ἔκποθεν, ἀλλῶθεν δὲ ποτικρίνοιτο Μενάλκας.] ΔΑΦΝΙΣ. ̔Αδὺ μὲν ἁ μόσχος γαρύεται, ἁδὺ δὲ χὰ βῶς, ΜΕΝΑΛΚΑΣ. Αἴτνα, μᾶτερ ἐμά, κἠγὼ καλὸν ἄντρον ἐνοικέω κοίλαις ἐν πέτραισιν· ἔχω δέ τοι ὅσσ ̓ ἐν ὀνείρῳ φαίνονται, πολλὰς μὲν ὄϊς, πολλὰς δὲ χιμαίρας, ὧν μοι πρὸς κεφαλᾷ καὶ πρὸς ποσὶ κώεα κεῖται. ἐν πυρὶ δὲ δρυίνῳ χόρια ζεῖ, ἐν πυρὶ δ ̓ αὖαι φαγοί, χειμαίνοντος· ἔχω δέ τοι οὐδ ̓ ὅσον ὤραν ποτι 6. ἔκποθεν, alicunde. ἀλλῶθεν, ex parte altera. κρίνοιτο, adiungat sese. Vgl. gr. Ausg. [Vulg. ἔμπροθεν· ἄλλοθε δ' αὖθις ὑποκρίνοιτο Μ.] 7. γαρύεται. Bürger: horch, der Herde Jubellaute schallen dort = vom Anger her. ἁδὺ. Ueber die- 13. ὅσσον κτλ., quantum amant (Dor. § 126) vel curant pueri patrem et matrem vocantes audire. [Ziegler u. A. ὅσσον ἐρῶντι πατρὸς μύθων καὶ μ. ἀκ. Weiteres s. gr. Ausg. p. 308 fig.] 15. μᾶτερ ἐμά. So nennt Menalkas den Aetna, entweder weil er in des Berges Nähe geboren und erwachsen ist, oder weil die Weideplätze des Berges ihn und seine Herde nähren. Vgl. 1, 65. Ovid. Met. 4, 293. Iliad. 8, 47. — ἄντρον. S. 3, 6. 10 15 20 16. ἐν ὀνείρῳ. E. Schultze, bez. Rose: nichts Schönes lässt im Traume sich ersinnen, was nicht sich dort noch schöner schauen lässt. 17. φαίνονται. Die Masse der Güter deutet hier der Plural des Verbi neben dem Neutrum ὅσσα an. S. gr. 19. χόρια, Kaldaunen mit Milch und Honig gekocht (vgl. schol. Athen. 14, p. 646, E), ein von den Komikern öfter erwähntes Essen. S. Passow s. v. und Fritzsche zu Arist. Thesm. p. 594. Man könnte es etwa mit unserem Inster ver gleichen. ζεῖ. Productionem defendunt Iliad. 11, 554 τάς τε τρεί, ἐσσύμενός περ. Odyss. 12, 75. Ziegler. Cf. Iliad. 21, 362. 20. φαγοί sind hier und in der Anm. zu 7, 66 angeführten Stelle des Arist. die Früchte der Knoppereiche, quercus aegilops Linn.,,,der schönsten Eiche in Griechenland, welche χείματος ἢ νωδὸς καρύων ἀμύλοιο παρόντος. αν [Τοῖς μὲν ἐπεπλατάγησα καὶ αὐτίκα δῶρον ἔδωκα, Δάφνιδι μὲν κορύναν, τάν μοι πατρὸς ἔτραφεν ἀγρός, αὐτοφυῆ, τὰν οὐδ ̓ ἂν ἴσως μωμάσατο τέκτων, τήνῳ δὲ στρόμβω καλὸν ὄστρακον, οὗ κρέας αὐτός σιτήθην πέτραισιν ἐν Ὑκκαρίαισι δοκεύσας, πέντε ταμὼν πέντ ̓ οὖσιν· ὁ δ ̓ ἐγκαναχήσατο κόχλῳ. * * Βουκολικαὶ Μοῖσαι, μάλα χαίρετε, φαίνετε δ ̓ ᾠδάς, τάς ποκ ̓ ἐγὼ δεινοῖσι παρὼν ἄεισα νομεῦσι, μή πω ἐπὶ γλώσσας ἄκρας ὀλοφυγγόνα φύσω. τέττιξ μὲν τέττιγι φίλος, μύρμακι δὲ μύρμαξ, ἴρηκες δ ̓ ἴρηξιν, ἐμὶν δέ τε Μοῖσα καὶ ᾠδά. τὰς μοι πᾶς εἴη πλεῖος δόμος. οὔτε γὰρ ὕπνος οὔτ ̓ ἔαρ ἐξαπίνας γλυκερώτερον, οὔτε μελίσσαις 25 30 Verbesserung δεινοῖσι führt κείνοισι, was in cod. k 9. u. s. w. für Vulg. τήνοισι steht. 