τμητὴ οὐδὲ λίθοις πειρωμένῳ, οὐδὲ μὲν ἄλλῃ.
ἔνθα μοι ἀθανάτων τις ἐπὶ φρεσὶ θῆκε νοήσας
αὐτοῖς δέρμα λέοντος ἀνασχίζειν ὀνύχεσσι.
τοῖσι θοῶς ἀπέδειρα, καὶ ἀμφεθέμην μελέεσσιν
ἕρκος ἐνυαλίου ταμεσίχροος Ζωχμοῖο.

,

οὗτός τοι Νεμέου γένετ ̓, ὦ φίλε, θηρὸς ὄλεθρος, πολλὰ πάρος μήλοις τε καὶ ἀνδράσι κήδεα θέντος.

rigen Satze siehe gr. Ausg. p. 201. Theokr. 8, 74. 15, 20. Virg. Aen. 9, 53. ἐπεὶ οὐκ. Trotz des Hiatus bleibt & hier lang wie Odyss. 8, 585 ἐσθλός; ἐπεὶ οὐ μέν τι κασιγνήτοιο χερείων. Odyss. 5, 364. Vgl. grosse Ausg. p. 201. Theokr. 24, 27.

275. τμητὴ οὐδέ. In der Thesis

des ersten Versfusses bleibt hier das n vor dem folgenden Vocal lang wie in den analogen Stellen Iliad. 16, 734. Odyss. 3, 123 u. a. Das Mühevolle der Arbeit malt der wiederkehrende Hiatus. Dass der nemeische Löwe unverwundbar war erzählt z. B. auch Pindar Isthm. 5, 47. [ἄλλῃ e coni. Wordsw. pro ὕλῃ.]

66

275

280

XXVI.

ΛΗΝΑΙ Η ΒΑΚΧΑΙ.

Ινώ καὐτονόα χἁ μαλοπαραυος ̓Αγαύα
τρεῖς θιάσως ἐς ὄρος τρεῖς ἄγαγον αὐταὶ ἐοῖσαι.

XXVI. Pentheus und die Maenade n. Wir können dieses Gedicht als einen Hymnus auf Bacchus bezeichnen, in welchem die strafende Macht dieses Gottes besungen wird. Es hat so viel Aehnliches mit Eurip. Bacch. namentlich 1043 flg., dass man annehmen muss, Theokrit habe den Euripides vor Augen gehabt. Vgl. auch Nonn. Dion. 46, 158 flg. Oppian. Cyneg. 4, 289. Philostr. Imagg. 1, 18 p. 394 Kays. Ovid. Met. 3, 708 flg. Weiteres gr. Ausg, p. 204.

1. Ινώ κτλ. Ino, Autonoa und

χαἱ μὲν ἀμερξάμεναι λασίας δρυὸς ἄγρια φύλλα
κισσόν τε ζώοντα καὶ ἀσφόδελον τὸν ὑπὲρ γᾶς
ἐν καθαρῷ λειμώνι κάμον δυοκαίδεκα βωμώς,
τὰς τρεῖς τὰ Σεμέλᾳ, τὼς ἐννέα τῷ Διονύσῳ.
ἱερὰ δ ̓ ἐκ κίστας ποπανεύματα χερσὶν ἑλοῖσαι
εὐφάμως κατέθεντο νεοδρέπτων ἐπὶ βωμῶν,
ὡς ἐδίδασχ ̓, ὡς αὐτὸς ἐθυμάρει Διόνυσος.
Πενθεὺς δ ̓ ἀλιβάτω πέτρας ἄπο πάντ ̓ ἐθεώρει,
σχῖνον ἐς ἀρχαίαν καταδύς, ἐπιχώριον ἔρνος.
Αὐτονόα πράτα νιν ἀνέκραγε δεινὸν ἰδοῖσα,
σὺν δ ̓ ἐτάραξε ποσὶν μανιώδεος ὄργια Βάκχω,
ἐξαπίνας ἐπιοῖσα, τὰ δ ̓ οὐχ ὁρέοντι βέβηλοι.
μαίνετο μέν δ ̓ αὖτα, μαίνοντο δ ̓ ἄρ ̓ εὐθὺ καὶ ἄλλαι.
Πενθεὺς μὲν φευγεν πεφοβημένος, αἱ δ ̓ ἐδίωκον,
πέπλως ἐκ ζωστῆρος ἐπ ̓ ἐγνύαν ἐρύσασαι.

