Billeder på siden
PDF
ePub

28

mes terrenos totidem, quot sint strumæ, adalligant, pariterque cum his arescunt. Alii viperam circa canis ortum circumcidunt, ut diximus 29, dein mediam comburunt; dein cinerem eum dant bibendum ter septenis diebus, quantum prehenditur ternis digitis: sic strumis medentur. Aliqui vero circumligant eas lino , quo præligata infra caput vipera pependerit, donec exanimaretur : et millepedis utuntur addita resinæ terebinthinæ parte quarta: quo medicamento omnia apostemata curari jubent.

31 "

[blocks in formation]

29. Ut diximus. Hoc est, ternis utrimque, sive et a capite et a cauda digitis amputatis, ut dictum est XXIX, 21. HARD.

30. Aliqui vero circumligant eas lino. Paulus, lib. III, cap. 26, ex auctoritate Galeni vult linum infectum esse purpura, idque valere ait ad παρίσθμια, καὶ ὅσα πρὸς τρά. χηλον. DAL.

[ocr errors]

Aliqui, etc. Plin. Val. totidem verbis loc. cit. Et huc pertinet, quod habet Marcell. Emp. cap. xv, pag. 108: « Caput viperæ linteolo colligatum, colloque suspensum, tolles optime sanat, aut prohibet innasci synanchen. » H.

31. Et millepedis utuntur, etc. Plin. Val. ad verbum, loc. cit. H. -Quod ETTMULLER quoque,nescio quam vere, ait sibi experientia et usu compertum. Nec desunt qui millepeda Pliniana (vulg. asello aut ¿víczą Linn.) alias præterea dotes tribuant: nam videtur Italo VALLISNIERI antiscrophulosa, Ger

[ocr errors]

30

mano SPIELMANN antarthritica, nostrati RIVIÈRE ad hoc idonea, ut hulcera squallida detergat et mammarum tumores resolvat; diureticam, immo et lithontripticam canit BAGLIVI. Cf. insuper FRANK, de asellis seu multipedis Diss. inaug. resp. Birr. in-4, Hidelb. 1679; J. Sigism. HENNINGER, de millepe. dis Diss. in. in-4°, Argent. 1711; Dan. NIEBEL, de millep. Diss. in. in-4°, Hidelb. 1716; J. Fred. de PRÉ, de millep. formicis et lumbricis terrestr. qualem usum hæc insecta habeant in medicina, in-4°, Erford. 1722; CARTHEUSER, de millep. Diss. in. chimico-med. in4°, Francof. ad V. 14 jun. 1771. LISTER et NEUMANN quoque tentaverant millepedæ analysin chimicam, non sat prospere. Felicior THOUVENEL, cujus labores enarrare h. 1. non est nostrum. Satis si dixerimus vere succo oniscorum inesse muriatem calcarem et potassicum, unde liquor vi pollet aperitiva, sed hoc modicissime. Utuntur modo ipso succo asellorum, quos calcandos curaverunt, modo vino albo cui infusi sunt diutius, interdum et pulvere postquam alcoholis vapore interfectos siccaverunt. AJ.

20

I

I

XIII. Humeri' doloribus mustelæ cinis cum cera medetur. Ne sint alæ hirsutæ, formicarum ova pueris infricata præstant. Item mangonibus, ut lanugo tardior sit pubescentium, sanguis e testiculis agnorum, qui castrantur: qui evulsis pilis illitus et contra virus proficit.

XIV. Præcordia vocamus' uno nomine exta in homine; quorum in dolore' cujuscumque partis, si catulus lactens admoveatur, apprimaturque his partibus, transire in eum morbus dicitur: idque in exenterato perfusoque3 vino de prehendi, vitiato viscere illo quod doluerit hominis et obrui tales religio est. Hi quoque, quos Melitæos voca

XIII. 1. Humeri. Marc. Empir. cap. xxvIII, pag. 127. Humeri dolorem mustele exustæ cinis tritus, et cum cera permixtus ac subactus, et ceroti more impositus, mite sanat. Pro cera ovum adhibet Plin. Val. lib. LV. HARD.

2. Ne sint alæ hirsuta. Alæ, ut puto: sic enim tres Vossiani Gudianusque, et ibi stabulatur sacer hircus. Academicus et Pintiani, Itala (lib. XXXI, 10) clarum virus ex aqua quotidiano fotu. GRONOV. Ne, etc. In libris hactenus editis, ne sint malæ hirsutæ.

