Billeder på siden
PDF
ePub

1

I

confert delphini cum melle dentium cinis, et si ipso dente gingivæ tangantur. Adalligatus idem pavores repentinos tollit. Idem effectus et caniculæ dentis. Hulcera vero, quæ in auribus, aut ulla corporis parte fiant, cancrorum fluviatilium succus cum farina hordeacea sanat. Et ad reliquos morbos triti in oleo perunctis prosunt. Siriasesque infantium spongia frigida crebro humefacta, rana inversa adalligata efficacissime sanat, quam aridam inveniri affirmant.

XLIX. Mullus in vino necatus, vel piscis rubellio', vel anguillæ duæ, item uva marina' in vino putrefacta, iis qui inde biberint, tædium vini affert.

L. Venerem' inhibet echeneis, et hippopotami frontis e sinistra parte pellis in agnina adalligata3, felve" torpedinis vivæ genitalibus illitum. Concitant cochlearum fluviatilium carnes sale adservatæ, et in potu ex vino data: erythini in cibo sumpti: jecur ranæ diopetis vel calamitæ in pellicula gruis alligatum, vel dens crocodili maxillaris, annexus brachio, vel hippocampus, vel nervi rubetæ dextro lacerto adalligati. Amorem finit in pecoris recenti corio rubeta alligata.

5

XLVIII. 1. Quam aridam. Exsiccatam nimio fervore capitis inflammati. HARD.

XLIX. 1. Rubellio. Qui et erythinus græco nomine appellatur, IX, 23. HARD.

2. Item uva marina. De qua IX, I. HARD.

L. 1. Venerem inhibet echeneis, et hippopotami, etc. Idcirco amatoriis veneficiis infamis, ut dictum est IX, 41. HARD.

2. Hippopotami frontis e sinistra parte pellis in linteolo adulligata. Tres codd. pelle in agnina alligata. Andegav. pellis in agnine.

[ocr errors]

Voss. ut Hermolai : e sinistra parte pellis in agnina alligata.. GRON.

3. In agnina alligata. Sic Reg. 1, et alii non, ut editi, in linteolo. HARD.

4. Felve. Galen. II, 27, p. 636: Χιλὴν νάρκης ἐάν τις πίνῃ, τὸ μόριον ἀνέντατον ἔςαι. HARD.

5. Jecur rana diopetis et calamitæ. Vidi equidem certis locis tantum numerum ranuncularum, ut cum imbre delapsi, vel certe ex imbre provenisse videri possent. Hos opinor hic diopetes vocari, quod Græci domeri; nominent,

LI. Equorum scabiem ranæ decoctæ in aqua exte- 1 nuant, donec illiniri possit. Aiunt ita curatos non repeti postea. Salpe negat canes latrare, quibus in offa rana viva data sit.

5

3

4

LII. Inter aquatilia dici debet et calamochnus', latine adarca appellata. Nascitur circa arundines tenues e spuma aquæ dulcis ac marinæ, ubi se miscent. Vim3 habet causticam ideo acopis additur contra perfrictionum vitia. Tollit et mulierum lentigines in facie. Et calami simul dici debent phragmitis radix recens tusa luxatis mede: tur, et spinæ doloribus ex aceto illita. Cyprii' vero, qui et donax vocatur, cortex alopeciis medetur ustus, et hulceribus veteratis folia extrahendis quæ infixa sint corpo

6

quidquid est ex aere delapsum,
quasi a Jove demissum. GELEN.
LI. 1.
Aiuntque ita c. non repeti
postea. Et Salpe negat canes latrare.
Scribe detractis duabus particulis
sic: Aiunt ita curatos non repeti
postea. Salpe negat, etc. » ex scri-
pto codice. PINT.

LII. 1. Calamochnus. Pericalamitis Galeno, et limnestris calamachne. Vide lib. XVI, cap. 36, lib. XX, cap. 22. DALEC. - Calamochnus. Diximus de ea XVI, 66. Habet illius iconem Aldrovand. de Metall. II, 1, pag. 213. Vox ipsa adarca græca videtur, ápxnc Diosc. V, 139. Kanapyvous, quasi arundinum lanugo. Aliis calamachne, àñò ñ äуvng, a spuma. Vide Galen. de Fac. simpl. med. XI, 2, pag. 315. HARD..

2. Marina. Marinæ salsæ. Nascitur enim in paludibus, aut lacubus salsis, in quorum vadis imis scaturit fons aliquis dulcis, non in mari: vel contra in iisdem aquis

[merged small][ocr errors]

3. Vim. Diosc. V, 137: Ka06.ou δέ ἐςι δριμύ. ΗΑRD.

"

4. Perfrictionum. Contra algores, horroresque frigidos, quales fere in febri sentiuntur. Scrib. Larg. Comp. 268: Acopum ad perfrictionem, lassitudinem, tensionem nervorum. Idem hieme non patitur perfrigescere artus. » H.

