Billeder på siden
PDF
ePub

δειλαίας· τὸ δὲ κάλλος ετάκετο, κοὔτε τι πομπᾶς τήνας ἐφρασάμαν, οὔθ ̓ ὡς πάλιν οἴκαδ ̓ ἀπῆνθον ἔγνων· ἀλλά μέ τις καπυρὰ νόσος ἐξεσάλαξε, κείμαν δ ̓ ἐν κλιντῆρι δέκ ̓ ἄματα καὶ δέκα νύκτας.

φράζει μεν τὸν ἔρωθ ̓ ὅθεν ἵκετο, πότνα Σελάνα.

καί μευ χρὼς μὲν ὁμοῖος ἐγίνετο πολλάκι θάψω, ἔρρευν δ ̓ ἐκ κεφαλᾶς πᾶσαι τρίχες, αὐτὰ δὲ λοιπά ὄστι ̓ ἔτ ̓ ἧς καὶ δέρμα. καὶ ἐς τίνος οὐκ ἐπέρασα ἢ ποίας ἔλιπον γραίας δόμον, ἅτις ἐπᾷδεν; ἀλλ ̓ ἧς οὐδὲν ἐλαφρόν· ὁ δὲ χρόνος ἄνετο φεύγων. φράζεό μεν τὸν ἔρωθ ̓ ὅθεν ἵκετο, πότνα Σελάνα.

neratus,,,percussus" (Hor. Epod. 11, 2). Odyss. 2, 376 as av un κλαίουσα κατὰ χρόα καλὸν ἰάπτη, Theokr. 3, 17. Moschus 4, 1 τίφθ' ὧδε φίλον κατὰ θυμὸν ἰάπτεις.

83. κάλλος, abiit color (Ovid. Her. 3, 141), die Schönheit, die Farbe des Gesichtes wich, die Rosen der Wangen verblüheten, ich war mir nicht mehr ähnlich, wurde todtenbleich, χλωροτέρα ποίας, wie Sappho frg. 2 sagt. Vgl. Bürger, Eutführung: ach, Trudchen, wie voll Angst und Noth! verblüht' in Todesblässe.

84. ἀπῆνθον. S. Dor. § 42.

85. ἐξεσάλαξε, sie jagte mich auf. Vgl. excutere, Petron. 22, 4 (Cic. 12. Phil. 7, 16?). Anth. Pal. 5, 235, 2. Nic. Alex. 457. [ Vulg. ἐξε λάπαξεν. Das Wahre hat Ziegler aus schol. cod. k.] Man könnte auch erklären διέφθειρε (schol.) mit Plin. Epist. 4, 6, 1.

[ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small]

85

90

Das Nähere lässt sich nicht ermitteln. Verschieden ist θάψος von θαψία, thapsia garganica. Aehnlich sagt Ovid. Met. 4, 134: oraque buxo pallidiora gerens exhorruit. Tibull. 1, 8, 52 sed nimius luto corpora tingit amor.

89. ἔρρευν. Dor. § 51. Vgl. Ovid. Met. 6, 141 defluxere comae. So Cic. Tusc. 5, 27 ipsae defluebant coronae, fielen vom Haupte. Vgl. das Verbum φυλλορροείν. Fluunt arma de manibus, Cic. 12 Phil. 3, 8. Vgl. Anm. zu 5, 85 und 4, 15.

αὐτὰ.

ής.

90. ἔστια. Dor. § 35b. Dor. § 114. Vgl. Anm. zu 14, 3. δέρμα wie pellis bei Plaut. Αulul. 3, 6, 28: ossa atque pellis totus est, ita cura macet. Ovid. Trist. 4, 6, 42 vix habeo tenuem quae tegat ossa cutem. Hor. Epod. 17, 22. · ἐς τίνος, scil. γραίας. Eurip. Androm. 300 τίν οὐκ ἐπῆλθε, ποῖον οὐκ ἐλίσσετο δαμογερόντων; die Antwort auf ἐς τίνος οὐκ ἐπέρασα; ist = omnes adii. Vgl. Soph. Oed. R. 415-416 (420421). Virg. Ecl. 8, 26 quid non speremus amantes? Cic. Lael. 3, 11 quid non est adeptus Scipio, quod homini fas esset optare?

