10 thum, aut pharicon', aut dorycnium", et si coagulum alicui nocuerit: nam id quoque venenum est prima lactis coagulatione". Multos ejus et alios usus dicemus". Sed meminisse oportebit recenti utendum, aut non multo postea tepefacto. Nullum enim celerius eva-, nescit. Ossa quoque asini confracta et decocta, contra Plinio, Aetio, Scribonio Largo, Nicandro, Dioscoridi, Galeno, Avicennæ, Paulo Æginetæ, Apuleio, Æliano, et permultis aliis, qui, inter ea quæ venenum habent, nullum lepore marino pestilentius æstimabant, repugnat planissime. H. CLOQUET. 6. Aut opocarpathum. Ea vox carpathi succum significat. Diose. in præf. Alex. et cap. 13, Tòv To καρπάθου ἐπὸν εἰ ἀποκάρπαθον νου cat, atque in letalium censu ponit. Apparet ex Galeno I de antidot. myrrhæ speciem odore mentiri, et venenum esse. HARD. 7. Pharicon. Pharicon quibusdam ab insula Pharo: aliis ab Arcadicis Pharis: aliis a Phæris Thessaliæ aliis a Pharide Lacedæmoniæ : interpreti Nicandri ab inventore Pharico, Cretensi, venefico. Dioscorides inter simplicia venena recenset, cum taxo, dorycnio solano, manico, etc. Hesychius et Scribonius Largus compositum esse volunt. Evanescit mortifera vis illius, auctore Phylarcho, vel odore solo mali cydonii: quod quum accidat et veneno parari solito ab Hispanis, ex albo veratro, tingendis in venatu sagittis, Guillandious Hispanicum id venenum Pharicum esse suspicatur. DALEC. - Aut pharicon. De Pharico pariter Dioscorid. in Alex. cap. 19. Scribon. Largus, compos. 195: « Pharicum et ipsum dicitur et compluribus componi . gustumque habere nardi. Potum autem facit spasmon, cito exanimat, etc. A Pharico Cretensi venefico alii, alii a Pharo insula nomen deducunt. Tam nobis incognitum, quam priscis notum. HARD. 8. Aut dorycnium. Scrib. Largus, composit. 191; Diosc. in Alex. e. 6. HARD. 9. Coagulum alicui nocuerit. Lac coagulatum est enim illud venenum, quum epotum in stomacho coagulatur. HARD. 10. Nam. Adversus lac intus coagulatum remedia alia Dioscorides sufficit in Alex. cap. 26. HARD. II. Lactis coagulatione. Supra lib. XX, cap. 14: « Menta coire densarique lac non patitur : quare lactis potionibus additur, ne hujus coagulati potu strangulentur.» Primam lactis coagulationem, colostrutionem vocat, cujus supra meminit, lib. XI, c. 41, et proximo supe riori hujus. Dalec. 12. Usus dicemus. Usum carnis asininæ in tabidis Plinius tacet, quam, sanato Bathylide Cretensi, veluti per jocum, apud Ælianum, de Animal. lib. XI, cap. 35, Serapis dens ὀνησιφόρον θεραπείαν καὶ tasty vocat, DALEC. 14 13 -leporis marini venenum dantur. Omnia eadem onagris" efficaciora. De equiferis non scripserunt Græci , quoniam terræ illæ non gignebant. Verumtamen fortiora omnią eadem, quam in equis intelligi debent. Lacte" equino venena leporis marini, et toxica expugnantur. Nec uros aut bisontes habuerunt Græci in experimentis, quanquam bove fero refertis India silvis: portione tamen eadem 3 efficaciora omnia ex his credi par est. Sic quoque lacte bubulo cuncta venena expugnari tradunt, maxime" supra dicta et si ephemerum impactum sit aut si cantharides datæ, vomitione omnia egeri: sic" et caprino jure cantharidas. Contra ea vero quæ exhulceratione" enecant, sebum" vitulinum vel bubulum auxiliatur. Nam 16 18 15. Lacte. Scribon. Larg. comp. 186. HARD. 23 Commelinæ ; at TOURNEFORT generi huic quod postea Tradescantiam Linnæistæ dixerunt. AJ. 19. Aut si cantharides... egeri. Si cantharides stomachum adhuc complerent, vomendo expelli illæ possent, sed hausto lacte nequaquam non inutilis tamen liquor evaderet,dum emolliret vi solita. AJ. 20. Sic. De caprino jure Diosc. suffragatur, lib. II, cap. 94. Etiam de agnino Scribonius Larg. comp. 189: Ad cantharidas adjuvat bene et jus pingue agninum, et ex bubula carne factum, etc. » HARD. 21. Exhulceratione. Stomachi et 16. Efficaciora. Quam e domesti- intestinorum. HARD. cis et nostris. HARD. 22. Sebum. MSS. fere ubique, sebum pro sevo scribunt. HARD. 23. Nam. Marc. Emp. cap. xvi, pag. 121: « In eo aceto, inquit, in quo prius ferrum fervens sit exstinctum, butyrum missum, et cadefactum, paulatim, si absorbeatur, ejiciet de stomacho sanguisugas. HARD. Vid. inf. not. 24. 