Male, reclamantibus MSS. Reg. 1, 2, Colb. et Thuaneo. Notum satis alarum virus, ut Plinii verbis utar, XXXI, 46, quum hircum olent. De his Horat. Epod. XII, vs. 5: An gravis hirsutis cubet hircus in alis. » HARD.

[ocr errors]
[blocks in formation]
[merged small][ocr errors]

2. Quorum in dolore. Plin. Val. II, 15, ad verbum. Marc. Empir. cap. XXVII, pag. 196: « Ut explorari possit ex latentibus morbis, qui sit ille qui vexat infirmum, comprehendique qualitas vitii et pars viscerum possit,, catulus fetæ canis lactens die et nocte cum eo qui laborat, accumbat. Is postea sectus inspicitur, translatusque in eo morbus haud difficile notatur: ita tamen ut æger ei lac de suo ore frequenter infundat. » HARD.

3. Perfusoque. In MSS. Reg. et Th. non profuso, ut editi. Marcell. Emp. 1. c. infundi lac jubet. Idem cap. xxi , pag. 154, exenteratum catulum perfundi vino. HARD.

4. Et obrui, Et terra obrui mortuos catulos e religione est. Plin. Val. 1. c. de catulo ægris apposito :

a

quo defuncto, inquit, obrui moris est. Marc. Emp. cap. xxvII,

5

"

6

mus stomachi dolorem sedant applicati sæpius: transirequeR morbos ægritudine eorum intelligitur, plerumque et morte. (VI.) Pulmonis quoque vitiis medentur et mures, maxime Africani, detracta cute in oleo et sale decocti, atque in cibo sumpti. Eadem res et purulentis, vel cruentis exscreationibus medetur.

XV. Præcipue vero cochlearum cibus stomacho in aqua eas subfervefieri intacto corpore earum oportet, mox et in pruna torreri, nihilo addito, atque ita e vino 3 garoque sumi, præcipue Africanas. Nuper hoc compertum plurimis prodesse. Id quoque observant, ut numero impari sumantur. Virus tamen earum gravitatem halitus facit. Prosunt et sanguinem exscreantibus, dempta testa tritæ

[merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small]

2. Nihilo addito. Sic MSS. omnes. Plin. Val. has voces neglexit, quum cæteras summa fide transcriberet. HARD.

3. Atque ita e vino. Marc. Emp. cap. xx, pag. 141: "Stomacho laboranti cochleæ prosunt, si in aqua ferveant et sic carbonibus torreantur, atque ita ex œnogaro sumantur, impari numero. Et pag. 306: « Cochleas, sed veras Africanas, conditas ex sale, et pauco olei coctas, sed non purgatas, qui jejunus ternas aut quinas quotidie et frequenter sumpserit, rarissimo stomachi dolore vexabitur. Certe si carbonibus tostæ sumantur, melius prosunt. » HARD.

4. Prosunt et sanguinem exscreantibus, etc. Marc. Emp. cap. xvi, p. 120, ad exscreationem cruentam remedium sic: · Cochleæ elixatæ

a

[merged small][ocr errors]

I

2

in aquæ potu. Laudatissimæ autem sunt Africanæ3: ex his Solitana: Astypalæicæ, et Siculæ modicæ, quoniam magnitudo duras facit et sine succo: Balearicæ, quas cavaticas vocant, quoniam in speluncis nascuntur. Laudatæ et ex insulis, Caprearum. Nullæ autem cibis gratæ, neque veteres, neque recentes. Fluviatiles et albæ virus habent: nec silvestres' stomacho utiles, alvum solvunt. Item omnes

8

[ocr errors]

5. Laudatissimæ autem sunt Africanæ. Quosdam exin Olitana, aut etiam Solitanæ legere notat Hermolaus Barbarus. Ex Chiffl. quoque et Vet. notant : exin Solitanæ, Astip. et Siculæ. » Voss. « ex Isiolitanæ Astypalaicæ et ne Siculæ. Scribe: ex his Solitana: Astypalaicæ, Ætnææ Siculæ modicæ. » Ut non tantum Africanas dicit, sed etiam Solitanas in Africa: sic non modo Siculas, sed etiam Ætnæas. Nota iλ Kα:σáşɛtα. Mela, lib. I, 6: « Iol ad mare, aliquando ignobilis; nunc quia Jubæ regia fuit, et quod Cæsarea vocatur, illustris. Sic igitur et legendum lib. IX, 56: Africanæ quibus fecunditas: Iolitanæ, quibus nobilitas. Ut et apud Varronem de Re Rust. III, 14: « ex Africa quæ vocantur Iolitanæ. Ubi solitana reddiderunt. Gud. ex his olitana manu prima : ut et Voss. duo alii. GRON. Laudatissimæ. Dioscorid. II, 11, laudat impense Sardonias, Africanas, Astypalæicas, Siculas, Chias, et quæ in Alpibus Liguriæ nascuntur. HARD.

