αἴκα μοι τύ, φίλος, τὸν ἐφίμερον ὕμνον ἀείσῃς. κοὔτι τυ κερτομέω. πόταγ ̓, ὦγαθέ· τὰν γὰρ ἀοιδάν οὔτι πᾳ εἰς ̓Αΐδαν γε τὸν ἐκλελάθοντα φυλαξεις. πα ΘΥΡΣΙΣ. "Αρχετε βουκολικᾶς, Μοῖσαι φίλαι, ἄρχετ ̓ ἀοιδᾶς. Θύρσις ὅδ ̓ ὡξ Αίτνας, καὶ Θύρσιδος ἁδέα φωνά. Πᾷ πολ ̓ ἄρ ̓ ἦσθ ̓, ὅκα Δάφνις ετάκετο, πα ποκα Νύμφαι; braucht es Homer, so die Attiker, so Theokrit. Vgl. Odyss. 1, 35. Oed. R. 22. Arist. Ran. 73. Theokrit. 1, 100. Theokr. 25, 132. 25, 44. 21, 61. [S. gr. Ausg. p. 35.] 61. ἐφίμερον, gratum carmen“ (Hor. Od. 3, 11, 23),,,amabile carmen", Hor. Epist. 1, 3, 24. Theognis 993 ἐφίμερον ὕμνον ἀείδειν. 62. κερτομέω, non habeo te ludibrio, quum ista promittam, h. e. promissa profecto daturus sum. Tóτay'. S. Anm. zu 22, 82. - Εκλελ. 63. Atdav. Dor. § 5. obliviosum (Hor. Od. 2, 7, 21), der Vergessenheit bewirkt. Iliad. 2, 600 Μοῦσαι ἀοιδὴν θεσπεσίην ἀφέλοντο καὶ ἐκλέλαθον κιθαριστών. Uebrigens s. Krüger II, 1. § 39 lavdávo, Buttmann, gr. Gr. II p. 232 ed. 1839. Anth. Pal. 7, 420 ovn adás, ov χορὸν οἶδ ̓ Αχέρων. φυλαξεῖς. S. Dor. § 14. 64. Der Hirt singt nun das v. 19 gewünschte Lied vom Tode des Daphnis. Die Geschichte ist nach der Darstellung unseres Dichters einfach diese. Der Rinderhirt Daphnis, den Musen und Nymphen liebten, hatte sich gerühmt der Macht der Liebe widerstehen zu können. Dadurch erregte er den Zorn der Aphrodite, welche ihm Liebe zu einem Mädchen einflösste, das ihn gleichfalls liebte. Daphnis strebte dieses Gefühles Meister zu werden und unterlag in diesem Kampfe. Aphrodite wollte sich seiner erbarmen; aber es war zu spät; er verschied. [Verschiedene Ansichten s. gr. Ausg. I p. 12. Namentlich vgl. Kreussler, obss. Th. I p. 10.] 64. ἄρχετε κτλ. Ueber den in diesem Liede wiederkehrenden Vers 65 s. Einl. p. 14. Nach der bukolischen Cäsur wiederholt Theokrit gern das Wort, welches im Verse das erste ist, so dass der Versus Adonius ἄρχετ ̓ ἀοιδᾶς hier gleichsam das Echo, anderwärts die Verstärkung des Anfanges vom Verse ist. Vgl. 9, 7-8. 1, 66. 67. 127. Moschus 3, 8 flg. ahmt dies nach: ἄρχετε Σικελικαὶ τῶ πένθεος, ἄρχετε Μοῖσαι. Virgil. Ecl. 8. 21 flg.: incipe Maenalios mecum, mea tibia, versus. 8, 68 ducite ab urbe domum, mea carmina, ducite Daphnim (vgl. 2, 17). 10, 11. Catull. 62, 1. Weiteres s. zu Th. u. Virgil p. 9. Von ähnlicher Wirkung ist es, wenn nach der bukolischen Cäsur des nächstfolgenden Verses das Wort wiederholt wird, welches einen Vers beginnt, z. B. 1, 1-2. 