Billeder på siden
PDF
ePub

70 Ante focum, si frigus erit, si messis, in umbra,
Vina novum fundam calathis Ariusia nectar:
Cantabunt mihi Damotas, et Lyctius Egon:
Saltantes Satyros imitabitur Alphesibous.

Hæc tibi semper erunt, et quum sollemnia vota
75 Reddemus Nymphis, et quum lustrabimus agros.
Dum juga montis aper, fluvios dum piscis amabit,
Dumque thymo pascentur apes, dum rore cicada,
Semper honos, nomenque tuum, laudesque manebunt.
Ut Baccho Cererique, tibi sic vota quotannis
80 Agricolæ facient: damnabis tu quoque votis.
Mo. Quæ tibi, quæ tali reddam pro carmine dona?
Nam neque me tantum venientis sibilus Austri,
Nec percussa juvant fluctu tam litora, nec quæ
Saxosas inter decurrunt flumina valles.

85 ME. Hac te nos fragili donabimus ante cicuta.
Hæc nos, Formosum Corydon ardebat Alexin:
Hæc eadem docuit, Cujum pecus? an Melibai?
Mo. At tu sume pedum, quod, me quum sæpe rogaret,
Non tulit Antigenes, (et erat tum dignus amari)
90 Formosum paribus nodis atque ære, Menalca.

[blocks in formation]

5

'EAλnviny. Strabo.

77. Rore cicada] Theocr.-Пexag diτίζεται, ὥσπερ ὁ τέττιξ.

80. Damnabis] V. ad Æn. v. 237.

SILENUS. ECL. VI.

FAUNORUM SATYRORUM ET SILVANORUM
DELECTATIO.

PRIMA Syracosio dignata est ludere versu

Nostra, nec erubuit silvas habitare, Thalia.
Quum canerem reges et prælia, Cynthius aurem
Vellit, et admonuit: "Pastorem, Tityre, pingues
"Pascere oportet oves, deductum dicere carmen."
Nunc ego (namque super tibi erunt, qui dicere laudes,
Vare, tuas cupiant, et tristia condere bella)
Agrestem tenui meditabor arundine Musam.

Non injussa cano. si quis tamen hæc quoque, si quis 10 Captus amore leget; te nostræ, Vare, myricæ,

1. Syracosio] Theocritus Syracusis fuit natus.

5. Deductum] Metaph. a lana, quæ deducitur in tenuitatem. Serv. Sic Horatius,-Tenui deducta poëmata filo.

7. De Varo non satis constat; quum Varus tot gentium, Quintiliæ, Pompeia, Atiæ, Liciniæ, cognomen commune fuerit. V. autem ad Ecl. ix. 26.

Te nemus omne canet: nec Phoebo gratior ulla est,
Quam sibi quæ Vari præscripsit pagina nomen.

Pergite, Pierides. Chromis et Mnasylos in antro
Silenum pueri somno videre jacentem,

15 Inflatum hesterno venas, ut semper, laccho:
Serta procul tantum capiti delapsa jacebant:
Et gravis attrita pendebat cantharus ansa.
Aggressi (nam sæpe senex spe carminis ambo
Luserat) injiciunt ipsis ex vincula sertis.
20 Addit se sociam, timidisque supervenit, Ægle:
Ægle, Naïadum pulcherrima: jamque videnti
Sanguineis frontem moris et tempora pingit.
Ille dolum ridens, "Quo vincula nectitis?" inquit.
"Solvite me, pueri : satis est potuisse videri.
25" Carmina, quæ vultis, cognoscite: carmina vobis ;
"Huic aliud mercedis erit." simul incipit ipse.
Tum vero in numerum Faunosque ferasque videres
Ludere, tum rigidas motare cacumina quercus.
Nec tantum Phoebo gaudet Parnassia rupes,
30 Nec tantum Rhodope mirantur et Ismarus Orphea.
Namque canebat, uti magnum per inane coacta
Semina terrarumque, animæque, marisque fuissent,
Et liquidi simul ignis: ut his exordia primis
Omnia, et ipse tener mundi concreverit orbis :
35 Tum durare solum, et discludere Nerea Ponto
Cœperit, et rerum paullatim sumere formas.
Jamque novum terræ stupeant lucescere solem,
Altius atque cadant submotis nubibus imbres;
Incipiant silvæ quum primum surgere, quumque
40 Rara per ignotos errent animalia montes.
Hinc lapides Pyrrhæ jactos, Saturnia regna,
Caucasiasque refert volucres, furtumque Promethei.
His adjungit, Hylan nautæ quo fonte relictum
Clamassent: ut litus, Hyla, Hyla, omne sonaret.
45 Et fortunatam, si numquam armenta fuissent,
Pasiphaen nivei solatur amore juvenci.

