Billeder på siden
PDF
ePub

the word Christ is omitted.

I take as holesome counseile, that the Pope leeve his worldly lordschip to worldly lords, as Christ gaf him; and move speedily all his clerks to do so: for thus did Christ, and taught thus his disciplis, till the fende had blynded this world: and if I erre in this sentence, I will mekely be amendid, hif by the deth, hif it be skilful, for that I hope were gode to me: and if I might traveil in my own persoun, I wold with Gode's I suppose wille go to the Pope. Bot* has nedid me to the contrary, and taught me more obeishe to God than to mon. And I suppose of our Pope, that he will not be Antichrist, and reverse Christ, in this wirking to the contrary of Christ's wille. For if he summons ageyns resoun by him, or any of his, and pursue this unskilful summoning, he is an open Antichrist and merciful entent excusid not Petir that ne Christ clepid him Sathanas. So blynd entent and wicked conseil excuses not the Pope here: bot if he aske of trew prestis, that they travel more than they may, 'tis not excused by resoun of God, that ne he is Antichrist. For our Bileve teches us, that our blessed God suffris us not to be temtyd more than we may; how schuld a mon aske such service? And therefore pray we to God for our Pope Urban the Sex, that his old holy entent be not quenchid by his enemys. Christ, that may not lye, seis that the enemyes of a mon be especially his homely meinth: and this is sothe of men and fendis.

Inter MSS.

:

And

In a MS. called "Wickleff's Ecclesiæ Regimen," &c., Dr. James, there are, amongst other singularities, these errors.

fol. 1.

Id. fol. 58.

Priest, deacon, or curate, schuld not be lords by lordlyche manner. To this understanding that preste and clerk schulden not fyght by material process, neither pleete, nor strive by worldely manner against temporal lords, taking from them secular lordships. Nevertheless clerks may have temporal goods by title of almes, only inasmuche as they be nedeful or profitable for the performing their ghostley office.—Prelates, neither prestes ne deacons, schulde not have secular office, such as chancellor, treasurer, privy-seal, &c.

If temporal lords do wrongs and extortions to the people, they been traitors to God and his people, and tyrants of Antichrist.

XLVIII.

Courtney, Archbishop of Canterbury's Protestation in the Parliament-house, for the saving the Privilege of himself and his Suffragans.

Antiquit.

p. 267.

Regist.

fol. 174.

11 Rich. 2.

729.

In Dei nomine, Amen. Cum de jure et consuetudine regni A.D. 1387. Angliæ, ad archiepiscopum Cantuariensem, qui pro tempore Britan. fuerit, nec non cæteros suos suffraganeos, confratres, et coepiscopos, abbatesque et priores, aliosque prælatos quoscunque Courtnay, per baroniam de domino nostro rege tenentes, pertineat in Rot. Parl. parliamentis regis quibuscunque ut pares regni prædicti perso-1.9. naliter interesse, ibidemque de regni negotiis, et aliis ibidem tractari consuetis, cum cæteris dicti regni paribus, et aliis ibidem jus interessendi habentibus consulere, et tractare, ordinare, statuere, et diffinire, ac cætera facere, quæ parliamenti tempore ibidem imminent facienda, in quibus omnibus et singulis, nos Willielmus Cantuariensis archiepiscopus, totius Angliæ primas, et apostolicæ sedis legatus, pro nobis, nostrisque suffraganeis, coepiscopis, et confratribus, nec non abbatibus, prioribus, ac prælatis omnibus supradictis protestamur, et eorum quilibet protestatur, qui per se, vel per procuratorem hic fuerit modo presens, publice, et expresse, quod intendimus, et intendit, volumus ac vult quilibet eorum in hoc presenti parliamento, et aliis, ut pares regni prædicti more solito interesse, consulere, tractare, ordinare, statuere, et diffinire, ac cætera exercere cum cæteris jus interessendi habentibus in eisdem, statu et ordine nostris et eorum cujuslibet in omnibus semper salvis. Verum quia in presenti parliamento agitur de nonnullis materiis, in quibus non licet nobis aut alicui eorum juxta sacrorum canonum instituta, quomodolibet personaliter interesse, ea propter pro nobis et eorum quolibet protestamur, et eorum quilibet hic presens etiam protestatur, quod non intendimus, nec volumus, sicuti de jure non possumus, nec debemus, intendit, nec vult aliquis eorundem, in presenti parliamento, dum de hujusmodi materiis agitur vel agetur, quomodolibet interesse: sed nos et eorum quemlibet, in ea parte penitus absentare, jure paritatis et cujuslibet eorundem interessendi in dicto parliamento, quoad omnia et singula inibi exercenda, nostris et eorum cujuslibet statui, et ordini congruentia, in omnibus semper salvo. Ad hæc insuper protestamur, et eorum quilibet protestatur, quod propter hujusmodi absentiam

