-
nitus reperta.

13. 'Liberos' in multitudinis numero etiam unum filium filiamve Veteres
dixisse.

[ocr errors]

14. Quod M. Cato in libro, qui inscriptus est contra Tiberium exu-
lem, stitisses vadimonium,' per i literam dicit, non stetisses: ejusque verbi
ratio reddita.

15. Quod antiquitus ætati senectæ potissimum habiti sunt ampli honores :
et cur postea ad maritos et ad patres iidem isti honores delati sint: atque
ibi quædam de capite legis Juliæ septimo.

16. Quod Casellius Vindex a Sulpicio Apollinari reprehensus est in sen-
sus Virgiliani enarratione.

17. Cujusmodi naturam esse quarumdam præpositionum M. Cicero ani-
madverterit: disceptatumque ibi super eo ipso quod Cicero observaverat.
18. Quod Phædon Socraticus servus fuit; quodque item alii philosophi
complusculi servitutem servierunt.

19. Rescire' verbum quid sit, et quam habeat veram atque propriam
significationem.

20. Quæ vulgo dicuntur vivaria,' id vocabulum Veteres non dixisse, et
quid pro eo P. Scipio in oratione ad populum, quid postea M. Varro in
libris de re rustica dixerit usurpatum.

21. Super eo sidere, quod Græci duažav, nos septemtriones vocamus: ac
de utriusque vocabuli ratione et origine.

« ForrigeFortsæt »