[ἡδὺ δὲ χώ μόσχος γαρύεται, ἡδὺ δὲ χ& βῶς.] ἡδὺ δὲ τῶ θέρεος παρ ̓ ὕδωρ ῥέον αἰθριοκοιτεῖν. τῷ δρυὶ ταὶ βάλανοι κόσμος, τα μαλίδι μᾶλα, τῷ βοὶ δ ̓ ἃ μόσχος, τῷ βουκόλῳ αἱ βόες αὐταί.“ Ὣς οἱ παῖδες ἄειδον, ὁ δ ̓ αἰπόλος ὧδ ̓ ἀγόρευεν· αδύ τι τὸ στόμα τευ καὶ ἐφίμερος, ὦ Δάφνι, φωνά. κρέσσον μελπομένω τευ ἀκουέμεν ἢ μέλι λείχειν. λάξει τὰς σύριγγας· ἐνίκασας γὰρ ἀείδων. αἱ δέ τι λῇς με καὶ αὐτὸν ἅμ ̓ αἰπολέοντα διδάξαι, τήναν τὰν μιτύλαν δωσῶ τὰ δίδακτρά του αἶγα, ἅτις ὑπὲρ κεφαλᾶς αἰεὶ τὸν ἀμολγέα πληροί.“ Ὡς μὲν ὁ παῖς ἐχάρη καὶ ἀνάλατο και πλατάγησε νικάσας, οὑτῶς ἐπὶ ματέρι νεβρὸς ἕλοιτο. ὡς δὲ κατεσμύχθη καὶ ἀνετράπετο φρένα λύπα ώτερος, οὕτω καὶ νύμφα γαμεθεῖσ ̓ ἀκάχοιτο. τὸ kümmre ich mich um das Mädchen! Meine Freude ist die Herde, meine Freude das Leben im Freien. πνεῦμα, der frische Windesodem. S. gr. Ausg. p. 292. 77. Dieser Vers ist fälschlich aus 9, 7 hier herein gesetzt. 78. αίθριοκοιτεῖν. Hor. Εpod. 2, 27 fontesque [nicht frondes] lymphis obstrepunt manantibus, somnos quod invitet leves. Georg. 2,469-70. 79. κόσμος. Vgl. 18, 29. 82. ἁδύ τι. Vgl. 1, 1. S. Dor. § 95. ἐφίμερος. Vgl. 1,61. - τευ. 83. κρέσσον wie melius, Hor. Od. 4,5, 8. κρέσσων = κρείσσων auch bei Bion 1, 55. Pindar Ol. 2, 24. Nem. 10, 72. Vgl. Curt. Etym. p. 596. 608 und Epicharm bei Athen. VII p. 321, A (p. 83 Mein.) μέζονες = μείζονες (μεγίονες). – μέλι λείχειν. Calpurn. 4, 149 verum quae imparibus modo concinuistis avenis, tam liquidum, tam dulce sonant, ut non ego malim, quod Peligna solent examina, lambere nectar. Plaut. Cas. 2, 8, 21 ut, quia te tango, mel videor mihi lingere. 84. τὰς σύριγγας. Der Pluralis ist ganz richtig, denn jeder der beiden Sänger hatte eine Syrinx gesetzt; seine eigne erhält Daphnis zurück und die des Menalkas dazu. [Ohne hinreichenden Grund conjicirte Scal. τᾶς σύριγγος.] 86. μιτύλαν, ἄκερων. Schol. · τὰ δίδακτρα. Das dir gebirende Lehrgeld. Vgl. 5, 37 und 5, 34 & στιβάς, die Streu, wie wir sie brauchen. 1, 49 τὰν τρώξιμον, die Traube, wie sie für den Mund des Näschers recht ist (= seine). 87. κεφαλᾶς. Vgl. Arist. Plut. 545 στάμνου κεφαλή. Theokr. 7, 147. ἀμολγέα mit kurzem a, wie selbst Eur. Electr. 599, 763 u. a. φονέα. S. Krüger I, 1 § 18, 5, 4. Vgl. Theokr. 12, 29. 