VOL. IX.

E

A.D. 1390. Dugdale's Hist. of St. Paul's Cathedral, p..46.

non intendimus, nec volumus, nec eorum aliquis intendit, vel vult, quod processus habiti et habendi in presenti parliamento super materiis antedictis, in quibus non possumus, nec debemus, ut præmittitur interesse, quantum ad nos et eorum quemlibet attinet, futuris temporibus quomodolibet impugnentur, infirmentur, seu etiam infringentur.

Second Numb. XLVIII.

Sir George Braybroke and his Lady Elizabeth's Indulgence, granted by Pope Boniface IX.

Bonifacius Episcopus Servus servorum Dei dilecto filio nobili viro Gerardo Braybroke juniori, militi; et dilectæ in Christo filiæ, nobili mulieri Elizabethæ ejus uxori Lincolniensis diocœesis, salutem, et Apostolicam benedictionem. Provenit ex vestræ devotionis affectu, quo nos et Romanam Ecclesiam reveremini, ut petitiones vestras, illas præsertim quæ animarum vestrarum salutem respiciunt, ad exauditionis gratiam admittamus. Hinc est, quod nos vestris supplicationibus inclinati, ut confessor, quem quilibet vestrum duxerit eligendum, omnium peccatorum vestrorum, de quibus corde contriti et ore confessi fueritis, semel tantum in mortis articulo, plenam remissionem vobis in sinceritate fidei Apostolicæ sanctæ Romanæ Ecclesiæ, ac obedientia, et devotione nostra, vel successorum nostrorum Romanorum pontificum canonice intrantium, persistentibus, authoritate apostolica, concedere valeat devotioni vestræ, tenore præsentium, indulgemus: sic tamen, quod idem confessor, de iis de quibus fuerit alteri satisfactio impendenda, eam vobis per vos, si supervixeritis, vel per hæredes vestros si tunc forte transieritis, faciendam injungat; quam vos vel illi facere teneamini, ut præferatur: et ne vos (quod absit) propter hujusmodi gratiam reddamini procliviores ad illicita inposterum committenda, nolumus, quod si ex confidentia remissionis hujusmodi aliqua forte committeritis, quod illa prædicta remissio vobis ullatenus suffragetur. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostræ concessionis et voluntatis infringere, vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attentare præsumpserit, indignationem omnipotentis Dei, et beatorum Petri et Pauli Apostolorum ejus, se noverit incursurum. Data Romæ, apud S. Petrum, Nonas Julii, pontificatus nostri anno secundo, et anno Domini MCCCXC.

A

XLIX.

Pope Martin V's Expostulatory Letter upon the occasion of the
Statutes of Præmunire.

Ch. Hist.

Biblioth.

730.

Martinus Episcopus Servus servorum Dei, dilecto filio nobili Fuller's viro Johanni, duci Bedford, salutem, et Apostolicam benedic- book 4. tionem. Quamvis dudum in regno Angliæ, jurisdictio Romanæ p. 148. ex Ecclesiæ, et libertas ecclesiastica fuerit oppressa, vigore illius Cotton. "execrabilis statuti," quod omni divinæ, et humanæ rationi contrarium est: tamen adhuc non fuit ad tantam violentiam prolapsum, ut in sedis Apostolicæ nuncios et legatos manus temere mitterentur; sicut novissime factum est in persona dilecti filii Johannis de Oisis palatii Apostolici causarum auditoris, et in præfato regno nuntii, et collectoris nostri, quem audivimus ex hac sola causa, quod literas Apostolicas nostro nomine presentabat, fuisse per aliquos de ipso regno carceribus mancipatum. Quæ injuria nobis, et Apostolicæ sedi illata, animum nostrum affecit admiratione, turbatione, et molestia singulari: miramur enim, stupescimus, et dolemus, quod tam foedum et turpe facinus in illo regno commissum sit, contra sedem B. Petri, et nuncios ejus, presertim cum literæ illæ nostræ, nihil aliud quam salutem animarum, honorem regni, et per omnia paternas et sanctas admonitiones continerent.

