Harr.
5-26-24
10373

I

5

Meliboeus Tityre, tu patulae recubans sub tegmine fagi

Silvestrem tenui musam meditaris avena:
Nos patriae fines et dulcia linquimus arva;
Nos patriam fugimus: tu, Tityre, lentus in umbra

Formonsam resonare doces Amaryllida silvas.
Tityrus O Meliboee, deus nobis haec otia fecit;

Namque erit ille mihi semper deus, illius aram
Saepe tener nostris ab ovilibus imbuet agnus.
Ille meas errare boves, ut cernis, et ipsum
Ludere quae vellem calamo permisit agresti.

Ιο

VARIETAS LECTIONIS: 2 Agrestem Quint. IX 4, 86, cfr. Schol. Bern.

AVCTORES, IMITATORES (praeter centones), SIMILIA: 1 sq. (=g. IV 566) Tityrus Theocr. III 2 VII 72 Calp. IV 163 Theocr. VII 88 το δ' υπό δρυσίν ή υπό πεύκαις αδύ μελισδόμενος κατεκέκλισο, θείε Κομάτα XII 8 σκιερήν υπό φηγόν Numitor. Αntibuc. (FPR p. 341 Baehr.) fr. 1 Tityre, si toga calda tibi est, quo tegmine fagi? Lucr. II 663 Cic. Arat. 47 sub tegmine caeli Catal. IX 17 viridi patulae sub tegmine quercus Sen. Herc. O. 653 e patula .. fago Juvenc. II 122 arborea quod te vidi recubare sub umbra Damasus III I Ihm (= Anth. lat. 765, 1) Tityre, tu fido recubans sub tegmine Christi divinos apices sacro modularis in ore Sidon. c. IV 1 Tityrus ut quondam patulae sub tegmine fagi (cfr. ep. VIII 9, 5, 12) Eugen. Tol. LXX 6 glandiferae recubant sub tegmine Anth. lat. 2, 5; 483, 1; 555, I; 558, I; 893

2 VI 8 Theocr. I 20 Bouxolexãs . . Moloas Lucr. IV 589 fistula silvestrem ne cesset fundere musam Tib. III 4, 71 cantus meditabar avena Nemes. I 27 Musam (?) deposcis avenae

4 sq. Calp. IV 37 secura saturi recubamus in umbra et fruimur silvis Amaryllidos Anth. lat. 893, 99 (ad VII 9) 5 Theocr. III 6 χαρίεσσ’ Αμαρυλλί Prop. I 18, 31 resonent mihi Cynthia silvae Longus II 7, 6 ên your την 'Ηχώ το 'Αμαρυλλίδος όνομα μετ' εμέ καλούσαν 6 Mart. I 107, 3 otia da nobis, sed qualia fecerat olim Maecenas Flacco Vergilioque suo Calp. IV 70 Meliboee, deus 8 Theocr. epigr. I 5 Bwudy alpábel kepads cpáros Priap. II 12 p. 128 Vo. pinguis agnus ex ovilibus Tib. II 1, 57 a pleno .. munus ovili . . hircus 15 agnus ad aras Anth. lat. 775, 15 Calp. II 63 saepe cadit festis devota Parilibus agna 67 caper imbuat aras V 27 9 Theocr. IX 4 εν φύλλoισι πλανώντο 10 Calp. IV 20 levibus quem saepe cicutis ludere conantem vetuisti

15

M. Non equidem invideo, miror magis: undique totis

Usque adeo turbatur agris. En ipse capellas
Protenus aeger ago; hanc etiam vix, Tityre, duco:
Hic inter densas corylos modo namque gemellos,
Spem gregis, ah silice in nuda conixa reliquit.
Saepe malum hoc nobis, si mens non laeva fuisset,
De caelo tactas memini praedicere quercus.

Sed tamen iste deus qui sit, da, Tityre, nobis.
T. Urbem, quam dicunt Romam, Meliboee, putavi
Stultus

ego

huic nostrae similem, quo saepe solemus
Pastores ovium teneros depellere fetus.
Sic canibus catulos similes, sic matribus haedos
Noram, sic parvis componere magna solebam.
Verum haec tantum alias inter caput extulit urbes,

