Billeder på siden
PDF
ePub

χὼ τὰς βῶς βόσκων χαΐ βόες αὐότεραι.

ΜΕΝΑΛΚΑΣ.

ὦ τράγε, τῶν λευκᾶν αἰγῶν ἄνερ, ὦ βάθος ὕλας
μυρίον, ὦ σιμαὶ δεῦτε ποτ ̓ ἄντρ ̓ ἔριφοι.
ἐν τήνοις γὰρ τῆνος· ἴθ ̓ „ὦ καλεῖ καὶ λέγε „,Μίλων,
ὣς Πρωτεὺς φώκας, καὶ θεὸς ὤν, ἔνεμεν.“

ΔΑΦΝΙΣ.

Desunt quattuor versus.

ΜΕΝΑΛΚΑΣ.

μή μοι γᾶν Πέλοπος, μή μοι Κροίσεια τάλαντα
εἴη ἔχειν, μηδὲ πρόσθε θέειν ἀνέμων·
ἀλλ ̓ ὑπὸ τᾷ πέτρᾳ τῇδ ̓ ᾄσομαι, ἀγκὰς ἔχων τυ,
σύννομα μᾶλ' ἐσορῶν τὰν Σικελὰν ἐς ἅλα.

at si tu venias, et candida lilia fient purpureaeque rosae et dulce rubens hyacinthus. Vgl. ibid. 3,51 fg. Virg. Ecl. 7, 55 at si formosus Alexis montibus his abeat, videas et flumina sicca.

49. ἄνερ. Virg. Εcl. 7, 7 vir gregis ipse caper deerraverat. Hor.Od. 1, 17, 7. ὁ βάθ., istine (Dor. § 147), ubi est silva profunda, huc accede ad aquam. Zu βάθος vgl. Ovid. art. am. 3, 689 silva alta.

50. σιμαί. Vgl. 3, 8. Calpurn. 10, 34. simae nares, vom Silen gesagt. δεῦτε πότ ̓ ἄντρ ̓. So schreibe ich aus Conjectur für dɛvt' ἐφ ̓ ὕδωρ, welche Worte sich wahr

scheinlich in dem ersten nach Vers 52 ausgefallenen Pentameter fanden. Denn im Wasser, in der Grotte mit dem Quelle, ist die Najade. Siehe die Anmerkung zu ΔΑΦΝΙΣ

nach Vers 52.

66

99

51. ὦ καλέ“ gehört zum Voc. Μίλων. [Ich schreibe jetzt mit Ahrens, Ziegler u. A. καλέ für vulg. κολέ, da καλέ auch das alte Scholion in cod. k bei Ziegler hat.]

52. ς, ut ego te, Milo, venire ad pastorem et capellas cum ipso pascere iubeo, ita ne phocas quidem capris multo olentiores (cf. Odyss. 4, 441) Proteus, tametsi deus erat, pascere dedignatus est. Vgl. 7, 45. Hor. Od. 3, 27, 25 sic et Europe niveum doloso credidit tauro latus (sic ut tu, Galatea, nunc mari te creditura es). [Vulg. ὡς. S. gr. Ausg.

=

66

[ocr errors]

48

49

50

51

52

p. 282.] καὶ θεὸς ὤν erinnert an Homer, Hymn. in Pana 32: ἔνθ' ὅγε, καὶ θεὸς ὤν, ψαφαρότριχα μῆλ ἐνόμευεν ἀνδρὶ παρὰ θνητῷ.

ΔΑΦΝΙΣ. Das Gesetz des Ebenmasses, welches in den ersten Strophen von v. 33 an eingehalten ist, lehrt dass nun der Rinderhirt Daphnis einen gleichen Wunsch wie Menalkas (v. 49-52) ausspreche, nämlich dass die schöne Naïs zu ihm kommen möge. Es fehlen vier Verse. Ihr Sinn muss ungefähr dieser gewesen sein: Ταῦρε, βοῶν ἁμᾶν κρατερὸς πόσις, ὧδὲ ποτ ̓ ἄντρα Τᾶς Νύμφας, ξυναὶ δεῦτ ̓ ἐφ ̓ ὕδωρ δαμάλαι. Ἐν τήνοις γὰρ τήνα· ἴπ ὦ φίλε, καὶ λέγε· Ναΐς, Αδμήτω ταύρως Φοῖβος ἔβοσκε θεός.“ bull. 2, 3, 11 pavit et Admeti tauros formosus Apollo. Die auffallende Aehnlichkeit der ausgefallenen Strophen bewirkte, dass die Abschreiber sie übersahen und wegliessen.

