Pfleddygan Jtlydàveu.

a

§ 1. Yma gan borth duw goruchel bendeuíc, y dangossir y medegynyaetheu arbenníckaf a phennaf wrth gorff dyn; a sef y neb a beris eu hyscrivennu yn y mod hwn Riwallawn uedíc ae ueíbon : nyt amgen: kadýgavn a Gruffud ac Einavn. Kanys vynt a oedynt oreu a phennaf or medygon yn eu hainser hwy; ac yn amser rys gryc eu harglwyd; ac arglwyd dinefýr, y gwrl a gedwis eu breint ac eu dlyet yn gvbyl úrthunt yn enrydedus mal y dylyynt

y Ac y sef achavs y parassant høy ysgríuennu eu kywreinrøydd yn y mod hýnn rac na bei a wypeí gystal ac a wydynt hwy gvedy vy.

§ 2. Ac or peth pennaf a chyntaf ar a ffurueidýys duw o gorff dyn: y penn yý hýnný kanys yndav y mae y pump synnýyr corff.

§ 3. Tri lle yn y penn y megir cleuydyeu: un yv y tonn; Eil yý y acreuan; Trydyd yv y greadur.

1 Ai hwy, T.

B

3

$ 4. O agori? ar y penn hyt y creuan, a gollóng y gvenÞyn y gvaredír y greuan. O waet a llosceu y gvaredír y tonn.

$ 5. O agori ar y greadur ac yna kymryt y deuparth or danhogen ar trayan or violet; ac emenyn hallt; ac eu maedu ygyt. ae dodi úrthaý. A hynny a diwennýyna y greadur, Or kyuyt llit a gúenýwyn yndi.

§ 6. Or pan agorero ar y tonn hyt ympenn y naýuet dyd y byd yvíst 3 ar y ascým: sef y gýneir hynny o hen gleuyt penn.*

$ 7. O dyrnaýt newyd neu urath newyd ar y penn goreu yý bo kyntaf y diotter. rac dygvydav gvaet ar y greadur ae uerýi yno. Or pann diotter yr ascórn y ar y greadur;

. kymryt y uiolet ac emenyn gøyry ae maedu y gyt; ac ony cheffíró y uiolet, kymryt gøynn ýy a llin, ac eu maedu ygyt; neu emenyn gøyry a llin; ac eu dodi úrthav yn y donneuher 6

уп ac yna? güneythur eli o lysseu ac emenyn a gver ac eu dodi vrthay

yn y bo íach. Punt yw dylyet y medíc or gveíth hýnný yn y trugared heb y ymborth; neu nav ugeint ae ymborth.

$ 8. Rac gvaev llygat: llosc ym pant yr ael ac arall yn y wegil: a hyny rac gélybýro y penn yssyd da.

§ 9. Rac llygeit coch gúlyboravc,20 dodi magyl dan y dýy en, a llosc yn y wegil, a hynny rac gólybýr y penn yssyd da.

§ 10. Rac sychgeruyn. kymryt sudy syuí, a blonec íar, ac emenyn mei ac eu maedu ygyt, ac eu dodi y myýn corn: a phan elych y gysgcu; irav dy lygeit ath amranneu 12 yn da. ac ýynt a uydant sach.

§ 11. Tri ryv ysgyueint yssyd. ysgyueínt 13 úst, a gwynn ysgyueint 14; a gyaev dan y dýyuronn. ac y dan yr adein. ac

10

4 Y

1 Ogori, T. 2 Agoret, T.

3 Y bist ar, T. 6 Doneuher,

3

6

ympenn yr ysgøyd, a chochi y deurud. a ual hynn y medegynyeíthyr, kymryt tridieu goduc or llysseu hynn; y kygget. ar trydon, ar troet rud. a gýrthlys yr alannon. Ac odyna tridieu ereill; ar y bridell. a gvedy yd atueírer? y cleuyt

2 or kymhibeu uelly, rodi kyuot yr dyn erbyn penn' y

, navuetryd. Ac odyna gyneuthur medyglyn trøy wenith gørýf, neu trwy win coch. ar llysseu hynn. y wreídrud.5 ar turth. ar ennyd. ar tryw. a llygat y dyd, ar hennllydan.? ar erchwreid ; a gøreid yr erwenn, ar gruc, ar uabcoll, a'r udrot, ar grygyon a'r ten teúlys uendigeit, ar garawit 8 ; ac a vynno y medic o lysseu ereill. Mal hynn hagen y gýneír y gýynn gyflíth' : kymryt emenyn mei, a gver gauyr, neu iret hyd, ar greithic ac a vynner 10 llysseu ac...y 11 am hynny. Brath ysgyueint hagen trydyd kyueilorn medic yv: kany dichavn medic dodi teruyn arnav; namyn aros ewyllys duw. Trwy y llysseu gynneu y gyneir medyglyn yr neb

bo

ysgyueint gornvydavc arnav. y ellwng ae gynnal a 12 dyly mal brath 13 ysgyueint, yn y ardymher. ac 14 ym penn un vlwydyn ardec 14 mynychaf yý marý o honav.

$ 12. Pedeir teirthon yssyd ac a hanyw y boned ôr haf; nyt amgen, teirthon vật, a theirthon gryt. a bratgyvaruot, a'r tøymyn. a'r pymhet teirthon yý grall twymyn; ac o'r penn panyv 16 honno. Teírthon uut. o gyuot a llynn a llosgeu y gvaredír.17 Llyma y boned hi. o uagu gúlybýr gøydyn gormod 18 yn y gylla. Ac o hynny kassau bøyt o honay ae dinerthu

yr haf. Y gannwreíd 19 lýyt, ar weídryd, ar echvreíd. ar uílffyth.20 a'r kywarch, ar caýl coch, ar turch, ar seith lysewyn yssyd yn ygkyueír pob un o'r rei hynny: Púy bynnac ac 21 eu 22 kaffei y gyt ny bydeí hir nychdavt

y

yn T.