65. Θύρσις ὅδε. Der Sänger kündigt sich als einen an, dessen Stimme den Musen wohl bekannt ist. Voss, Randgl. — o § Altvas. Vgl. 9, 15. Mit der Krasis & § vgl. 1, 135 ὁ ἔλαφος ὤλαφος. 7, 36 ἁδέα. ώτερος. 11, 32 Τώτερον. Der Sänger redet im Bewusstsein seiner trefflichen Sangesgabe. Vgl. 8, 37. 7, 37. = = 66. пά пox', ubi tandem. S. Dor. § 31. §. 38. Dazu άoa zur Bezeichnung der Verwunderung. S. gr. Ausg. p. 38. — ἐτάκετο ετήκετο. Vgl. 7, 76. Der Tropus erklärt sich uns 2, 28-29. Cic. 2 Catil. 4, 6 desiderio tabescere. Tusc. 2, 7, 9 absumi dolore. Ovid. Met. 4, 489 attenuatus amore liquitur. Virg. Ecl. 10, 9 quae nemora aut qui vos saltus habuere, puellae Naides, indigno quum Gallus amore periret? cet. Milton in dem Gedichte Lycidas hatte sowohl Theokrit als Virgil vor Augen (Lycidas in Dryden, ἢ κατὰ Πηνειῶ καλὰ τέμπεα; ἢ κατὰ Πίνδον; οὐ γὰρ δὴ ποταμοῖο μέγαν ῥόον εἴχετ' Ανάπω, οὐδ ̓ Αίτνας σκοπιάν, οὐδ ̓ ̓́Ακιδος ἱερὸν ὕδωρ. ἄρχετε βουκολικᾶς Μοῖσαι, πάλιν, ἄρχετ ̓ ἀοιδᾶς. τῆνον μὲν τῶες, τῆνον λύκοι ὠρύσαντο, τῆνον χωκ δρυμοῖο λέων ἔκλαυσε θανόντα. πολλαί οἱ πὰρ ποσσι βόες, πολλοὶ δέ τε ταῦροι, πολλαὶ δ ̓ αὖ δαμάλαι και πόρτιες ὠδύραντο. ἄρχετε βουκολικᾶς, Μοῖσαι, πάλιν, ἄρχετ ̓ ἀοιδᾶς. ἦνθ ̓ Ἑρμῆς πράτιστος ἀπ ̓ ὤρεος, εἶπε δέ· „Δάφνι, τις τυ κατατρύχει; τίνος ὠγαθὲ τόσσον ἐρᾶσαι;“ misc. poems I p. 163 ed. London 1716). 67. Πηνειώ τέμπεα. Peneus, Fluss in Thessalien. (Peneïa tempe Virg. Georg. 4, 317). Hivdov, Pindos, Berg in Thessalien, Virg. Ecl. 10, 11, auf dem der Peneus entspringt. Ovid. Met. 1, 569. Der Hiatus τέμπεα—ἢ ist kaum bemerkbar, weil, abgesehen von der Interpunction, die bukolische Cäsur beim Recitiren von selbst zu einer Pause nöthigt. Vgl. 2, 154. Auch Homer hat an dieser Versstelle den Hiatus, z. B. Odyss. 17, 301. 68. οὐ γὰρ κτλ. Wären die Nymphen in Sicilien gewesen, so hätten sie sicher ihrem Lieblinge (v. 141) hülfreich beigestanden. εizate, wie tenere z. B. Ovid. Met. 1, 302: silvasque tenent delphines. Vgl. Virg. Ecl. 10, 11. Ανάπω. Der Anapus ist in Sicilien unweit Syrakus. Liv. 24, 36. 69. "Anidos. Der Akis entspringt auf dem Aetna. Vgl. den Mythus Ovid. Met. 13, 750 fig. ἱερὸν ὕδωρ. S. 25, 10. 70. ἄρχετε. Ueber die Wiederholung des Verses s. Einl. p. 14. 71. tvov mit der Anaphora (s. zu Vers 83) vgl. Cic. 3 Catil. 