Hesperus e nobis, æquales, abstulit unam.
Namque tuo adventu vigilat custodia semper.
Nocte latent fures, quos idem sæpe revertens,
Hespere, mutato comprendis nomine eosdem.
At lubet innuptis ficto te carpere questu.
Quid tum si carpunt, tacitâ quem mente requirunt?
Hymen o Hymenæe! Hymen, ades, o Hymenæe!
Ut flos in septis secretus nascitur hortis,
Ignotus pecori, nullo contusus aratro,
Quem mulcent auræ, firmat sol, educat imber:
Multi illum pueri, multæ optavêre puellæ :
Idem cum tenui carptus defloruit ungui,
Nulli illum pueri, nullæ optavêre puellæ :
Sic virgo, dum intacta manet, dum cara suis est.
Cum castum amisit polluto corpore florem,
Nec pueris jucunda manet, nec cara puellis.
Hymen o Hymenæe! Hymen, ades, o Hymenæe!
Ut vidua in nudo vitis quæ nascitur arvo,
Nunquam se extollit, nunquam mitem educat uvam;
Sed tenerum prono deflectens pondere corpus,
Jam jam contingit summum radice flagellum:
Hanc nulli agricolæ, nulli accoluêre juvenci :
At si forte eadem est ulmo conjuncta marito,
Multi illam agricolæ, multi accoluêre juvenci :
Sic virgo, dum intacta manet, dum inculta senescit:
Cum par connubium maturo tempore adepta est,
Cara viro magis, et minus est invisa parenti.
At tu ne pugna cum tali conjuge, virgo.
Non æquum est pugnare, pater quoi tradidit ipse,
Ipse pater cum matre, quibus parere necesse est. 61
Virginitas non tota tua est: ex parte parentum est:
Tertia pars patri data, pars data tertia matri,
Tertia sola tua est: noli pugnare duobus,
Qui genero sua jura simul cum dote dederunt.
Hymen o Hymenæe! Hymen, ades, o Hymenæe !
Super alta vectus Atys celeri rate maria,
Phrygium nemus citato cupide pede tetigit,
Adiitque opaca silvis redimita loca Deæ:
Stimulatus ubi furenti rabie, vagus animi,
Devolvit illa acutâ sibi pondera silice.
Itaque ut relicta sensit sibi membra sine viro,
Et jam recente terræ sola sanguine maculans,
Niveis citata cepit manibus leve typanum,
Typanum, tubam, Cybelle, tua, mater, initia:
Quatiensque terga tauri teneris cava digitis,
Canere hæc suis adorta est tremebunda comitibus:
Agite, ite ad alta, Gallæ, Cybeles nemora simul;
Simul ite, Dindymenæ dominæ vaga pecora,
Aliena quæ petentes, velut exsules, loca,
Sectam meam exsecutæ, duce me, mihi comites,
Rapidum salum tulistis, truculentaque pelagi,
Et corpus evirâstis Veneris nimio odio.
Hilarate heræ citatis erroribus animum.
Mora tarda mente cedat: simul ite, sequimini
Phrygiam ad domum Cybelles, Phrygia ad nemora
Ubi cymbalûm sonat vox, ubi tympana reboant,
Tibicen ubi canit Phryx curvo grave calamo,
Ubi capita Mænades vi jaciunt hederigeræ,
Ubi sacra sancta acutis ululatibus agitant,
Ubi suevit illa Divæ volitare vaga cohors;
Quo nos decet citatis celerare tripudiis.
Simul hæc comitibus Atys cecinit notha mulier,
Thiasus repente linguis trepidantibus ululat;
Leve tympanum remugit; cava cymbala recrepant.
Viridem citus adit Idam properante pede chorus. 30
Furibunda simul, anhelans, vaga vadit, animi egens,
Comitata tympano Atys, per opaca nemora dux,
Veluti juvenca vitans onus indomita jugi.
Rapidæ ducem sequuntur Gallæ pede propero.
Itaque, ut domum Cybelles tetigêre, lassulæ
Nimio e labore somnum capiunt sine Cerere.
Piger his labantes languore oculos sopor operit.
Abit in quiete molli rabidus furor animi.
Sed ubi oris aurei Sol radiantibus oculis
Lustravit æthera album, sola dura, mare ferum,
Pepulitque noctis umbras vegetis sonipedibus ;
Ibi somnus excitum Atyn fugiens citus abiit :
Trepidantem eum recepit Dea Pasithea sinu.
