Ym Mei y mae pedwar. y pymthecuet. ar unuet ar bymthec. ar deuuet ar bymthec. ar ugeinuet.1 Ym Mehevin y mae ûn. sef yý hýnný yr2 eil.3 Ym mis Gorffennaf y mae deu. y pymthecuet. ar deuuet ar bymthec.5 Ym Aýst y mae deu. y deunavuet. ar ugeinuet." Ym mis Medi y mae deu. yr unuet ar bymthec. ar deunavuet.8 9 Ym mis Hydref y mae 10 ûn. y whechet." 14 Ym mis 12 Racuyr y mae deu. y pymthecuet ar ugeinuet.13 Ym mis1 Tachwed y mae tri. yr unuet ar bymthec. ar deuvet ar bymthec. ar deunavuet.15 Pŕy bynnac a amheuo yr ymadrodyon hynn. gŵybydet ef y uot yn gallach. nor neb a gauas y gvybot yn gyntaf. § 94. Rac chýyd y myýn croth neu galedu, berý linat trýy laeth geiuyr a dot vrthaý yn vynych. § 95. Y estúng chýyd o draet ac esgeireu. kymer wreiḍ y greulys ae risc a berý drvy dýfyr: a gvedy y berwer býrý ymmeith yr uchaf, a chymer y perued a chymysc hên ulonec ac ef; a gossot ar vrethynn neu gadach ef, a dot wrth y draet neu y esgeireu y bo yr 16 chwyd ynḍunt ac ef a â ymeith. § 96. Rac chyyd neu dolur yggvarreu: mortera wreid y celidonia a llysseu y wennavl a'r ffenigyl a phennau garllec; a gŵnegyr neu win ac emenyn, a rýym ygkylch dy vynúgyl; a hyuny a ostýng y dolur a'r chŵyḍ. § 97. Rac gvaetlin y ffroenau bervi garllec trwy lastýr llefrith; ae yuet, prouedic yý. § 98. Rac llosc yn neb ryý aelaýt; kymer wreid y liliým 17 grynn a golch yn da. a berý yn ffest drvy dýfyr: odyna briv 115, 16, 17, 20, T. Nid yw sef yv hvnnv yr yn T. 32, T. yw mis 18, T. yw mis yn T. 13 15, 20, T. 16 Bo'r, T. 14 Nid уго mis T. yn T. 4 Nid 816, 12 Nid 1516, 17, 18, T. yn vân: a chymysc ag olev; ac ychydic o wynn wŷ, a gossot hýnný ar liein: a dot ýrthav y bore ar nôs: ac ar vwyhaf1 vo o'r plastyr húnnw gore vyḍ. Arall yý llosc2 risc eidorýc. yn lle glân. a býrý arnaý y lludý hýnný. a hynny ae gýna yn iach.3 Arall yý llosci redyn a chymysgu y lludw hýnný a gýyn ýŷ: neu ynteu oleý: ac elia ac ef; a hynny ae gýna yn iach yn ebrýyd ac yn enryued. § 99. Meḍeginyaeth rac y tan gýyllt: sef yý hýnný y kic drýc ual nat ymḍangosso erbyn penn y tridieu: kymmer gays da a mortera yn ffest: a chymyse a mel yn y uo gloy; ac ir ac ef yn vynych: a dot arnav deil y kaýl: ac ny welir dim o hona erbyn penn 5 y tridieu. $ 100. Rac brath ki kyndeirave; mortera yr eidral a blonec y gyt: neu uortera gennyn a gŵîn egyr, neu hat y ffenigyl a mel a dot ýrthaý. § 101. Rac dolur bronneu; mortera wreid y greulys. a hôn vlonec. a dot frthunt. § 102. Y dyn a gollo y synnýyr. kymer lygat y dyḍ. a'r brytín. a'r saluia (i. saies.) a tharaf ar wîn; a dyro yr claf oe yuet bymtheg nieu. § 103. O chaletta boly megys na aller mynet y ystyllen; kymer linat a dýfyr, ac oḍyna berý yn fest y myýn crochan. Ac odyna dot ef y myýn padell a llawer o waet. a mehin, a býyta hýnný yn9 vrýt. § 104. Rac y parlis, kymer y brytýn a mortera. a hidyl y suḍ ar amkan ffioleit uechan, a dyro yr claf oe yuet yggwaŵr 10 dyd duý nadolic. § 105. Rac gýaetlýn 11 0 12 dy ffroen. kymer kymeint ac a drickyo y rýng penn dy dri bys or betonica wedy briver yn ffest drýy halen, a dot yn y ffroeneu. ag ef a dyrr yn ebrýyd. § 106. O glyn avu dyn wrth y assen: kymer y bore pan gyuotto yr heul (dan ganu dy bader) y gyglennyd a tharaý ef a'r gýrýf newyd: a dyro yr claf oe yuet y myýn enneint nav nieu. § 107. Rac pessychu: mortera uedwon chverv. a býrý y sud y myn llaeth berwedic, a hidyl ef. ac aruer o honaý. Arall yý: berý grochaneit o dýfyr yn y el dan y hanner. Ac yna kymysc blavt rŷc ac ef, a dot emenyn yndaý. ac aruer o honav yn vrýt. 1 § 108. Y lad pryuet y us y myýn kylla neu groth: kymer sud yr eruin a dot arna; ac vynt a doant allan. Arall yý: kymer dyrneit o risc y persig ýrth y dayar sech, ac ŷf ar dy gythling gyt a llaeth geiuyr. ac vynt a doant oll allan. § 109. Y ostýng kalledi 2 boly: dot halen ac arment; y uo gymein o bop un ac gilyd; a dôt ar dân y myýn craesset; a gât ar y tân of yn y uô ual kýyr yn