9, 22: ille, ille Iuppiter restitit, ille Capitolium, ille haec templa, ille hanc urbem, ille vos omnes salvos esse voluit. Nachahmung Virgl. Ecl. 10, 13 illum etiam tauri, etiam flevere myricae cet. es. Schakale ἦνθον τοὶ βοῦται, τοὶ ποιμένες, “πόλοι ἦνθον πάντες ανηρώτευν τί πάθοι κακόν. ἦνθ ̓ ὁ Πρίηπος ἄρχετε βουκολικᾶς, Μοῖσαι, πάλιν, ἄρχετ ̓ ἀοιδᾶς κἤφα ̇ Δάφνι τάλαν, τί νυ τάκεαι; & δέ τυ κώρα πάσας ἀνὰ κράνας, πάντ' ἄλσεα ποσσι φορεῖται ζάτοισ ̓. — ἆ, δύσερώς τις ἄγαν καὶ ἀμήχανος ἐσσί. βούτας μὰν ἐλέγευ· νῦν δ ̓ αἰπόλῳ ἀνδρὶ ἔοικας. * "! ὡπόλος ὅκκ ̓ ἐσορῇ τὰς μηκάδας οἷα βατεῦνται, τάκεται ὀφθαλμώς, ὅτι οὐ τράγος αὐτὸς ἔγεντο. καὶ τὸ δ ̓ ἐπεί κ ̓ ἐσορῇς τὰς παρθένος οἷα γελᾶντι, τάκεαι ὀφθαλμώς, ὅτι οὐ μετὰ ταῖσι χορεύεις. 66 ἄρχετε βουκολικᾶς, Μοῖσαι, πάλιν, ἄρχετ ̓ ἀοιδᾶς. οἱ αἰπόλοι. Theokr. 2, 112 ὥστοργος v v in τυ der Frage, wie Odyss. 1, 59. χώρα. Dor. § 344. Gemeint ist das Mädchen, in welches Daphnis verliebt ist und welches ihrerseits ihn auch liebt. 83. πάσας κτλ. Calp. 11, 6 furor cogebat trepidos totis discurrere silvis. Vgl. Theokr. 13, 66-67. Athen. 14, p. 619 φοιτώσα καὶ πλανωμένη πάντας τοὺς ὀρείους ἐπεξῄει τόπους. Das -as des Acc. Plur, der 1. Declin. ist bei Theokrit in den bukolischen Gedichten verkürzt, z. B. 4, 3.1, 134. Dor. § 74. Ausnahmen sind in der Arsis des Verses 2, 6. 5, 89. 7, 104. Der Accent ist aber nach den besten Handschriften (auch cod. p bei Ziegler) sowohl hier πάσας — nicht πᾶσας als 4, 3 (dort codd. k, p, 5 Ziegler). πάντα. Der Vers gewinnt an Kraft und Schönheit, wenn, wie hier, nach der Hauptcäsur dasselbe Wort wiederkehrt, mit welchem der Vers anhob. Diess ist der Fall 1, 12. 1, 71. 2, 98. 8, 11. 8, 12. 8, 53. 16, 13. Virg. Ecl. 2, 16. Ovid. Met. 1, 770. 85. ζάτοισ ̓ indem sie dich = sucht. Das Mädchen liebt den = 86. βούτας, bubulcus. S. Dor. § 5. Der Rinderhirt dünkt sich mehr zu sein als der Ziegen- und Schafhirt. S. 6, 7. ἐλέγευ. Dor. §. 53. 87. ᾧπόλος. S. ν. 80. - önn2 = ὅκα κα, ὅκκα, mit kurzer Ultima (4, 21. 15, 144): ἐσορῇ ist also Conjunetiv von ἐσορέω = ἐσοράω. Vgl. v. 90 ἐπεί κ ̓ ἐσορῇς. Dor. § 118. τεῦνται Dor. § 49. = βα 88. ὅτι οὐ. Der Hiatus in ὅτι hat nichts auffallendes. Vgl. Ilias 24, 593. Krüger II, I § 11, 3 A. 3. Theokr. 5, 10. Elidirt ist ὅτι Theokr. 11, 54. 11, 79. - ἔγεντο ἐγένετο wie 8, 92. 13, 2. 13, 9. 14, 27. 17, 64. Epigr. 19, 5. Theogn. 661 u. a. 90. καὶ δέ. Krüger I, II § 69,32 A. 10. Ueber den Parallelismus des Ausdrucks s. Einl. p. 17. — ἐσορῇς. S. Vers 87. – παρθένος. Dor. §7. · γελᾶντι Dor. § 44. 