cum apud Homerum prius Iliacum bellum gestum sit, deinde revertenti de Troia error contigerit Ulixi, apud Maronem vero Aeneae navigatio bella quae postea in Italia sunt gesta praecesserit. . . . Nec illud cum magna cura relaturus sum, licet, ut aestimo, non omnibus observatum, quod cum primo versu promisisset producturum se de Troiae litoribus Aenean . . . ubi ad ianuam narrandi venit, Aeneae classem non de Troia sed de Sicilia producit . . .

Quod totum Homericis filis contexuit. Ille enim vitans in poemate historicorum similitudinem, quibus lex est incipere ab initio rerum, et continuam narrationem ad finem usque perducere, ipse poetica disciplina a rerum medio coepit et ad initium post reversus est. Ergo Ulixis errorem non incipit a Troiano litore describere, sed facit eum primo navigantem de insula Calypsonis. . . . Scylla quoque et Charybdis et Circe decenter attingitur.'

The words nec illud magna cum cura. . . de Sicilia producit form a remark virtually identical with that quoted by Servius, that the Aeneid ought to begin with the fall of Troy. The answer to this is an appeal to the example of Homer, expressed in words which I have italicized, because they are almost a paraphrase of Horace's lines in the Ars Poetica. Is the whole passage in Macrobius a mutilated quotation from the work of Asconius contra obtrectatores Vergilii.

I have noticed one or two other passages in Servius which bear on the same point: Aen. IV I Iunctus quoque (quartus liber) superioribus est, quod artis esse videtur, ut frequenter diximus. Nam ex abrupto vitiosus est transitus; licet stulte quidam dicant hunc tertio non esse coniunctum. . . . Cum enim tertium sic clauserit, factoque hic fine quievit, subsecutus est At regina gravi, etc.' Aen. VI 752 'huc tetendit ut celebret Romanos, et praecipue Augustum. Nam qui bene considerant, invenient omnem Romanam historiam ab Aeneae adventu usque ad sua tempora summatim celebrasse Vergilium. Quod ideo latet quia confusus est ordo,' etc. Aen. IX I 'quem transitum quidam culpant, nescientes, etc.' Compare further Macrobius v xiv II 'item divinus ille vates (Homerus) res vel paulo vel multo ante transactas opportune ad narrationis suae seriem revocat, ut et historicum stilum vitet non per ordinem digerendo quae gesta sunt, nec tamen praeteritorum nobis notitiam subtrahat. . . . Vergilius omne hoc genus pulcherrime aemulatus est.'

So much with regard to the order in which Virgil tells his story: let us now pass on to some of the criticisms passed upon the incidents of his narrative. His enemies compared the Aeneid, passage by passage, with the Iliad and Odyssey, with the view of showing its inferiority; his friends replied as best they could, sometimes attempting to show that Virgil had surpassed his model. Here are instances, which I have endeavoured to arrange under heads:

The causes of Juno's anger against the Trojans, as compared with that of Apollo against the Greeks.-Macrob. v ii 6 'Homerus in primo, cum vellet iniquum Graecis Apollinem facere, causam struxit de sacerdotis iniuria; hic, ut Troianis Iunonem faceret infestam, causarum sibi congeriem comparavit.'

The cause of the war between Aeneas and Latinus, as compared with

that of the quarrel between Achilles and Agamemnon.--Macrob. v xvii 1 'ubi rerum necessitas exegit a Marone dispositionem incohandi belli, quam non habuit Homerus (quippe qui Achillis iram exordium sibi fecerit, quae decimo demum belli anno contigit), laboravit ad rei novae partum. Cervum fortuito saucium fecit causam tumultus. Sed ubi vidit hoc leve nimisque puerile, dolorem auxit agrestium, ut impetus eorum sufficeret ad bellum. Sed nec servos Latini, et maxime stabula regia curantes, atque ideo quid foederis cum Troianis Latinus icerit ex muneribus equorum et currus iugalis non ignorantes, bellum generis domini oportebat inferre. Quid igitur? Deorum maxima deducitur e caelo, et maxima Furiarum de Tartaris adsciscitur: sparguntur angues velut in scena parturientes furorem : regina non solum de penetralibus reverentiae matronalis educitur, sed et per urbem mediam cogitur facere discursus : nec hoc contenta silvas petit accitis reliquis matribus in societatem furoris. Bacchatur chorus quondam pudicus, et orgia insana celebrantur. Quid plura? Maluissem Maronem et in hac parte apud auctorem suum vel apud quemlibet Graecorum alium quod sequeretur habuisse.'

