v. 1. acri tibia] av heyvow, Anxet. Laudat hoc λιγυρῷ, λιγνηχεῖ. ¿πíðɛτov ut proprie dictum Quintil. 8, 2, 9.

v. 2. sumis celebrare] Hic infinitivi usus vere Graecanicus putandus, cf. Epod. 11, 3. et ad C. I, 2, 7. Nam secus dictum est C. I, 23, 10: te frangere persequor, vel C. I, 15, 27: furit te reperire. Vid. omnino Exc. IV, 4.

v. 3. iocosa imago] Imago est propria in hac re universae Latinitatis vox (Varro r. r. 3, 16, 12. Cic. Tusc. 3, 2, 3), quamquam Graeci o similiter sixóva σroμάτwv vocant (Anal. Br. II. p. 95). Cfr. C. I, 20, 8.

v. 7-12. Unde vocalem Orphea etc.] Digressio vere lyrica ac prope Pindarica, quamquam nihil ab eo mutuatus est nec ab Orpheo Argon. 259 sqq. aut ab Apoll. Rhod. I, 26 sqq. De re ipsa cf. Lobeck. Agl. p. 752 sq. et 235.

Καλλιόπης,

Arte materna] matris Kalλións, i. e. dulci voce praeditae, vel ipso Horatio interprete, vocalis.

v. 13. Quid prius dicam solitis parentis Laudibus?] A love ad Pindari exemplum rite exorsus ad eius liberos transit: nam ille deorum maximus πατὴρ 8. ἄναξ ανδρών τε θεῶν τε, ὑψίζυγος, κύδιστος μέγιστος, τοῦ γὰρ κράτος ἐστι μέγιστον (Hom.) et Musarum principium: Hes. Th. 47 sq., Alcmanis fragm. 5. Schn.: ἐγὼ δ ̓ ἀείσομαι ἐκ Διὸς ἀρχόμενος, Arati Φαινομένων initio: Ἐκ Διὸς ἀρχώμεσθα. Hinc Virg. Εcl. III, 60: Ab Jove principium Musae. Sed haud scio an ad h. 1. praeter ceteros inspiciendus sit Pindarus, qui Nem. II. persimili initio usus est:

Loco supra laudato Ol. II, 3 simplicius Pindarus: To Пioa μèv 4ós. Vide omnino Quint. X, 1, § 46. et Boeckh. ad Pind. 1. 1. Nem. II, 1. p. 362.

v. 20. Pallas] Horatio a Iove proxima, eademque Grae

Ut Horatii carmen, ait, arte factum est, Pindaricum vero quamvis artificiosum naturae debetur, ita hoc quoque Pindarus rectius et rei convenientius instituit, quod a deo incipiens per heroem ad hominem descendit". Consentit nobiscum, ut nunc vidimus, Dissenius ita iudicans: Ut Pindarus Dov – ήρωα ἄνδρα dicit, ita Horatius I, 12. inverso ordine collocationis, pro suo uterque consilio“.

-

cis in deorum concilio, Pind. fr. 112. Β.: ἄγχιστα δεξιάν κατὰ χεῖρα πατρὸς Ιζεαι. Vid. Spanhem. ad Callim. H. Apoll. 29. v. 22. Virgo] Graecis Κόρη, Παρθένος absolute dicta Diana, Callim. Η. in eandem vs. 6. (Mitsch.). — saevis inimica belluis] Αρτεμις ιοχέαιρα (Hom.), θηροφόνη (Theogn. 11.) vel θηροκτόνος (Aristoph. Lys. 1262), θηρῶν ὀλέκουσα γενέθλην (Hom. H. in Dian. 10), κυνηγέτις (Callim. Η. in eandem).

v. 23. metuendus certa Phoebus sagitta] Απόλλων κλυ τότοξος, ἑκηβόλος, Εκάεργος (Hom.).

v. 25 seqq.

Ex heroibus memorantur Hercules victor, monstrorum domitor, ὁ σωτήρ Αλκείδης, et Dioscuri, qui ipsi quoque Graecis σωτήρες erant, vid. ad C. I, 3, 2.

puerosque Ledae, Hunc equis, illum superare pugnis Nobilem] Expressit Homeri illud in I. III, 237. Od. XI, 299: “Η (Λήδη) ῥ ̓ ὑπὸ Τυνδαρέῳ κρατερόφρονε γείνατο παῖδε, Κάστορά θ ̓ ἱππόδαμον καὶ πὺς ἀγαθὸν Πολυδεύκεα. v. 30. sqq. Concidunt venti fugiuntque nubes Et minat, quom sic voluere, ponto

Unda recumbit] ex Theocriti hymno in

Dioscuros fluxisse videntur Mureto, Lambino, Mitscherlichio, Idyll. XXII, 19 sq.:

Αίψα δ ̓ ἀπολήγοντ' ἄνεμοι, λιπαρὰ δὲ γαλάνα

Αμ πέλαγος· νεφέλαι δὲ διέδραμον ἄλλυδις άλλαι.

et recte quidem, ut videtur, siquidem etiam C. IV, 8, vs. 32 sq. ex eodem fonte, Theocr. l. I. vs. 17 sq., manifestius hausti sunt. Quamquam fundus huius sententiae iam inest in Hom. H. in Diosc. 12 sqq.