30. μή πω κτλ., damit ich nicht eine Blase das Zeichen der Lüge, vgl. 12, 24 · auf meiner Zunge hervorrufe. Hiermit will der Verfasser die Treue bezeichnen, mit welcher er die bukolischen Lieder gesammelt habe. [Vulg. μηκέτ' - φύσῃς, Schol. k scheint μή πω gelesen zu haben, wie ich mit Ziegler schreibe]. 31. μύρμακι. Vgl. Dor. § 78. Nachahmung bei Gregor. Νaz. carm. III vol. II p. 57 Caill. πῶλοι μὲν πώλοισι φίλοι, ἔλαφοί τ ̓ ἐλάφοισι, καὶ ψῆρες ψήρεσσιν, ἁγνῷ δέ τε τίμιος άyvós. Arist. M. M. 2, 11 p. 1208, κολοιὸς παρὰ κολαιὸν ἱζάνει. 9 33. ὕπνος. Odyss. 13, 80 ὕπνος νήγερτος ἥδιστος. Aristoteles in dem Hymnus auf die Tugend bei Diog. Laert. 5, 1, 7: τοῖον ἐπὶ φρένα βάλλεις καρπὸν χρυσοῦ τε κρείσσω καὶ γονέων μαλάκαυγητοῖό θ ̓ ὕπνου. Pope, past. III p. 37: Not bubbling fountains to the thirsty swain, Not balmy sleep to labourers faint with pain, Not showers to larks, or sun-s 1-shine to the bee Are half so charmig as thy sight to me. 34. ἔαρ ἐξαπίνας, ver yea inopinato". S. gr. Ausg. p. 316 und Krüger I, II § 50, 8 Α. 15 (19). ἄνθεα ̇ τόσσον ἐμὶν Μοῖσαι φίλαι. οὓς γὰρ ὁρεῦντι γαθεῦσαι, τοὺς δ ̓ οὔτι ποτῷ δαλήσατο Κίρκη.] 35 — 36. ὁρεῦντι – γαθεῦσαι. Hor. Od. 4, 3, 1 quem tu, Melpomene, semel nascentem placido lumine videris, illum cet. Geibel: wen einst die Muse mit dem Blick der Weihe mild angelächelt, da er ward geboren, der ist und bleibt zum Dichter auserkoren. Pind. Ol. 7, 11 Χ. ΕΡΓΑΤΙΝΑΙ Η ΘΕΡΙΣΤΑΙ. ΜΙΛΩΝ. Ἐργατίνα Βουκαῖε, τί νῦν, ὦζυρέ, πεπόνθεις; ἄλλοτ ̓ ἄλλον ἐποπτεύει Χάρις ζωθάλμιος. γαθεῦσαι steht mit Nachdruck im Anfange des Verses, wie Apoll. Rhod. 3,259 καὶ ἀμφαγάπαξον ἰδόντες γηθόσυνοι. 36. Κίρκη. Vgl. Odyss. 10, 234 flg. Tibull. 4, 1, 61 solum nec doctae verterunt pocula Circes. 35 5 = 3. λᾳοτομεῖς = τέμνεις τὸ λᾷον (ν. 21. 42) = λήϊον, die reifen Feldfrüchte. – πλατίον wie 5, 28. 4. κάκτος. Nach Theophr. Η. Pl. 6, 5, 10 und Athen. 2 p. 70 D flg. wuchs diese Pflanze blos in Sicilien. Hogg. p. 121 entscheidet sich dafür, dass darunter cactus Opuntia Linn. zu verstehen sei, ein Kaktus mit gelber Blüthe, der borstige, kurze, sehr zahlreiche, auch von unseren Gärtnern gefürchtete, Stacheln hat. Philetas bei Athen. 2 p. 71: γηρύσαιτο δὲ νεβρὸς ἀπὸ ψυχὴν ὀλέσασα ὀξείης κάκτου τύμμα φυλαξομένη, Abbildung: Magaz. vol. 50 Taf. 2393. Reichenbach, Volksnaturg. d. Pflanz. Taf. 45. 5. ἐκ. Vgl. 11, 15. ἄματος. Dor. § 22. · ἐσσῇ, Dor. g 115. 6. οὐκ ἀποτρώγεις. Von diesem Verbum hängt der Genitivus τᾶς αὔλακος ab. Vgl. Anm. zu 2, 151 -152. Der Sinn der Worte ist: du ΒΟΥΚΑΙΟΣ. Μίλων ὀψαμάτα, πέτρας ἀπόκομμ ̓ ἀτεράμνω, οὐδαμά του συνέβα ποθέσαι τινὰ τῶν ἀπεόντων; ΜΙΛΩΝ. οὐδαμά. τίς δὲ πόθος τῶν ἔκτοθεν ἐργάτᾳ ἀνδρί; ΒΟΥΚΑΙΟΣ. οὐδαμά νυν συνέβα τοι ἀγρυπνῆσαι δι ̓ ἔρωτα; ΜΙΛΩΝ. μηδέ γε συμβαίη· χαλεπὸν χορίω κύνα γεῦσαι. ΒΟΥΚΑΙΟΣ. ἀλλ ̓ ἐγώ, ὦ Μίλων, ἔραμαι σχεδὸν ἑνδεκαταῖος. ΜΙΛΩΝ. ἐκ πίθω ἀντλεῖς, δῆλον· ἐγὼ δ ̓ ἔχω οὐδ ̓ ἅλις ὄξος. ΒΟΥΚΑΙΟΣ. τοιγάρτοι πρὸ θυρᾶν μοι ἀπὸ σπόρω ἄσκαλα πάντα. 