TO CYNTHIA, ON HER BIRTHDAY.

131. (a) Mirabar quidnam misissent mane Camenae ante meum stantes, sole rubente, torum: natalis nostrae signum misere puellae, et manibus faustos ter crepuere sonos. transeat hic sine nube dies, stent ȧère venti, ponat et in sicco molliter unda minas. aspiciam nullos hodierna luce dolentes, et Niobes lacrumas supprimat ipse lapis, Alcyonum positis requiescant ora querellis, increpet absumptum nec sua mater Itym: tuque oh cara mihi, felicibus edita pennis, surge, et poscentes iusta precare deos.

ac primum pura somnum tibi discute lympha, et nitidas presso pollice finge comas:

dein qua primum oculos cepisti veste petentis indue, nec vacuum flore relinque caput.

PROPERT. iv. 10.

DEPENDANTS MUST KNOW THEIR PLACE.

(b) Duceris planta, velut ictus ab Hercule Cacus,
et ponere foras, si quid tentaveris unquam
hiscere, tanquam habeas tria nomina. Quando
propinat

Virro tibi, sumitque tuis contacta labellis
pocula? Quis vestrum temerarius usque adeo,
quis

perditus ut dicat regi 'Bibe.' Plurima sunt

quae

non audent homines pertusa dicere laena.

IUVENAL, V. 125.

LET *CLUENTIUS HAVE A FAIR HEARING.

132. At in ipsum *Habitum animadverterunt. Nullam quidem ob turpitudinem, nullum ob totius vitae, non dicam vitium, sed erratum. Neque enim hoc homine sanctior neque probior neque in omnibus officiis retinendis diligentior esse quisquam potest: neque illi aliter dicunt, sed eamdem illam famam iudicii corrupti secuti sunt: neque ipsi secus existimant, quam nos existimari volumus, de huius pudore, integritate, virtute; sed putarunt praetermitti accusatorem non potuisse, quum animadversum esset in iudices. Qua de re tota si unum factum ex omni antiquitate protulero, plura non dicam. Non enim mihi exemplum summi et clarissimi viri, P. Africani, praetereundum videtur: qui quom esset censor, et in equitum censu C. Licinius Sacerdos prodiisset, clara voce, ut omnis contio audire posset, dixit se scire, illum verbis conceptis peierasse : si quis contra dicere vellet, usurum esse eum suo testimonio: deinde quom contra nemo diceret, iussit equum traducere. Itaque is, cuius arbitrio et populus Romanus et exterae gentes contentae esse consueverant, ipse sua scientia ad ignominiam alterius contentus non fuit. Quod si hoc Habito facere licuisset, facile, illis ipsis iudicibus, et falsae suspitioni et invidiae populariter excitatae restitisset.-CICERO, pro Cluent. xlviii. 134.

STORY OF CACUS.

133. Hic spelunca fuit, vasto submota recessu, semihominis Caci facies quam dira tenebat,

solis inaccessam radiis; semperque recenti
caede tepebat humus; foribusque affixa superbis
ora virum tristi pendebant pallida tabo.
huic monstro Vulcanus erat pater: illius atros
ore vomens ignes, magna se mole ferebat.
attulit et nobis aliquando optantibus aetas
auxilium adventumque dei. Nam maximus
ultor,

tergemini nece Geryonae spoliisque superbus,
Alcides aderat, taurosque hac victor agebat
ingentes; vallemque boves amnemque tenebant.
at furiis Caci mens effera, ne quid inausum
aut intractatum scelerisve dolive fuisset,
quattuor a stabulis praestanti corpore tauros
avertit, totidem forma superante iuvencas.
atque hos, ne qua forent pedibus vestigia rectis,
cauda in speluncam tractos, versisque viarum
indiciis raptos, saxo occultabat opaco.
quaerenti nulla ad speluncam signa ferebant.
interea, quom jam stabulis saturata moveret
Amphitryoniades armenta, abitumque pararet,
discessu mugire boves, atque omne querellis
impleri nemus, et colles clamore relinqui.