Fuit enim semper etiam apud gentiles, qui nullam tenebant veræ fidei rationem, inviolabile nomen nuncii: atque legati etiamsi ab hostibus mitterentur semper salvi, et hodie apud Saracenos, et Turcas, a quibusdam tute destinantur legationes et literæ ; etiamsi illis ad quos deferuntur molestæ sint et injuriosæ. At nuncius noster, vir humanus et moderatus, et continua conversatione notissimus in regno Angliæ, quod devotione fidei, et cultu divino, se jactat omnes alias Christianas regiones superare, turpiter captus est, nihil impium, nec hostile deferens, sed literas salutares et justas. Sed revereantur aliquando illi qui sic contumaciter et superbe Ecclesiam Dei contemnent, et sedis Apostolicæ authoritatem, ne super ipsos eveniat justa punitio ex Christi judicio, qui eam instituit, et fundavit. Caveant ne tot cumulatis offensis Deum irritent ad ultionem, et tarditatem supplicii gravitate compensent. Non videbatur eis satis offendisse Deum statuta condendo contra vicarium ejus, contra Ecclesiam et Ecclesiæ Caput, nisi pertinaciter perseverantes in malo proposito, in nuncium Apostoli

Wood, Hist. et Antiquit. Univers.

p. 203.

cum violentas manus injicerent? Quod non dubitamus tuæ excellentiæ, quæ Ecclesiæ et regni honorem diligit, displicere, et certi sumus quod si fuisses in Anglia, pro tua naturali prudentia, et pro fide, et devotione, quam geres erga nos, et Ecclesiam Dei, illos incurrere in hunc furorem nullatenus permisisses. Verum cum non solum ipsis qui hoc fecerunt, sed toti regno magna accederit ignominia, et dietim si perseverabit in errore, accessura sit major; generositatem tuam, in qua valde confidemus, exhortamur, et affectuose rogamus, ut circa hæc provideas, prout sapientiæ tuæ videbitur, honori nostro, et Ecclesiæ, ac saluti regni convenire. Datum Romæ apud sanctos Apostolos, vi. Cal. Junii, pontificatus nostri anno duodecimo.

L.

A Counterfeit Letter in Honour of Wickliff's Memory, pretended to be written by the University of Oxford.

Universis S. Matris Ecclesiæ filiis ad quos presentes literæ pervenerint, Cancellarius Universitatis Oxon. cœtusque magisOxon. lib. 1. trorum unanimus salutem in Domino sempiternam. Quia A.D. 1406. strenuorum facta, proborum laudes et merita, perpetuo non conducet silentio prætermitti, sed ut ipsa ratione continua in sui testimonium, et alienum exemplum, fama veriloqua prædicet in remotis: quia etiam sagax humanæ naturæ discretio (hominum crudelitate pensata) contra blasphemantes insultus alternos hunc modum referendi, et hunc clypeum defensionis instituit, ut cum vocale testimonium ubique adesse non potest, suppleat calamus per scripturam. Hinc est quod specialis benevolentiæ animum, ac teneritatis curam, super universitatis nostræ quondam filio Johanne Wickliff S. theologiæ professore secundum morum suorum exigentiam possidentes, corde, voce, et scriptura suas conditiones in vita laudabiles fuisse attestamur, cujus morum honestatem, sententiarum profunditatem, et redolentis famæ suavitatem, ad communem fidelium notitiam eo frequentius cupimus pervenire, quo suæ conversationis maturitas ac librorum assiduitas, ad Dei laudem, proximorum salutem, Ecclesiæ profectum, evidentius tendere dinoscatur. Vobis igitur patefacimus per presentes, quod ejus conversatio ab annis teneris in tempus sui obitus continuata, hic præclara extitit et honesta: ut num

« ForrigeFortsæt »