Cum

v. 43. Saeva paupertas] πενία δεινὴ, χαλεπή, ἀργαλέη, verum μόχθοιο διδάσκαλος (Theocr. XXI, 2). Ad hanc sententiam cfr. Alcaei fr. 72. Schn.: Αργαλέον πενία, κακὸν ἄσχετον, ἃ μέγαν Δάμνη λαὸν ἀμαχανίᾳ σὺν ἀδελφες. Alcaei loco comparandus Herodot. VIII, 111. ubi Themistocli dicenti, ὡς ἥκοιεν Αθηναῖοι περὶ ἑωυτοὺς ἔχοντες δύο θεοὺς μεγάλους, Πειθώ τε καὶ ̓Αναγκαίην, respondent Andrii, θεοὺς δύο ἀχρήστους οὐκ ἐκλείπειν σφέων τὴν νῆσον, ἀλλ' ἀεὶ φιλοχωρέειν, Πενίην τε καὶ ̓Αμηχανίην“. Blomf. ex Addendis ad Aesch. Sept. 343.

v. 45 sq. Crescit occulto velut arbor aevo Fama Marcelli Praeclara profecto ac familiaris Graecis imago, quam

falso suspectam habuit H. Peerlkampius. Bernh. in eius censura: sehr ähnliche Züge der stillen sorgsamen Pflege s. bei Hom. II. o', 56 seq. Pind. Nem. 8, 68 seq. Catull. 62, 39 sqq.". Pindari locum, unde haec sumpta et expressa putabat, iam Scaliger indicavit Lambino, v. 40. B.:

Αύξεται δ' ἀρετὰ, χλωραῖς ξέρσαις ὡς ὅτε δένδρεον

ᾄσσει,

Ἐν σοφοῖς ἀνδρῶν ἀερθεῖσ ̓ ἐν δικαίοις τε κιλ. His igitur ducibus confidenter explicabis:,, Crescit virtus et fama Marcelli adolescentis sub diligentissima Augusti avunculi eiusdemque soceri tutela occulto aevo, i. e. sensim sensimque, non animadversis certissimi incrementi temporibus, velut arbor aevum agitat, dum tempus quod crescit occulitur, usque tamen crescit "1). Quo quidem praeconio Horatius optimum illum adolescentem et Augusto principi populoque Romano gratissimum (v. Franke. F. H. p. 63) ita laudavit, ut quum etiamtum sane non multa eius decora referre posset, tanto plura in posterum ab eo exspectare videretur.

v. 46 seqq.

micat inter omnes Iulium sidus velut inter ignes Luna minores] Sapphica, ut videtur, comparatio, Fragm. 3. Neue, fr. 3. Schn. p. 295:

Αστέρες μὲν ἀμφὶ καλὰν σελάναν

Αψ ἀποκρύπτοισι φαεινὸν εἶδος,
Οππότ ̓ ἂν πλήθοισα μάλιστα λάμπη
Γῶν [ἔπι πᾶσαν] 2).

v. 57 sq. (Augustus) reget orbem, Tu (Iuppiter) quaties Olympum] Est fortasse dictum illud, quod Archelaus, poeta epigrammaticus sub Ptolemaeo I. rege, Alexandro M. tribuit apud Plut. de Fortuna Alex. p. 356. et in Anthol. Pal. II. p. 661:

1) Wie ein Baum wächst in verborgen bleibender, stiller Entwicklung. 2) Muretus V. L. IX, 17. Pindari potius locum Isth. III, 42. B. de Lucifero ab Horatio expressum esse voluit. Sed recte Neue de Sapphus loco rem ita expedit et conficit: Ex verbo praesentis temporis ἀποκρύπτοισι et subsequente particula ὑππότ' ἂν appa ret, non describi rem lucente luna actam, sed voculis uèv et di inter se relatis vim subesse comparationis, ita ut in altero membro vir vel puella aeque diceretur praeter comitum turbam excellere. Ut Horatius, collatus a Fulv. Ursino, Carm. I, 12, 46.