26 25 24 contra sanguisugas potas butyrum remedio est cum aceto ferro calefacto: quod et per se prodest contra venena. Nam si oleum non sit, vicem ejus repræsentat. Multipede morsus cum melle sanat. Omasi quoque jure 4 poto venena supra dicta expugnari putant, privatim vero aconita et cicutas: itemque vitulino sevo. Caprinus caseus recens, his qui viscum biberint: lac 25 vero contra cantharidas remedio est, et contra ephemeri potum cum 27 14. Contra sanguisugas potas butyrum remedio est. E butyro auxilium nullum; sed Recentiores id experimentis commonstraverunt mero vetere parce poto illas mox in ilibus necari. AJ. 25. Per se. Solum, ac sine alio adjumento. HARD. 26. Nam si. Dioscorid. similiter de butyro, II, 8ι: Καὶ πρὸς τὰ θανάσιμα, μὴ παρόντος ἐλαίου χρησι μút. Usurpatur et contra venena, si desit oleum. » HARD. « 27. Omasi quoque jure poto, etc. In vetusto exemplari, omnia si quoquiquitur jure, quæ lectio castigatores impulit, ut sic emendarent, uti dixi: quum tamen impressi codices habeant, omnia sesami quoque jure poto, etc. quam lectionem non omnino spernendam censeo, quum Dioscorides, libro secundo, sesamom contra venenatorum animalium morsus pollere tradat.PInt. -Omasi. Neque omasi modo, quod pinguius est, crassiusque bovis intestinum, sed et carnis bubulæ jure aconita pelli Nicander admonet. Sic libri omnes post Hermolaum editi. Parmensis editio, omnia sesami quoque jure poto,» improbanda penitus lectione, quanquam Pintianus approbat: neque enim 28 medicinæ modo tractantur, quæ ex frugibus, sed quæ ex animalibus peti possunt. Neque vero ex omaso tantum, ut diximus, sed et e pingui bubula carne jus prodesse ad aconita pellenda, auctor est Nicand. in Alex. pag. 132 : Καί τε βοός νεα γέντα περιφλιδόωντος ἀλειφῇ, Τηξά μενος κορέσαιο πότῳ ἐγχανδέα νηδύν. Ubi Scholiastes vetus: Kai ooyapíov, inquit, xpéaros (sic enim emendo, pro κέρατος) ἑψήσας περισφρι γῶντος καὶ περιπλήθοντος τῷ λίπει, πλήρωσον τὸ ποτὸν ζωμοῦ. Καθ ̓ ὑπερβολὴν γὰρ ὁ τοιοῦτος ζωμὸς ὠφελεῖ. Gorræus Nicandri versus sic transtulit: Pocula sint etiam, quibus exsaturere, liquamen Excocti vituli, atque in pinguia jura soluti.» Ζωμὸν βόειον, et κρέως λιπαροῦ ζωμόν, jus bubulum e pingui carne bubula adversus aconita commendat etiam Dioscorid. Eù. II, num. 137, p. 120, et Scribonius Largus, comp. 188. Quin et omasi cocti jure poto satius fuerit fortasse scribi, quum in codd. Reg. 2, et Chifflet. omasi quoqui legatur. HARD. 28.Lac. Caprinum videlicet.Sext. Platon. cap. v, de capra et capro, tit. 33: Si quis cantharidas biberit Capra lac bibat, liberabi tur. HARD. 30 3x taminia uva. Sanguis 29 caprinus decoctus cum medulla contra toxica venena sumitur: hodinus contra reliqua. Coagulum hædi contra viscum, et chamæleonem album, sanguinemque taurinum, contra quem et leporis coagu5 lum est ex aceto. Contra pastinacam vero et omnium marinorum ictus vel morsus, coagulum leporis, vel hodi, vel agni, drachmæ pondere ex vino. Leporis" coagulum et contra venena additur antidotis. Papilio quoque lucernarum luminibus advolans, inter mala medicamenta numeratur. Huic contrarium est jecur caprinum sicut fel veneficiis ex mustela rustica factis3. (x1.) Hinc deinde revertemur ad genera morborum. 1 XLVI. Capilli' defluvia ursinus adeps admixto ladano 29. Sanguis. De caprino hodinoque sanguine contra toxicum subscripsit et Dioscorides in Alex. c. 20. HARD. ut 30. Viscum. av. Viscosus is humor est, qui ex radice et fructu chamæleontis albi, quum præciduntur, manat. DALEC. Contra, etc. Hoc est, contra viscum, quem et chamæleonem album vocant, diximus lib. XX, cap. 51. Figura hæc est quam grammatici vocant, Ev dia duoiv, familiaris præsertim poetis. HARD. Cæcutit Dalec. dum vult innoxium Plinio visum viscum. 