92. οὐδὲν ἐλαφρόν, aber nichts, kein Mittel, war (ns wie v. 90) erleichternd, helfend. Kreussler vergleicht Bacchylides Frgm. 20 (18) Bergk τί γὰρ ἐλαφρόν ἐστ ̓ ἄπρακτ ὀδυρόμενον δονεῖν καρδίαν; [Αηdere Erklärungen s. gr. Ausg. p. 100.]

χοὕτω τα δούλα τὸν ἀλαθέα μῦθον ἔλεξα·

εἶ ̓ ἄγε, Θεστυλί μοι χαλεπᾶς νόσω εὑρέ τι μάχος. πᾶσαν ἔχει με τάλαιναν ὁ Μύνδιος· ἀλλὰ μολοῖσα τήρησον ποτὶ τὰν Τιμαγήτοιο παλαίστραν τηνεῖ γὰρ φοιτῇ, τηνεῖ δέ οἱ ἁδὺ καθῆσθαι.

φράζει μεν τὸν ἔρωθ ̓ ὅθεν ἵκετο, πότνα Σελάνα.

κἠπεί νά νιν ἐόντα μάθῃς μόνον, ἅσυχα νεῦσον, κεἴφ ̓ ὅτι Σιμαίθα τυ καλεῖ, καὶ ὑφαγέο ταδε.“ ὡς ἐφάμαν. ὁ δ ̓ ἦνθε καὶ ἄγαγε τὸν λιπαρόχρων εἰς ἐμὰ δώματα Δέλφιν. ἐγὼ δέ νιν ὡς ἐνόησα ἄρτι θύρας ὑπὲρ οὐδὲν ἀμειβόμενον ποδὶ κούφῳ

φράζεό μεν τὸν ἔρωθ ̓ ὅθεν ἵκετο, πότνα Σελάνα

πᾶσα μὲν ἐψύχθην χιόνος πλέον, ἐν δὲ μετώπῳ ιδρώς μεν κοχύδεσκεν ἴσον νοτίαισιν ἐέρσαις,

94. χούτω, atque quum haec ita se haberent. Xen, Cyrop. 1, 4, 17 οὕτω δὴ πρωὶ ἀναστὰς ἦγε τὸ στράτευμα.

95. χαλεπᾶς νόσω. S. Id. 30, 1. 96. ἔχει, „inflexit sensus meos (Aen. 4, 22). Cic. ad fam. 9, 26 Aristippus quum esset obiectum habere eum Laida, habeo, inquit, non habeor. Sen. Vita beat. 14 non ipsi voluptatem sed ipsos voluptas habet. Sallust. Iug. 2, 3 habetur. ὁ Μύν διος. Vgl. v. 29. Der Ausdruck ist dem Volke entnommen. Vgl. 14, 12 und deutsche Benennungen wie der Strassburger, der Zwickauer u. a.

[ocr errors]

97. τήρησον, passe ihn ab. Der Accusativ αὐτόν ergiebt sich aus dem Zusammenhange. Vgl. 1, 6. 14, 34-35. Virg. Aen. 4, 321 odere (me). Theokr, 4, 47. Τιμαγήτοιο παλ. Vgl. v. 8.

-

100. ἄσυχα. S. Dor. § 22.