89. άλοιτο. Ueber die Optative ἅλοιτο und ἀκάχοιτο, ν. 91, vgl. Anm. zu 8, 13. 91. γαμεθ., recens nupta, oder nova nupta (Hor. Epod. 5, 65. Catull. 61, 80), nicht = desponsata. Tib. 3, 4, 31 ut iuveni primum virgo deducta marito inficitur teneras ore rubente genas. Theokr. 27, 69. Κἠκ τούτω πρᾶτος παρὰ ποιμέσι Δάφνις ἔγεντο, καὶ Νύμφαν ἄκραβος ἐὼν ἔτι Ναΐδα γάμεν. 92. ἐκ τούτω κτλ. Virg. Eclog. 7, 70 ex illo Corydon Corydon est tempore nobis. 93. Ναΐδα. Ovid. Art. am. 1, 732 pallidus in lenta Naïde Daphnis erat. Die Erzählung schliesst wie ein kleiner Roman. Daphnis vermählt sich mit der v. 43 von ihm gepriesenen Najade. Vgl. Ilias 14, 444 ὃν Νύμφη τέκε Νηῖς ἀμύμων. Vgl. Apollodor. 3, 14, 6 Εριχθόνιος Πασιθέαν Νηΐδα Νύμφην ἔγημεν. IX. ΒΟΥΚΟΛΙΑΣΤΑΙ. ΔΑΦΝΙΣ ΚΑΙ ΜΕΝΑΛΚΑΣ. [Βουκολιάζει Δάφνι, τὸ δ ̓ ᾠδᾶς ἄρχει πρᾶτος, ᾠδᾶς ἄρχει πρᾶτος, ἐφεψάσθω δὲ Μενάλκας, μόσχως βουσὶν ὑφέντες, ὑπὸ στείραισι δὲ ταύρως. χοἱ μὲν ἁμᾷ βόσκοιντο καὶ ἐν φύλλοισι πλανώντο μηδὲν ἀτιμαγελεῦντες· ἐμὶν δὲ τὸ βουκολιάζευ IX. Die Sänger. In diesem Gedichte vereinigte, wie ich vermuthe, der erste Sammler von Theokrits ländlichen Gedichten einige treffliche Bruchstücke von Idyllen des Dichters, welche er vorfand, setzte dieses Gedicht an den Schluss seiner Sammlung, schickte v. 1-6 als Eingang voran und fügte v. 22 flg. als Epilog hinzu. S. gr. Ausg. S. 299 flg. Die 2. ᾠδᾶς ἄρχεο πρᾶτος. anderwärts mit grosser Wirkung gebrauchte Figur der Epanaphora verräth hier den ungeübten Verfasser dieser Verse. Vgl. damit die von Briggs angeführten Beispiele. Iliad. 20,371 τῷ δ ̓ ἐγὼ ἀντίος εἶμι, καὶ εἰ πυρὶ χεῖρας ἔοικεν, εἰ πυρὶ χει ρας ἔοικε, μένος δ ̓ αἴθωνι σιδήρῳ. Virg. Ecl. 5, 51 Daphnimque tuum tollemus ad astra: Daphnim ad astra feremus. Ecl. 9, 64-65. Milton, Lycidas v. 37: but o the heavy change, now thou art gone, Now 5 thou art gone, and never must return. ἐφεψάσθω. Vgl. Iliad 24, 733 ἕψεαι, Krüger II, 1 § 39 ἕπω. [Vulg. συναψάσθω. S. gr. Ausg. p. 304.] 3. ὑφέντες. Vgl. 25, 104. ὑπὸ, scil. ἕντες. Vgl. Eur. Herc. fur. 1056 ἀπολεῖ πόλιν, ἀπὸ δὲ πατέρα. Matthiae $ 594, 2. Das Verbum ὑφεῖναι kann man zwar beidemale mit dem Ausdrucke unserer Landleute zulassen übersetzen (Colum. 7, 4 agni nutricibus submittuntur, nec quidquam subtrahi submissis expedit), aber die Wendung bleibt immer anstössig. Virg. Ecl. 1, 45 kann nicht mit unserer Stelle verglichen werden. 