92-94. Diese Verse halte ich für [τὼς δ ̓ οὐδὲν ποτελέξαθ ̓ ὁ βουκόλος, ἀλλὰ τὸν αὐτῶ ἄνυε πικρὸν ἔρωτα, καὶ ἐς τέλος ἄνυε μοίρας. ἄρχετε βουκολικᾶς, Μοῖσαι, πάλιν, ἄρχετ ̓ ἀοιδᾶς.] ἦνθέ γε μὴν ἁδεῖα καὶ ὁ Κύπρις γελάοισα, ἁδέα μὲν γελάοισα, βαρὺν δ ̓ ἐνὶ θυμὸν ἔχοισα, κεἶπε· τύ θην τὸν Ἔρωτα κατεύχεο, Δάφνι, λυγίζειν ἦ δ ̓ οὐκ αὐτὸς Ἔρωτος ὑπ ̓ ἀργαλέοιο λυγίχθης;" ἄρχετε βουκολικᾶς, Μοῖσαι, πάλιν, ἄρχετ ̓ ἀοιδᾶς. τὴν δ ̓ ἄρα χώ Δάφνις ποταμείβετο, Κύπρι βαρεία, Κύπρι νεμεσσατά, Κύπρι θνατοίσιν ἀπεχθής· ἤδη γὰρ φράσδῃ πάνθ ̓ ἅλιον ἄμμι δεδυκεῖν; Δάφνις κὴν ̓Αΐδα κακὸν ἔσσεται ἄλγος Ἔρωτι. unächt. Sie wurden wahrscheinlich wegen v. 100 eingeschoben. Vgl. gr. Ausg. p. 45. 95. ἠνθέ γε μὰν κτλ. Heiter (mit heiterer Miene) kam Vehus und lachend. Ueber γε μάν vgl. 1, 139. 3, 27, über ἡδύς Soph. Oed. R. 81, über die Stellung von ὁ Κύπρις Meineke p. 305. 96. ἁδέα κτλ. Zwar heiter (süss) lachend, aber im Herzen schweren Zorn tragend. Kreussler vergleicht Iliad. 15, 101–103. Kypris zürnt, weil Daphnis prahlend behauptet hatte, dass er der Liebe widerstehen werde. Αδέα ist Acc. Neutr. plur. (vgl. 6, 9). Mit diesem Accusativ vergleicht KreusslerAnacr. 44 (6), 3. 48 (5) 5 ἁβρὰ γελᾶν, Anth. Pal. 5, 180, 2 πικρὰ γελᾶν, ebendas. 6, 345, 3 άσμενα γελᾶν, Soph. Αi. 198 βαρυάλγητα (Dindorf 1867 βα φυαλγήτως) καγχάζειν. Quint. Smyrn. 3, 200 μεγάλα καγχαλᾶν. Hor. Od. 1, 22 extr. und Catull 51, 5 dulce ridentem (Lalagen). Mit βαρύν vergleiche Soph. Phil. 368 βαρεῖα ὀργή. Ἐνὶ ist Conjectur für ἀνά. Uebrigens s. gr. Ausg. p. 47. lich = 97. Την doch wohl mit Bitterkeit gesagt. Vgl. Krüger II, II § 69, 38. κατεύχεο, gloriabaris, eigentdu rühmtest dich: ich will verwünscht sein, wenn ich nicht. Vgl. Lucas 22, 6 ἐξωμολόγησε. Luther,,er versprach sich". - λ v THEOKRIT YON FRITZSCHE, 2. Aufl. ἄρχετε βουκολικᾶς, Μοῖσαι, πάλιν, ἄρχετ ̓ ἀοιδᾶς. οὐ λέγεται τὴν Κύπριν ὁ βουκόλος - ; ἕρπε ποτ' Ιδαν, 105 ἕρπε ποτ' ̓Αγχίσην. τηνεῖ δρύες [ὧδε κύπειρος, ὧδε καλὸν βομβεῦντι ποτὶ σμάνεσσι μέλισσαι]. ἄρχετε βουκολικᾶς, Μοῖσαι, πάλιν, ἄρχετ ̓ ἀοιδᾶς. ὡραῖος χώδωνις, ἐπεὶ καὶ μᾶλα νομεύει καὶ πτῶκας βάλλει καὶ θηρία πάντα διώκει. αὐτις ὅπως στασῇ Διομήδεος άσσον τοῖσα, καὶ λέγε ̇ „,,,τὸν βούταν νικῶ Δάφνιν, ἀλλὰ μάχευ μοι. ἄρχετε βουκολικᾶς, Μοῖσαι, πάλιν, ἄρχετ ̓ ἀοιδᾶς. = ὦ λύκοι, ὦ θώες, ὦ ἀν ̓ ὤρεα φωλάδες ἄρκτοι, Ovid, Met. 3, 561. Ovid. Her. 1, 84. 