I 6 vicesima luna, in limitibus supini ipsam intuentes, ultra caput manibus porrectis, et quidquid apprehendere, eo fricantes. Clavum corporis, quum cadit stella, si quis distringat, vel cito sanari aiunt, cardinibus ostiorum aceto affuso: lutum fronti illitum, capitis dolorem sedare: item laqueum suspendiosi circumdatum temporibus. Si quid e pisce hæserit faucibus, in aquam demissis frigidam pedibus, cadere. Si' vero ex aliis ossibus, impositis capiti ex eodem pisce ossiculis. Si panis hæreat, ex eodem in utramque aurem addito pane. XIII. Quin et sordes hominis in magnis fecere remediis quæstuosorum gymnasia' Græcorum: quippe' ea strigmenta molliunt, calefaciunt, discutiunt, complent, sudore et oleo medicinam facientibus. Vulvis inflammatis contractisque admoventur3. Sic et menses cient : sedis in 6. In. In semitis, viisque transversis agrorum. HARD. 7. Si. Non e piscium modo, sed etiam ex animalium ossibus. In libris hactenus editis, ex eodem osse ossiculis. In Reg. 2 et Ch. ex eodem vase: quos ultro codices sequuti sumus. Favet Marc. Emp. XV, p. 112: Si de pisce os faucibus hæserit, spinam mediam ejusdem piscis infringes et aliquam partem ex ea, pollice et medicinali digito, super verticem ejus, cujus os vel spina hærebit, appones : sed utilius erit, si nescienti id facias. »> HARD. XIII. 1. Gymnasia. Plinius supra XV, 5, ubi de oleo: « Usum ejus ad luxuriam vertere Græci, vitiorum omnium genitores, in Gymnasiis publicando. Notum est, magistratus honoris ejus octogenis strigmentis olei vendidisse.» HARD. 4 2. Quippe. Ita sordes appellabant, quæ destringebantur, deradebanturque de athletarum corpore : constabant sudore et oleo: et quod medicatam vim haberent, diligenter colligebantur, magnoque venum ibant. Val. Max. IX, 14: «Gymnicorum servo strigmenta gymnasii colligenti. » Easdem porro in medicando vires strigmentis gymnasiorum Dioscorides attribuit, I, 36. Ad maturandas certe duritias, collectiones, strumas, a Theod. Prisc. de furunculis, lib. I, commendantur hæ « sordes de parietibus palæstræ collectæ.» HARD.-Immerito et hinc plus periculi, quam auxilii. Nam si cui delicatior cutis, pani et ulcera hinc facile orientur. AJ. 3. Contractisque admoventur. In alterutrum latus reclinatis : sursum procurrentibus. Dalec. 4. Menses. Menstrua, xavaμńvia. 6 5 flammationes et condylomata leniunt: item nervorum dolores, luxata, articulorum nodos. Efficaciora ad eadem, strigmenta a balineis, et ideo miscentur suppuratoriis medicamentis. Nam illa, quæ sunt e ceromate permixta cœno, articulos tantum molliunt, calefaciunt, discutiunt efficacius sed ad cætera minus valent. Excedit fidem 2 impudens cura, qua sordes' virilitatis contra scorpionum ictus singularis remedii, celeberrimi auctores clamant. Rursus in feminis, quas infantium alvo editas in utero ipso contra sterilitatem subdi censent meconium vocant. Immo" etiam ipsos gymnasiorum rasere parietes; et illæ quoque sordes excalfactoriam vim habere dicuntur: 5. Efficaciora. De his eadem Diosc. I, 34, ex Crateva, a quo hausit et Plinius. HARD. 6. Nam. Kpopa unguentum est, quod fit subacta oleo cera, permixtoque luto: hoc luctatores ungebantur, in eo palæstræ aut gym. nasii loco, qui ceromatis etiam nomen inde habuit. De his idem Diosc. 