5. Tollit. Dioscorid. 1. c. H.

6. Phragmitis radix. Ad sepes faciendas utilis ob crassitiem et firmi. tatem. Eum esse volunt, quem ex Theophrasto Noster appellavit xapaxíav. Dalec. Phragmitis ra

dix. Totidem verbis Dioscor. I, 114. De phragmite cæterisque ge. neribus egimus XVI, 66, sqq. Hæc petita e calamis remedia totidem fere verbis ante prætractata vide XXIV, 50. HARD.

7. Cyprii. Dioscorid. 1. c. H.

[ocr errors]

10

ri, et igni sacro. Panicula flos si aures intravit, exsurdat. 3 Sepia atramento tanta vis est, ut in lucerna addito Æthiopas videri, ablato priore lumine", Anaxilaus tradat. Rubeta" excocta aqua, potui data, suum morbis medetur vel cujusque ranæ cinis. Pulmone marino si confricetur lignum, ardere videtur, adeo ut baculum ita præluceat.

I

LIII. (xI.) Peracta aquatilium dote', non alienum

8. Folia extrahendis quæ infixa sint corpori. Radix per se aut illita cum bulbis extrahit, quæ infixa sunt corpori folia trita et imposita medentur igni sacro, Dioscorides. DALEC.

:

9. Panicule. Plin. XXIV, 50: « Arundinum lanugo illita auribus, obtundit auditum. Vide locum eum. HARD.

10. Æthiopas. Nigros Ethiopum instar videri, mutata priore lucernæ luce. Refert hoc et Sext. Emp. Pyrrh. hypotyp. I, 14, p. το : Καίγε οἱ γόητες χρίοντες τὰς θρυαλλίδας ἱῷ χαλκοῦ καὶ θελῷ ση πίας, ποιοῦσιν ὅτε μὲν χαλκοῦς ὅτε δὲ μέλανας φαίνεσθαι τοὺς παρόντας, etc. Præstigiatores dum lucernas ungunt ærugine et sepiæ atramento, faciunt ut qui adsunt, modo æris colorem habere, modo nigri esse videantur.» Similes nugas habet auctor Kiran. pag. 51. HARD. Cæterum qualis et quanta sepia atramento nigredo sit notum est. Ex aliquo alicujus sepia liquore Neotericorum atramentum Sinense confici solere res est vero similli

ma. AJ.

[ocr errors]

11. Ablato priore lumine, Anaxilaus tradat. Volumine, non lumine, in vetusto exemplari: le

gendum forte, velamine. PINTIAN.

12. Rubeta decocta et in aqua potu data suum morbis medetur. « Rubeta excocta aqua potui data, etc. » in eodem, et confestim, cujusque ranæ, non cujuscumque. PINT.

...

LIII. 1. Peracta aquatilium dote, non alienum eaque nominatim complecti, quod in terrestribus volucribusque fieri non quit. Sane avium non minus numerosa turba quam piscium, si species examinaveris nam piscium fere 5200 hunc novimus, avium circiter 6000. Sed memento tum piscium novorum plus inventum iri quam avium (nam terras fere omnes perlustravimus, non item omnes marium tractus et fluvios et lacus novimus); tum de piscibus veris nos h. 1. dicere, at Plinium de aquatilibus cunctis, h. e. de mammiferis, non paucis crustaceis, mollibus, fere omnibus zoophytis, etc. Horum omnium numerus ultra 12000. Quomodo ergo Noster potest credere terrestrium animantium aut volucrum plus esse quam aquatilium? quomodo, dum suspicatur tot latere ignotas feras aut aves intra Scytharum, Æthiopum, Indorum ignota deserta, non intelligit diversitatem et ubertatem

videtur indicare per tot maria, tam vasta, et tot millibus passuum terræ infusa, extraque circumdata mensura pæne ipsius mundi, quæ intelligantur animalia centum' septuaginta quatuor omnino generum esse, eaque nominatim complecti quod in terrestribus volucribusque fieri non quit. Neque enim omnis Indiæ, Æthiopiæque, aut Scythiæ, desertorumve novimus feras aut volucres, quum hominum ipsorum multo plurimæ sint differentiæ, quas invenire potuimus. Accedat his Taprobane, insulæque alia Oceani 2 fabulosæ narratæ. Profecto conveniet non posse omnia genera in contemplationem universam vocari. At hercules in tanto mari3 Oceano quæcumque nascuntur, certa sunt, notioraque, quod miremur, quæ profundo natura mersit. Ut a belluis ordiamur, arbores, physeteres, balænæ, pristes, Tritones, Nereides, elephanti, homines qui ma

eamdem in mari atque amnibus esse? AJ.

