AN ECCLESIASTICAL HISTORY OF GREAT BRITAIN. A COLLECTION OF RECORDS. Theodorus, Archbishop of Canterbury's Letter to Ethelred, King inter 15 GLORIOSISSIMO et excellentissimo Elthelredo regi Merciorum 705. Theodorus, gratia Dei Archiepiscopus, in Domino perennem Eddius in salutem. Cognoscat itaque, fili mi dilectissime, tua miranda frid. c. 42. sanctitas pacem me in Christo habere cum venerando episcopo Scriptor. Wilfrido, et idcirco te, carissime, paterna dilectione ammoneo, A. D. 687. et in Christi charitate tibi præcipio, ut ejus sanctæ devotioni, quantum vires adjuvant, præstante Deo patrocinium, sicut semper fecisti, quam diu vivas, impendas: quia longo tempore propriis orbatus substantiis in paganos in Domino multum laboravit. Et idcirco, Ego Theodorus, humilis episcopus, decrepita ætate hoc tuæ beatitudini suggero: quia Apostolica hoc velut sanctis commendat auctoritas, ut ille supra nominatus sanctissimus in patientia sua, sicut dicit Scriptura, possideat animam suam, et injuriarum sibi unjuste inrogatarum (immemor) humilis, et mitis Caput suum Dominum salvatorem sequens, et medicinam expetens: et si inveni gratiam in conspectu tuo, licet tibi pro longinquitate itineris durum esse videatur, oculi mei faciem tuam jucundam videant, et benedicat tibi anima mea, antequam morior. Age ergo, fili mi, fili mi, taliter de illo supra fato viro sanctissimo, sicut te deprecatus sum. Quod si patri tuo non longe de hoc seculo reces VOL. IX. B suro obedieris, multum tibi proficiet ad salutem. Vale in pace, vive in Christo, dege in Domino, Dominus sit tecum. Annales Monas. Burton. p. 304. A.D. 1254. 706, II. De Libertate Capellarum Domini Regis. Henricus Dei gratia Rex Angliæ, &c. universis Christi fidelibus ad quos præsens scriptum pervenerit, salutem. Noverit universitas vestra, quod nuncii nostri, quos nuper pro negotiis nostris et regni nostri ad Generale Concilium apud Lugdunum celebratum destinavimus, inter plura privilegia nobis et regno nostro a Domino Papa Innocentio concessa, unum nobis de immunitatibus, exemtionibus, et libertatibus capellarum nostrarum detulerunt, in hæc verba. Innocentius Episcopus Servus, &c. carissimo in Christo filio Henrico Regi Anglorum illustri salutem, et Apostolicam benedictionem. Tanto libentius celsitudinis tuæ precibus benignum impartimur assensum, quanto inter reges et principes Christianos te specialius in Domino reputamus dilectum et devotum. Tuis itaque supplicationibus inclinati, districtius inhibemus, ne aliquis ordinarius, aut etiam delegatus, vel etiam subdelegatus in capellas regias, et oratoria earundem, Ecclesiæ Romanæ immediate subjecta, seu canonicos vel servientes eorundem, contra tenorem privilegiorum, aut indulgentiarum Apostolicæ sedis, excommunicationis, vel interdicti sententiam promulgare, seu aliquod ipsis onus imponere, quod aliis exemtis ecclesiis non consuevit imponi absque mandato sedis Apostolicæ speciali, quod expressam faciat de inhibitione hujusmodi mentionem. Nulli ergo, omnino hominum liceat hanc paginam nostræ inhibitionis infringere, vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemtare præsumserit, indignationem omnipotentis Dei, et beatorum Apostolorum Petri et Pauli se noveriti ncursurum. Data Lugduni XII. Kal. Augusti, Pontificatus nostri anno. Volentes igitur privilegium illud in perpetua firmitate manere, vobis universis et singulis mandamus, quatenus illud inviolabiliter observetis, et observari facietis ; et ne aliquis contra prædictum privilegium aliquid audeat attemtare, sedem Apostolicam appellamus. Teste meipso apud Westmonasterium, xx. die Martii, anno regni nostri xxx. III. King Ethelwolf's Grant of the Tithes of the Kingdom to the Church. A. D. 854. Ego Ethelwulfus, gratia Dei Occidentalium Saxonum Rex, Monasticon Anglic. in sancta ac celeberrima paschali solemnitate, pro meæ remedio vol. 1. animæ, et regni prosperitate, et populi ab omnipotente Deo P. 100. mihi collati, consilium salubre cum episcopis, comitibus, et cunctis optimatibus meis perfeci, ut decimam partem terrarum per regnum nostrum, non solum sanctis ecclesiis darem, verum etiam ministris nostris in eadem constitutis, in perpetuam libertatem habere concessimus: ita ut talis donatio fixa incommutabilisque permaneat, ab omni regali servitio, et omnium secularium servitute absoluta. Placuit autem Elkstano episcopo Scireburnensis ecclesiæ, Swithuno Wentanæ ecclesiæ episcopo et ducibus communiter. Hoc autem fecimus in honore Domini nostri Jesu Christi, et beatæ semper Virginis Mariæ, et omnium sanctorum, et paschalis festi reverentia, ut Deus omnipotens nobis et nostris posteris propitiari dignetur. Scripta autem est hæc cartula ab incarnatione Domini nostri Jesu Christi DCCCLIV indictione 11. die paschali in palatio nostro quod dicitur Wiltun. Qui autem augere voluerit nostram donationem, augeat omnipotens Deus dies ejus prosperos. Si quis vero minuere vel mutare presumpserit, noscat se ante tribunal Christi redditurum rationem, nisi prius satisfactione emendaverit. + Ego Ethelwulfus