D

[ocr errors]
[ocr errors]

6. Ex his Solitanæ, etc. Sex ex Africanis, addit Noster,, laudatissimæ Solitanæ. Item sup. lib. IX, cap. 82, de cochleis: « Africanæ, inquit, quibus fecunditas : Solitanæ, quibus nobilitas. Vide

quæ ibi diximus in notis. HARD.

7. Laudata, etc. Inter eas quæ nascuntur in insulis, est, inquit, etiam aliqua commendatio earum, quæ nascuntur in Capreis, Tiberii principis arce nobilibus, ut dictum est lib. III, cap. 12. HARD.

8. Neque veteres. Neque nimium veteres, neque nimium recentes. HARD.

9. Fluviatiles. Dioscor. II, 11: ὁ δὲ ποτάμιος βρομώδης, olidi gustus. HARD.

10. Silvestres, etc. In cochleario minime clausas, aut pastas. Vide apud Varronem, lib. III, cap. 14. DAL. Olim: Nec non silvestres stomacho inutiles, alvum solvunt. Observandum est in V. deesse t nec non; in Chiffl. autem esse utiles, quod affirmant omnes nostri. Optime. Præcipuus: «nec silvestres stomacho utiles, alvum solvunt.» Nam Tò Nec dissolvendum in Et non: quasi esset: « et silvestres, non utiles stomacho, alvum solvunt. GRON. Nec, etc. Sic Reg. 1 et 2, Colbert. Th. In edi

tis,

[ocr errors]

nec non silvestres, etc. (vid. sup.)», eadem sententia. In quibusdam e contrario, " nec non silvestres stomacho utiles», legi aiunt. Male: nam præter auctoritatem exemplarium, quæ diximus, optimæ notæ, ipsa orationis se

quæ- 3

minutæ. Contra marina" stomacho utiliores: efficacissimæ tamen" in dolore stomachi. Laudatiores traduntur13 cumque vivæ cum aceto devoratæ. Præterea sunt quæ aceratæ vocantur, latæ, multifariam nascentes, de quarum usu suis dicemus locis. Gallinaceorum" ventris membrana inveterata et inspersa potioni destillationes pectoris et humidam tussim, vel recens tosta lenit. Cochleæ crudæ tritæ cum aquæ tepidæ cyathis tribus si sorbeantur, tussim sedant. Destillationes sedat et canina cutis cuilibet digito circumdata. Jure perdicum stomachus recreatur. XVI. Jocineris doloribus medetur mustela silvestris in 1

[ocr errors][merged small]

12. Efficacissimæ tamen in dolore stomachi laudatiores traduntur. Voss. efficacissimæ si in dolore stomachi laudatis traduntur.» Forte: « tamen in dolore stomachi fluentis traduntur.» Passim memini fluxionum stomachi. GRON.

16

[merged small][ocr errors][merged small][merged small]

11. Contra marinæ. Dioscor. II, Aceratæ cochleæ, aceris modo virII. HARD. gatæ et discurrentibus lineis maculosa: vel tam exiguis et brevibus corniculis, ut fere nulla videri possint : ἄνευ τῶν κεράτων. Quidam legunt ceratæ, nempe cerei coloris. Cochleas rubras vulgus appellat. DAL. - Quæ, etc. Axńpaтo, integræ, perfectæ. Aceratarum porro cognomen nusquam alibi nobis occurrit: latarum sæpius. HARD.

13. Laud. trad. Subintellige ex antecedentibus, in dolore stomachi. Ita Reg. 1 et alii, frustra nitente Pintiano, tritæ pro vivæ inducere. Dioscor. 1. c. Zoa di ń σὰρξ καταποθεῖσα, τοῦ Λιβυκοῦ μάλιςα, ἀλγηδόνας σομάχου παύει.

Vivæ cochleæ caro, et maxime

15. Gallinaceorum. Probat hoc medicamentum Marc. Emp. XVI, pag. 116. Probat. et Plin. Valer. I, 58. HARD.

16. Cochlea. Plin. Valer. loco citato. HARD.

« ForrigeFortsæt »