Ah, virgo infelix, quæ te dementia cepit!
Protides implerunt falsis mugitibus agros:
At non tam turpes pecudum tamen ulla secuta est
50 Concubitus, quamvis collo timuisset aratrum,

31. Namque canebat uti] Apollon. 1. *Ηειδεν δ ̓ ὡς γαῖα, καὶ οὐρανὸς, ἠδὲ θάλασσα, Τὸ πρὶν ἐπ ̓ ἀλλήλοισι μιῇ συναρηρότα μορφῇ, Νοίκιος ἐξ ὀλοοῖο διέκριθεν ἀμφὶς ἕκαστα. Ηδ, ὡς ἔμπεδον αἰὲν ἐν αἰθέρι τέκμας ἔχουσιν *Αστρα, σεληναίη τε, καὶ ἠελίοιο κέλευθοι. Cf. et Lucret. v. 417. et seqq.

32. Terrarumque animæque] Ennius:

Aqua, terra, anima, sol.

43. Prope Cianum Bithyniæ sinum Hylas, ex Argo navi aquatum exeuns, periit. Theocr. γ ́. Τρὶς μὲν Ὕλαν ἄϋσεν, ὅσον βαθὺς ἤρυγε λαιμὸς, Τρὶς δ ̓ ἄρ ̓ ὁ παῖς ὑπάκουσεν· ἀραιὰ δ ̓ ἵκετο φωνὰ Ἐξ ὕδατος· παρεὼν δὲ μάλα σχεδὸν, εἴδετο πόῤῥω. Cf. et Strab. pag. 564.

Et sæpe

in levi quæsisset cornua fronte.

Ah, virgo infelix, tu nunc in montibus erras:
Ille, latus niveum molli fultus hyacintho,

Ilice sub nigra pallentes ruminat herbas:

55 Aut aliquam in magno sequitur grege. "claudite Nymphæ, "Dictææ Nymphæ, nemorum jam claudite saltus: "Si qua forte ferant oculis sese obvia nostris "Errabunda bovis vestigia. forsitan illum

"Aut herba captum viridi, aut armenta secutum, 60" Perducant aliquæ stabula ad Gortynia vaccæ.” Tum canit Hesperidum miratam mala puellam. Tum Phaethontiadas musco circumdat amaræ Corticis, atque solo proceras erigit alnos. Tum canit, errantem Permessi ad flumina Gallum 65 Aonas in montes ut duxerit una sororum : Utque viro Phœbi chorus assurrexerit omnis: Ut Linus hæc illi divino carmine pastor, Floribus atque apio crines ornatus amaro, Dixerit: "Hos tibi dant calamos (en accipe) Musæ, 70 "Ascræo quos ante seni: quibus ille solebat "Cantando rigidas deducere montibus ornos. "His tibi Grynei nemoris dicatur origo:

"Ne quis sit lucus, quo se plus jactet Apollo."
Quid loquar, ut Scyllam Nisi, (quam fama secuta est,
75 Candida succinctam latrantibus inguina monstris,
Dulichias vexasse rates, et gurgite in alto

(Ah!) timidos nautas canibus lacerasse marinis?)
Aut ut mutatos Terei narraverit artus?

Quas illi Philomela dapes, quæ dona pararit? 80 Quo cursu deserta petiverit, et quibus ante Infelix sua tecta supervolitaverit alis?

Omnia quæ, Phœbo quondam meditante, beatus
Audiit Eurotas, jussitque ediscere lauros,
Ille canit: pulsæ referunt ad sidera valles.
85 Cogere donec oves stabulis, numerumque referre
Jussit, et invito processit vesper Olympo.