4, 74. Hor. Sat. 2, 2, 53. Iliad. 1, 240. Auch findet sich das Nomen propr. ἐμοί, ἐμέ im Casus obliq. S. 7, 55. 7, 96. Vgl. Anm. 10, 38. κήν, nai iv. S. zu 4, 4. ἄλγος, Gegenstand des Schmerzes. Vgl. 2, 20. 12, 11. Bion 2, 10 ἅρπασε τὰν Ελέναν ποθ ̓ ὁ βουκόλος, ἆγε δ ̓ ἐς Ιδαν, Οἰνώνῃ κακὸν ἄλγος. Ovid. Met. I, 655 tu non inventa repertâ luctus eras levior. Catull 2, 5 und Cic. ad Fam. 14, 2 desiderium meum homo quem desidero. = 105. οὐ λέγεται scil. καταισχύ ναι. Per euphemismum obscoenum verbum reticetur. Wüst. Cf. Virg. Ecl. 3, 8. Brüste dich nicht wegen des Sieges über einen Hirten. Bist du nicht selbst der Liebe zu einem Hirten unterlegen? Der βουκόλος ist Anchises. — ἕρπεποτ' Ιδαν, wo dein geliebter Hirt weilet. Hom. Hymn. in Ven. 53 Αγχίσεω δ ̓ ἄρα οἱ γλυκὺν ἵμερον ἔμβαλε θυ μῷ, ὃς τότ ̓ ἐν ἀκροπόλοις ὄρεσιν πολυπίδακος Ἴδης βουκολέεσκεν βοῦς, δέμας ἀθανάτοισιν ἐοικώς. 106. τηνεῖ, illic, istic. S. Dor. § 145 Theokr. 2, 98. ὧδε, hic. S. zu v. 13. Der Schluss des Verses und Vers 107 sind aus 5, 45-46 zu Ergänzung der Lücke, die hier schon in alter Zeit war, hergeschrieben. S. gr. Ausg. p. 51 und Anm. zu 5, 45. Ueber κύπειρος, als Gras, auf dem es sich gut ruhet, s. Theokr. 13, 35. Es ist Cypergras, cyperus rotundus Linn. Abbildung: Düsseld. 14 Taf. 3. Reichenb. 8 Taf. 281. 107. βομβεῦντι Dor. § 49. 109. ὡραῖος κτλ. Abermals mit Bitterkeit: ein Hirt, so gut wie ich, war ja auch Adonis, zu dem du in Liebe entbranntest. S. Anm. zu 15, 102. ὡραῖος, idoneus, cuius conχώδωνις gressum appetas. καὶ ὁ ̓́Αδωνις (doppelte Krasis wie 1, 72. 15, 148). — επεί ist als Causalpartikel zu fassen, nicht quam. — μᾶλα. Vgl. 8, 2. = = post 112. αύτις. Vor Ilium bekam es der Aphrodite schlecht, als sie dem Diomedes zu nahe kam. S. Ilias 5, 336. ὅπως στασῇ, S. Dor. § 23, über ὅπως c. Fut. Krüger I§54, 8 Α. 7. 113. νικώ, sum victrix. S. 6, 46. · μάχευ. S. Dor. § 52. 115. θῶες. Vor der Hauptcäsur des Verses konnte hier die kurze Sylbes um so leichter gedehnt werden, als die einzelnen Ausrufe zu Absätzen und Pausen nöthigen. So ist 11, 46 in κισσός die Ultima gedehnt, weil dort die Aufzählung der einzelnen Schönheiten einen Ruhepunkt in der Rede bedingt. Vgl. 15, 123. 8, 74. Auch die römischen Dichter (sogar Ovid. Met. 10, 98. 7, 61 u. a.) dehnen zuweilen in der Arsis des dritten Fusses eine sonst kurze, consonantisch auslau |