4. άμα. Vgl. 11, 39. - φύλλοισι. Auch ein deutscher Dichter würde verstanden werden, wenn er sagte: die Stiere schweifen in den Blättern herum. Vgl. gr. Ausg. p. 305. [Ahr. schrieb aus Conjectur φύλοισι.] ἔκποθεν, ἀλλῶθεν δὲ ποτικρίνοιτο Μενάλκας.] ΔΑΦΝΙΣ. Αδὺ μὲν ἁ μόσχος γαρύεται, ἡδὺ δὲ χά βῶς, ΜΕΝΑΛΚΑΣ. Αίτνα, μᾶτερ ἐμά, κἠγω καλὸν ἄντρον ἐνοικέω κοίλαις ἐν πέτραισιν· ἔχω δέ τοι ὅσσ ̓ ἐν ὀνείρῳ φαίνονται, πολλὰς μὲν ὄϊς, πολλὰς δὲ χιμαίρας, ὧν μοι πρὸς κεφαλᾷ καὶ πρὸς ποσὶ κώεα κεῖται. ἐν πυρὶ δὲ δρυίνῳ χόρια ζεῖ, ἐν πυρὶ δ ̓ αὖαι φαγοί, χειμαίνοντος· ἔχω δέ τοι οὐδ ̓ ὅσον ὤραν = 7. γαρύεται. Bürger: horch, der Herde Jubellaute schallen dort vom Anger her. - ἡδὺ. Ueber dieses Echo vgl. Einl. p, 13. 8. καχώ καὶ ηχώ (Mosch. 3, 30 u. a.). So aus Conjectur für κἠγώ. 10-11. δέρματα. S. Anm. zu 5, 50. — ἄκρας — ἐτίν., die der Südwest von dem Bergriff herabriss, als sie an den Spitzen der Erdbeerbäume nagten [Vulg. τάς μοι ἁπάσας λίψ κόμαρον. S. gr. Ausg.]. κομάρως. S. 5, 129. 13. ὅσσον κτλ., quantum amant (Dor. § 126) vel curant pueri patrem et matrem vocantes audire. [Ziegler κ. Α. ὅσσον ἐρῶντι πατρὸς μύθων καὶ μ. άκ. Weiteres s. gr. Ausg. p. 308 fig.] 15. μᾶτερ ἐμά. So nennt Menalkas den Aetna, entweder weil er in des Berges Nähe geboren und erwachsen ist, oder weil die Weideplätze des Berges ihn und seine Herde nähren. Vgl. 1, 65. Ovid. Met. 4, 293. Iliad. 8, 47. - ἄντρον. S. 3, 6. 10 15 20 16. ἐν ὀνείρῳ. E. Schultze, bez. Rose: nichts Schönes lässt im Traume sich ersinnen, was nicht sich dort noch schöner schauen lässt. 17. φαίνονται. Die Masse der Güter deutet hier der Plural des Verbi neben dem Neutrum ὅσσα an. S. S. gr. Ausg. p. 310. πολλὰς μὲν ὄϊς, πολλὰς δὲ χιμαιρας ganz so gestellt und mit demselben Rhythmus wie Tibull 3, 2, 1 — caram iuveni carumque puellae. Dieselbe Anaphora an derselben Versstelle Theokr. 2, 38. 1, 132. 8, 41. Virg. Ecl. 10, 54. Tibull. 2, 1, 17. 2, 5, 105. 2, 6, 9. 2, 1. 5. Οvid. Μet. 3, 523. 19. χόρια, Kaldaunen mit Milch und Honig gekocht (vgl. schol. Athen. 14, p. 646, E), ein von den Komikern öfter erwähntes Essen. S. Passow s. v. und Fritzsche zu Arist. Thesm. p. 594. Man könnte es etwa mit unserem Inster vergleichen. ζεῖ. Productionem defendunt Iliad. 