66

Πενθεὺς μὲν τόδ ̓ ἔειπε· τίνος κέχρησθε, γυναῖκες;
Αὐτονόα τόδ ̓ ἔειπε τάχα γνώσῃ πρὶν ἀκοῦσαι. σε
μάτηρ μὲν κεφαλὰν μυκήσατο παιδὸς ἑλοῖσα,
ὅσσον περ τοκάδος τελέθει μύκημα λεαίνας
Ἰνω δ ̓ ἐξέρρηξε σὺν ὠμοπλάτα μέγαν ὦμον

4. κισσόν, als Schmuck des Thyrsus. Eur. Bacch. 1055. ζώοντα, vivaces hederas, wie Sen. Oed. 455 sagt. — ἀσφόδ. Vgl. Anm. zu 7, 68. ὑπὲρ γᾶς zum Unterschied von dem im Hades wachsenden. Odyss. 11, 573.

5. καθαρῷ. Ovid. Met. 3, 703 monte fere medio est, cingentibus undique silvis, purus ab arboribus spectabilis undique campus.

6. Σεμέλᾳ. Semele wird gemeinsam mit dem Sohne verehrt. Elmsl. zu Eur. Bacch. 995.

7. ποπανεύματα sind Kuchen, welche auf dem Altare, vorzugsweise dem des Bacchus, geopfert werden. Ovid. Fast. 3, 733. Arist. Plut. 660. Diese Kuchen nehmen die Weiber aus der Kiste, wie Arist. Thesm. 284 ὦ Θράττα, τὴν κίστην κάθελε, κατ ̓ ἔξελε τὰ πόπαν ̓ ὅπως λαβοῦσα θύσω ταϊν θεαὶν. Jahn,,die cista mystica in Hermes III, (1869) p. 319, der ebenfalls die Conj. Wordsworth's ποπανεύματα für Vulg. πεποναμένα billigt.

Vgl.

66

8. εὐφάμως, linguis faventes. Callim. Hymn. in Apoll. 17. νεοδρέπτων. Die Altäre sind mit frischen Reisern geschmückt. Vgl. Virg. Aen. 3, 25 ramis tegerem ut frondentibus aras.

10. Πενθ. Eur. Bacch. 1038.

12. Αὐτονόα. Ovid. Μet. 3, 710 hic oculis illum cernentem sacra profanis prima videt, prima est insano concita motu.

13. σὺν δ ̓ ἐτάρ., et concitavit (nicht turbavit. Am. u. A.). S. 22, 90. Hor. Od. 1, 18, 12. Virg. Aen. 4, 301.

14. ὁρέοντι. Dor. § 118. — βέ βηλοι. Catull. 64, 260 pars obscura cavis celebrabant orgia cistis, orgia, quae frustra cupiunt audire profani. 15. μέν θ'. Vgl. 25, 92, gr. Ausg. p. 207-208.

20. μάτηρ. Eur. Bacch. 1114 πρώτη δὲ μήτηρ ήρξεν ἱερία φόνου. 21. τοκάδος. Eur. Med. 187 του κάδος λεαίνης δέργμα,

22. 'Ivo. Vgl. Eur. Bacch. 1127. Ovid. Met. 3, 721.