20

12 turbatur . Quint. I 4, 28 Consentius GLK V 372, 35 Serv. turbamur PR Philarg., reicit Servius

usque adeo

oves

11 Theocr. I 62 xoőti to neprouéw Nux eleg. 33 non equidem invideo Claud. rapt. III 27 haud eq. invideo Paulin. Nol. ep. XVII 4 non invideo, praedico magis Alcim. Av II 157 nec eq. invideo, miror magis Sidon. ep. VIII 9, 5, 56 sed tu, Tityre, parce provocare; nam non invideo magisque miror eqs. Ov. her. X 105 Anth. lat. 255, 8 non equidem miror Aen. I 335 IV 330 V 56 al. Hor. ep. II 1, 69 Ciris 19; 418 Ov. m. VIII 497 XV 359 her. VI 79 al. Aetna 458 Calp. III 18 VI 78 Sil. XI 556 XII 387 al. Stat. Th. III 621 Paul. Nol. XXII 24 Carm. ep. 1356, 5 etc. non (haud) equidem 12 g. IV 84 Aen. XII 646 Lucr. I 412; 497 ; 589; 966; 1006 al. Luc. I 366 IV 185 IX 507 etc.

13 Mart. VIII 56, 8 flebat et abductas Tityrus aeger

14 sq. Theocr. I 25 alya ..dedomatóxov Ov. m. XI 316 nam. que est enixa gemellos Stat. Th. V 464 enitor geminos 15 Claud. X 294 spes gregis Coripp. Ioh. III 163 aries . . spes una gregis Claud. Mar. Vict. II 104 nudum in silicem 16 (Aen. II 54) Carm. ep. 506, 2 si fortuna quidem fatis non laeva fuisset 20 (A. II 456) Ov. m. I 639 VIII 19 (XIII 417) saepe solebat 21 Calp. II 47 depulsa . . fetura Val. VII 375 teneros . . fetus 23 g. IV 176 Ov, m. V 416 Coripp. paneg. Anast. 15 p. 163 P. compoñere magnis parva tr. I 6, 28 Stat. s. I 5, 61 Sidon. ep. VIII 6, 2 si parva magnis componere licet Paulin. Nol. c. 20 Orientius I 607 sic, modo si parvis cupias componere magna Otto Sprichwörter p. 204

385 (405) tantum haec aliis . . quantum Hom. Od. VI 107 tarawy o υπέρ και γε κάρη έχει ήδέ μέτωπα Vell. I 4, 6 super totum terrarium orbem Roma extulerat caput Sil. I 29 ubi magnanimis Romam caput urbibus alte exerere .. videt Sulpic. 20 extulit ingens Roma caput Verg. g. II 341 Aen. I 127 Tib. IV 1, 123 Ov. m. III 37 (V 487) tr. I 9, 45 f. I 209 V 637 Sil. VII 254 VIII 250 Il. lat. 158 Stat. Th. VI 101 Čarm. ep. 906, 7 caput extulit Anth. lat. 686, 1 sqq. (s. IX?)

24 Val.

25

30

Quantum lenta solent inter viburna cupressi.
M. Et quae tanta fuit Romam tibi causa videndi?
T. Libertas, quae sera tamen respexit inertem,

Candidior postquam tondenti barba cadebat;
Respexit tamen et longo post tempore venit,
Postquam nos Amaryllis habet, Galatea reliquit.
Namque, fatebor enim, dum me Galatea tenebat,
Nec spes libertatis erat nec cura peculi.
Quamvis multa meis exiret victima saeptis
Pinguis et ingratae premeretur caseus urbi,

Non umquam gravis aere domum mihi dextra redibat.
M. Mirabar, quid maesta deos, Amarylli, vocares,

Cui pendere sua pátereris in arbore poma:
Tityrus hinc aberat. Ipsae te, Tityre, pinus,
Ipsi te fontes, ipsa haec arbusta vocabant.

Quid facerem ? neque servitio me exire licebat
Nec tam praesentis alibi cognoscere divos.
Hic illum vidi iuvenem, Meliboce, quotannis

35

T.

40

25 Theocr. XVIII 30 * renw xurápuooos Nemes. II 86 si modo coniferas inter viburna cupressos Paulin. Nol. XI 37 aequas viburna cupressis 26 Calp. VII 7 (ad 36) Carm. Einsidl. II 14 tu dic, quae sit tibi causa tacendi 27 Tib. I 9, 4 sera tamen tacitis Prop. III 15, 35 sera tamen pietas – Luc. VII 433 libertas . . nec respicit ultra Ausoniam Tertull. adv. Marc. II 28 genus humanum tam sero respexit 28 (= Symm. IV 18, 2) Iuv. I 25 quo tondente gravis iuveni mihi barba sonabat 29 Stat. s. IV 2, 64 longo post tempore venit, infra 67 Aen. VI 409 Ciris 74 Ov. m. (VII 494) IX 570 X 180 XIV 218 Stat. Th. III 501 VI 121 XI 394; 605 Damas. XLIV 2 Paulin. Nol. XXVII 184 Cyprian. Gall. Gen. 1315 31 Catal. IX II Commodian. instr. II 8, 8 namque fatebor enim Aen. IV 20 Dracont. laud. III 567 fatebor enim 32 Plaut. Stich. 751 vapulat peculium, actum est, fugit hoc libertas caput Hor. a. p. 330 et cura peculi

