Billeder på siden
PDF
ePub

20

23

Alvus maxime solvitur bubulo. Minus" autem inflat quodcumque decoctum. Usus" lactis ad omnia intus ex- 3 ulcerata, maxime renes, vesicam, interanea, fauces, pulmones foris pruritum cutis, eruptiones pituita ", post abstinentiam. Nam ut in Arcadia bubulum biberent phthisici, syntecticique, et cachectæ, diximus 4 in ratione herbarum. Sunt inter exempla, qui asininum bibendo liberati sint podagra, chiragrave. Medici" speciem unam addidere lactis generibus, quod 6 schiston appellavere. Id" fit hoc modo fictili novo fervet caprinum maxime, ramisque" ficulneis recentibus miscetur29; additis totidem cyathis 3

26

[blocks in formation]

Diosc. 1. c. Εψηθὲν δὲ πᾶν γάλα ςεγνωτικόν γίνεται κοιλίας, καὶ μάλιςα τὸ διαπύροις κόχλαξιν ἐξικμασθέν, etc. ⚫ Lac omne decoctum, et illud quidem præcipue a quo lapillorum seu calculorum ignitorum vi tenuior pars exhausta est, ventrem adstringit, etc. Calculos marinos Plinius adhibet fluviatiles Dioscorides: hos enim, Suida teste, signat vox greca κόχλακες. Porro calculorum vice, ferreos cylindros ignitos immittere se lacti solitum Galenus testatur de fac. Simpl. Medic. X, pag. 280, atque id quidem multo efficacius. HARD.

:

20. Alvus. Bubulo, asinino, equino, inquit Diosc. 1. c. HARD.

21. Minus. Minus inflat quodcumque semel fervefactum est, àжоLeader anal, inquit Dioscor. I. c. H. 22. Usus. Hæc omnia totidem fere verbis Diosc. 1. c. HARD.

23. Eruptiones pituita. Pustulas succo pituitoso tumentes, raudpazz. Ruellius apud Diosc. cap. de butyro, vertit pustulas albidas. H.

23

30

Eruptiones. Seu papularum,

ut diximus XXIV, 5. Diosc. 1. c. πρὸς ἐξανθήματα. HARD.

[ocr errors]

24. Diximus. Libro XXV, 53:

Arcades quidem non medicaminibus uti, sed lacte circa ver, quoniam tunc maxime succis herbæ turgeant, medicenturque ubera pascuis. Bibunt autem vaccinum. Adjuvat etiam Cels. III, 22: « Lac quoque, inquit, quod in capitis doloribus, et in acutis febribus... pro veneno est in phthisi tamen, sicut in omnibus longis difficilibusque febribus recte dari potest.» HI.

25. Medici. Hæc totidem verbis Diosc. II, 77. HARD.

26. Quod. Exisov, hoc est, lactis genus, ex quo serum exemptum fuit. Theod. Prisc. II, P. I, cap. 9: «Ventrem provocabis ex lacte decocto, quod schiston aliqui vocavere. D HARD.

27. Id. Diosc. 1. c. HARD. 28. Ramisque. Καὶ κινούμενον κλά δῳ συκίνῳ νεοτμήτῳ. ΗARD.

29. Miscetur. Movetur, agitatur. 30. Cyathis. Diosc. acetum mulsum adsciscit, úшe). Hard.

33

34

4 mulsi, quot sint heminæ lactis. Quum3 fervet, ne circumfundatur, præstat cyathus argenteus cum frigida aqua demissus, ita ne quid infundat": ablatum deinde igni, refrigeratione dividitur, et discedit serum a lacte. Quidam et ipsum serum jam mulso potentissimum, decoquunt ad tertias partes, et sub dio refrigerant. Bibitur 35 autem efficacissime heminis per intervalla singulis, diebus quinis melius a potu gestari. Datur" comitialibus, melancholicis, paralyticis, in lepris, elephantiasi 3, articu5 laribus morbis. Infunditur quoque lac contra rosiones a medicamentis factas. Et si urat dysenteria, decoctum cum marinis lapillis, aut cum ptisana hordeacea. Item3 ad rosiones intestinorum, bubulum aut ovillum utilius. Recens quoque dysentericis infunditur ad colum autem crudum 40 item vulvæ, et propter serpentium ictus

-38

31. Quum. Dioscor. loc. citat. H. 32. Infundat. Ne quid aquæ in lac infundatur e cyatho. HARD.

33. Quidam. Le petit lait, le lait clair, HARD.

34. Jam. Sic restituimus admonitu cod. Ch. quin et ipsa scriptoris sententia ita postulante: antecedit enim, additis totidem cyathis mulsi, quæ nunc verba 'spectat. In editis perperam musto. In R. 2, multo. H.