There is no doubt about the animus of this critic, who expresses himself in a nervous Latin style of which I shall have to give some more instances below. Take for instance the following remarks on the Virgilian and Homeric catalogues, which I cannot help suspecting are from the same hand. Macrob. v xv 2 'Homerus praetermissis Athenis ac Lacedaemone vel ipsis Mycenis, unde erat rector exercitus, Boeotiam in catalogi sui capite locavit, non ob loci aliquam dignitatem, sed notissimum promuntorium ad exordium sibi narrationis elegit, unde progrediens modo mediterranea modo maritima iuncta describit, inde rursus ad utrumque situm cohaerentium locorum disciplina describentis velut iter agentis accedit, nec ullo saltu cohaerentiam regionum in libro suo hiare permittit, sed hoc viandi more procedens redit unde digressus est, et ita finitur quicquid enumeratio eius amplectitur; contra Vergilius nullum in commemorandis regionibus ordinem servat, sed locorum seriem saltibus lacerat. Adducit primum Clusio et Cosis Massicum; Abas hunc sequitur manu Populoniae Ilvaeque comitatus; post hos Asilan miserunt Pisae, quae in quam longinqua sint Etruriae parte notius est quam ut adnotandum sit; inde mox redit Caere et Pyrgos et Graviscas, loca urbi proxima, quibus ducem Asturem dedit; hinc rapit illum Cinirus ad Liguriam, Ocnus Mantuam. Sed nec in catalogo auxiliorum Turni, si velis situm locorum mente percurrere, invenies illum continentiam regionum

secutum.'

And again, with regard to the style of the two catalogues, § 14, ‘in catalogo suo curavit Vergilius vitare fastidium, quod Homerus alia ratione non cavit eadem figura saepe repetita, οἳ δ' Ασπληδόν ̓ ἔναιον, οἳ δ ̓ Εύβοιαν xov. . . . Hic autem variat, velut dedecus aut crimen vitans repetitionem, primus init bellum Tyrrhenis asper ab oris. Filius huic iuxta Lausus. . . . Has copias fortasse putat aliquis divinae illi simplicitati praeferendas; sed nescio quo modo Homerum repetitio illa unice decet, et est genio antiqui poetae digna enumerationique conveniens, quod in loco, mera nomina relaturus, non incurvavit se neque minute torsit dedu

cendo stilum per singulorum varietates, sed stat in consuetudine percensentium, tamquam per aciem dispositos enumerans, quod non aliis quam numerorum fit vocabulis,' etc. §§ 6-9 are in the same style, blaming Virgil for introducing names into his narrative which he has omitted in his catalogue, and omitting on the other hand to assign any part in the war to those whom he has mentioned there.' In § 10 Virgil is charged with inconsistent repetitions of the same name, as of Corinaeus, who is killed in the ninth book and kills Ebusus in the twelfth.

In § 18, on the other hand, Virgil is said, in one passage of his catalogue, to have almost surpassed Homer: but otherwise Macrobius has preserved nothing except hostile criticisms on this part of Virgil's work. As to Virgil's carelessness or want of invention in the matter of proper names, there is a remark in Servius (Aen. XII 542 Dan.) which reminds the reader very much of what is said in Macrobius: Et quidam reprehendunt Vergilium in hoc loco quod in nominum inventione deficitur. Iam enim in nono Crethea a Turno occisum inducit ut Crethea Musarum comitem. Sed et apud Homerum [talia invenies ?] nam et Pylaemonem et Adrastum bis ponit et alios complures.'

The fact that Servius, whose remarks are mostly on the side of Virgil, makes a reply on this point, suggests the possibility that he was drawing upon a work in which the question was treated in a sense favourable to his author.

Servius records some remarks of a similar kind, sometimes favourable, sometimes unfavourable, on matters of detail. Aen. III 590 (Dan.) 'arguitur in hac Achaemenidis descriptione Vergilius neglegentiae Homericae narrationis; Ulixes enim inter initia erroris sui ad Cyclopas venit; quemadmodum ergo Aeneas post septimum annum quam a Troia profectus est socium Ulixis invenit? praesertim cum eum tribus mensibus in regione Cyclopum dicat moratum, et mox Aeneas de Sicilia ad Africam venisse dicatur.' This is not in Macrobius; nor again the following: Aen. IX 264 atqui secundum Homerum Arisba Troianis misit auxilium et ab Achille subversa est. Sed accipimus aut ante bellum Graecorum Arisbam a Troianis captam et in amicitiae foedus admissam, aut certe pocula haec data ab Heleno,' etc.

