Ym Mei y mae pedwar. y pymthecuet. ar unuet ar bymthec. ar deuuet ar bymthec, ar ugeinuet.'

Ym Mehevin y mae ûn. sef yř hýnný yra eil.3

Ym mis * Gorffennaf y mae deu. y pymthecuet. ar deuuet ar bymthec. Ym Aýst y mae deu. y deunavuet. ar ugeinuet.

y Ym mis? Medi y mae deu. yr unuet ar bymthec. ar deunayuet. 8

Ym mis' Hydref y mae 10 ûn. y whechet."
Ym mis 12 Racuyr y mae deu. y pymthecuet ar ugeinuet.13

Ym mis 14 Tachwed y mae tri. yr unuet ar bymthec. ar deuvet ar bymthec, ar deunatuet.15

Púy bynnac a amheuo yr ymadrodyon hynn. gøybydet ef y uot yn gallach. nor neb a gauas y gøybot yn gyntaf.

$ 94. Rac chýyd y myyn croth neu galedu, berý linat trøy laeth geiuyr a dot úrthav yn vynych.

$ 95. Y estýng chýyd o draet ac esgeireu. kymer wreid y greulys ae risc a berý drøy dyfyr: a gvedy y berwer býrý ymmeith yr uchaf, a chymer y perued a chymysc hên ulonec ac ef; a gossot ar vrethynn neu gadach ef, a dot érth y draet neu y esgeireu y bo yr 18 chwyd yndunt ac ef a â ymeith.

$ 96. Rac chyyd neu dolur yggvarreu: mortera wreid y celidonia a llysseu y wennaýl a'r ffenigyl a phennau garllec ; a gynegyr neu win ac emenyn, a rýym ygkylch dy vynúgyl ; a hynny a ostýng y dolur a'r chýyd.

§ 97. Rac gvaetlin y ffroenau berýi garllec trwy lastýr llefrith ; ae yuet, prouedic yv. $ 98. Rac llosc yn neb ryý aelavt; kymer wreid y lilivm 17

у gøynn a golch yn da. a berý yn ffest drøy dýfyr : odyna briý 115, 16, 17, 20, T. * Nid yw sef yv hvnnv yr yn T. 32, T.

4 Nid yw mis yn T. 6 15. 17, T. 618, 20, T.

yr mis yn T. 18, T. 9 Nid yw mis yn T. 10 Nid yw y mae yn T.

11 6, T. yw mis yn T. 13 15, 20, T.

15 16, 17, 18, T. 16 Boʻr, T.

7
Nid

816, 12 Nid

14 Nid

yo

mis

yn T.

acar

a

yn vân : a chymysc ag olev; ac ychydic o wynn wŷ, a gossot hýnný ar liein: a dot úrthay y bore ar nós : vwyhaf? vo o'r plastyr hýnnw gore vyd.

Arall yý llosco risc eidorýc. yn lle glân. a býrý arnav y lludý hýnný. a hynny ae gýna yn iach.3

Arall yý llosci redyn a chymysgu ylludw hýnný a gøyn vý: neu ynteu olev: ac eliav ac ef; a hynny ae gýna yn iach yn ebrøyd ac yn enryued. $ 99. Medeginyaeth rac y tan gøyllt: sef yý hýnný y kic

у drýc ual nat ymdangosso erbyn penn y tridieu : kymmer gavs da a mortera yn ffest: a chymysc a mel yn y uo gloyý ; ac ir ac ef yn vynych : a dot arnav deil *

у

kayl: ac ny welir dim o honay erbyn pennó y tridieu.

$ 100. Rac brath ki kyndeiravc; mortera yr eidral a blonec y gyt: neu uortera gennyn a gvîn egyr, neu hat y ffenigyl a mel a dot frthaý.

$ 101. Rac dolur bronneu ; mortera wreid y greulys. a hên vlonec, a dot érthunt.

§ 102. Y dyn a gollo y synnøyr. kymer lygat y dyd. a'r brytýn. a'r saluia (i. saies.) a tharav ar wîn ; a dyro yr claf yuet bymtheg nieu.