11, 554 τάς τε τρεΐ, ἐσσύμενός περ. Odyss. 12, 75. Ziegler. Cf. Iliad. 21, 362. 20. φαγοί sind hier und in der Anm. zu 7, 66 angeführten Stelle des Arist. die Früchte der Knoppereiche, quercus aegilops Linn.,,,der schönsten Eiche in Griechenland, welche χείματος ἢ νωδὸς καρύων ἀμύλοιο παρόντος. [Τοῖς μὲν ἐπεπλατάγησα καὶ αὐτίκα δῶρον ἔδωκα, Δάφνιδι μὲν κορύναν, τάν μοι πατρὸς ἔτραφεν ἀγρός, αὐτοφυῆ, τὸν οὐδ ̓ ἂν ἴσως μωμάσατο τέκτων, τήνῳ δὲ στρόμβω καλὸν ὄστρακον, οὗ κρέας αὐτός σιτήθην πέτραισιν ἐν Ὑκκαρίαισι δοκεύσας, πέντε ταμὼν πέντ ̓ οὖσιν· ὁ δ ̓ ἐγκαναχήσατο κόχλῳ. Βουκολικαὶ Μοῖσαι, μάλα χαίρετε, φαίνετε δ ̓ ᾠδάς, τάς ποκ ̓ ἐγὼ δεινοῖσι παρὼν ἄεισα νομεῦσι, μή πω ἐπὶ γλώσσας ἄκρας ὀλοφνγγόνα φύσω. τέττιξ μὲν τέττιγι φίλος, μύρμακι δὲ μύρμαξ, ἴρηκες δ ̓ ἴρηξιν, ἐμὶν δέ τε Μοῖσα καὶ ᾠδά. τᾶς μοι πᾶς εἴη πλεῖος δόμος. οὔτε γὰρ ὕπνος οὔτ ̓ ἔαρ ἐξαπίνας γλυκερώτερον, οὔτε μελίσσαις 25. στρόμβω, das Fleisch des gewaltigen Tritonshorns (Kinkhorns), tuba Tritonis, ist geniessbar. S. gr. Ausg. p. 313. 26. Υκκαρίαισι. Γκκαρα πόλις Σικελίας. Gloss. Vgl. Thuc. 6, 62. 27. πέντε ταμὼν πέντ ̓ οὖσιν, ich zertheilte es in fünf Stücke für uns, da wir fünf Mann waren. S. Anm. zu 3, 21. ἐγκαναχ. κ. Vgl. Ovid. Met. 1, 333 conchae inspirare. Theokr. 22, 75. 28-36. Ueber den Verfasser dieser Verse s. Arg. zu dieser Idylle p. 132. Der von Ahrens mit Recht in den Text aufgenommene Pluralis ᾠδάς wird am richtigsten von einer Sammlung bukolischer Lieder verstanden. 29. δεινοῖσι, „potentibus" (Hor. Od. 4, 8, 26). Vgl. 16, 44. Auf die 25 30 Verbesserung δεινοῖσι führt κεί- 30. μή πω κτλ., damit ich nicht 31. μύρμακι. Vgl. Dor. § 78. Nachahmung bei Gregor. Naz. carm. III vol. II p. 57 Caill. πῶλοι μὲν πώλοισι φίλοι, ἔλαφοί τ ̓ ἐλάφοισι, καὶ ψῆρες ψήρεσσιν, ἁγνῷ δέ τε τίμιος ἁγνός. Arist. M. Μ. 2, 11 p. 12085, 9 κολοιὸς παρὰ κολοιὸν ἱξάνει. 33. ὕπνος. Οdyss. 13, 80 ὕπνος νήγερτος ἥδιστος. Aristoteles in dem Hymnus auf die Tugend bei Diog. Laert. 