Aen. VII 803, 'prudenter post impletam commemorationem virorum transit ad feminas. Ita enim et de Troianis loquitur, qui ultimum Amazonum auxilium postulaverunt. Quae res ab Homero praetermissa est.' Aen. vIII 625 (Dan.) 'sane interest inter hunc et Homeri clipeum. Illic enim singula dum fiunt narrantur, hic vero perfecto opere noscuntur ; nam et hic arma prius accepit Aeneas quam spectaret, ibi postquam omnia narrata sunt, sic a Thetide deferuntur ad Achillem. Opportune ergo Vergilius,' etc. Macrobius v xvi 9, ' Eumedes Dolonis proles bello praeclara animo manibusque parentem refort, cum apud Homerum Dolon imbellis sit.'

Servius on Aen. XII 266, 'hoc loco ab Homeri oeconomia recessit. Ille (autem ?) inducit Minervam persuadentem Pandaro ut iacto in

Compare Servius on Aen. Ix 584, 'incertum ex qua recondita historia Arcentem istum induxerit. . . et quid homo Siculus in hoc bello fecit (faciat?) quem nusquam supra cum Aenea dicit ad Italiam pervenisse.'

Menelaum telo dissipet foedera. Hic vero dicit ipsum augurem telum sponte torsisse, et occidisse unum de novem fratribus.' Aen. IX 269 (Dan.) 'honestius fecit ultro offerri, cum Homerus fecerit Dolonem Achillis currus improbe postulantem.' Aen. IX 804 'melius quam Homerus hunc locum executus est; salvo enim sensu vitavit et fabulosa et vilia. Nam ille ipsas minas exsequitur.'

To these may be added the followimg remarks on Virgil's treatment of theology and mythology: Macrobius v xvi 8 Fortunam Homerus nescire maluit, et soli decreto, quam uoipar vocat, omnia regenda committit, adeo ut hoc vocabulum rúxŋ in nulla parte Homerici voluminis nominetur. Contra Vergilius non solum novit et meminit, sed omnipotentiam quoque eidem tribuit, quam et philosophi qui eam nominant nihil sua vi posse, sed decreti sive providentiae ministram esse voluerunt. . . Aegaeon apud Homerum auxilio est Iovi; hunc contra Iovem armant versus Maronis. . . . Nullam commemorationem de iudicio Paridis Homerus admittit. Idem vates Ganymedem non ut Iunonis paelicem a Iove raptum, sed Iovialium poculorum ministrum in caelum a dis adscitum refert . . . Vergilius tantam deam, quod cuivis de honestis feminis deforme est, velut specie victam Paride iudicante doluisse et propter Catamiti paelicatum totam gentem eius vexasse commemorat.'

Under this head falls the criticism on the petitio Veneris impudica of Aen. vIII 370, which is noticed both by Servius there and by Macrobius 1 xxiv 2, and that upon Pilumnus and Orithyia mentioned by Servius on Aen. XII 83, 'unde critici culpant hoc loco Vergilium, dicentes incongruum esse figmentum. Namque Orithyia cum Atheniensis fuerit, filia Terrigenae, et a Borea in Thraciam rapta sit, quemadmodum potuit Pilumno, qui erat in Italia, equos dare'? Further we may notice the remark of Servius on Aen. III 46, that there were persons who blamed Virgil for inventing the change of ships into nymphs in the ninth book, for the story of the golden bough in the sixth book, and for the mission of Iris to Dido at the end of the fourth book. The last-mentioned criticism, we know, came from Cornutus ; Macrobius v xix 2, 'Iris a Iunone missa abscidit ei crinem et ad Orcum refert. Hanc Vergilius non de nihilo fabulam fingit, sicut vir alias doctissimus Cornutus existimat, qui adnotationem eiusmodi adposuit his versibus; "Unde haec historia, ut crinis auferendus sit morientibus, ignoratur ; sed adsuevit poetico more aliquid fingere, ut de aureo ramo. Sed me pudet quod tantus vir, Graecarum etiam doctissimus litterarum, ignoravit Euripidis nobilissimam fabulam Alcestim,' etc. Servius (Dan.) says in a short note, ' Euripides Alcestim Diti sacratum habuisse crinem dicit, quod poeta transtulit ad Didonem :' and on Aen. 111 46, 'sed hoc purgatur Euripidis exemplo, qui de Alcesti hoc dixit, cum subiret fatum mariti.' On Aen. Ix 82, Servius says of the change of the fleet into nymphs 'figmentum hoc licet poeticum sit, tamen, quia exemplo caret, notatur a criticis. Unde longo prooemio excusatur.' In the passage from Macrobius I have italicized the words ut de aureo ramo, because

