Billeder på siden
PDF
ePub

Transadigit costas fulvâque effundit arenâ.
At fratres, animósa phalanx accensaque luctu,
Pars gladios stringunt manibus, pars missile ferrum
Corripiunt cacique ruunt; quos agmina contra
Procurrunt Laurentûm; hinc densi rursus inundant
Troes Agyllinique et pictis Arcades armis.
Sic omnes amor unus habet decernere ferro.
Diripuêre aras; it toto turbida cœlo

Tempestas telorum, ac ferreus ingruit imber;
Craterasque focosque ferunt: fugit ipse Latinus,
Pulsatos referens infecto fœdere divos.
Infrenant alii currus, aut corpora saltu

280

285

Subjiciunt in equos et strictis ensibus adsunt.
Messapus regem regisque insigne gerentem,

Tyrrhenum Aulesten, avidus confundere fœdus,
Adverso proterret equo: ruit ille recedens,
Et miser oppositis a tergo involvitur aris

290

In caput inque humeros. At fervidus advolat hastâ
Messapus, teloque orantem multa trabali

Desuper altus equo graviter ferit atque ita fatur :
Hoc habet; hæc melior magnis data victima divis.
Concurrunt Itali spoliantque calentia membra.
Obvius ambustum torrem Corynæus ab ara
Corripit et venienti Ebuso plagamque ferenti
Occupat os flammis : olli ingens barba reluxit
Nidoremque ambusta dedit. Super ipse secutus
Cæsariem lævâ turbati corripit hostis,
Impressoque genu nitens terræ applicat ipsum ;
Sic rigido latus ense ferit. Podalirius Alsum
Pastorem, primâque acie per tela ruentem,
Ense sequens nudo superimminet; ille securi
Adversi frontem mediam mentumque reductâ
Disjicit et sparso latè rigat arma cruore :
Olli dura quies oculos et ferreus urget

Somnus, in æternam clauduntur lumina noctem.
At pius Æneas dextram tendebat inermem,
Nudato capite, atque suos clamore vocabat :
Quò ruitis? quæve ista repens discordia surgit?
O cohibete iras! ictum jam fœdus et omnes
Compositæ leges, mihi jus concurrere soli;

295

300

305

310

315

Traspassa as costas e na arena o estira.
Acres, cegos do nojo, os irmãos rompem,
Remesso ou gladio em punho; os de Laurento
Contra avançam; de novo inundam Phrygios
E arreiados Arcadios e Agyllinos.

Um só do ferro o amor domina em todos.
Saquêam-se aras; tolda os polos torval
De rojões tempestade e chuva de aço;
Copas tiram, tições: Latino foge,

Da injuria aos deuses, da traição queixoso.
Qual emparelha o coche, qual de um salto
Cavalga lesto, qual desnuda a espada.

Messapo, que annullar deseja as pazes,
Ao Tusco Aulestes em reaes insignias
Remette o bruto: a recuar de espanto,
Atrás o triste rei de encontro ás aras

[merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small]

Cahe de hombros e cabeça. Então Messapo

Do alto corsel malfere ao supplicante

Com trabal chuça, e férvido vozêa :

« Morre, esta he melhor victima aos Supremos. »

285

Acode a chusma e os quentes membros despe.
Chorineu, de um tição do altar pegando,
A Ebuso, que despede e um golpe acena,
Chammêa o rosto luz comprida a barba,
O chamusco a cheirar. Sem mora á grenhas
Deita-lhe a esquerda, mette-lhe o joelho,
Prostra-o sem tino, corre-lhe a estocada.

290

A Also pastor, que em frente arrosta e campa,
De alfange nu seguindo Poladirio,

O assuberba; Also, erguendo a machadinha,

Lhe escacha a testa e o queixo, as armas rega

295

Dos esparsos miollos: ferreo somno

Dorme e os lumes em noite fecha eterna.

Mas, patente a cabeça, a dextra inerme
Leva e aos seus grita Enéas: « Suspendei-vos;
Que furor, que discordia vos despenha?
Ferido o ajuste, as condições compostas,
Devo eu só pelejar, deixai-me; os pactos,

300

Me sinite atque auferte metus; ego fœdera faxo

Firma manu: Turnum jam jam debent hæc mihi sacra.
Has inter voces, media inter talia verba,
Ecce viro stridens alis allapsa sagitta est;

Incertum quâ pulsa manu, quo turbine adacta;
Quis tantam Rutulis laudem, casusne deusne,
Attulerit pressa est insignis gloria facti,
Nec sese Æneæ jactavit vulnere quisquam.