35. Bibitur. Diosc. 1. c. Пorikeται δὲ ὁ ὀῤῥὸς ἐκ διαςήματος, κατὰ κοτύλην ἄχρι πέντε κοτυλῶν· ἐν δὲ τοῖς μεταξὺ διαςήμασι περιπατείτωσαν οἱ Tóvtes. Bibitur porro serum, minis per intervalla singulis, usque ad quinos: ita ut intercedentibus spatiis potantes deambulent.» H.

he

36. Datur. Nempe serum lactis. Hæc fere omnia Diosc. II, 76. H.

37. Elephantiasi. Q. Seren. cap. 11, de elephantiasi propellenda, Nonnulli dixere sepag. 130:

"

:

37

41

: po

[blocks in formation]

43

tisve11pityocampes, buprestis, cantharidum, aut salamandræ venenis. Privatim "3 bubulum his qui Colchicon 44 biberint, aut cicutam, aut dorycnium, aut leporem mari, num; sicut asininum contra' gypsum, et cerussam, et sulphur 46, et argentum vivum: item duræ alvo in febri. Gargarizatur quoque faucibus exulceratis utilissime.

47

42. Potisve. Sinceram lectionem ex Reg. 2, cod. et eo quem Pintianus vidit, totidem apicibus repræsentamus neglecta librorum hactenus editorum scriptura: «phthisicis, cantharidum, aut salamandræ, buprestis, aut pityocampes venenis. » Cui orationi prior eo nomine anteponi debet, quod expeditiorem ac planiorem intellectum habet; nec venena módo extrinsecus excepta, sed et intus hausta declarat. Sic etiam Diosc. II, 77 : Ποιεῖ δὲ τὸ πρόσφατον γάλα και πρὸς τοὺς ἀπὸ τῶν θανασίμων φαρμά των δηγμούς, καὶ πυρώσεις, ὡς καν θαρίδος, ἢ πιτυοκάμπης, ἢ σαλαμάνο δρας, ἢ βουπρήσεως. . Lac autem recens etiam efficax est contra rosiones, et inflammationes a medicamentis exitialibus factas, uti a cantharide, pityocampe, salamandra aut bupreste, etc. » HARD.

[blocks in formation]

45

ac separaverunt HALLER cum aliis, probante WILDENOW. Aliis postea leguminosis nomen impositum est. Eamdem vocem alio Noster usurpavit, ut venenum quod. dam signaret, quod crediderim a Dodæana planta derivatum. As.

44. Colchicon. Diosc. pnuepov et Koλyıxov, in Alexand. cap. 5. Herba venenata est, ut quidem suspicamur, de qua XXV, 107. HARD.

45. Contra. Contra hæc venena Diosc. lac quodvis adsciscit, Еúπ. II, 16x seq. HARD.

46. Et sulphur. Mirum quod sulphur inter venenata recenseat, quum citra noxam dari possit. Suspicor in græco fuisse púov, id est, solanum manicon, Pliniumque legisse Osov, id est, sulphur. DAL. Non insulse quidem Dalec. quamvis audacior æquo Harduinus neget citra noxam sumi genera omnia sulphuris, si præsertim paulo largius hauriantur. Innoxium sulphur, ni aliquid misceatur venenosum, quod in sulphate, ut aiunt, vel sulphurio non uno sæpe potest fieri. Cæterum non errasse in vertendo Nostrum ob id præcipue rear, quod minime res mira est, si Græci crediderint inesse sulphuri virus. Að.

47. Gargarizatur. Diosc. II, 77, et Marc. Emp. 14, p. 103. HARD. 7

50

Et bibitur ab imbecillitate vires recolligentibus, quos atrophos vocant: in 49 febri etiam quæ careat dolore ca6 pitis. Pueris ante cibum, lactis asinini heminamı dari, aut si exitus cibi " rosiones" sentirent, antiqui in arcanis habuerunt; si hoc non esset, caprini. Bubuli serum orthopnoicis prodest ante cætera, addito nasturtio. Inunguntur etiam oculi, in lactis heminis sesamæ additis drachmis quatuor tritis in lippitudine. Caprino 52 lienes sanantur, post bidui inediam tertia die edera pastis capris, per triduum poto sine alio cibo. Lactis usus alias contrarius capitis doloribus, hepaticis, splenicis, nervorum vitio, febres habentibus, vertigini, præterquam purgationis gratia, gravedini, tussientibus, lippis. Suillum 57

56

48. Quos atrophos vocant. Supra lib. XXII, cap. 25, atrophos illos vocat qui cibum non sentiunt. DALEC. Quos. Qui sint atrophi Celsus docet III, 22, de tabe et ejus speciebus: «Una est, inquit, qua corpus non alitur, et naturaliter semper aliquibus decedentibus, nullis vero in eorum locum subeuntibus, summa macies oritur : et, nisi occurritur, tollit: drpopía hanc Græci vocant. Ea duabus fere de causis incidere consuevit : aut enim nimio timore aliquis minus, aut aviditate nimia plus quam dehet, assumit ita vel quod deest, infirmat: vel quod superat, corrumpitur. » HARD.