§ 103. O chaletta boly megys na aller? mynet y ystyllen; kymer linat a 8 dýfyr, ac odyna berý yn fest y myún crochan. Ac odyna dot ef y myýn padell a llawer o waet. a mehin, a bøyta hýnný yno vrýt.

§ 104. Rac y parlis, kymer y brytýn a mortera. a hidyl y suļ ar amkan ffioleit uechan, a dyro yr claf oe yuet yggwavr 10 dyd duý nadolic.

$ 105. Rac gvaetlýn 11 o 12 dýy ffroen. kymer kymeint ac a drickyo y rýng penn dy dri bys or betonica wedy briver yn ffest drøy halen, a dot yn y ffroeneu. ag ef a dyrr yn ebrýyd.

a

oe

1

Vyaf, T.

Nil yw llose yn T. 3 Iach yn ebrwyd, T. 5 Nid yw penn yn T. 6 Gvinegyr, T. 7 Eliyr, T.

SY, T. 10 Nid yw yggwavr yn T. 11 Gwaethyn, T. 12 Y, T.

D

4 Y deil, T.

9Y, T.

a

1

§ 106. O glyn avu dyn yrth y assen: kymer y bore pan gyuotto yr heul (dan ganu dy bader) y gyglennyd a tharay ef a'r gørýf newyd: a dyro yr claf oe yuet y myýn enneint naý nieu.

$ 107. Rac pessychu : mortera uedwon chverv. a bérý y sud y myún llaeth berwedic, a hidyl ef. ac aruer o honay.

Arall yv: berø grochaneit o dýfyr yn y el dan y hanner. Ac yna kymysc blaút rýc ac ef, a dot emenyn yndav. ac aruer o honay yn vrýt.

$ 108. Y lad pryuet y us? y myún kylla neu groth : kymer sud yr eruin a dot arnav; ac ýynt a doant allan. Arall yý: kymer dyrneit o risc y persig úrth y dayar sech, ac òf ar dy sythlúng gyt a llaeth geiuyr. ac vynt a doant oll allan.

§ 109. Y ostýng kalledi? boly: dot halen ac arment; y uo gymein o bop un ae gilyd ; a dôt ar dân y myýn craesset ; a gât ar y tân ef yn y uô ual kýyr yn výygyl. a gýna o hýnný deissenneu, a gossot ýynt yn y tu ôl yr dyn.

$ 110. Rac brath neidyr : yuet sud yr erllyryat gyt ac olew 3 halen. Sud y gannýreid heuyt gvedy briwer ac yd hidler a + érthlad gvenýyn.

4 Arall yý: kymer emhennyd keilavc coch. a rut, a dyro ar lefrith. neu laeth geyueu, neu win oe yuet: a dôt beth o gic y vronn yn vrút úrth y brath a hynny a dynnyn y úrthaý

y a'r keilavc yn vyv.

$ 111. Rac llyngher : kymer laeth buch y bo llo gørýf yn y sugnav; a blavt heių a mel: a berú y myýn padell. yn y el iwt, a dót ef yn dýym úrth y groth.

Arall yý: gýneythur bara o heid. a chnevillon gvedy dirisgler, a búyta hýnný.

Arall yv: morteru y rut gøyry ar gannwreid. ac yuet y sud hynny 6

a

a

a

$ 112. Or byd gyreic heb allu escor y llwyth. røymer deil y gannýreid úrth y mordøyt asseu; a thynner yn ebrýyd ymeith wedy yd escoro, rac tvallt y hannyan.

$ 113. Rac chúyd a' dolur ygglinyeu : Briv rut, a mel a halen. a dôt úrthay; a hynny a weryt yr høyd.?

$ 114. Rac dolur arennau : taray y centaure ar dýfyr oer. a dyro yr claf oe yuet.

$ 115. Rac tra sychet. yvet y centavrya drýy dýfyr tvym. hynny a tyrr sychet ac a burhâ dvyvron. ar kylla.