1, 35 : ὁ δὲ ἐκ τῆς παλαίσρας προστ εὐηρὼς τὴν κόνιν, ἐοικὼς δὲ ῥύπῳ, τὰς περὶ τοὺς κονδύλους συςροφὰς ἐπιτιθέμενος ὠφελεῖ, etc. « Quæ vero strigmenta in palæstris pulverem sibi adscivere, similia sordibus, articulorum collectiones ac nodos imposita juvant.» HARD. 7. Qua sordes. Sordes virilis seminis. HARD. 8. Quas infantium alvo, etc. Lege, ⚫ quas reddunt infantes alvo, ex atero editi, contra, etc. » μηκώνιον excrementum nigrum, et fetidum, quod pueri nati primum emittunt : vulgo, le sirop de l'enfant. DALEG. 9. Meconium. Cf. Arist. H. A. l. VI, c. 13; Reines. in varr. lectt. 1. II, 8 9 c. 7, p. 174.—Meconium. Maxovic excrementum quod primum emittunt pueri, quod cruentum est, atrum, fœdique odoris. Arist. H. A. VII, 13, pag. 844, de infante primum nascente: Αφίησι δὲ περιττώματα τὰ μὲν εὐθὺς, τὰ δὲ δια ταχέων, πάντα δ' ἐν ἡμέρᾳ· καὶ τοῦτο τὸ περίττωμα πλέον ἢ τοῦ παιδὸς κατὰ μέγεθος· ὃ καλοῦσι αἱ γυναῖκες μηκώνιον. Χρῶμα δὲ τούτου αἱματαδες, καὶ σφόδρα μέλαν, καὶ πιττῶδες: μετὰ δὲ τοῦτο, ἤδη γαλακτώδες. व · Emittit etiam excrementa quidam illico, quidam haud multo post : omnes autem intra diem. Cujus excrementa quantitas major quam pro pueri magnitudine: quod appellant mulieres papaverculum. Color ejus cruentus, ac valde ater, et piceus post illud, mox lacteus. HARD. 10. Immo. Diosc. I, 36, totidem verbis : Καὶ ὁ ἐν τοῖς τῶν γυμνασίων τοίχοις ῥύπος, καὶ ὁ ἀπὸ τῶν ἀνδριάντων, θερμαίνει δὲ καὶ διαχεῖ τὰ δύσ πεπτα φύματα, etc. HARD. I II panos discutiunt. Ulceribus senum puerorumque et desquamatis ambustisve illinuntur. XIV. Eo minus omitti convenit ab animo hominis pendentes medicinas. Abstinere' cibo omni, aut potu, alias vino tantum aut carne, alias balineis, quum quid eorum postulet valetudo, in præsentissimis remediis habetur. His remediis adnumeratur exercitatio2, intentio3 vocis, ungui“, XIV. 1. Abstinere. Ita Reg. 1 et editi. Reg. 2 et Ch. abstinere se cibo. Balineis quando utendum, quando abstinendum sit, ex Celso perdisces, II, 17, de sudore. Idem scite admodum, III, 2 : « Igitur si quid morbi incidit, omnium optima sunt, quies, et abstinentia. Si quid bibendum, aqua... Solaque abstinentia sine periculo medetur... Et si leviora indicia fuerint, satis sit a vino tantum abstinere, quod subtractum, plus quam si cibo quid dematur, adjuvat. Si paulo graviora sint, non aquam tantum bibere, sed etiam cibo carnem subtrahere... Satisque sit, tum ex toto a cibo, a vino, ab omni motu corporis abstinere, quum vehementer notæ terruerunt. »> Rursum, IV, 2, in dolore capitis: « Satius est abstinere a cibo, si fieri potest, etiam a potione si non potest, aquam bibere, etc. >> HARD. Abstinere cibo omni, aut potu,... in præsentissimis remediis habetur. Quod medicis dicitur a græco sermone δίαιτα; neque ullus est qui hanc methodum ac viam plurimum valere nesciat. Dehinc multa quæ sequuntur vera sunt. AJ. 2. Exercitatio. Exercitationum genera hæc sunt apud Galen. de San. tuenda, II, 8, pag. 83, lucta, pugilatus, cursus, saltatio, disci