1 Compare Servius (Dan.) on Aen. x 567.

they make it probable, I think, that the note of Servius on Aen. 111 46, which mentions the golden bough in the same breath with the mission of Iris to Dido and the change of ships into nymphs, is an abridgment from Cornutus.

It was of course noticed that Virgil altered the current traditions about Aeneas for the sake of poetical effect; the two main instances of this being the episode of Dido in the fourth Aeneid, and the account of the death of Turnus in the twelfth. Macrobius v xvii 4, 'bene in rem suam vertit quicquid ubicunque invenit imitandum; adeo ut de Argonauticorum quarto, quorum scriptor est Apollonius, librum Aeneidos suae quartum totum paene formaverit ad Didonem vel Aenean, amatoriam incontinentiam Medeae circa Iasonem transferendo. Quod ita elegantius auctore digessit, ut fabula lascivientis Didonis, quam falsam novit universitas, per tot tamen saecula speciem veritatis obtineat,' etc. Servius (Dan.) on Aen. Iv 459, 'nam quod de Didone et Aenea dicitur falsum est. Constat enim Aenean CCCXL annis ante aedificationem Romae venisse in Italiam, cum Karthago non nisi XL annis ante aedificationem Romae constructa sit.' And with regard to Turnus, Servius on Aen. Ix 745, 'plerique sed non idonei commentatores dicunt in hoc loco occisum Turnum, sed causa oeconomiae gloriam a poeta Aeneae esse servatam, quod falsum est. Nam si veritatem historiae requiras, primo proelio interemptus est Latinus; inde ubi Turnus. Aeneam vidit superiorem, Mezentii imploravit auxilium; secundo proelio Turnus occisus est, et nihilominus Aeneas postea non comparuit; tertio proelio Mezentium occidit Ascanius. Hoc Livius dicit et Cato in Originibus.' To these notes may be added those of Servius on Aen. XI 271 about the birds of Diomede; hoc loco nullus dubitat fabulae huius ordinem a Vergilio esse conversum. Nam Diomedis socios constat in aves esse conversos post ducis sui interitum, quem extinctum impatienter dolebant;' and on Aen. vI 359 about Velia: 'sane sciendum Veliam tempore quo Aeneas ad Italiam venit nondum fuisse. Ergo aut anticipatio est, quae, ut supra diximus, si ex poetae persona fiat, tolerabilis est, si autem per alium, vitiosissima est.'

I will add here some other miscellaneous criticisms on details in the narrative of the Aeneid which I have noticed in Servius. Many more are collected by M. Thomas in his essay on Servius p. 247 foll.

1 71, notant Vergilium critici, qui marito promittit uxorem ; quod excusat regia licentia.'

II 668, 'notant hoc critici, quia saepius armari aliquos dicit cum exarmatos nunquam ostendat.'

IV 509 (Dan.), 'quaeritur a quibusdam quae sit haec sacerdos, quia illam ipsam accipi volunt quae supra dicta est, tamquam ficta a Didone.' IV 546, 'quomodo vix, cum dicat ipse (1 361) conveniunt quibus aut

This is an abridgment of Hyginus ap. Gell. x 16. On VI 122 Servius' note reminds us of Hyginus, ib. § 11: quid Thesea: durum exemplum. Unde nec immoratus est in eo. Dicit autem inferos debere patere pietati, qui patuerunt infanda cupienti. Nam hic ad rapiendam Proserpinam ierat cum Pirithoo, et illic retentus luit poenas, ut sedet aeternumque sedebit.' "Hyginus' criticisms are mostly on matters of history or mythology.