101. Σιμαίθα ist nach schol. Aristoph. Acharn. 524 ein ächt dorischer Name (Δωρικώτερον εἶπε Σιμαίθαν). Dafür spricht auch der Flussname Σύμαιθος in Sicilien, Thuc. 6, 65, und die Thiernamen Κυμαίθα, Theokr. 4, 46, Κιναίθα 5, 102, Κισσαίθα 1, 151. Der Dichter wählte diesen Namen für die Heldin des Stückes als einen nicht ungewöhnlichen, ohne weitere Ne

66

[ocr errors]

95

100

105

benbeziehungen. Aus Aristoph. 1. 1. darf man für unsere Stelle nicht die Folgerung ziehen, dass mit diesem Namen auch hier ein übel berüchtigtes Frauenzimmer bezeichnet sei. ὑφαγέο, et praei — illi, vgl. 25, 62 — huc (τάδε, Dor. § 31) clamculum (nicht adduc). Statt ὑφαγέεο (ύφηγέεο) heisst es mit Ausstossung des ε ὑφαγέο, wie z. Β. μυθέαι statt μηθέεαι Odyss. 2, 202, πωλέαι Odyss. 4, 811 ed. la Roche. [Der richtige Accent steht in edd. Mediol. Ald. und codd. 23. v., ihn bestätigt die Variante ἀφαγέο in cod. k bei Ziegler. Ziegler u. a. schreiben υφάγεο.]

102. λιπαρόχρων. Vgl. 2, 165 und Liv. 28, 35 virium robur, quod plenius nitidiusque ex morbo velut renovatus flos iuventae faciebat.

107. ίδρώς. Sappho 2, 3 ώς σε γὰρ δίδω, βροχέως (= βραχέως με φώνας οὐδὲν ἔτ ̓ εἴκει (ἥκει), ἀλλὰ καμ μὲν γλῶσσα Γέαγε, λέπτον δ' αὐτίκα χρῷ πῦρ υποδεδρόμακεν, ὀππάτεσσι ὄμμασι] δ ̓ οὐδὲν ὄρημ, ἐπιρρέμβεισι δ ̓ ἄκουαι, ὦ δέ μ' ίδρως κακχέεται κτλ. Virg. Αen. 7, 459 ossaque et artus perfundit toto ἴσον proruptus corpore sudor.

νοτ. ἐέρσαις. Mit dem Plural vgl. Hor. Od. 3, 3, 16 pluviique rores. Callimach. in Delum 107 νότιος δὲ διὰ χροός ἔρρεεν ίδρώς.

οὐδέ τι φωνᾶσαι δυνάμαν, οὐδ ̓ ὅσσον ἐν ὕπνῳ κνυζεῦνται φωνεῦντα φίλαν ποτὶ ματέρα τέκνα ἀλλ ̓ ἐπάγην δαγύδι καλὸν χρόα πάντοθεν ἴσα.

φράζει μεν τὸν ἔρωθ ̓ ὅθεν ἵκετο, πότνα Σελάνα.

καί μ ̓ ἐσιδὼν ὥστοργος ἐπὶ χθονὸς ὄμματα πᾶξαι ἕζετ ̓ ἐπὶ κλιντῆρι καὶ ἑξόμενος φάτο μύθον ̇

„η ρά με, Σιμαίθα, τόσον ἔφθασας, ὅσσον ἐγώ την πρᾶν ποκα τὸν χαρίεντα τρέχων ἔφθασσα Φιλῖνον, ἐς τὸ τεὸν καλέσασα τόδε στέγος ἤ με παρημεν." φράζεό μεν τὸν ἔρωθ ̓ ὅθεν ἵκετο, πότνα Σελάνα.

"

ἦνθον γὰρ κηγών, ναὶ τὸν γλυκὺν ἦνθον Ἔρωτα, ἢ τρίτος ἠὲ τέταρτος ἐὼν φίλος αὐτίκα νυκτός, μᾶλα μὲν ἐν κόλποισι Διωνύσοιο φυλάσσων,

108. οὐδέ τι φ. Catull. 51, 7 in der Uebersetzung des Gedichtes von Sappho (Not. v. 107): nam simul te, Lesbia, adspexi, nihil est super mi—, lingua sed torpet.

109. κνυζεῦνται. S. Dor. § 118. φωνεῦντα, Dor. § 50.