"

Ti

53. γᾶν Πέλοπος, das Land des Pelops mit seinen Schätzen. Thuc. 1, 9. Τyrt. frg. 12 (8), 7 οὐδ ̓ εἰ Τανταλίδεω Πέλοπος βασιλεύτερος εἴη. — Κροίσεια. Vgl. 10, 32. Plut. reip. ger. pr. 31 Κροισείων αἱρετώτερον στατήρων. [Κροίσεια Ziegler und Ahrens e coni. Iortini. Vulg. χρύσεια].

54. πρόσθε θέειν ἀνέμων, ,,rapida velocius aura“, Ovid. Met. 3, 209.

[ocr errors]

53

54

55

56

56. τὰν Σ. ἅλα. Diese Worte sind mit ᾄσομαι zu verbinden: hin

ΔΑΦΝΙΣ.

Desunt quattuor versus.

ΜΕΝΑΛΚΑΣ.

Desunt quattuor versus.

ΔΑΦΝΙΣ.

δένδρεσι μὲν χειμὼν φοβερὸν κακόν, ὕδασι δ ̓ αὐχμός, ὄρνισιν δ ̓ ὕσπλαγξ, ἀγροτέροις δὲ λίνα, ἀνδρὶ δὲ παρθενικᾶς ἁπαλᾶς πόθος. ὦ πάτερ ὦ Ζεῦ, οὐ μόνος ἠράσθην· καὶ τὺ γυναικοφίλας.

Ταῦτα μὲν ὦν δι ̓ ἀμοιβαίων οἱ παῖδες ἄειδον· τὰν πυμάταν δ ̓ ᾠδὰν οὑτῶς ἐξῆρχε Μενάλκας.

„Φείδευ τῶν ἀρνῶν, φείδεν, λύκε, τῶν ἐρίφων μευ, μηδ ̓ ἀδίκει μ ̓ ὅτι μικκὸς ἐὼν πολλοῖσιν ἁμαρτέω.

ὦ Λάμπουρε κύων, οὕτω βαθὺς ὕπνος ἔχει τυ;

aus in das Meer will ich singen, weit hinein in das Meer meinen Sang erschallen lassen. Vgl. Ev. Joh.

8,26 ἐγὼ ἃ ἤκουσα παρὰ τοῦ πατρός, ταῦτα λέγω εἰς τὸν κόσμον. Cic. pro Mil. 24, 65 Pompeio in hortos nuntiavit. Soph. Oed. R. 93 ἐς πάντας αὔδα. Οvid. Μet. 7, 836 per herbas dixi. Theokr. 12, 19. Aehnlich ist Hor. Epist. 1, 11, 10 illic vivere mallem, oblitusque meorum obliviscendus et illis Neptunum procul e terra spectare furentem. S. gr. Ausg. p. 284.

ΔΑΦΝΙΣ. Hinter Vers 56 sind nach meiner Ansicht acht Distichen ausgefallen. Zunächst sprach Daphnis in zwei Distichen Wünsche aus, die denen des Menalkas (v. 53-56) entsprachen. Da Daphnis die Naïs liebt, so ist der Sinn ungefähr der gewesen: Μηδέ μοι ἀμβροσίαν, μή μοι πόμα νέκταρος ἁγνόν ἐἴη ἔχειν, μή μοι μακρὸν ἕδος μακάρων· ἀλλ ̓ ἐνὶ τοῖς ἄντροις ναίων σὺν Ναΐδι καλᾷ οὐκ ἀλέγω θνατῶν, οὐκ ἀλέγω μακάρων. Hierauf sang Menalkas wieder zwei Distichen, deren Gegenstück 2. Aufl.

THEOKRIT VON FRITZSCHE.

[ocr errors]

57

58

59 60

65

die noch erhaltenen, von Daphnis gesungenen Verse 57-60 sind. Als Supplement geben wir dies: ΜΕΝΑΛΚΑΣ.

Ἔχθιστον ποίμναισι λύκος, λιμὸς δὲ λύκοισιν, ὠδῖνες γαμεταῖς, παρθενικαῖσι γάμος, ἀνδρὶ δὲ παιδὸς ἔρως. Γανυμήδεος εὐχαίταο, Ζεῦ πάτερ, ἠράσθης! καὶ τύγα παιδοφίλας.

57. δένδρεσι. S. zu 5, 47. Nachgeahmt ist diese Stelle bei Virg. Ecl. 3, 80 und genauer bei Nicetas Eug. 5, 212 ed. Hercher.