10

13 Y

1 Almonnau, T. 2 Atvetrer, T. 3 Peint, T. 4 Nid yw navuetryd

5 Weidrudd, T. 6 Twrch, T, 7 Hen lydan, T. 8 Garabit, T. 9 Gyfleth, T. Vynnor, T.

11 Nid yw y yn T. ly, T, Bratha, T.

1

3

arnay o vrath ysgyueint o'r a elei y vyv. A llyma y llyssev hynny; y lewyd, y tryú, y greulys uendigeit y greulys wâr,

у y ganwreid bengoch, ac yscawl crist, ar henllydan, ar bennlas, ar by byrllys, llygat y dyd, ar benngalet, a gýreid y dynat coch, ar grygyon, ar erínllís a rysswyd,' a dannave sanffret,' a gøreid yr erwein, ar gruc, ar uabcoll, ar 'útrot a deil y bywi, ar trydon, ar wermot, ar wenen llys vân, ar kyngay mân, ar ganewín y gyt ac vynt. $ 13. Rac teirthon gryt: kymryt deint y llev, a mûc y

у dayar ac eu taraw ar dwfyr y bore, ac yuet yn gyntaf, ac ymronn hanner dyd kymryt wermot ac eu taraw ar dýfyr ae yuet hyd ympenn decpryt, ae výyglaw kynny yuet; a chymeryt bara pynnyúl gvenith neu uara keirch, a meid geiuyr, a chic kywyan, a ist gweiscon trýy dýfyr, a pheidiaý a llaeth, ac a llaethuvyt arall. ac ony pheit y cryt yna. y dodi y myýn enneint yr avr y del y cryt ídav. a rodí kyuot ídav yn yr enneint hervyd y nerth.

$ 14. Goreu trî4 llyn y torri gørês ; llynn aualeu, a meíd geíuyr,” a dýfyr ffynnavn.

$ 15. Medegínyaeth arall rac teirthon gryt: kymryt y ganwreid lýyt, ar greulys uavr, ar greulys uendigeit, ar ganwreid benngoch, ar diwythyl, ar ieutaýt, a riscyl yr ysgav, a'r hokys; ac eu bervi y gyt y mywn crochan neu gallayr yn oreu y galler. Ac odyna kymryt y défyr, ar llysseu ac eu dodi yn yr enneint. Llyma y ryý vedyglyn yssyd da rac hynny: kymryt y misyc a'r ganwreid rydegavc, neu ysgav o'r keffir, ac ony cheffir, Iarderý; a bervi y deu lyssevyn hynny yn da. Ac odyna kymryt yr hockys. a'r ffenigyl. a'r diwythyl, a'r ieutavt, ar glessyn. a godeil y bywí. ac eu 6 hyssigav yn creu y galler ;? ac eu 8 dodi ar y tan y gyt; ar deu lysseu gynneu, ac eu bervi yn da. Ac odyna kymryt y

a

6

riscyl a uyd yn dayar? o'r ysgav; ae gravu ae olchi yn da. ae yssigav y myún morter yndegyn;' ac odyna kymryt y llynn hýnný y ar y llysseu gynneu, a tharav y risc hýnný ar y llyn hýnný rýng dýy dvylav yn dengynn. ae dodi ar darwed y myyn llestyr y surho; ae vragodi a meid geiuyr; neu ueid gvarthec. ac yuet fíoleít da tra 3 barhao bop bore o honay : ac odyna kymryt ychydic o uel. of neu aual neu trygyon; y dýyn blas oe eneu gvedy diaút. ar llynn hýny yssyd da y bop dyn o'r a uynno rydhau y gnavt.

§ 16. Deu ryv letywigwst yssyd : lletewigýst wleb, a lledewigvst boeth, o wres yr haf pan hanyw. lledewigvst wlep* o wlybýr yr haf pan hynyv; a sef 5 agved y daň Pedeir gøythen a daw or auu yr kyseisted : ac ual hynn y gvaredír: røymay y teir o honunt athtan ; a doadu? y pedwared yn ryd; a dodi llosceu ar uein y esgeired, ac ygkylch y linyeu, ae arreu. a gordyfneit gvaet y. vffarned, ae arreu; a gvedy retto y llosceu cúbyl y gan y wythen. Yr eil uedeginyaeth yú hon heuyt: kymryt yr hokys ae bervi trøy wenith gøréf, neu trwy dyfyr ffynnavn ; ac odyna kymryt a uyd yn y dayar o'r ysgav, ac yssigav y myvn morter yn da, ae darav ar y llynn hýnný yn of, ae 8 rodi yr claf ymfuano ac y rydhaa y golud. Ac odyna gyahard racdaý kic eídon mavr, a chavs. a chenyn. a physcaýt maýr ac ehogeu, a llassowot, a chic hýyeit, a garllec, a phob llaethvøyt; onyt meid týymlaeth.

$ 17. Pedeir bolwyst yssyd: Bolwyst lynn, a bolwyst golud, a bolwyst belleneu, a bolwyst wynt. Bolwyst lynn ny ellir gvaret idi; bolýyst wynt nyt oes waret racdi heuyt. nyt angheuavl yn ebrýyd. bolwyst golud o gyvot. a glasgyfleith a medyglyn y gvaredír. llyma y llysseu hynny. yr

"Y dayar, T. 2 Yn ddogyn, T.

5 Nid yu sef yn T. Ac y, T.

9 Ymfyon,

3 Nid yw tra yn T.

6A thant, T.

4 Nid yw wlepo

7 Gadu, T.

yn T.

8