110. ἐπάγην, wie diriguit bei Stat. Achill. I, 303. δαγῦδι, bleich war ich wie eine Puppe aus Wachs, anderwärts πλαγγών, νύμφη oder κουράλλιον genannt. Vgl. 8, 19. Callim. Hymn. in Cerer. 92 ὡς ἀελίῳ ἔνι πλαγγὼν τάκεται. Aesch. Agam. 233 (241) - ώς ἐν γραφαῖς.

112. ὥστοργος. ἄστοργος heisst Delphis wegen seines späteren Verhaltens. ἐπὶ χθ. ὄμμ. πᾶξαι, er sah mich so wunderlich an, dass ich vor Scham die Augen auf den Boden heftete [πᾶξαι aus Conj. statt πάξας oder πήξας, was nicht bedeuten kann, was Ahrens hineinlegt ,,adspectu suo efficiens ut oculos in terram in terra, terrae oder humi- defigerem." Ziegler hält έni χθ. ὄμμ. π. für Glossem. Gezwungen sind die Erklärungen: seine Augen heftete er auf den Boden, überrascht von dem Anblick der Schönheit und nachdenklich geworden. Anders von Odysseus Ilias 3, 217: στάσκεν, ὑπαὶ δὲ ἔδεσκε κατὰ χθονὸς ὄμματα

110

115

120

[blocks in formation]

116. ἤ με παρῆ μεν (Dor. § 112), abhängig von ἔφθασας καλέσασα wie Herod. 6, 108 φθαίητε ἂν πολλάκις ἐξανδραποδισθέντες ή τινα πυθέσθαι ἡμέων. Krüger I § 53, 6 A. 8 und II § 69, 31 Α. 1.

118. ήνθον, venissem non vocasses. Vgl. 16, 43.

"

etiamsi

119. τρίτος ἠὲ τέτ. ἐὼν ❤., mit zwei oder drei Freunden, so dass ich unter ihnen der dritte oder vierte gewesen wäre. Plut. Pelop. 13 εἰς οἰκίαν δωδέκατος ἀπελθών. 2 Petr. 2, 5 ὄγδοον Νῶε — ἐφύλαξε. Hor. Epist. 1, 5, 30 tu quotus esse velis, rescribe.

120. μᾶλα. S. Dor. § 22. Liebende bringen Aepfel oder Quitten als Geschenk oder werfen dieselben nach dem Geliebten, um ihre Liebe anzudeuten. Theokr. 3, 10. 5, 88. 6, 6.

κρατὶ δ ̓ ἔχων λεύκαν, Ηρακλέος ἱερὸν ἔρνος, πάντοτε πορφυρέαισι περὶ ζώστραισιν ἑλικτάν.“

φράζεό μεν τὸν ἔρωθ ̓ ὅθεν ἵκετο, πότνα Σελάνα.

καί μ ̓ εἰ μὲν κ ̓ ἐδέχεσθε, τὰ δ ̓ ἧς φίλα· καὶ γὰρ ἐλαφρός καὶ καλὸς πάντεσσι μετ' ἠθέοισι καλεῦμαι·

ενδόν τ', εἴ κε μόνον τὸ καλὸν στόμα τεὺς ἐφίλασα εἰ δ ̓ ἀλλὰ μὲ ὠθεῖτε καὶ ἡ θύρα είχετο μοχλῷ,

Plato bei Diog. L. 1, 23: τῷ μήλῳ βάλλω σε· σὺ δ ̓ εἰ μὲν ἑκουσα φιλεῖς με, δεξαμένη τῆς σῆς παρ θενίης μετάδος. εἰ δ ̓ ἄρ ̓, ὃ μὴ γίγνοιτο, νοεῖς, τοῦτ ̓ αὐτὸ λα βοῦσα, σκέψαι τὴν ὥρην ὡς ὀλιγοχρόνιος. μᾶλον bedeutet bald den Apfel, bald die Quitte, wie bei Virg. Ecl. 3, 70 aurea mala. κόλποισι. Ηor. Sat. 2, 3 171 nuces ferre sinu laxo. Διωνύσοιο. Nicht nur die Rebe, sondern auch das Obst wird als Gabe des Bacchus betrachtet. Vgl. Athen. III p. 82, D.