$ 116. Rac y urech : kymer 3 lludý grûc. a lludý gvenyn neu ysmalaes ; a lludý corn kary a mel. ac îr ef a hýnný.

$ 117. Rac trachwyt: kymer yr eruin a berý drøy laeth geiuyr: ac yf ef, a hynny ae tyrr.

$ $ 118. Rac llosc tân neu gyfyr. dôt deil y liliým y myýn llaeth bervedic a gossot ar y weli. yn y uo iach.

$ 119. Rac llesteir pissav. kym! emhennyd ysgyuarnavc. a tharav hýnný ar win arogleu avr. ac ģf ef.

$ 120. Rac brath neidyr: dyro y myýn* oleý sud y fenigyl. neu raphan, neu y rut, neu y wermot : ac yuet hýnný, neu výyttaet.

$ 121. Rac chwydu gvaet : berýi y uilffei drøy win. neu laeth ae yuet : a hynny ae tyrr; neu uervi y betonica 5 у myyn llaeth geiuyr, neu win. a hýnný ae tyrr.

$ 122. Rac attal maessa : Berý dyfyr a gýreid ysgall mân or koet: a dyro y dýfyr hýnný idav oe yuet.

§ 123. Pýy bynnac a uo ry vrâs. yuet y ffenigyl. a hynny ae kulha.

$ 124. O byd llidyavc yuet yr apiým yn 8 uynych, a hynny a weryt llit, ac a wna llewenyd.

$ 125. Ot al' sarff yggeneu dyn, neu or byd yndav bryuet ereill byv, trawet arment ar win yn deý, ac yuet hýnný. ac ef a geiff rydit.

1 Nid yw a yn T. 2 Y chvyd, T. ? Kymryt, T. 4 Mwyn, T. Betoni, T.

yw oe yn T,

? Nid yw y yn T. SY, T. 9 Or él, T.

5

5

6

Nid

$

126. O genir pryuet y myýn dyn, neu lídyn. Dot arnat wreid y dragrans ;? ac ef a uyd marý y pryf yn diannot.

Arall yý tarav deil y ditaen ar win kadarn. ac yuet ar y gvthlóng.

$ 127. Rac llygher. yvet ffioleit o sud y plantaen. i? yr erlyryat. a dodi y llysseu hýnný ar y uogel.

Arall yý taray y vilffei ar wîn. ac yuet ar y gythlýng un weith. ac vynt a doant oll allan y dyd hynny.

§ 128. Rac y cryt: yuet sud y rut. a géin. a llygket 3 tri gronyn o'r koliandrým, ac yuet yr apiým drøy dřfyr (.i. y maelis). a chynnull y plantaen gan dywedut dy pader, ac yuet hýnný drøy win a phybyr. Kymer sud y ganwreid wedy briwher, a sud y wermot. chymysc ac olew hawdýym. a

* ac îr dy gorff yn gvbyl dridieu ar un tu. ac ef a diffyd y cryts heb olud.

$ 129. Or byd hagen kryt kadarn ar dyn. pâr idań 6 uynet myýn enneint, a mogel rac kyhörd y? dýfyr ae vreicheu; a chymmer eido y dayar a berý ef yn ffest. a gossot yn yrýt

у benn. a gollóng gvaet ar y ureich ; ac ef a uyd iach drýy nerth duý.

$ 130. Rac chýydu ac ucheneideu ; tarav dyrneit a hanner o'r betonica ar dýfyr mýygyl ac yuet hứnný. Y torri chvyt. kymer y8 betonica a berý drvy uel. A mortera ef; a gýna o hýnný pedeir pelen; a dyro un beunyd or pedwar dieu idav y yuet y myýn týymyn.

$ 131. O chymer dyn wenwyn, yuet sud y ditaen a gvîn.

$ 132. Y torri gvaetlino o ffroeneu, kymer blaen teir 20 dynhaden a tharav øynt y gyt; a dot y bastei honno yn dy fynaf ac yll gellych yn y ffroenau. Arall yý kymer y vilffyd. a mortera drøy wîn egyr a dôt yn y ffroeneu, ac ef a dyrr y gvaetlin.

ar