Rex consensi et subscripsi. + Ego Ælfred Filius Regis consensimus. IV. Ealdulph, Archbishop of York's Profession of Canonical Obedience to Ethelard, Archbishop of Canterbury. Angl. Sacra, Domino meo vere amantissimo Ethelardo archiepiscopo, pars 1. p. 78. Ealdulphus Eboracensis humilis Episcopus, tuusque amicus, Cotton. e Biblioth. sub fin. perennem in Domino salutem. Solet namque sancta Ecclesia Cent. viii. juxta normulam paternæ traditionis, gloriosissimis Verbi prædicatoribus, scil. episcopis, ex hac luce migrantibus, alios iterum, Deo auspice, in regimen Christianæ plebis præsules promovere. • Interim, Quatenus per eos interius * fides sancta augeatur; et Verbum Dei non deficiat, sed magis crescat, et currat, et multiplicetur in laudem et gloriam Domini nostri Jesu Christi, secundum illud Psalmista, " Pro patribus tuis nati sunt tibi filii." Cujus (viz.) episcopi, quisquis ille est, fides primum discutienda est, si de Domino bene ipse sentiat, quod aliis prædicare conatur: ac sic paulatim quæritur, si docibilis, si moribus temperatus, si sobrius, si vita castus, si humilis, si affabilis, si misericors, si literatus, si in lege Domini instructus, si in Scripturarum sensibus cautus, si in dogmatibus ecclesiasticis exercitatus. Ad hæc tibi, amantissime pater, me idoneum, ut fertur, non esse respondeo; tamen quantum in me puræ fidei cognitionis est, tibi otius expedire curabo. Credo Deum Patrem, et Filium, et Spiritum Sanctum, atque in Trinitate Deum plenum confirmans, et totas tres personas unum Deum. Incarnationem quoque divinam non in Patre factam, neque in Spiritu Sancto, sed in Filio tantum, ut qui erat in divinitate Dei Patris Filius, ipse fieret in homine hominis matris Filius: Deus verus ex Patre, homo verus ex matre: qui est unus Deus, Creator omnium quæ sunt cum Patre et Spiritu Sancto; qui passus est vera carnis passione, et resurrexit vera carnis resurrectione, et animæ resumptione, in qua veniet judicare vivos et mortuos judicio perenni. Hoc absque ambiguitate credo, hoc laudo, hoc confiteor, et per populos predicare desidero. In hujus etiam summa professionis a R. R. Ethelardo pontifice eruditus, pontificatus licet indignus promerui dignitatem. Cujus etiam, quanto tempore aura vescar ætherea, jussionibus non reluctor; sed semper obedientiæ meæ humilis colla submittere curabo tibi, Ethelarde archiepiscope, tuisque successoribus in perpetuum. Et si diversi quondam diversa sectarentur; meæ saltem obtemperantiæ servatur diligentia; unde honoris experientiam percepturus sum, ac gloriosissimi quique gentis nostræ præsules perceperunt. Nec ab re est, si ad episcopalem B. Augustini sedem, cui prius præsidet Ethelardus archiepiscopus, non ego tantum sed et omnes mecum præsules prospiciant ad Doroberniam civitatem, unde nobis omnibus ecclesiastica dignitatis ordo, B. Gregorio dirigente, ministratur. Sed te 707. precor, amantissime pater; ut quem solita pietate rudimentis fidei imbuisti, tua paterna benedictione non deseras: ut quos effectuosa junxit familiaritas, beata remuneratio non separat sempiternos. Hanc præscriptam paginam ego Eadulphus episcopus mea propria manu cum vexillo sanctæ crucis Christi confirmabo, et subscribo. Opto bene valeas, pater beatissime, semper plurimis annis incolumitatem vestram gratulabundus audire merear. The Second Numb. IV. Epistola Albini sive Alcuini Canonici Ecclesiæ Eboracensis et Cotton. Excellentissimo filio Adelredo regi, et amicis dulcissimis Ex Biblioth. Osbaldo patricio, et Osberto duci, et omnibus fraternæ dilec- Faustina. tionis amicis, Alcuinus Levita eternæ beatitudinis salutem. B. iv. Suavitas sancti amoris sæpius me cogit de antiqua ammonere amicitia de animarum vestrarum salute, et de fidei veritate, et de pacis concordia, quam habere debetis inter vos quia amicitia quæ deseri potest nunquam vera fuit. Amicus fidelis diu quæritur, vix invenitur, difficile servatur; vos quærens amicos servabo, amicos nec dimittam quos amare cœpi; et si lingua taceat vestra de me, literæ tamen meæ non taceant de vobis; sed semper ammoneo devotionis studio quorum semper desidero prosperitatis salutem. Cogitate quis vos multiplici liberavit tribulatione, quotiens præsentem ejus misericordia evasistis mortem; quotiens de manibus inimicorum erepti fuistis. Recordamini quis vobis omnes perdonavit honores quos habetis, prosperitates contulit, sanitates largitus est, omnibus vos vestris fecit inimicis sublimiores, hiis omnibus bonis nolite ingrati esse; quia horum gratia bonorum vitam merebimini sempiternam: sed quia hæc felicitas hujus seculi nobis æterna esse non poterit; studere diligentissime ut post hos honores terrenos, cœlestes habere mereamini. Omnia hujus sæculi delectamenta velut volatilis fugit umbra, et solummodo manet in remuneratione bonorum quod pro Dei amore egistis. Gradibus enim via de terra videtur esse ad cœlum, firmissima debet esse scala per quam ascenditur. Facilis est casus ad inferna sed hæc facilitas magnam habet difficultatem, sempiternum siquidem ignem, qui uret inextinguibi |