ยบ

φυλάσσων, wie 7, 64. 3, 22 wahrend, mit Vorsicht tragend oder bringend, damit das Getragene keinen Schaden leide.

[ocr errors]

121. κρατὶ δ ̓ ἔχων. Mit dem Dativ vgl. 7, 15-16. λεύκαν κτλ., einen Zweig der Silberpappel, populus alba Linn. Mit der Silberpappel war nach dem Mythus Herkules bekränzt, als er den Cerberus aus der Unterwelt heraufbrachte. Schol. - Virg. Ecl. 7, 61 populus Alcidae gratissima. Ovid. Her. 9,64. Hor. Od. 1, 7, 23 Teucertempora populea fertur vinxisse corona u. a. Herkules ist aber der Heros der Gymnasien. Daher schmückt sich der rüstige Ringer mit diesem Zweige. Vgl. Arist. Nub. 1007.

122. ζώστραισιν, mit Bändern, λημνίσκοις καὶ ταινίαις, umwunden (περιελικτάν). Virg. Aen. 5, 269 puniceis ibant evincti tempora taeniis. Cic. pro. Rosc. Am. 35 palma lemniscata. So erscheint Alcibiades bei Plato Sympos. p. 212, Ε ἐστεφανωμένος κιττοῦ στεφάνῳ καὶ ἴων, καὶ ταινίας ἔχων ἐπὶ τῆς κεφαλῆς πάνυ πολλάς. Vulg. περιζώστρῃσιν. Schon der Scholiast verband περιε

125

λιντὰν ζώστραισιν, wie jetzt Ziegler u. A. Das Substantivum ζώστρα ist zwar anderwärts nicht nachzuweisen, aber schon durch das Compositum περιζώστρα gerechtfertigt.]

124. εἰ — κ ̓ ἐδέχεσθε. κε steht bei al, weil der ganze Satz die Fortsetzung des vorhergehenden nicht in Erfüllung gegangenen Satzes ἦλθον ist: venissem ultro, nisi me vocasses, = wenn ich gekommen wäre und ihr mich dann aufgenommen hättet. Vgl. Bäumlein, Unters. über d. gr. Modi p. 134flg. [Ueber diese Stelle handelt jetzt Hugo Weber, die dor. Pertikel ya, Halle 1864 p. 29 fig.] τὰ δ ̓ ἧς φίλα, dann wäre dies Völkchen diese meine Genossen, dir gut Freund gewesen, hätten nicht gelärmt oder die Thüren erbrochen (v. 128). Ueber das Neutrum von Personen und die andern Erklärungsversuche s. gr. Ausg. p. 105, über dé im Nachsatze 1, 11. – καὶ γὰρ ἐλαφρός. Denn die Freunde halten auf mich als einen finken (ἐλαφρός Virg. Αen. 12, 489) und schmucken Burschen. 125. καλεῦμαι. S. Dor. § 49. 126. εἶδον, ich würde ruhig gewesen sein (absichtlich zweideutig: entweder = ich hätte dann ruhig schlafen können, während die Liebe mich jetzt nicht rasten liess, oder ich hätte keinen Lärmen mit den Freunden gemacht). Weiteres gr. Ausg. p. 106. - τεῦς. S. Dor. § 95. Versausgang wie 11, 55.

127. ἀλλὰ μ ̓ ὠθεῖτε, si me alio (Dor. § 31, nicht ad aliam!) pepulissetis h. e. si me exclusissetis, wie der Römer von dem nicht eingelassenen Liebhaber sagt, z. B. Hor. Sat. 2, 3, 260. 264.

πάντως καὶ πελέκεις καὶ λαμπάδες ἦνθον ἐφ' ὑμέας. φράζεό μεν τὸν ἔρωθ ̓ ὅθεν ἵκετο, πότνα Σελάνα.