5, 1, 7: τοῖον ἐπὶ φρένα βάλ λεις καρπὸν χρυσοῦ τε κρείσσω καὶ γονέων μαλακαυγητοϊό θ ̓ ὕπνου. Pope, past. III p. 37: Not bubbling fountains to the thirsty swain, Not balmy sleep to labourers faint with pain, Not showers to larks, or sun-shine to the bee Are half so charmig as thy sight to me. 34. ἔαρ ἐξαπίνας, ver „ex inopinato". S. gr. Ausg. p. 316 und Krüger I, II § 50, 8 A. 15 (19). ἄνθεα· τόσσον ἐμὶν Μοῖσαι φίλαι. οὓς γὰρ ὁρεῦντι γαθεῦσαι, τοὺς δ ̓ οὔτι ποτῷ δαλήσατο Κίρκη.] 35-36. ὁρεῦντι – γαθεῦσαι. Hor. Od. 4, 3, 1 quem tu, Melpomene, semel nascentem placido lumine videris, illum cet. — Geibel: wen einst die Muse mit dem Blick der Weihe mild angelächelt, da er ward geboren, der ist und bleibt zum Dichter auserkoren. Pind. Ol. 7, 11 35 ἄλλοτ ̓ ἄλλον ἐποπτεύει Χάρις ζωθάλμιος. γαθεῦσαι steht mit Nachdruck im Anfange des Verses, wie Apoll. Rhod. 3,259 καὶ ἀμφαγάπαζον ἰδόντες γηθόσυνοι. 36. Κίρκη. Vgl. Odyss. 10, 234 flg. Tibull. 4, 1, 61 solum nec doctae verterunt pocula Circes. Χ. ΕΡΓΑΤΙΝΑΙ Η ΘΕΡΙΣΤΑΙ. ΜΙΛΩΝ. Εργατίνα Βουκαῖε, τί νῦν, ζυρέ, πεπόνθεις; X. Die Schnitter. Ein Schnitter, welchem die Arbeit nicht von den Händen gehen will, bekennt seinem Kameraden, dass Liebesgram ihn verzehre, und singt, von dem Anderen dazu aufgemuntert, ein Lied zum Lobe seiner Schönen, die wenigstens in seinen Augen eine glänzende Flamme ist. Der Andere setzt diesem zärtlichen Gesange ein Schnitterlied von ächtem Bauernschlage entgegen und verlacht die schwindsüchtigen Liebesgedanken, welche sich nicht für den rüstigen Arbeitsmann passen. 1. Βουκαΐε. Dies ist der Name des Schnitters, den man fälschlich Battos genannt hat. S. gr. Ausg. πεπόνθεις. S. Dor. § 16. = 5 3. λαοτομεῖς τέμνεις τὸ λᾷον (ν. 21. 42) = λήϊον, die reifen Feld- πλατίον wie 5, 28. früchte. 4. κάκτος. Nach Theophr. Η. Pl. 6, 5, 10 und Athen. 2 p. 70 D flg. wuchs diese Pflanze blos in Sicilien. Hogg. p. 121 entscheidet sich dafür, dass darunter cactus Opuntia Linn. zu verstehen sei, ein Kaktus mit gelber Blüthe, der borstige, kurze, sehr zahlreiche, auch von unseren Gärtnern gefürchtete, Stacheln hat. Philetas bei Athen. 2 p. 71: γηρύσαιτο δὲ νεβρὸς ἀπὸ ψυχὴν ὀλέσασα ὀξείης κάκτου τύμμα φυλαξομένη, Abbildung: Magaz. vol. 50 Taf. 2393. Reichenbach, Volksnaturg. d. Pflanz. Taf. 45. 5. ἐκ. Vgl. 11, 15. ἄματος. Dor. § 22. - ἐσσῇ, Dor. § 115. 6. οὐκ ἀποτρώγεις. Von diesem Verbum hängt der Genitivus τᾶς αὔλακος ab. Vgl. Anm. zu 2, 151 -152. Der Sinn der Worte ist: du |