Ita de quiete molli, rabidâ sine rabie,
Simul ipsa pectore Atys sua facta recoluit,
Liquidâque mente vidit sine quîs, ubique foret;
Animo æstuante rursum reditum ad vada tetulit:
Ibi maria vasta visens lacrymantibus oculis,
Patriam allocuta voce est ita mosta miseriter :
Patria o mea creatrix! patria o mea genetrix !
Ego quam miser relinquens, dominos ut herifugæ
Famuli solent, ad Ida tetuli nemora pedem;
Ut apud nivem et ferarum gelida stabula forem,
Et earum omnia adirem furibunda latibula:
Ubinam, aut quibus locis te positam, patria, rear?
Cupit ipsa pupula ad te sibi dirigere aciem,
Rabie ferâ carens dum breve tempus animus est.
Egone a meâ remota hæc ferar in nemora domo?
Patriâ, bonis, amicis, genitoribus abero?
Abero foro, palæstrâ, stadio, et gymnasiis?
Miser, ah miser, querendum est etiam atque etiam,
Quod enim genus figuræ est, ego non quod habuerim?
Ego puber, ego adolescens, ego ephebus, ego puer,
Ego gymnasî fui flos; ego eram decus olei.
Mihi januæ frequentes, mihi limina tepida,
Mihi floridis corollis redimita domus erat,
Linquendum ubi esset orto mihi sole cubiculum.
Egone Deûm ministra, et Cybeles famula ferar?
Ego Mænas, ego mei pars, ego vir sterilis ero?
Ego viridis algida Idæ nive amicta loca colam? 70
Ego vitam agam sub altis Phrygiæ columinibus,
Ubi cerva silvicultrix, ubi aper nemorivagus?
Jam jam dolet, quod egi, jam jamque pœnitet.
Roseis ut huic labellis palans sonitus abît,
Geminas Deorum ad aures nova nuntia referens,
Ibi juncta juga resolvens Cybele leonibus,
Lævumque pecoris hostem stimulans, ita loquitur:
Agedum, inquit, age ferox, i: face ut hinc furoribus,
Face ut hinc furoris ictu reditum in nemora ferat,
Mea libere nimis qui fugere imperia cupit.
Age, cæde terga caudâ: tua verbera patere:
Face cuncta mugienti fremitu loca retonent:
Rutilam ferox torosâ cervice quate jubam.
Ait hæc minax Cybelle, religatque juga manu.
Ferus ipse sese adhortans rapidum incitat animum:
Vadit, fremit, refringit virgulta pede vago.
At ubi ultima albicantis loca litoris adiit,
Tenerumque vidit Atyn prope marmora pelagi,
Facit impetum. Ille demens fugit in nemora fera.
Ibi semper omne vitæ spatium famula fuit.
Dea, magna Dea, Cybelle, Didymi Dea domina,
Procul a meâ tuus sit furor omnis, hera, domo:
Alios age incitatos, alios age rabidos.
Epithalamium Pelei et Thetidos.
Peliaco quondam prognatæ vertice pinus Dicuntur liquidas Neptuni nâsse per undas Phasidos ad fluctus, et fines Eetæos ; Cum lecti juvenes, Argivæ robora pubis, Auratam optantes Colchis avertere pellem, Ausi sunt vada salsa citâ decurrere puppi, Cœrula verrentes abiegnis æquora palmis ; Diva quibus, retinens in summis urbibus arces, Ipsa levi fecit volitantem flamine currum, Pinea conjungens inflexæ texta carinæ. Illa rudem cursu prima imbuit Amphitriten; Quæ simul ac rostro ventosum proscidit æquor, Tortaque remigio spumis incanduit unda; Emersêre feri candenti e gurgite vultus, Æquoreæ monstrum Nereïdes admirantes; Illâque, haudque aliâ, viderunt luce marinas Mortales oculi nudato corpore nymphas, Nutricum tenus exstantes e gurgite cano. Tum Thetidis Peleus incensus fertur amore: Tum Thetis humanos non despexit hymenæos: Tum Thetidi pater ipse jugandum Pelea sensit. O nimis optato sæclorum tempore nati Heroës, salvete, Deûm genus! o bona mater! Vos ego sæpe meo vos carmine compellabo. Teque adeo eximie tædis felicibus aucte, Thessaliæ columen, Peleu, quoi Jupiter ipse, Ipse suos Divûm genitor concessit amores. Tene Thetis tenuit pulcherrima Neptunine? Tene suam Tethys concessit ducere neptem, Oceanusque, mari totum qui amplectitur orbem? 30 Quæ simul optatæ finito tempore luces Advenêre, domum conventu tota frequentat
|