64. C. Corn. Gallum poetam Augustus ad præfecturam Ægypti ex infima fortuna provexit. Sueton.-Videtur Gallus carmen quoddam Euphorionis Chalcidensis περὶ χρησμῶν Latinis versibus reddidisse, (cf. Fabric. Bibl. Gr. i. p. 389.) De Euphorione vid. ad Ecl. x. 50.

65. Aonas in montes] Heliconem: Aones enim prisci Bootiæ incolæ.-Permessus fl. ex Helicone profluit, ejusque sub radicibus erat Ascra, Hesiodi patria. -Linum quoque Thebanum fuisse di

citur, et Thamyræ, Herculis, atque Orphei præceptorem.

72. Grynei nemoris] Strab. xiii. гgúνιον, πολίχνιον Αἰόλικον, καὶ ἱερὸν ̓Απόλλωνος, καὶ μαντεῖον ἀρχαῖον, καὶ νεὼς πολυτελής λίθου λευκοῦ.

75. Lucret. v. 890. Aut rabidis canibus succinctas semimarinis Corporibus Scyllas.

82. Omnia qua] Intelligas de Hyacintho, puero Laconico, qui Apollini in deliciis fuit.

Te nemus omne canet: nec Phoebo gratior ulla est,
Quam sibi quæ Vari præscripsit pagina nomen.

Pergite, Pierides. Chromis et Mnasylos in antro
Silenum pueri somno videre jacentem,

15 Inflatum hesterno venas, ut semper, laccho:
Serta procul tantum capiti delapsa jacebant:
Et gravis attrita pendebat cantharus ansa.
Aggressi (nam sæpe senex spe carminis ambo
Luserat) injiciunt ipsis ex vincula sertis.
20 Addit se sociam, timidisque supervenit, Ægle:
Ægle, Naïadum pulcherrima: jamque videnti
Sanguineis frontem moris et tempora pingit.
Ille dolum ridens, "Quo vincula nectitis?" inquit.
"Solvite me, pueri: satis est potuisse videri.
25" Carmina, quæ vultis, cognoscite: carmina vobis ;
"Huic aliud mercedis erit." simul incipit ipse.
Tum vero in numerum Faunosque ferasque videres
Ludere, tum rigidas motare cacumina quercus.
Nec tantum Phoebo gaudet Parnassia rupes,
30 Nec tantum Rhodope mirantur et Ismarus Orphea.
Namque canebat, uti magnum per inane coacta
Semina terrarumque, animæque, marisque fuissent,
Et liquidi simul ignis: ut his exordia primis
Omnia, et ipse tener mundi concreverit orbis :
35 Tum durare solum, et discludere Nerea Ponto
Cœperit, et rerum paullatim sumere formas.
Jamque novum terræ stupeant lucescere solem,
Altius atque cadant submotis nubibus imbres;
Incipiant silvæ quum primum surgere, quumque
40 Rara per ignotos errent animalia montes.
Hinc lapides Pyrrhæ jactos, Saturnia regna,
Caucasiasque refert volucres, furtumque Promethei.
His adjungit, Hylan nautæ quo fonte relictum
Clamassent: ut litus, Hyla, Hyla, omne sonaret.
45 Et fortunatam, si numquam armenta fuissent,
Pasiphaen nivei solatur amore juvenci.

Ah, virgo infelix, quæ te dementia cepit!
Protides implerunt falsis mugitibus agros:
At non tam turpes pecudum tamen ulla secuta est
50 Concubitus, quamvis collo timuisset aratrum,

31. Namque canebat uti] Apollon. 1. "Ηειδεν δ ̓ ὡς γαῖα, καὶ οὐρανὸς, ἠδὲ θάλασσα, Τὸ πρὶν ἐπ' ἀλλήλοισι μιῇ συναρῃρότα μορφή, Νοίκεος ἐξ ὀλοοῖο διέκριθεν ἀμφὶς ἕκαστα. Ηδ, ὡς ἔμπεδον αἰὲν ἐν αἰθέρι τέκμας ἔχουσιν *Αστρα, σεληναίη τε, καὶ ἠελίοιο κέλευθοι. Cf. et Lucret. v. 417. et seqq.