58. ὕσπλαγξ= ύσπληγξ (s. Dor. § 78) hier die Schlinge des Vogelstellers (παγίδων γένος, Schol. ἀγροτέροις hier subst. feris. S. gr. Ausg. p. 286.

63. φείδευ. S. Dor. § 132. Ueber die Wiederholung des Imperativs s. 24, 8 und gr. Ausg. p. 288.

64. μικκὸς. Vgl. 15, 12. - ὁμαρτέω. Ueber die Synizesis vgl. 3, 52. Tibull. 1, 10, 41 sagt sectari oves, Soph. Oed. R. 1125 ποίμναις συνέ

πεσθαι.

65. Λάμπουρε. Nach dem Schol.

ist ein Hund gemeint, dessen Schwanz roth ist wie der eines

9

οὐ χρὴ κοιμᾶσθαι βαθέως σὺν παιδὶ νέμοντα.

ταὶ δ ̓ ὄϊες, μηδ ̓ ὕμμες ὀκνεῖθ ̓ ἁπαλᾶς κορέσασθαι ποίας· οὔτι καμεῖσθ ̓, ὅκκ ̓ αὖ πάλιν ἅδε φύῆται.

σίττα νέμεσθε νέμεσθε, τὰ δ ̓ οὔθατα πλήθετε πᾶσαι, ὡς τὸ μὲν ὥρνες ἔχωντι, τὸ δ ̓ ἐς ταλάρως ἀποθῶμαι.

66

Δεύτερος αὖ Δάφνις λιγυρῶς ἀνεβάλλετ ̓ ἀείδεν.

„Κἠμὲ γὰρ ἐκ τὤντρω σύνοφρυς κόρα ἐχθὲς ἰδοῖσα τὰς δαμάλας παρελᾶντα καλὸν καλὸν ἦμεν ἔφασκεν.

οὐ μὰν οὐδὲ λόγον ἐκρίθην ἄπο, τὤμπικρον αὐτᾷ, ἀλλὰ κάτω βλέψας τὰν ἡμετέραν ὁδὸν εἶρπον.

9

ἁδεῖ ̓ ἃ φωνὰ τᾶς πόρτιος, ἁδὺ τὸ πνεῦμα·

Fuchses. Aehnlich Ovid. Met. 3, 206 der Hundename Melampus. Vocativ und Nom. beisammen, wie z. B. 4, 26. 8, 51.

66. οὐ χρὴ κτλ. Der Vers erinnert an Hom. Iliad. 2, 24 οὐ χρὴ παννύχιον εὔδειν βουληφόρον ἄνδρα.

-βαθέως, in silva profunda. Nicht zu verbinden κοιμᾶσθαι βαθέως.

68. οὔτι καμ.κτλ., weidet und werdet nicht müde, wenn wieder von Neuem es hier wächst. Virg. Georg. 2, 201 et quantum longis carpent armenta diebus, exigua tantum gelidus ros nocte reponet. ὅκκ' αὖ πάλιν ἅδε. S. 4, 48 und Anm. 1, 87 [ὅκη ̓ αὖ aus Conj. statt ὅκκα].

=

69. σίττα. Vgl. 4, 45. 70. ὥρνες οἱ ἄρνες. Vgl. die Krasis 1, 80. — ἔχωντι, Dor. § 126. 72. κἠμὲ γὰρ Vgl. 5, 90 und Anm. zu 5, 82. Zur Sache vgl. 3, 6. σύνοφρυς. Augenbrauen, welche in einander laufen, gelten als Schönheit. Anacr. 28, 16 ἐχέτω σύνοφρυν βλεφάρων ἴτυν κελαινήν. Ovid. art. am. 3, 201. Iuvenal 2, 93.

-

73. παρελᾶντα Vgl. 5, 89. καλὸν καλὸν Vgl. zu 6, 8. Callim. epigr. 30 Λυσανίη, σὺ δὲ

ναιχὶ καλός καλὸς. Cic. pro Mil. 28, 76. pro Sull. 6, 20. 16, 46. Virg. Εcl. 5, 64. 6, 44. Aen. 6, 258 u. a. Odyss. 17, 217.