jactus, pilæ ludus, et similia. Exercitationis simul et laboris nomine censentur, remigatio, fossio, aratio, gestatio oneris, equitatio, venatio, longior ambulatio, etc. H. 3. Intentio. Sive ut Celsus ait, I, 2, clara lectio. Et cap. 8: Si quis stomacho laborat, legere clare debet: post lectionem ambulare, etc. » Et mox: Prodest adversus tardam concoctionem clare legere, etc. » Denique, IV, 4, de tussi: «Oportet lectione uti vehementi: quæ primo impeditur a tussi, post eam vincit.» Hoc vocis exercitium, inquit Cæl. Aurel. Chron. I, I, Græci ȧvapávnoty vocant. HARD. 4. Ungui. Sive ut nunc obtinet usus loquendi, ungi. Cels. I, a : • Exercitationem recte sequitur unctio,etc.»-Ungui. Unguietunguo dici pro ungi, ungoque, vetusto more, ex Prisciano scimus. In libris hactenus editis, ungue fricari, absurde nam disparia ac diversa sanitatis tuendæ remedia nunc præscribuntur, neque ungue frictio peragitur, sed manuum injectu, 5 fricari cum ratione. Vehemens enim fricatio spissat, lenis mollit multa adimit corpus, auget modica. In primis vero prodest ambulatio, gestatio', et ea pluribus modis. Equitatio stomacho et coxis utilissima: phthisi navi a circumactuque, τῶν χειρῶν ταῖς ἐπιβολαῖς τε καὶ περιαγωγαῖς αἱ ἀναspiders yiyvovtal, inquit Gal. de Sanit. tuenda, II, 3, pag. 70. Frictione vero unctio præmitti solita erat, ut docet idem, II, 69. Et Cels. I, 3: Tum multo oleo ungi, leniterque perfricari, etc. » Et de tabe, lib. III, 22: «Præter hæc convenit ambulare locis quam minime frigidis, sole vitato... si infirmior est, gestari, ungi, perfricari, si potest, maxime per se ipsum, sæpius eodem die... Tum paulatim cibi dandi, adjectis exercitationibus, unctionibus, frictionibusque. Iterumque, IV, 5: Post exercitationem opus est unctione, frictione, balneo quoque nonnumquam, etc. >> Ungui porro hoc loco ut scriberemus, codex R. 1, admonuit, et Chiffl. cum Galeno. HARD. 5. Vehemens. Totidem verbis Cels. ex Hipp. II, 14: « Neque dubitare potest, inquit, quin latius quidem et dilucidius, ubi et quomodo frictione utendum esset, Asclepiades præceperit: nihil tamen reperit, quod non a vetustissimo auctore Hippocrate, paucis verbis comprehensum sit : qui dixit, frictione, si vehemens sit, durari corpus: si lenis, molliri: si multa, minui: si modica, impleri, etc. » HARD. 6. Ambulatio. Plaut. in Curcul. act. II, sc. 1: Ambula : id lieni optimum est. » Cujusmodi porro debeat esse ambulatio, Celsus de clarat, I, 2: Commode vero, inquit, exercent clara lectio, arma, pila, cursus, ambulatio : : atque hæc non utique plana, commodior est : siquidem melius adscensus quoque et descensus cum quadam varietate corpus moveat: nisi tamen id perquam imbecillum est: melior autem est sub divo, quam in porticu: melior, si caput patitur, in sole, quam in umbra: melior in umbra, quam parietes, aut viridaria efficiunt, quani quæ tecto subest: melior recta, quam flexuosa.» HARD. " 7. Gestatio. Exercitatio est, qua gestamur, aut vehimur, equo, lectica, etc. De ea satis elegans Senecæ locus, initio ep. 55: A gestatione quum maxime venio, non minus fatigatus, quam si tantum ambulassem, quantum