Billeder på siden
PDF
ePub

51

5 dexia". Draco❝7 : quidam 48 aliud volunt esse dracunculum est autem gerricula similis 49: aculeos in branchiis habet ad caudam spectantes, sic ut scorpio lædit, dum manu tollitur. Erythinus, echeneis, echinus, elephanti locustarum generis nigri, pedibus quaternis bisulcis: præterea brachia duo binis articulis, singulisque forficibus denticulatis. Faber52 sive zeus. Glaucisci, glanis", gonger, gerres", galeos", garus. Hippus", hippuros, hirundo,

46. Cynopas. Quidam legunt cynoglosson, memoratum ab Epicharmo inter pisces apud Athenæum: quidam cucullum, Plinio hactenus non dictum. DALEC. Cynosdezia. Legendum puto synodontis, ac reponendum in censu piscium, quorum nomen incipit a littera S. DAL.-Cynosdexia. Kuvò Seği, hoc est, canis dextera : forte zoophyton, hoc est, frutex marinus aliquis, ut manus marina. H.

47. Draco. Apáxwv 0xλácσios, Dioscoridi, II, 15. Galli vivam vocant. HARD.

48. Quidam. Vult sane Rondeletins, X, 12. A suis lacertum nominari dicit, lacert. HARD.

[ocr errors]

49. Est autem graculo similis. Gerriculæ, non graculo, in vetusto codice, ut sit diminutivum nomen a gerro, de quo paulo post in littera G. PINT. Est. Sic Reg. a codex: non, ut editi, græculo, cum quo affinitatem draco nullam habere potest. Est autem gerricula, diminuta vox a gerres, de quo post pauca dicemus. HARD.

50. Erythinus, echeneis. De erythino vide supra lib. IX, cap. 23; de echeneide, eodem libro, cap. 51. HARD.

51. Elephanti. In locustarum

genere, elephantos Plinius e Veteribus unus appellat. HARD.

52. Faber. Diximus de eo IX, 23. HARD.

53. Glaucisci. Tauxicxos Athenæo, VII, pag. 279. HARD. 54. Glanis. De eo egimus IX, 67; de gongro, sive congro, libro eodem, cap. 24. HARD.

55. Gerres. Meminit hujus Martial. III, 77: « Teque juvant gerres, et pelle melandrya cana. Et lib. XII, ep. 32, v. 15: « Fuisse gerres, aut inutiles mænas Odor impudicus urcei fatebatur. » Gerriculam, hoc est, minorem gerrem draconi marino, quam vivam vocamus, similem esse Plinius ante admonuit. H.

56. Galeos. De galeo IX, 70. Garum esse ignotum monuimus, XXXI, 43. HARD.

[ocr errors][merged small]

lacertorum genera

60

63

61

halipleumon, hippocampos, hepar, helacatenes". Sunt 6 loligo volitans, locustæ, lucernæ, liparis, lamyrus, lepus "3, leones, quorum brachia cancris similia sunt, reliqua pars locustæ. Mullus 4, merula 5 inter saxatiles laudata, mugil, melanurus, mæna , meryx

[merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small]

64

68

65.

eodem libro, capite 43. HARD.

62. Liparis. Atmapiç habere nomen a pinguitudine videtur. At in Reg. 2 cod. et Ch. lepris, non liparis, legitur. Apud Hesychium λελεπρὶς ἰχθὺς, sed qui nihil a phycide differat, de qua inferius. Axtuo ab Oppiano laudatur, Halieut. III, v. 399. An ibi λάutpos, vel apo rescribi ex Plinio oporteat, peritiores viderint. HARD.

63. Lepus. De lepore marino, IX, 72, et hujus libri cap. 3; de leonibus, IX, 51; de his etiam vide Elian. H. A. XIV, 9. HARD.

64. Mullus. De mullo, IX, 3o. H.

65. Merula. Elian. H. A. I, 14: Κοτσύφῳ δὲ θαλαττίῳ ἤθη τε καὶ διαrpıßai aí mérpat, etc. Peritiores piscatores merle vocant: aliter alii. Vide Rondelet. VI, 5, p. 172. H. 66. Mugil. De eo egimus IX, 26. HARD.

67. Melanurus. Melάvoupog. A caudæ nigritie ei nomen. Confundit hunc cum oculata Rondel. V, 6. Plinius diversos pisces facit. Numenius in Halieut. apud Athen. VII, pag. 313, percarum ducem vocat. HARD.

68. Mæna. Mavic Athen. VII, p. 318. Hodieque a Gallis mendole,

a

Romanis mendola appellatur. Rondelet. V, 13, pag. 138. H.