[ocr errors]

70

74. λόγον. Vor der Hauptcsur

von

τα ον

des Hexameter in der Arsis des dritten Fusses finden sich schon bei Homer äusserst häufig Dehnungen -Os und -ov als Endungen längerer Wörter, z. B. Odyss. 7, 185. 298, wonach Theokr. 10, 30. 7, 85. 25, 57 zu beurtheilen sind. Aber auch Pyrrhichien auf -os und mit gedehnter Ultima sind an dieser Versstelle nachweisbar, z. B. Iliad. 2, 634. Vgl. auch Anm. zu Theokr. 25, 50. ἐκρίθην ἄπο für ἀπεκρινάμην. Vgl. 7, 27 ἀμείφθην, und gr. Ausg. τὤμπικρον αὐτῷ, das war meine Rache an ihr, das war das, womit ich sie ärgerte: τὤμπικρον ist Accusativ, der das Resultat des vorigen Satzes liefert, wie Eur. Or. 1105 Ελένην κτάνωμεν, Μενέλεῳ λύπην πικράν. Vgl. 25, 274. Daphnis glaubte sich nämlich verhöhnt, als das Mädchen gesagt hatte:,,ei, sehet einmal den hübschen Burschen. [τὤμπικρον ist Conjectur von Meineke für τὸν πικρόν. Weiteres s. gr. Ausg. p. 291.]

76. Der Zusammenhang ist: was

[ocr errors]

75

[ocr errors]

[ἁδὺ δὲ χὼ μόσχος γαρύεται, ἁδὺ δὲ χἁ βῶς.] ἁδὺ δὲ τῶ θέρεος παρ ̓ ὕδωρ ῥέον αἰθριοκοιτεῖν.

τᾷ δρυὶ ταὶ βάλανοι κόσμος, τᾷ μαλίδι μᾶλα, τᾷ βοὶ δ ̓ ἁ μόσχος, τῷ βουκόλῳ αἱ βόες αὐταί“

รี

Ὣς οἱ παῖδες ἄειδον, ὁ δ ̓ αἰπόλος ὧδ ̓ ἀγόρευεν· γἁδύ τι τὸ στόμα τευ καὶ ἐφίμερος, ὦ Δάφνι, φωνά. κρέσσον μελπομένω τευ ἀκουέμεν ἢ μέλι λείχειν. λάζεο τὰς σύριγγας· ἐνίκασας γὰρ ἀείδων.

21

g

αἰ δέ τι λῇς με καὶ αὐτὸν ἅμ ̓ αἰπολέοντα διδάξαι, τήναν τὰν μιτύλαν δωσῶ τὰ δίδακτρά τοι αἶγα, ἅτις ὑπὲρ κεφαλᾶς αἰεὶ τὸν ἀμολγέα πληροῖ.“

66

Ὡς μὲν ὁ παῖς ἐχάρη καὶ ἀνάλατο καὶ πλατάγησε νικάσας, οὑτῶς ἐπὶ ματέρι νεβρὸς ἅλοιτο. ὡς δὲ κατεσμύχθη καὶ ἀνετράπετο φρένα λύπᾳ ὥτερος, οὕτω καὶ νύμφα γαμεθεῖσ ̓ ἀκάχοιτο.

[blocks in formation]

=

83. κρέσσον wie melius, Hor. Οd. 4,5, 8. κρέσσων κρείσσων auch bei Bion 1, 55. Pindar Ol. 2, 24. Nem. 10, 72. Vgl. Curt. Etym. p. 596. 608 und Epicharm bei Athen. VII p.321, Α (p. 83 Mein.) μέζονες μείζονες (μεγίονες). μέλι λείχειν. Calpurn. 4, 149 verum quae imparibus modo concinuistis avenis, tam liquidum, tam dulce sonant, ut non ego malim, quod Peligna solent examina, lambere nectar. Plaut. Cas. 2, 8, 21 ut, quia te tango, mel videor mihi lingere.

[ocr errors]

80

85

84. τὰς σύριγγας. Der Pluralis ist ganz richtig, denn jeder der beiden Sänger hatte eine Syrinx gesetzt; seine eigne erhält Daphnis zurück und die des Menalkas dazu.

90

[Ohne hinreichenden Grund conjicirte Scal. τᾶς σύριγγος.]

86. μιτύλαν, ἄκερων. Schol. τὰ δίδακτρα. Das dir gebirende Lehrgeld. Vgl. 5, 37 und 5, 34 ἃ στιβάς, die Streu, wie wir sie brauchen. 1, 49 τὰν τρώξιμον, die Traube, wie sie für den Mund des Näschers recht ist (== seine).

87. κεφαλᾶς. Vgl. Arist. Plut. 545 στάμνου κεφαλή. Theokr. 7, 147. ἀμολγέα mit kurzem a, wie selbst Eur. Electr. 599, 763 u. a. φονέα. S. Krüger I, 1 § 18, 5, 4. Vgl. Theokr. 12, 29.