33 Ennod. c. I 8, 27 H. fumat tibi victima pinguis 34 Calp. II 70 per totum niveus premitur mihi caseus annum Avien. or. 487 lacte . . atque pingui

35 Moretum 80 inde domum cervice levis, gravis aere redibat Priap. II 12 p. 128 Vo. meisque pinguis agnus ex ovilibus gravem domum remittit aere dexteram Colum. X 310 aere sinus gerulus plenos gravis urbe reportet Paulin. Nol. XVIII 41 aere gravis sinus Anth. lat. 21, 64 aere gravis 36 Prop. III 10, I mirabar, quid Calp. VII 7 mirabar, quae tanta foret tibi causa morandi (vd. 26) 37 VII 54 Calp. II 72 sub arbore nostra poma

38 sq. VI 10

Mosch. III 23 Nemes. I 72 te platanus, Meliboee, susurrat, te pinus; reboant te.. silvae, te nostra arbusta (?) locuntur Rutil. I 31 ipsi quin etiam fontes .. ipsaque si possent arbuta nostra loqui 40 VII 14 (g. IV 504 A. IX 399) Ov. tr. I 3, 49 f. V 313 (VI 149 eleg. in Maec. I 39) quid facerem? - Ambros. ep. XXXVII 24 ut servitio ei liceat exire cfr. de Iacob II 3, 12 de Ioseph IV 19 Hex. V 14, 49 de off. III 8, 53 de Cain II 2, 9 expos. psalm. 118 III 27, I

caseo

Bion I 32

45

50

Bis senos cui nostra dies altaria fumant.
Hic mihi responsum primus dedit ille petenti :

‘Pascite ut ante boves; submittite tauros.'
M. Fortunate senex! ergo tua rura manebunt,

Et tibi magna satis, quamvis lapis omnia nudus
Limosoque palus obducat pascua iunco.
Non insueta gravis temptabunt pabula fetas,
Nec mala vicini pecoris contagia laedent.
Fortunate senex! Hic inter flumina nota
Et fontis sacros frigus captabis opacum.
Hinc tibi quae semper vicino ab limite saepes
Hyblaeis apibus florem depasta salicti
Saepe levi somnum suadebit inire susurro.
Hinc alta sub rupe canet frondator ad auras,
Nec tamen interea raucae, tua cura, palumbes

Nec gemere aeria cessabit turtur ab ulmo.
T. Ante leves ergo pascentur in aequore cervi,

55

54 rorem (?) Schol. Bern. 59 pascuntur P aequore s aethere PRS Serv. Philarg. Probus GLK IV 149, 3 Prisc. III 26, II, discrepant Probi commentarii codices p. 327, 14. H.

susurret

43 A. XI 133 Damas. XXVII 6 bis seni transiere dies — Ov. her. I 25 (f. II 193) Sil. XII 332 (VIII 432 Avien. Arat. 207) altaria fumant 45 Theocr. IX 3 μόσχως βουσίν υφέντες, υπό στείραισι δε taópws Tib. IV 1, 170 submittere taurus Dracont. Rom. VIII 418 46 Dirae io senis nostri felicia rura 49 Dirae 91 capellae . . mollia non iterum carpetis pabula nota 50 Hor. epod. XVI 61 nulla nocent pecori contagia 52 II 8 Val. I 448 captaret frigora quercus Stat. s. IV 4, 17 frigora captant Cyprian. Gall. Gen. 597 frigus captabat in umbra (cfr. Ov. m. X 129) 53 Lucr. III 11 ut apes . . omnia libant, omnia nos itidem depascimur aurea dicta Val. Max. I 6 ext. 3 apes . . Heliconios colles . . depastae Auson. ep. XXIX 12 p. 285 P. Hyblaeis apibus saepes depasta susurrat Theocr. VII 142 (ad v. 58) 54 Ov. ars III 150 Mart. VII 88, 8 Hybla . . apes 55 Claud. XII 13 leve Mincius

56 Theocr. VIII 55 OTÒ tố tétpą tậdo qoomas Luc. VI 641

57 sq. Mart. III 58, 19 gemit hinc palumbus, inde . . turtur Ambros. hex. V 12, 39 sunt gementes turtures et raucae columbae de Iacob II 12, 56 rauca resonant in nemore columbarum murmura X 22

Stat. s. IV 4, 20 (Ov. am. III 1, 41 tr. IV 6, 45 Val. VI 499)