2. Centum. In quibusdam MSS. centum quadraginta quatuor, errore minime obscuro: quum enim, IX, 16, piscium species esse affirmet, ut diximus, CXLIV, præter crustis intecta, quæ sunt xxx, ex utroque eo numero effici manifestum est CLXXIV. Sed Plinii numerum auxerunt deinceps in immensum, qui de hoc argumento nostra ætate scripserunt. Et illud animadversione dignum, quod Plinius mox ipse ait, tuntum se marina dicere. H. 3. At hercules in tanto mari Ocea

[blocks in formation]

memoratur lib. VIII, cap. 4. Ibidem Physeter, Triton et Nereis, ibidem cap. 5. Tritonem describit Ælianus, Animal. lib. XIII, cap. 21; Pausanias in Bœoticis; Alex. ab Alex. lib. III, cap. 8. DAL. Arbores. De arboribus nihil compertum adhuc. De physetere, et de rotis, IX, 3; de balænis et pristibus, eodem libro, 2 de Tritonibus, Nereidibusque, de marino homine, et arietibus, eodem libro, 4, ubi et elephantorum mentio, quorum nemo Veterum meminit, præter Plinium. De orcis, IX, 5; de musculo, ejusdem libri cap. 88; de arietibus aliis, vide quæ diximus IX, 67; de delphinis, eodem libro, de phocis, seu vitulis marinis, eo libro, 15. HARD.

7;

5. Elephanti. Elephantum esse volunt rosmarum Olai Magni, sic dictum quod dentes exsertos habeat

6

9

8

rini vocantur, rotæ, orcæ, arietes, musculi, et alii piscium forma arietes', delphini, celebresque Homero 3 vituli. Luxuriæ vero testudines, et Medicis" fibri, quorum e genere lutras nusquam mari accepimus mergi tantum marina dicentes. Jam canicula", dromones", cornutæ, gladii, serræ: communesque "3 mari, terræ, amni, hippopotami, crocodili : et amni tantum" ac mari, thynni, thynnides, siluri, coracini, percæ. Peculiares autem maris,

elephanti modo, e quibus capuli gladiorum fiunt, ut ex ebore. Rotas describit auctor lib. VIII, cap. 4; Ælian. Hist. Anim. lib. XIII, cap. 20; Jovius lib. de Piscibus. DAL.

6. Homines qui marini vocantur. Quales episcopus et monachus Rondeletii. Apud Pausaniam in Phocis Cleon Magnes refert marinum hominem se vidisse in littus ejectum non breviorem quinque jugerum spatio, qui fulmine ictus conflagraverat. DAL.

7. Arietes. Arietes memorat auctor, lib. VIII, cap. 5. Arietem marem et feminam describit Elianus, Hist. An. lib. XV, c. 2. Arietes priore loco hic appellatos quidam esse volunt arieti, bellica machinæ similes: alios vero paulopost nuncupatos, arieti quadrupedi, et cornibus et capite. DAL.

8. Homero. Odyss. A, 436, et alibi sæpius. HARD.

9. Luxuriæ. Subintellige celebres. Vide IX, 13. HARD.

10. Medicis. De fibris, seu castoris usu in medicina dictum abunde cap. 13 hujus libri. HARD.

11. Jam canicula. De caniculis IX, 70. Dromones, cornutasque, præter Plinium, qui nominaret, nondum occurrit: aliud enim vi

13

14

detur esse a dromonibus Plinianis Hesychii Spouwv, hoc est, parvus cancer, μικρός καρκίνος, qui a Mons. peliensibus vulgo chevrette nuncupatur capitur in maris æstuariis, sagittæ in modum per summam aquam decurrit ; unde id ei nomen. Dromones Pliniani inter belluas, ut ipse ait, majoresque pisces, sive cetaceos, censeri oportet. Gladium, serramque, nomina esse marinorum fruticum admonuimus IX, 1.H.

12. Dromones. Dromones a cursu, marinæ belluæ genus. Aristot. Histor. lib. II, cap. 2, dpcμáðas vocat, qui in Pontum aliunde excurrunt, thynnos, pelamidas amias. Dromones Hesychio parvi cancri, qui in maris æstuariis velocissime per aquam summam decurrunt. DaL.

13. Communesque. De hippopotamis, VIII, 39. De crocodilo ejusdem libri cap. 37. Hakd.

14. Et amni tantum. De thynno dictum abunde IX, 17, sqq. Avvvide feminæ intelligendæ sunt. Qua re inter se differant docet Aristot. apud Athen. VII, p. 3o3. De siluro, eodem lib. cap. 17. De coracino, cap. 24 ejusdem libri, ubi et de perca egimus. Coracinum Hesycli. et Persius saperdam vocant. H.

« ForrigeFortsæt »