λὰξ ἐπὶ γαστέρα βᾶσα, καὶ Αὐτονόας ρυθμός αυτός·
αἱ δ ̓ ἄλλαι τὰ περισσὰ κρεανομέοντο γυναῖκες,
ἐς Θήβας δ ̓ ἀφίκοντο πεφυρμέναι αἵματι πᾶσαι,
ἐξ ὄρεος πένθημα καὶ οὐ Πενθῆα φέροισαι.
οὐκ ἀλέγω μηδ ̓ ἄλλον ἀπεχθόμενον Διονύσῳ
φροντίζοιμ ̓ εἰ καὶ χαλεπώτερα τῶνδε μογήσαι,
εἴη δ ̓ ἐνναέτης ἢ καὶ δεκάτω ἐπιβαίνοι.

αὐτὸς δ ̓ εὐαγέοιμι καὶ εὐαγέεσσιν άδοιμι.
ἐκ Διός αιγιόχω τιμὰν ἔχει αἰετὸς οὗτος.

εὐσεβέων παίδεσσι τὰ λώϊα, δυσσβέων δ ̓ οὔ.
χαίροι μὲν Διόνυσος, ὃν ἐν Δρακάνῳ νιφόεντι
Ζεὺς ὕπατος μεγάλαν ἐπιγουνίδα κάτθετο λύσας
χαίροι δ ̓ εὐειδὴς Σεμέλα καὶ ἀδελφεαὶ αὐτᾶς
Καδμείαι πολλαῖς μεμελημέναι ἠρωΐναις,
αἳ τόδε ἔργον ἔρεξαν ὀρίναντος Διονύσω.
οὐκ ἐπιμωματόν. μηδεὶς τὰ θεῶν ὀνόσαιτο.

23. Αὐτ. ρυθμός αυτός, der wilde, wahnsinnige Tanz der Autonoa war derselbe; auch sie géoρηξεν ώμον λὰξ ἐπὶ γαστέρα βᾶσα. Vgl. Aesch. Choeph. 786 (797).

24. αἱ δ ̓ ἄλλαι Vgl. Eur. Bacch. 1133 (1125 Herm.). Ovid. Met. 3, 728 flg.

26. πένθημα Πενθήα. Εur. Bacch. 367 (364) Πενθεὺς δ ̓ ὅπως μὴ πένθος εἰσοίσει δόμοις τοῖς σοῖσι, Κάδμε.

27-28. μηδ ̓ ἄλλον

σαι.

μογή

Der Acc. steht bei φροντίζω wie Aristoph. Eqq. 783. Die Stelle schreibe ich nach den Verbesserungen von Kreussler emendatt. Th. II p. 18 und Ahrens (μογήσαι). Die Vulg. ist μηδ' ἄλλος ἀπεχθέμεναι (ἀπεχθόμεναι cod. c bei Ziegler) Διονύσῳ φροντίζοι, μηδ ̓ εἰ χ. τῶνδ ̓ ἐμόγησεν. S. gr. Ausg. p. 209.

25

30

35

Del. 98 εὐαγέων δὲ καὶ εὐγέεσσι με λοίμην. εὐαγέοιμι ἅδοιμι. Dieser Gleichklang findet sich bei Theokr. 1, 96. 7, 15. 7, 62. 17, 29. 18, 7. 22. 163. 24, 14. 25, 10. 18, 30. 7, 49. (20, 13. 20, 25. 21, 55.) Vgl. z. B. Odyss. 1, 40. Iliad. 2, 484. Virg. Aen. 7, 461. Ecl. 8, 80.

31. αἰετὸς οὗτος, die v. 30 ausgesprochene Losung: mög' ich in Reinheit leben und anderen Reinen gefallen. Schon Scal. vgl. Iliad. 12, 243 εἷς οἰωνὸς ἄριστος ἀμύνεσθαι περὶ πάτρης. Theokr. 17, 72.

32. εὐσεβ. Diesen Vers nannte Melanchthon den besten im ganzen Theokrit.

33. Δρακ. Auf diesem Vorgebirge der Insel Ikaria liess Zeus den Bacchus aus seinen Hüften hervorgehen. Nonn. Dionys. 9, 16. Hom. Hymn. 26, 1. Diod. Sic. 3, 66.