58 Theocr. VΙΙ 141 έστενε τρυγών, πωτώντο ξoυθαι περί πίδακας αμφί μέλισσαι 59 sqq. Archiloch. fr. 74, 7 Stav degisi θήρες ανταμείψωνται νομόν ενάλιον Herod. V 92, I Hor. c. I 2, II natarunt aequore dammae Ov. m. XIV 37 prius in aequore frondes... et in summis nascentur montibus algae . . quam Nemes. I 75 namque prius siccis phocae pascentur in arvis insuetusque (?) freto vivet leo

quam taceat, Meliboee, tuas mea fistula laudes Claud. I 169 ante dabunt biemes Nilum, per flumina dammae errabunt . . quam Probus a nostro possit discedere sensu Ennod. ep. VI 38 facilius credo . . relictis fluen

alta sub rupe

tua cura

бо

65

Et freta destituent nudos in litore pisces,
Ante pererratis amborum finibus exul
Aut Ararim Parthus bibet aut Germania Tigrim,

Quam nostro illius labatur pectore voltus.
M. At nos hinc alii sitientis ibimus Afros,

Pars Scythiam et rapidum cretae veniemus Oaxen
Et penitus toto divisos orbe Britannos.
En umquam patrios longo post tempore finis
Pauperis et tuguri congestum caespite culmen
Post aliquot mea regna videns mirabor aristas?
Impius haec tam culta novalia miles habebit,
Barbarus has segetes: en quo discordia civis
Produxit miseros; his nos consevimus agros !

70

63 labantur P, 65 certe s cretae et Cretae Serv. Philarg. Schol. Bern., cfr. Vib. Seq. P. 150, 9 R. Geticae Heller ad Oxum Ladewig, Heller ad axem Cartault Ante 69 versum excidisse putat Havet ah, quot Cahen 72 en quis cons. (Schol. Bern. ?) agris R

mar

torum alimoniis aether vacuum pisces expetere quam tantorum me immemorem delicta restituant c. I 7, 27 piscis in aetherio . . vertice tranet .. mora cervus amat, infra VIII 27; 52 Dirae 4; 98 Prop. I 15, 29 II 15, 31

Ov. tr. I 8, I Sen. Herc. 373 Phaedr. 568 Thy. 476 Herc. O. 335 Licentius (FPR p. 417) 99 Anth. lat. 440, I; vd. ad 63 61 Prosper de ingratis (Migne 51, 105) 147 ecce pererratis terrarum finibus 62 Sen. Med. 374 Albin Persae Rhenumque bibunt Nemes. Cyn. 67 quae Rhenum Tigrimque bibunt Ararisque remotum principium 63 (cfr. 59) Dirae 101 quam tua de nostris emigret cura medullis Paulin. Nol. c. XI 47 prius ipsa recedet corpore vita meo quam vester pectore vultus Rutil. I 53 citius . . quam tuus ex nostro corde recedat honos Luc. IX 80 elapsus felix de pectore Magnus

66 Ov. ex P. I 9, 48 toto dividor orbe Luc. VIII 391 toto divisus ut orbe Flor. I 45, 2 toto orbe divisi Britanni Ambros. de bell. Iud. V 15, 22 Britannias interfuso mari a toto orbe divisas II 9, 102 Hieron. ep. (ad Marcell.) XLVI 10 divisus ab orbe nostro Britannus Aen. VIII 727 Cat. XI II Hor. c. I 35, 29 Claud. XVII 51 XXIV 149 Orientius

67 Sil. XVI 91 (ad VIII 7) Dirae 86 (ad v. 70) Anth. lat. 21, 102 repetis patriam longo post tempore, vd. ad v. 29

68 Priap. III 6 p. 129 Vo. pauperis tuguri pater Ps. Quint. decl. maior. XIII 2 humilis tugurii rusticum culmen . . regna fecerat Cyprian. ad Donat. 2 fecundi caespitis culminibus ingravescit Paulin. Nol. XXI 486 pauperis et tuguri magis arta tegilla frequentat 69 Claud. VIII 372 decimas emensus aristas Ennod. c. II 1, 15 bis denas hiemes, totidem transcendit aristas (cfr. Augustin. quaest. in hept. I 95)

70 599. Dirae 84 exul ego indamnatus egens mea rura reliqui, miles ut accipiat funesti praemia belli; hinc ego de tumulo mea rura novissima visam 45 Aetna 51 impius et miles Sedul. app. II b i p. 309 Hue. per culta novalia pergens 71 Dirae 83 discordia civis Prop. I 22, 5 Romana suos egit discordia cives

II 237