32. Terrarumque animæque] Ennius:

Aqua, terra, anima, sol.

43. Prope Cianum Bithyniæ sinum Hylas, ex Argo navi aquatum exeuns, periit. Theocr. ιγ ́. Τρὶς μὲν Ὕλαν ἄϋσεν, ὅσον βαθὺς ἤρυγε λαιμὲς, Τρὶς δ ̓ ἄρ ̓ ὁ παῖς ὑπάκουσεν· ἀραιὰ δ ̓ ἵκετο φωνὰ Ἐξ ὕδατος· παρεὼν δὲ μάλα σχεδόν, εἴδετο πόῤῥω. Cf. et Strab. pag. 564.

[ocr errors][ocr errors][ocr errors]

Et sæpe in levi quæsisset cornua fronte.
Ah, virgo infelix, tu nunc in montibus erras :
Ille, latus niveum molli fultus hyacintho,

Ilice sub nigra pallentes ruminat herbas:

55 Aut aliquam in magno sequitur grege. " claudite Nymphæ, "Dictææ Nymphæ, nemorum jam claudite saltus: "Si qua forte ferant oculis sese obvia nostris "Errabunda bovis vestigia. forsitan illum

"Aut herba captum viridi, aut armenta secutum, 60" Perducant aliquæ stabula ad Gortynia vaccæ." Tum canit Hesperidum miratam mala puellam. Tum Phaethontiadas musco circumdat amaræ Corticis, atque solo proceras erigit alnos. Tum canit, errantem Permessi ad flumina Gallum 65 Aonas in montes ut duxerit una sororum: Utque viro Phoebi chorus assurrexerit omnis: Ut Linus hæc illi divino carmine pastor, Floribus atque apio crines ornatus amaro, Dixerit: "Hos tibi dant calamos (en accipe) Musæ, 70 "Ascræo quos ante seni: quibus ille solebat "Cantando rigidas deducere montibus ornos. "His tibi Grynei nemoris dicatur origo:

"Ne quis sit lucus, quo se plus jactet Apollo."
Quid loquar, ut Scyllam Nisi, (quam fama secuta est,
75 Candida succinctam latrantibus inguina monstris,
Dulichias vexasse rates, et gurgite in alto

(Ah!) timidos nautas canibus lacerasse marinis?)
Aut ut mutatos Terei narraverit artus?

Quas illi Philomela dapes, quæ dona pararit? 80 Quo cursu deserta petiverit, et quibus ante Infelix sua tecta supervolitaverit alis?

Omnia quæ, Phoebo quondam meditante, beatus
Audiit Eurotas, jussitque ediscere lauros,
Ille canit: pulsæ referunt ad sidera valles.

85 Cogere donec oves stabulis, numerumque referre
Jussit, et invito processit vesper Olympo.

64. C. Corn. Gallum poetam Augustus ad præfecturam Ægypti ex infima fortuna provexit. Sueton.-Videtur Gallus carmen quoddam Euphorionis Chalcidensis περὶ χρησμῶν Latinis versibus reddidisse, (cf. Fabric. Bibl. Gr. i. p. 389.) De Euphorione vid. ad Ecl. x. 50.

65. Aonas in montes] Heliconem: Aones enim prisci Bootiæ incolæ.-Permessus fl. ex Helicone profluit, ejusque sub radicibus erat Ascra, Hesiodi patria. -Linum quoque Thebanum fuisse di

citur, et Thamyræ, Herculis, atque Orphei præceptorem.

72. Grynei nemoris] Strab. xiii. rgóνιον, πολίχνιον Αἰόλικον, καὶ ἱερὸν ̓Απόλλω νος, καὶ μαντεῖον ἀρχαῖον, καὶ νεὼς πολυ

τελής λίθου λευκοῦ.

75. Lucret. v. 890. Aut rabidis canibus succinctas semimarinis Corporibus Scyllas.

82. Omnia quæ] Intelligas de Hyacintho, puero Laconico, qui Apollini in deliciis fuit.

« ForrigeFortsæt »