P. VERGILII MARONIS

BUCOLICA ET GEORGICA

EDIDIT

GABRIEL FINÁLY

BUDAPESTINI

MCM

SUMPTUS FECIT R. LAMPEL (PH. WODIANER ET FILII)

BIBLIOPOLAE AULAE IMP. ET REG.

1014-1899. Budapest. Nyomatott Wodianer F. és Fiainál.

Praefatio.

Cum Vergilii Aeneis in hac Bibliotheca Scriptorum curis VCI Geyza Némethy anno iam MDCCCLXXXIX edita esset, easdem recensendi rationes in hac Eclogarum et Georgicon editione mihi observandas esse fortasse recte statui.

Auctoritatem codicum veterum [M-Medicei, P--Palatini, R=Romani, F-schedarum Vaticanarum, G=Sangallensium, V=Veronensium] imprimis secutus sum, locos vero, ubi inter se differebant, ita restituere studui, ut scholarum discipulis minimam intellegendi difficultatem praebeant. Ita etiam in orthographia scriptura codicum omissa secutus sum orthographiam Lexici Latino-Hungarici: Finály Henrik, A latin nyelv szótára. Budapest. 1884.

Discrepantes a veteribus codicibus scripturas huic editioni insertas ex auctoritate scriptorum antiquorum nec non ex deterioribus codicibus recepi, coniecturas etiam virorum doctorum ad emendandas corruptelas recipere debui. Loci sequntur:

I. Ex testimoniis antiquorum: Ecl. X. 12: Aonie Servius Aoniae libri; G. I. 203: in praeceps prono Gellius, Nonius, M- prono in praeceps R, praeceps prono P; G. I. 226: aristis Nonius, AMR-avenis Probus, P et deteriores; G. I. 360: curvis Servius, Donatus, M (corr.) a curvis R; G. I. 513: addunt in spatia Servii praeter Vat. exemplaria addunt spatia R, addunt spatio corr. addunt in spatia M; G. II. 341: terrea Servius, Philargyrius, Lactantius ferrea corr. terrea M, ferrea PR; G. II. 469: et Asper, Acro, M-at P, ad R; G. III. 230: pernox schol. Iuven., Philargyrius (,,sed melius pernix")-pernix libri, Nonius, Servius; G. III. 329: iubeto Nonius, MR-iubebo corr iubeto F; G. III. 402: exportans schol. Bern.-exportant libri; G. III. 548: nec mutari iam Macrobius - nec iam mutari R, iam nec mutari MP;

II. Ex deterioribus codicibus: Ecl. IV. 33: telluri infindere sulcos Gudianus, Bernenses 165. 184.-tellurem infindere sulco R; G. I. 50: at Gudianus-ac boni libri; G. II. 187: liquuntur Gudianus, Bernenses 165. 184.-linquuntur PM (corr.); G. II. 265: at Gudianus, Bernensis 184.—ac M, ad R; G. II. 379: admorso Gudianus, Bernenses 184. 165 m. 2., Servius-ad morsum P, amorsu R; G. IV. 230: ora Bernenses 165. 184 (corr. in ore)—ore boni libri; G. IV. 505: qua Gudianus, Bernenses 165. 184.-quae boni libri;

III. Ex virorum doctorum coniecturis: Ecl. II. 12: me cum Bentleius-mecum vulgo; Ecl. III. 110: haud metuet, dulces aut Wagnerus-aut metuet dulces, aut libri; Ecl. VI. 37. 38: solem altius, Wagnerus-solem, altius vulgo; Ecl. VIII. 49: at Ribbeckius-an libri; Ecl. VIII. 105. 106: aspice... ipse Amaryllidi tribuenda esse docuit Vahlenus, cui rei Ribbeckius testes Servium, et Scholia Bernensia profert. Cartault (Étude sur les Bucoliques, p. 321.) tres versus (105.-107.) Amaryllidi tribuere vult; G. II. 22: aliae, quas ipse vias Scaliger-aliae, quos (corr. in quas) ipse via M, alii, quos ipse via deteriores; G. II. 302: olea Wagnerus-oleas M, oleae PR; G. III. 481. et 557: tabe Ribbeckius-tabo libri. Versus Eclogarum quatuor (II. 32., 33., 39., VIII. 50), Georgicon tres (II. 129, II. 433., IV. 338), qui interpolati esse viris doctis non sine causa videntur, in marginem reieci, unum vero (G. I. 135.) exemplum Ribbeckii secutus uncis inclusi. Asteriscum, quo Ribbeckius versus secundis ut videtur poëtae curis additos denotavit, quatuor Georgicon locis admisi: II. 373.-375., IV. 203.-205., IV. 236.-238., IV. 248.-250. Ex his vero versibus IV. 236.-238. post v. 230., 248.-250. post v. 235. Ribbeckio auctore transposui.

Scripsi Budapestini Kal. Iuliis MDCCCIC.

Gabriel Finály.

·M. Tityre, tu patulae recubans sub tegmine fagi
silvestrem tenui musam meditaris avena :
nos patriae fines et dulcia linquimus arva.
nos patriam fugimus: tu, Tityre, lentus in umbra
formosam resonare doces Amaryllida silvas.
T. O Meliboee, deus nobis haec otia fecit.
namque erit ille mihi semper deus, illius aram
saepe tener nostris ab ovilibus imbuet agnus.
ille meas errare boves, ut cernis, et ipsum
ludere quae vellem calamo permisit agresti.
M. Non equidem invideo, miror magis: undique totis
usque adeo turbatur agris. en ipse capellas
protinus aeger ago: hanc etiam vix, Tityre, duco.
hic inter densas corylas modo namque gemellos
spem gregis, ah! silice in nuda connixa reliquit.
saepe malum hoc nobis, si mens non laeva fuisset,
de caelo tactas memini praedicere quercus.
sed tamen iste deus qui sit, da, Tityre, nobis.

Vergilii Bucolica et Georgica.