66

νῦν δὲ χάριν μὲν ἔφαν τᾷ Κύπριδι πρᾶτον ὀφείλειν, καὶ μετὰ τὴν Κύπριν τύ με δευτέρα ἐκ πυρὸς εἵλευ, ὦ γύναι, ἐσκαλέσασα τεὸν ποτὶ τοῦτο μέλαθρον αὔτως ἡμίφλεκτον. Ἔρως δ ̓ ἄρα καὶ Λιπαραίω πολλάκις Ηφαίστοιο σέλας φλογερώτερον αἴθει.“ φράξεό μεν τὸν ἔρωθ ̓ ὅθεν ἵκετο, πότνα Σελάνα.

,,σὺν δὲ κακαῖς μανίαις καὶ παρθένον ἐκ θαλάμοιο καὶ νύμφαν ἐσόβησ ̓ ἔτι δέμνια θερμὰ λιποῖσαν ἀνέρος.“ ὡς ὁ μὲν εἶπεν· ἐγὼ δέ οἱ ἁ ταχυπειθής χειρὸς ἐφαψαμένα μαλακῶν ἔκλιν ̓ ἐπὶ λέκτρων. καὶ ταχὺ χρὼς ἐπὶ χρωτὶ πεπαίνετο, καὶ τὰ πρόσωπα θερμότερ ̓ ἧς ἢ πρόσθε, καὶ ἐψιθυρίσδομες ἁδύ.

χῶς κά τοι μὴ μακρὰ φίλα θρυλέοιμι Σελάνα, ἐπράχθη τὰ μέγιστα, καὶ ἐκ πόθον ἄνομες ἄμφω.

128. πελέκεις, um die Thüre zu erbrechen: λαμπάδες, als Drohung, dass die Thüre oder das Haus angezündet werden solle. Ovid. Art. am. 3, 565 ille vetus miles sensim et sapienter amabit, multaque tironi non patienda feret. Nec franget postes, nec saevis ignibus uret. Strato in Anth. Pal. 12, 252 ἐμπρήσω σε, θύρη, τῇ λαμπάδι, καὶ τὸν ἔνοικον συμφλέξας μεθύων, εὐθὺς ἄπειμι φυγάς. Hor. Od. 3, 26, 6. Tibull. 1, 1, 73. Ovid. Amor. 1, 9, 20. 130. ἔφαν, dixi (nicht dixerunt) apud animum meum, scil. quum nun

tia tua ad me venisset.

[merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small]

130

135

140

quum tantum arderem, quantum Trinacria rupes. Weiteres gr. Ausg.

p. 107.

136. ἐκ θαλάμοιο. Vgl. Odyss. 7,7 von der Nausikaa: αὐτὴ δ ̓ ἐς θάλαμον ἑὸν ἤϊε.

137. νύμφαν, νεόγαμον νύμφην, Aesch. Ag. 1152 = 1179. ἐσόβησε. Vgl. wegen des Aoristus 12, 25. [Die Conjectur von Fr. Jacobs, ἐσόβησε statt ἐφόβησε hat auch Ziegler jetzt aufgenommen.] 141. ἧς wie Vers 90. ἐψιθυ‐ ρίσδομες. Dor. § 125. Hor. Od. 1, 9, 19 lenesque sub noctem susurri Composita repetantur hora. Ovid. Met. 4, 70. Gr. Ausg. p. 109.

142. χώς κα, ac ne multa tibi garriam, scito. Ueber os na siehe Krüger II, II § 54. 8. A. 5. Ueber das hinzuzudenkende scito Id. 15, 91. In θρυλέοιμι beachte die Synizesis (Anm. zu 3,52). Ahrens übersetzt ungeeignet so: ,,und wie ich fürwahr nicht laut ausschwatzen möchte." Uebrigens s. Einleitg. p. 15, über das Kritische gr. Ausg. p. 109.

=

143. ἐκ πόθον ἄνομες = ἐξή νομεν πόθον, explevimus deside

« ForrigeFortsæt »