34. κάτθετο Medium wie Callim. in Ioy. 15 ἔνθα σ ̓ ἐπεὶ μήτηρ μεγάλων ἀπεθήκατο κόλπων. Vgl. Catull. 34, 8 Latonia, quam mater prope Deliam deposivit olivam.

36. πολλαῖς. Vgl. 24, 76. μελημ. Anth. Pal. 7, 199 ὄρνεον ὦ Χάρισιν μεμελημένον. Nonn. Dion. 37, 623 Ερεχθεὺς Παλλάδι νικαίῃ μεμελημένος.

16

*XXVII.

Ο ΑΡΙΣΤΥΣ.

ΚΟΡΗ.

Τὰν πινυτὴν Ἑλέναν Πάρις ἥρπασε βουκόλος ἄλλος.

ΔΑΦΝΙΣ.

μᾶλλον ἑλοῖσ ̓ Ἑλένα τὸν βουκόλον ἐστὶ φιλεῦσα.

ΚΟΡΗ.

μὴ καυχῶ, Σατυρίσκε ̇ κενὸν τὸ φίλαμα λέγουσιν.

ΔΑΦΝΙΣ.

ἔστι καὶ ἐν κενεοῖσι φιλάμασιν ἁδέα τέρψις.

ΚΟΡΗ.

τὸ στόμα μεν πλύνω καὶ ἀποπτύω τὸ φίλαμα.

ΔΑΦΝΙΣ.

πλύνεις χείλεα σεῖο; δίδου πάλιν ὄφρα φιλάσω.

ΚΟΡΗ.

καλόν σοι δαμάλας φιλέειν, οὐκ ἄζυγα κώραν.

ΔΑΦΝΙΣ.

μὴ καυχῶ· τάχα γάρ σε παρέρχεται ὡς ὄναρ ἥβη.

ΚΟΡΗ.

& σταφυλὶς σταφίς ἐστι καὶ οὐ ῥόδον αύον ὀλεῖται.

ΔΑΦΝΙΣ.

δεῦρ ̓ ὑπὸ τὰς κοτίνους, ἵνα σοί τινα μῦθον ἐνίψω.

οὐκ ἐθέλω. καὶ πρίν με παρήπαφες ἁδέϊ μύθῳ.

ΔΑΦΝΙΣ.

δεῦρ ̓ ὑπὸ τὰς πτελέας, ἵν ̓ ἐμᾶς σύριγγος ἀκούσῃς.

ΚΟΡΗ.

τὴν σαυτοῦ φρένα τέρψον· ὀϊζόεν οὐδὲν ἀρέσκει.

ΔΑΦΝΙΣ.

φεν φεῦ τᾶς Παφίας χόλον ἅζεο και σύγε κώρα.

ΚΟΡΗ.

χαιρέτω & Παφία· μόνον ἵλαος "Αρτεμις εἴη.

ΔΑΦΝΙΣ.

μὴ λέγε, μὴ βάλλῃ σε καὶ ἐς λίνον ἄκλιτον ἔνθῃς.

ΚΟΡΗ.

βαλλέτω ὡς ἐθέλει ̇ πάλιν "Αρτεμις ἄμμιν ἀρήγει.

* ΔΑΦΝΙΣ.

* μὴ προβάλῃς τὴν χεῖρα, καὶ εἰσέτι χεῖλος ἀμέλξω.

ΚΟΡΗ.

μὴ ἐπιβάλῃς τὴν χεῖρα, καὶ εἴ γ ̓ ἔτι —, χεῖλος ἀμύξω.

ΔΑΦΝΙΣ.

οὐ φεύγεις τὸν Ἔρωτα, τὸν οὐ φύγε παρθένος ἄλλη.

ΚΟΡΗ.

φεύγω, ναὶ τὸν Πᾶνα· σὺ δὲ ζυγὸν αἰνὸν ἀείρεις.

ΔΑΦΝΙΣ.

δειμαίνω μὴ δή σε κακωτέρῳ ἀνέρι δῷσι.

ΚΟΡΗ.

πολλοί μ' ἐμνώοντο, νόῳ δ ̓ ἐμῷ οὔτις ἔαδε.