31. Contra pastinacam. Totidem fere verbis Plin. Val. lib. III, cap. 54. HARD. 32. Leporis. Nicand. in Theriac. pag. 40, et in Alex. pag. 132. H. 33. Ex mustela rustica factis. Nam ejus fel contra aspidas efficax, cœtero venenum est, infra lib. XXIX, cap. 4. DALEC. Ex. Vide quæ diximus IX, 109. HARD. XLVI. 1. Capilli. Hæc pariter Marc. Emp. cap. vi, pag. 45 sq. Sext. Platon. tit. I, cap. x de urso, Ad capillos fluentes, et ut crescant: Ursinus adeps cum ladano et vino vetere mixtus, etc. » Dioscorides etiam, lib. II, p. 94; Galenus de Fac. simp. med. lib. X, c. 1, p. 302. H. Capilli defluvia... emendat. Hodie quoque, nec forsan omnino nugantes, jactant olea, illi inprimis quibus commercium circa hæc versantur. Per eos nempe lentis humoribus molliri capillitium, atque eo devenire, ut nec findantur comæ, nec tabescant. Quin cuti non parum accedere firmitudinis, ergo non mirum comas quoque sic adhærere ac tenaciores fieri, si quis præsertim ladanum addiderit, confortativum, ut aiunt, gummi genus. Viderint de his chymicæ rei studiosiores. AJ. 2. Admixto ladano. Plantæ campestrie galeopum genere: docti vocant galeopsin ladanum. Ladanura et adianto continet, alopeciasque emendat, et raritatem superciliorum, cum fungis lucernarum, ac fuligine, quæ est in rostris earum. Porriginis cum vino prodest. Ad hancR et cornus cervini cinís e vino, utque non tædia' animalium capillis increscant. Item fel caprinum cum creta Cimolia et aceto, sic ut paulum capiti inarescant'. Item fel" scrofinum cum urina tauri. Si vero vetus sit, etiam furfures adjecto sulphure emendat". Cinere genitalis asi-, quoque vel labdanum dicunt piceam quamdam substantiam quæ solet e variis cisti speciebus in insulis et circa oras interni maris colligi. AJ. 3. Adianto. E privativa littera et Sizivo, unde sensus: planta quæ numquam madet, non gratis dato nomine, si quidem humorem non servant folia et lævia, et minuta ; capillariam vulg. vocant. AJ. 4. Rostris. Pars acuminata lucernarum, quæ manubrio adversa est. Icones varias lucernarum apud antiquos Fortunius Licetus exhibet, opere singulari de Lucernis, pag. 600 sqq. Habemus et nos in Museo nostro. HARD. 5. Porrigini. Adeps ursinus. H. 6. Ad hanc, etc. Ad porriginem emendandam. Marc. Emp. cap. vi, pag. 46. HARD. 7. Tædia increscant. Lendes, pediculosque intelligit. In libris editis, inhærescant. Nos ex Reg. 2, et Ch. increscant. Favet Marc. Emp. cap. IV, pag. 41: « Cornu cervinum in scobem limatum, et cum vino potum, lendes enecat, renascique non patitur. Et p. 43: Cervini cornus scobes limatæ, et ex vino potui datæ, pedunculos in capite, lendesque nasci non sinunt.» HARD. a 8. Item. Nempe ad porriginem tollendam. Hard. 8 9. Sic ut paululum capilli inarescant. Sic uti paulum capilli inarescant, in vetusto codice, ut infra hoc ipso capite ad palpebras vero evulso prius pilo cum succo oleris, ita ut unctio inarescat. » PINT. : « 10. Item fel. Libri omnes editi hactenus: «< item fel hircinum. » Nos scrofinum restituimus, admonitu codicum Reg. 2 et Chiffl. tum vero adducti testimonio Marc. Empir. cap. IV, pag. 41, ita scribentis, Lotio taurino caput si laveris, porriginem vetustissimam tollit. Vetustam porriginem mire adimes, si herbæ cyclaminis, id est, orbicularis, succo sulphuris aliquantum miscueris, et fel scrofinum, atque inde caput in balneo bene perfricabis. » Et sulphur quoque Plinius mox adjicit, ad porriginem vetustam. HARD. 11. Furfures adj. sulphure emendat. Furfurum species non quidem paucas, antequam probe nossent, medici voluere utcumque pelli ; nec apud Veteres solum multiplex in hac therapeuticæ parte incessit variatio, sed et inter Neotericos, qui nunc acidum nitricum applicari jubent exanthematis, nunc oxida complura metallica; quorum princeps sane oxidum e manganeso, |