69. Meryx. Quum scari duo sint, alter ovias, alter aïchos, òviav etiam

puxz epitheto peculiari vocave

73

muræna" , mys, mytulus, myiscus, murex. Oculata", ophidion", ostrea, otia 23: orcynus 74: hic est pelamidum generis maximus75 neque redit in Mæotin, similis tritoni, vetustate melior 76 : orbis", orthragoriscus. Phager 78, phycis, saxatilium: pelamis: earum generis maxima apolectus vocatur, durior tritone : phorcus 79, phthitarus,

runt, quod latis utriusque maxillæ dentibus solus ruminet. DALEC. Meryx. In Reg. a metis: utrum

que corrupte. Nam μnput a ruminando deduci videtur: quum scarus infra appellandus ruminare solus piscium existimetur. HARD.

70. Muræna. De muræna, IX, 13. Mys conchæ genus, de quo, IX, 56; de mytulis, et myiscis, libri hujus cap. 31; de muricibus, séu buccinis, IX, 61. HARD.

71. Oculata. Inter pisces, qui duriusculi sunt, aurata, corvus, scarus, oculata, censentur a Corn. Celso, II, 18. HARD.

72. Ophidion. De ophidio diximus cap. 35 libri hujus: de ostreis cap. 21. HARD.

73. Otia. Aures marinæ, sive λεπάδες ἄγριαι Rondeletii. DALEC. -Otia. Græcis dría, de quibus Athen. III, 91. Latine auriculas dixeris. Λεπάδα ἀγρίαν vocat Arist. H. A. IV. Iconem Rondelet. exhibet de Testac. I, 4. HARD.

[ocr errors]

74. Orcynus. Opxuvos Athenæo, VII, pag. 315. Θύννον μέγαν, ὃν xxìécuat öpxuvov, inquit Archestratus apud eumdem Athen. VII, p. 3οτ. Όρκυναι μεγακήτες Oppiano, Halieut. III, v. 132. Æliano, H. A. Ι, 4ο: Όρκυνος κητώδης ἰχθὺς, etc. Narbonenses vocant ton. H.

75. Hic est pelamidum generis maximus. Hic est pelamidum ge

neris maximus, tritoni similis, neque redit in mare, neque vetustate fit melior. Sic emendandus locus. Nam quum orcynus Athenæo carne sit dura, et senescentia corpora omnia duriora fiant, eum vetustate deteriorem fieri probabile est, contra naturam aliorum piscium. Non tamen satis attente Plinius orcynum, qui post cetaceum maximus thynnus est, cum tritone, in pelamidum genere, majore sarda, minore quam apolectus, comparat. DALEC.

76. Vetustate melior. Huic affert ætas ut sit tritone melior est autem triton, ut mox dicetur, ex iisdem pelamidibus generis magni. Interpretari aliter Oribasius videtur, qui hoc ipsum de orcyno refert II, 58, fol. 29, ex Xenocr. lib. de Aquat. Orcynus, inquit, est pelamis magna, quæ in paludem non redit, tritoni similis ; sed quia difficilius vitiatur, ideo insignem vetustatem fert, etc. » HARD.

[ocr errors]

77. Orbis. De orbe, cap. 5 hujus libri; de orthragorisco, cap. 9. H.

78. Phager. De phagro, IX, 24. De phycide, quæ inter saxatiles ab Athenæo quoque adnumeratur, VII, pag. 395, et III, pag. 355, nos egimus IX, 42. De pelamide, IX, 18. HARD.

79. Phorcus, phthitarus. Qui his nominibus pisces appellaret, nemo

80

81

passer, pastinaca: polyporum genera: pectines maximi et nigerrimi æstate, laudatissimi Mitylenis, Tyndaride, Salonis, Altini, Antii, in insula Alexandriæ in Ægypto: pectunculi, purpura", percides, pinna*4, pinnoteræ. Rhina quem squatum vocamus: rhombus. Scarus prin- 7 cipalis hodie: solea, sargus, scilla, sarda: ita vo

85

86

adhuc alius idoneus auctor occurrit. In Reg. non phorcus, sed porcus legitur. Haud dubie marinus porculus intelligitur de quo IX, 17. H.

80. Passer. De passere, IX, 36; de pastinaca, eodem libro, 40; de polypis ejusdem libri cap. 48; de pectinibus pariter lib. IX, 51. Laudatissimos esse Mitylenis, auctor etiam Philyllius apud Athen. III, pag. 93. Archestratus quoque, pag. 92: Τοὺς δὲ κτένας ἡ Μιτυλήνη. Η.