sedi. Labor est enim et diu ferri: ac nescio an eo major, quia contra naturam est, quæ pedes dedit, ut per nos ambularemus: oculos, ut per nos videremus, etc. >> HARD. 8. Et. Celsus, II, 15: «Genera autem gestationis plura sunt adhibenda, quæ sint et pro viribus cujusque, et pro opibus... Gestationum lenissima est navi, vel in portu, vel in flumine: vehementior, in alto mari, navi: vel lectica aut scamno: acrior, vehiculo. Atque hæc ipsa et intendi et leniri possunt. Si nihil horum est, suspendi gatio: longis morbis locorum mutatio1o. Item somno me• deri sibi, aut lectulo, aut rara vomitione". Supini cubitus oculis conducunt, at proni tussibus, in latera adversum destillationes. Aristoteles" et Fabianus plurimum somniari circa ver et autumnum tradunt, magisque supino cubitu, at prono nihil. Theophrastus" celerius concoqui dextri lateris incubitu, difficilius a supinis. Sol15 13 debet et moveri, etc. » Hippocratis græca sunt e libro xar' iaτpsiov, sive de officina medici, quæ Galenus recitat de Sanit. tuenda, II, 3, tom. VI, pag. 70: Avárpits δύναται λῦσαι, δῆσαι, σαρκῶσαι, μινυθῆσαι· ἡ σκληρά, δῆσαι ἡ μαλακή, λῦσαι· ἡ πολλὴ, μινυθῆσαι· μετρίη, oxinρwσat. Quorum effectuum dissimilium dispares causas ibidem persequitur. HARD. 9. Phthisi navigatio. Præsertim in mari. DALEC. Phthisi. Vide quæ dicturi sumus, XXXI, 33. H. 10. Longis morbis locorum mutatio. Hippocr. aphor. 20, c. 5, lib. VII Epid. DALEC. Ecce verba Γῆν μεταμείβειν, σύμφορον ἐπὶ τοῖσι μακροῖσι νοσήμασι. HARD. 11. Rara vomitione. Nam frequens et continuata ventriculum offendit. DALEC. Aut. De ea multa Cels. I, 3, et II, 13. HARD. 12. Aristoteles. Vide Plutarch. Symp. Qu. VIII, 10, pag. 734: Cur autumnalibus somniis minimum fidei sit habendum. » HARD. Aristoteles et Fabianus... tradunt... cubitu. An ver et autumnus in somnia vere valeant, et quatenus valeant, in incerto est; at supino cubitu frequentius somniari verum esse videtur. Suspicor tamen pro somnio acceptum sæpe inv,quod 14 15 quoque supinis et in lævum latus cubantibus perpetuum accidit. As. 13. Somniari circa vernum. Plut. Sympos. VIII, quæst. 10. Somnia Veteres e terra nasci crediderunt, mittique ab inferis et Manibus. Inde Euripidi in Hecuba, terra μελανοπτερύγων μήτηρ ὀνείρων. Inde Homero et Virgilio figmentum de duabus somniorum portis apud inferos. Turnebus, XXVIII, c. 46. DAL. 14. Theophrastus. Ita nunc in libro περὶ ὕπνου καὶ ἐνυπνίων, de somno et somniis, cujus Laertius meminit V. HARD. Theophrastus... difficilius a supinis. Vere, et hoc in causa, quod cubantis in dextrum latus stomachum minime fel comprimat ; et laboris minus ad coquendum jam necesse sit. AJ. 15. Sol. Nam ut superius dictum est, optime in sole, si caput patitur, inambulatio est. In libris hactenus editis solum quoque legeba. tur: solium alii, ex conjectura substituere ausi, hoc est, vas in quo sedentes lavantur. Verum et Chiffl. codex, teste Dalecampio, et probatissimi alii, quos vidimus, sol incredibili consensu exhibent: in quem unum sane id commode cadit, ut remediorum maximum appelletur. Sed præter exemplarium auctoritatem maximum emendationi |