vvygyl. a gvna o hýnný deissenneu, a gossot vynt yn y tu ôl yr dyn. § 110. Rac brath neidyr: yuet suḍ yr erllyryat gyt ac olew a3 halen. Sud y gannýreid heuyt gvedy briwer ac yḍ hidler a1ýrthlad gýenýyn. Arall yý kymer emhennyd keilavc coch. a rut, a dyro ar lefrith. neu laeth geyueu, neu win oe yuet: a dôt beth o gic y vronn yn vrýt vrth y brath a hynny a dynnyn y ýrthav a'r keilavc yn vyý. § 111. Rac llyngher: kymer lacth buch y bo llo géréf yn y sugnav; a blaýt heid a mel: a berú y myýn padell. yn y el iwt, a dôt ef yn dŵym írth y groth. Arall yý gýneythur bara o heiḍ. a chnevillon gvedy dirisgler, a býyta hýnný. Arall yý: morteru y rut gýyry 5 ar gannwreid. ac yuet y sud hýnný. 1 Vyd, T. & Hon, T. 2 Kaledi, T. 3 Nid yw olew a yn T. 4 Y, T. 5 Gvyr y, T. $ I12. Or byd gýreic heb allu escor y llwyth. rýymer deil y gann reid wrth y morḍýyt asseu; a thynner yn ebrýyd ymeith wedy yd escoro, rac týallt y hannyan. § 113. Rac chyd a1 dolur ygglinyeu: Briv rut, a mel a halen. a dôt ýrtha; a hynny a weryt yr hvyd." § 114. Rac dolur arennau: taraf y centaure ar dýfyr oer. a dyro yr claf oe yuet. § 115. Rac tra sychet. yvet y centaýrya drýy dýfyr týym. hynny a tyrr sychet ac a burhâ dvyvron. ar kylla. § 116. Rac y urech: kymer 3 lludý grûc. a lludý gvenyn neu ysmalaes; a lludý corn karý a mel. ac îr ef a hýnný. § 117. Rac trachwyt kymer yr eruin a berý drvy laeth geiuyr: ac yf ef, a hynny ae tyrr. § 118. Rac llosc tân neu dýfyr. dôt deil y lilivm y myn llaeth bervedic a gossot ar y weli. yn y uo iach. § 119. Rac llesteir pissav. kym emhennyd ysgyuarnaýc. a thara hýnný ar win arogleu aýr. ac ŷf ef. § 120. Rac brath neidyr: dyro y myýn olev suḍ y fenigyl. neu raphan, neu y rut, neu y wermot: ac yuet hýnný. neu výyttaet. § 121. Rac chwydu gvaet: bervi y uilffei drvy win. neu laeth ae yuet: a hynny ae tyrr; neu uervi y betonica 5 y my'n llaeth geiuyr, neu win. a hýnný ae tyrr. § 122. Rac attal maessa: Berý dvfyr a gýreid ysgall mân or koet a dyro y dýfyr hýnný ida◊ oe yuet. 6 § 123. Pýy bynnac a uo ry vrâs. yuet y7 ffenigyl. a hynny ae kulha. § 124. O byd llidyavc yuet yr apiým yn uynych, a hynny a weryt llit, ac a wna llewenyd. § 125. Ot al9 sarff yggeneu dyn. neu or byd yndaý bryuet ereill byý, trawet arment ar win yn deý, ac yuet hýnný. ac ef a geiff rydit. $ 126. O genir pryuet y myýn dyn, neu lýdyn. Dot arnav wreid y dragrans; ac ef a uyd marí y pryf yn diannot. Arall yý tarav deil y ditaen ar win kadarn. ac yuet ar y gvthling. $ 127. Rac llygher. yvet ffioleit o suḍ y plantaen. i2 yr erlyryat. a dodi y llysseu hýnný ar y uogel. Arall yý taray y vilffei ar wîn. ac yuet ar y gythling un weith. ac vynt a doant oll allan y dyd hýnný. 3 § 128. Rac y cryt: yuet sud y rut. a gýin. a llygket 3 tri gronyn o'r koliandrým, ac yuet yr apiým drvy dýfyr (.i. y maelis). a chynnull y plantaen gan dywedut dy pader, ac yuet hýnný drvy win a phybyr. Kymer suḍ y ganwreid wedy briwher. a sud y wermot. chymysc ac olew hawdŵym.* ac îr dy gorff yn gýbyl dridieu ar un tu. ac ef a ḍiffyḍ y cryt heb olud. § 129. Or byd hagen kryt kadarn ar ḍyn. pâr idaý 6 uynet myýn enneint, a mogel rac kyhýrd y7 dýfyr ae vreicheu; a chymmer eido y ḍayar a berý ef yn ffest. a gossot yn vrýt ar y benn. a gollýng gvaet ar y ureich; ac ef a uyḍ iach drvy nerth duý. § 130. Rac chýydu ac ucheneideu; tara dyrneit a hanner o'r betonica ar dýfyr mýygyl ac yuet hýnný. Y torri chvyt. kymer y betonica a berý drvy uel. A mortera ef; a gýna o hýnný pedeir pelen; a dyro un beunyd or pedwar dieu ida y yuet y myýn tŵymyn. § 131. O chymer dyn wenwyn, yuet suḍ y ditaen a gŵîn. § 132. Y torri gvaetlin o ffroeneu, kymer blaen teir 10 dynhaden a thara ýynt y gyt; a dot y bastei honno yn dy fynaf ac y gellych yn y ffroenau. Arall yý kymer y vilffyd. a mortera drvy wîn egyr a dôt yn y ffroeneu, ac ef a dyrr y graetlin. 5 Vervt, T. 11 Nid yw i yn T. 1 Dragavns, T. 10 Nid yw teir yn T. |