10 Es ist das deutsche Sprüchwort: an kleinen Riemen lernen die Hunde Leder kauen. Für sich allein gelesen bilden die Worte χαλεπὸν χορίω κύνα γεῦσαι einen anapastischen Vers, welchen die Grammatiker στίχος παροιμιακός nannten, weil Sprüchwörter oft diesen Rhythmus hatten. Vergleicht man mit unserer Stelle die Sprüchwörter 15, 26. 16, 18. 15, 95. (10, 14) und die Zusammenstellung von Sprüchwörtern bei Mein. p. 454, so leidet es wohl keinen Zweifel, dass Theokrit diese Sprüchwörter dem Leben entnommen und absichtlich so an das Ende des Hexameters gestellt hat, dass man jenen στίχος παροιμιακός, wie er im Volksmunde gäng und gebe war, wiedergegeben fand. 12. ένδεκατ. Vgl. 25, 56. = 13. ἐκ πίθω κτλ. παροιμία ἐπὶ τῶν ἄφθονα ἐχόντων τὰ πράγματα. Schol. Nun ja (δῆλον videlicet, s. gr. Ausg. p. 324), da sieht man doch, wem 's zu wohl geht. Der Ton liegt auf πίθω, gleich aus dem Fasse kannst du schöpfen. Plaut. Mil. 3, 2,23: alii ebrii sunt, alii poscam (,,Schlempe" übers.Lorenz) potitant. Der Eine hat's in Scheffeln, der Andere isst's mit Löffeln. 14. τοιγάρτοι κτλ. Der Sinn ΜΙΛΩΝ. τίς δέ τυ τᾶν παίδων λυμαίνεται; ΒΟΥΚΑΙΟΣ. ἃ Πολυβώτα, ἃ πρᾶν ἀμάντεσσι παρ ̓ Ἱπποτίωνί ποκ' αὔλει. ΜΙΛΩΝ. εὗρε θεὸς τὸν ἀλιτρόν· ἔχεις, πάλαι ὧν ἐπεθύμεις. μάντις τοι τὰν νύκτα χροΐζεται ἃ καλαμαία. ΒΟΥΚΑΙΟΣ. 9 μωκᾶσθαί μ ̓ ἄρχῃ τύ· τυφλὸς δ ̓ οὐκ αὐτὸς ὁ Πλοῦτος, ἀλλὰ καὶ ὠφρόντιστος Ἔρως. μὴ δὴ μέγα μυθεῦ. ΜΙΛΩΝ. οὐ μέγα μυθεῦμαι· τὺ μόνον κατάβαλλε τὸ λᾷον, 15 20 schrecke), weil es Musik macht und auch dürr wie jenes Thier und verhotzelt ist trotz Tithonus. Vgl. v. 26 —27. Suid. γραῦς σέριφος, ἡ ἐν παρθενίᾳ γεγηρακυῖα, ἀπὸ μεταφορᾶς τῆς ἀρουραίας ἀκρίδος, ἣν καλοῦσι γραῦν σερίφην καὶ μάντιν. χροΐζειν, eigentlich malen, kann nach Massgabe des Zusammenhanges verschiedene Farben andeuten. S. gr. Ausg. p. 326, wo die verschiedenen Erklärungversuche angegeben sind. 19. αὐτὸς. S. Anm. zu 5, 85. Nicet. Εugen. 5, 219 Ἔρως δὲ τυφλός, οὐ γὰρ ὁ Πλοῦτος μόνος. Orph. p. 507 ed. Herm. ποιμαίνων πραπίδεσσιν ἀνόμματον ὠκὺν Ερωτα. Dass der Gott des Reichthums blind ist, ist aus Aristophanes Plut. v. 87 flg. bekannt. 20. ὡφρόντιστος. ἀφρόντιστος, yinconsultus et temerarius“ (Cic. pro rege Dei. 6, 16), „incogitans“ (Ter. Phorm. 1, 3, 3) heisst Eros, weil er nicht darnach fragt, welches Herzeleid er mit seinen Geschossen an richtet. - μὴ μέγα μυθεῦ, ne loquere,,magna magnifice" (Tibull. 2, 6, 11). Vgl. Soph. Electr. 830. 21. μόνον wie modo z.B. bei Ter. Phorm. 3, 2, 11. Lucian. Imag. 3 ἐρώτα μόνον. Plat. Charm. 155, Β μόνον ἐλθέτω. Χen. Cyrop. 4, 2, 7. – λᾷον. S. Anm. zu v. 2. |