89. ἅλοιτο. Ueber die Optative ἅλοιτο und ἀκάχοιτο, v. 91, vgl. Anm. zu 8, 13.

=

91. γαμεθ., recens nupta, oder nova nupta (Hor. Epod. 5, 55. Catull. 61, 80), nicht: desponsata. Tib. 3, 4,31 ut iuveni primum virgo deducta marito inficitur teneras ore rubente genas. Theokr. 27, 69.

Κἠκ τούτω πρᾶτος παρὰ ποιμέσι Δάφνις ἔγεντο, καὶ Νύμφαν ἄκραβος ἐὼν ἔτι Ναΐδα γάμεν.

92. ἐκτούτω κτλ. Virg. Eclog. 7, 70 ex illo Corydon Corydon est tempore nobis.

93. Ναΐδα. Ovid. Art. am. 1, 732 pallidus in lenta Naïde Daphnis erat. Die Erzählung schliesst wie

1

IX.

ΒΟΥΚΟΛΙΑΣΤΑΙ.

ΔΑΦΝΙΣ ΚΑΙ ΜΕΝΑΛΚΑΣ.

[Βουκολιάζεο Δάφνι, τὺ δ ̓ ᾠδᾶς ἄρχεο πρᾶτος, ᾠδᾶς ἄρχεο πρᾶτος, ἐφεψάσθω δὲ Μενάλκας, μόσχως βουσὶν ὑφέντες, ὑπὸ στείραισι δὲ ταύρως. χοἱ μὲν ἁμᾷ βόσκοιντο καὶ ἐν φύλλοισι πλανῷντο μηδὲν ἀτιμαγελεῦντες· ἐμὶν δὲ τὺ βουκολιάζευ

ein kleiner Roman. Daphnis vermählt sich mit der v. 43 von ihm gepriesenen Najade. Vgl. Ilias 14, 444 ὃν Νύμφη τέκε Νηΐς ἀμύμων. Vgl. Apollodor. 3, 14, 6 Εριχθόνιος Πασιθέαν Νηΐδα Νύμφην ἔγημεν.

IX. Die Sänger. In diesem Gedichte vereinigte, wie ich vermuthe, der erste Sammler von Theokrits ländlichen Gedichten einige treffliche Bruchstücke von Idyllen des Dichters, welche er vorfand, setzte dieses Gedicht an den Schluss seiner Sammlung, schickte v. 1-6 als Eingang voran und fügte v. 22 flg. als Epilog hinzu. S. gr. Ausg. S. 299 fig.

2. ῳδᾶς ἄρχεο πρᾶτος. Die anderwärts mit grosser Wirkung gebrauchte Figur der Epanaphora verräth hier den ungeübten Verfasser dieser Verse. Vgl. damit die von Briggs angeführten Beispiele. Iliad. 20,371 τῷ δ ̓ ἐγὼ ἀντίος εἶμι, καὶ εἰ πυρὶ χεῖρας ἔοικεν, εἰ πυρὶ χεῖρας ἔοικε, μένος δ ̓ αἴθωνι σιδήρῳ. Virg. Εcl. 5, 51 Daphnimque tuum tollemus ad astra: Daphnim ad astra feremus. Ecl. 9, 64-65. Milton, Lycidas v. 37: but o the heavy change, now thou art gone, Now

5

thou art gone, and never must return. — ἐφεψάσθω. Vgl. Iliad 24, 733 ἕψεαι, Krüger II, 1 § 39 ἔπω. [Vulg. συναψάσθω. S. gr. Ausg. p. 304.]

3. ὑφέντες. Vgl. 25, 104. ὑπὸ, scil. ἕντες. Vgl. Eur Herc. fur. 1056 ἀπολεῖ πόλιν, ἀπὸ δὲ πατέρα. Matthiae § 594, 2. Das Verbum ὑφεῖναι kann man zwar beidemale mit dem Ausdrucke unserer Landleute zulassen übersetzen (Colum. 7, 4 agni nutricibus submittuntur, nec quidquam subtrahi submissis expedit), aber die Wendung bleibt immer anstössig. Virg. Εcl. 1, 45 kann nicht mit unserer Stelle verglichen werden.

4. ἁμᾷ. Vgl. 11, 39. — φύλλοισι.

Auch ein deutscher Dichter würde verstanden werden, wenn er sagte: die Stiere schweifen in den Blättern herum. Vgl. gr. Ausg. p. 305. [Ahr. schrieb aus Conjectur φύλοισι.]

« ForrigeFortsæt »