1 VERG. Aen. viii. 193.

APPEAL OF APP. CLAUDIUS.

134. Maiorum merita in rem publicam domi militiaeque commemorabat, suum infelix erga plebem Romanam studium, quo aequandarum legum causa cum maxima offensione patrum consulatu abisset, suas leges, quibus manentibus lator earum in vincla

1 Cf. Ov. Fast. i. 543. Propert. v. 9. Livy, i. 7.

ducatur. Ceterum sua propria bona malaque, quom causae dicendae data facultas sit, tum se experturum : in praesentia se communi iure civitatis civem Romanum die dicta postulare, ut dicere liceat, ut iudicium populi Romani experiri. Non ita se invidiam pertimuisse, ut nihil in aequitate et misericordia civium suorum spei habeat. Quod si indicta causa in vincla ducatur, iterum se tribunos plebei appellare et monere, ne imitentur quos oderint. Quod si tribuni eodem foedere obligatos se fateantur tollendae appellationis causa, in quam conspirasse decemviros criminati sint, at se provocare ad populum, implorare leges de provocatione et consulares et tribunicias eo ipso anno latas. Quem enim provocaturum, si hoc indemnato indicta causa non liceat? cui plebeio et humili praesidium in legibus fore, si Ap. Claudio non sit ?-LIV. iii. 56.

DESCRIPTION OF THE CLITUMNUS.

135. Inde non loci devexitate, sed ipsa sui copia et quasi pondere impellitur. Fons adhuc, et iam amplissimum flumen atque etiam navium patiens; quas, obvias quoque et contrario nisu in diversa tendentes, transmittit et perfert: adeo validus, ut illa, qua properat ipse, quamquam per solum planum, remis non adiuvetur; idem aegerrime remis contisque superetur adversus. Iucundum utrumque per iocum ludumque fluitantibus, ut flexerint cursum, laborem otio, otium labore variare. Ripae fraxino multa, multa populo vestiuntur: quas perspicuus amnis, velut mersas, viridi imagine adnumerat.

I

Rigor

aquae certaverit nivibus; nec color cedit. Adiacet templum, priscum et relligiosum. Stat Clitumnus ipse, amictus ornatusque praetexta. Praesens numen, atque etiam fatidicum, indicant sortes. Sparsa sunt circa sacella complura, totidemque di. Sua cuique veneratio, suum nomen quibusdam vero etiam fontes. Nam praeter illum, quasi parentem ceterorum, sunt minores capite discreti; sed flumini miscentur, quod ponte transmittitur. Is terminus sacri profanique.-PLIN. Epist. viii. 8.

LETTER OF CATILINA TO CATULUS.

136. L. Catilina Q. Catulo. Egregia tua fides re cognita, grata mihi magnis in meis periculis, fiduciam commendationi meae tribuit. Quamobrem defensionem in novo consilio non statui parare, satisfactionem ex nulla conscientia de culpa proponere decrevi, quam mediusfidius veram licet cognoscas. Iniuriis contumeliisque concitatus, quod fructu laboris industriaeque meae privatus statum dignitatis non obtinebam, publicam miserorum caussam pro mea consuetudine suscepi; non quin aes alienum meis nominibus ex possessionibus solvere possem, quom et alienis nominibus liberalitas Orestillae suis filiaeque copiis persolveret, sed quod non dignos homines. honore honestatos videbam, meque falsa suspitione alienatum esse sentiebam. Hoc nomine satis honestas pro meo casu spes reliquae dignitatis conservandae sum sequutus. Plura quom scribere vellem, nuntiatum est vim mihi parari. Nunc Orestillam commendo tuaeque fidei trado; eam ab iniuria defendas per liberos tuos rogatus. Haveto.-SAL. Catil. 35.