53

55

[blocks in formation]

54. Splenicis. Lienis morbo dulcia omnia inimica esse, item lac ac caseum, » auctor est pariter Cels. IV, 9. HARD.

55. Præterquam. Nisi si cui pur49. In febri. Celsus, loco paulo gationis gratia schistum exhibeatur, ante a nobis allato. HARD. hoc est, lac sero divisum, inquit Diosc. II, 78. HARD.

50. Aut si in exitu cibi rosiones sentirent. Voss. aut si exitus cibi rosiones sentirent. Exquisitius. Mox, si hoc non esse e caprino, Lege, si hoc non esset, caprini. GRON.

51. Rosiones. In intestinis, Tov Evripov v Diosc. II, 77. HARD.

56. Purgationis gratia. Si schiston detur. DAL.

57. Suillum. Ita libri omnes : etsi nihil Dioscorides de suillo. Quamobrem haud temere suspicamur unius litterulæ immutatione

utilissimum tenesmo, dysenteriæ, nec non phthisicis. Hoc et mulieribus saluberrimum qui dicerent, fuerunt.

6

5

58

I

XXXIV. De generibus' caseorum diximus, quum de 1 uberibus singulisque animalium membris diceremus. Sextius' eosdem effectus equino, quos bubulo, tradit. Hunc3 vocant hippacen. Stomacho utiles qui non sint salsi, id est, recentes. Veteres alvum sistunt, corpusque minuunt, stomacho utiliores et in totum salsa minuunt corpus, alunt mollia. Caseus' recens cum melle, sugillata emendat, mollis alvum sistit. Sedat tormina pastillis in vino austero decoctis, rursusque in patina tostis cum melle. Sapron9 vocant, qui cum sale et sorbis siccis e vino tritus potusque medetur cœliacis. Genitalium carbunculis caprinus tritus et impositus item acidus cum oxymelite. Maculis in balineo illitus oleo interlinitur".

XXXV. E lacte fit et butyrum', barbararum gentium 1

ovillum legi fortassis posse commodius: nam ovillum tenesmo pariter et dysenteria prodesse scribit Dioscor. II, 77. HARD.

58. Mulieri saluberrimum. Morbis supra recitatis vexatæ. DAL.

XXXIV. 1. De generibus, etc. Lib. XI, 96 sq. Hard.

2. Sextius. Et Dioscor. quoque II, 80. HARD,

3. Hunc. Equinum. Diosc. loc. cit. Á di xzλovμévn iππaxǹ, tupóc içıy immıog, etc. Sic et Hippocr. de Morb. IV, t. 25, p. 144. Hard.

4. Stomacho. Totidem verbis Diosc. II, 79. HARD.

5. Veteres. Diosc. 1. c. Ó dè nαλαιότερος, κοιλίας ςαλτικός. HARD.

6. Stomacho utiliores. Uti vice versa inutiliores stomacho iidem, quum recens saliti sunt: de vea*5... xaxosóμayoc. Diosc. 1. c. H.

7. Caseus. Dioscorid. 1. citat. H.

8. Mollis alvum sistit. Legend, vetus alvum sistit. ὁ δὲ παλαιό τερος κοιλίας ςαλτικός. Dioscorid. DAL. Mollis. Sic rursum idem c. 58, caseum recentem vaccinum infundi suadet ad dysenterias et tormina. Vim alvum sistendi caseo attribuit passim Galenus. Vide Brassa voli indicem. HARD.

9. Sapron. Eançòν, quasi marcidum, putrem, vetustate putidum.H. 10. Interlinitur. Vicissim illinitur. HARD.

XXXV. 1. E lacte fit et butyrum. Butyro Romani non utebantur; quod in regionibus quoque, ubi ob calorem olive frequentissimæ sunt, sæpius evenit ; et notum est a Romanis barbaras vocari, quidquid septemtrionalium gentium ubique esset. Vide quo pacto

2

« ForrigeFortsæt »