81. In insula Alexandriæ. Pharo, vel Canopo. Plinius, V, 34: Insularum ante Asiam prima est in Canopico ostio Nili, a Canopo Menelai gubernatore, ut ferunt, dicta. Altera juncta ponte Alexandriæ, colonia Cæsaris Dictatoris, Pharus. Diphilus Siphnius medicus apud Athen. III, pag. 90, de tellinis agens Teλívat, inquit, γίνονται μὲν ἐν Κανώβῳ πολλαὶ, καὶ ὑπὸ τὴν τοῦ Νείλου ἀνάβασιν πληθύγουσιν, etc. Jam superius, cap. 24 libri hujus, pectunculis attributas a Plinio dotes observavimus, quas tellinis Dioscorides assignarat. Utrique fortassis Alexandriæ laudati. De pectinibus certe testis Xenocrat. apud Orib. II, 58; Pecti nes optimi sunt ... Omnibus autem antecellunt Mitylenæi ... His similes Ionium mare juxta Illyrida, Etruriam, Salonas, Latium pro

:

ducit Jam vero et Chios, et vicinæ insulæ, itemque Alexandria hujusmodi pisces ferunt. Pectines certe non horum dumtaxat locorum, sed et Tarenti laudat Horat. II, Sat. IV, v. 34 : « Pectinibus patulis jactat se molle Tarentum. » H. 82. Purpura. De purpuris, IX, 60 sqq. HARD.

83. Percides. Locum hic percides habere posse vix adducor ut credam: quid enim discrepat percis a perca, quæ superius recensita est inter pisces amni marique communes? In Reg. 2 cod. pegrides. H.

84. Pinna. De pinna et pinnotera, IX, 66. HARD.

85. Rhina. Sic Isidor. Origg. XII, 16: « Squatus dicitur, quod sit squamis acutis unde et ejus cute lignum politur. » Græci pívn appellant. Glossæ pivn, squalus. Lege squatus. Vide Voss. in Etymol. Egimus de eo IX, 40, et alibi passim. De rhombo eodem libro, cap. 36. HARD.

86. Scarus. Plin. IX, 29: • Nunc scaro datur principatus. » De solea, IX,36; de sargo, eodem libro, 30. Scilla, seu squilla potius, xapic est Græcis, cujus genera plura affert Rondelet. XVIII, 6, sqq. H.

87. Sarda. Hæc totidem verbis Xenocrat. apud Oribas. III, 130. Galen. de alim. Fac. III, 31, pag.

89

catur pelamis longa, ex Oceano veniens: scomber, salpa, sparus scorpæna", scorpio, sciadeus", sciana, scolopendra", smyrus 3, sepia 94, strombus 95, solen 96, sive aulos, sive donax, sive onyx, sive dactylus : spondylus 97, sma

93,

395, tom. VI, sic pelamidem appellari innuit, quum Sardiniam præternatat. Ut mirum sit a Gaza creditum sardinas nostras hac voce signari. De sarda et cordyla condiendis Apicius, IX, 10, ex quo ejusdem generis esse, nempe thynnorum, sardam cordylamque intelligas. HARD.

88. Scomber. De scombro, IX, 19, et XXXI, 43; de salpa, eodem libro, 32. HARD.

89. Sparus. Comicus vates apud Athen. III, 107, sartagini simul imponit. Καρίδα, φύκην, κώβιον, πέρκην, σπάρον. Dotes ejus in cibis expedit Athen. VIII, pag. 355. Iconem Rondeletius exhibet, V, 3. Nostris sparolon: Italis sparlo et carlino. HARD.

90. Scorpæna. Athen. VII, pag. 32, distare succo et colore, oxóp παιναν καὶ σκορπίους, prodidit. Istum a Massiliensibus scorpeno, ab aliis rascasse nominari, auctor est Rondeletius, VI, 19. Nomen habet non a scorpii terrestris simili forma, sed a pungendi ritu haud fere dispari. HARD.

[blocks in formation]
[ocr errors]

rit: Oppianus enim Halieut. I, 129, præter oxíaivav, etiam σúat vay habet illam nuda saxa herbosa incolere. Exiawav latine umbram jure appellavere. Galli vocant maigre. HARD.

92. Scolopendra. De ea IX, 68; de smyro, seu myro, eodem libro, cap. 39. HARD.

93. Smyrus, scepini, strombus. In apographo nostro, non scepini legitur, sed septa, ut legendum videatur sepia, cujus non alibi fit mentio, utique non prætereundæ. PINT.

94. Sepia. Sic MSS. omnes, ipso Pintiano teste, non scepini, ut editi. Quanquam oxénave inter cœnosos maris pisces annumerantur ab Oppiano, Halieut. I, v. 106. Σκεπινὸς item a Dorione apud Athen. VII, pag. 302; de sepia nos egimus IX, 45. HARD.

[ocr errors]

95. Strombus. De strombo, seu turbine, diximus cap. 3o hujus libri; de solene, cap. 32. HARD.

96. Solen. Vide lib. XI, cap. 61, et hujus libri cap. 9. De eo pisce Sophron mimographus apud Athenæum, owλžvaç yλuxúxpeov xcyχύλιον χηρῶν γυναικῶν λιχνεύμασι. Leopard. X, cap. 22. DAL.

97. Spondylus. Athen. III, pag. 87, τράχηλος. Macrob. Sat. I, 9, intra prima cœnæ Pontificia fercula spondylos numerat. Pinguntur a Rondeletio de Testac. lib. I, cap. 40. HARD.

« ForrigeFortsæt »