320

Turnus, ut Ænean cedentem ex agmine vidit
Turbatosque duces, subità spe fervidus ardet,
Poscit equos atque arma simul, saltuque superbus
Emicat in currum et manibus molitur habenas.
Multa virum volitans dat fortia corpora leto;
Semineces volvit multos, aut agmina curru
Proterit aut raptas fugientibus ingerit hastas.
Qualis apud gelidi cùm flumina concitus Hebri
Sanguineus Mavors clypeo increpat, atque furentes
Bella movens immittit equos; illi. æquore aperto
Ante Notos Zephyrumque volant; gemit ultima pulsu
Thraca pedum; circumque atræ Formidinis ora,
Iræque Insidiæque, dei comitatus, aguntur :

325

330

335

Talis equos alacer media inter prælia Turnus
Fumantes sudore quatit, miserabile cæsis
Hostibus insultans; spargit rapida ungula rores
Sanguineos mixtâque cruor calcatur arena.

340

Jamque neci Sthenelumque dedit, Thamyrimque Pholumque;

Hunc congressus et hunc, illum eminus, eminus ambo

Imbrasidas, Glaucum atque Laden, quos Imbrasus ipse
Nutrierat Lyciâ paribusque ornaverat armis,

Vel conferre manum, vel equo prævertere ventos.
Parte aliâ, media Eumedes in prælia fertur,

345

Antiqui proles bello præclara Dolonis;

Nomine avum referens, animo manibusque parentem,

Qui quondam, castra ut Danaûm speculator adiret,
Ausus Pelidæ pretium sibi poscere currus:

350

[blocks in formation]

Não receeis, confirmará meu braço :
Já destinam-se Turno os sacrificios. »
Nisto, setta a zunir no heroe se encrava :

Que mão, que impulso a desparou, se ignora;
Se aos Rutulos um deus, se o mero acaso
Tal gloria permittiu: suppressa a fama,
Não se jactou ninguem do arrojo e golpe.

Turno, ao partir Enéas, vendo os chefes
Consternados, fervente e esperançoso
Pede armas e corséis, no carro salta,
Maneja altivo as redeas. Voa, immola
Muitos varões de prol, ou semimortos

305

310

Os roda, ou sob o coche esinaga immensos;

315

[blocks in formation]

A Ira, a Traição, do Medo o aspecto baço :
Tal em suor fumantes os cavallos
Braceja alegre Turno e insulta os mortos;
Sanguineo orvalho esparge e verte a roda
Na lenta area a unha o cruor calca.
Mata a Pholo e Thamyres á mão tente;
A Sthenelo de longe, a Glauco e Lades
Irmãos, que em Lycia Imbraso pae criara
E igualmente os armou, que a pé combatam,
Ou na equestre corrida as auras vençam.
Lá, do antigo Dolon guerreira prole,

325

330

Pompêa Eumedes, imitando em nome

O avô, no esforço o pae; que ousara, em paga

[blocks in formation]

Semianimi lapsoque supervenit, et pede collo
Impresso, dextræ mucronem extorquet et alto
Fulgentem tingit jugulo, atque hæc insuper addit :
En, agros, et quam bello, Trojane, petîsti,
Hesperiam metire jacens : hæc præmia, qui me
Ferro ausi tentare, ferunt; sic monia condunt.
Huic comitem Busten, conjectà cuspide, mittit,
Chloreaque Sybarimque, Daretaque Thersilochumque,
Et sternacis equi lapsum cervice Thymœtem.
Ac velut Edoni Boreæ cùm spiritus alto

Insonat Ægæo, sequiturque ad littora fluctus

Quà venti incubuêre, fugam dant nubila colo;

360

365

Sic Turno, quacumque viam secat, agmina cedunt,
Conversæque ruunt acies: fert impetus ipsum,
Et cristam adverso curru quatit aura volantem.
Non tulit instantem Phegeus animisque frementem,
Objecit sese ad currum et spumantia frenis
Ora citatorum dextrâ detorsit equorum;
Dum trahitur pendetque jugis, hunc lata retectum
Lancea consequitur rumpitque infixa bilicem
Loricam et summum degustat vulnere corpus :
Ille tamen clypeo objecto conversus in hostem
Ibat et auxilium ducto mucrone petebat,
Cùm rota præcipitem et procursu concitus axis
Impulit effuditque solo; Turnusque secutus,
Imam inter galeam summi thoracis et oras,
Abstulit ense caput truncumque reliquit arena.

Atque ea dum campis victor dat funera Turnus,
Interea Ænean Mnestheus et fidus Achates

370

375

380

Ascaniusque comes castris statuêre cruentum,

385

Alternos longâ nitentem cuspide gressus.
Sævit, et infractâ luctatur arundine telum
Eripere auxilioque viam, quæ proxima, poscit;
Ense secent lato vulnus telique latebram

Rescindant penitus, seseque in bella remittant.

390

Jamque aderat Phœbo ante alios dilectus Iapis
Iasides; acri quondam cui captus amore
Ipse suas artes, sua munera, lætus Apollo
Augurium citharamque dabat celeresque sagittas.
Ille, ut depositi proferret fata parentis,

395

« ForrigeFortsæt »