66

decima divini illius nectaris pars profecto satis füisset, Lydiae labellis altero tanto maiorem s. quintam partem attribuit idque propter eximium florem aetatis. Intellexit nimirum quasi nectareum osculorum et odorem et saporem, quoniam ipsum os nectare imbutum veluti nectaris quandam suavitatem haberet. Sunt denique,,fragrantia oscula" i. e. condita halitu illo suaveolento et austero, qualem integer iuventutis flos spirare solet. Anth. Pal. p. 140:

Κούρη τις μ' ἐφίλησεν ὑφέσπερα χείλεσιν ἁγροῖς·

Νέκταρ ἔην τὸ φίλημα· τὸ γὰρ στόμα νέκταρος ἔπνει. Alciphron. Epist. I, 38. p. 178: ὡς δὴ ἡδύ τι καὶ ἀκήρατον ἀπὸ τῶν φιλημάτων νέκταρ ἔσταζεν! Eademque rei specie usus est auctor Anacreont. Carm. 53. in recentis rosae venustate declaranda (57, 20. Bergk.): Maxágwr Jewv d'oulos, Ρόδον ὡς γένοιτο, νέκταρ Ἐπέτεγξεν, ideoque rosa, dixerat, Nεóτηios zev odμýv. Sic Euripides Hipp. 136. Phaedrae аμße̟óσιov στóμa attribuit, sic hodieque nihil frequentius in Orientalium poesi1). Cfr. Jacobs. in Anth. Gr. III, 1. p. 317 et Hertzberg. in Prop. II, 29, 18.

Haec autem omnia cumulatius contuli, ut frigidam illam explicationem convellerem, quam ex Pythagoreorum placitis repetitam nunc etiam obtinent, ut,, quinta pars nectaris" apud Hor. sit ἡ πέμπτη οὐσία τοῦ νέκταρος (die Quintessenz!). Immo vero secundum ea quae supra dicta sunt ita fere vertas: der nach roher barbarischer Weise die lieblich duftenden

I),,Duftige Küsse" velut in hocce Armeniorum scolio intelliguntur:

Was ist das Athmen?
Ein Trinken von Luft
Was ist das Riechen?

Was ist ein Kuss, als

Ein doppelter Trank!
Trinken macht selig,
Fasten macht krank!

Ein Trinken von Duft! itemque sexcenties apud Hafisium alios. Ex illis autem versiculis hoc statim perspicias bibi talia oscula in Orientalium poësi dici prorsus eadem rei specie, qua apud Latinos poëtas aura aetheria vel florum odores hauriuntur, qua etiam Anacreon fr. 58. Schn.: "Epwra nivov, idque imitatus Virgilius dixit Aen. I, 749: Longumque bibebat amorem, et idem Anacreon fr. 10, 2. Schn.: μɛ&vwv ¿qwti, quod Catullus imitatus videtur 45, 11: Et dulcis pueri ebrios ocellos Illo purpureo ore saviata.

Lippen verletzt, die Venus selbst mit doppeltem Guss, mit dem fünften Theil, ihres eigenen Nektars getränkt hat.

v. 17. Felices ter et amplius] formula Homerica, Od. V, 306:

Τρὶς μάκαρες Δαναοὶ καὶ τετράκις, οἳ τότ ̓ ὄλοντο. Virg. Aen. 1, 96:,,0 terque quaterque beati", ad quem locum viri docti permulta id genus congesserunt.

v. 18. irrupta copula] videtur esse Homeri deopos δεσμὸς "goηxtos (11. XV, 19), ut Lambino indicavit Germanus Valens; certe ἅπαξ λεγόμενον est.

Carm. 1, 14.

Iam Henricus Stephanus ad Anacreont. p. 164 notavit, in hac ode videri Horatium imitatum esse Alcaeum, cuius haec reperiuntur 1), fr. 18 Bergk., 10. Schneidew. p. 266: Αρ ̓ οὐ συνίης2) τῶν ἀνέμων στάσιν; Τὸ μὲν γὰρ ἔνθεν κῦμα κυλίνδεται, τὸ δ ̓ ἔνθεν· ἄμμες δ ̓ ἂν τὸ μέσσον

ναῒ φορήμεθα σὺν μελαίνα,

1) Apud Heraclidem Ponticum Alleg. Homer. p. 13. ed. Schow, et apud Cocondrium neqi rgóñшv in Boissonad. Anecd. Gr. III, p. 294.

2) Ag' ov ovrins. Hoc ego ausus sum restituere, quum locum corruptum esse constaret. Quod enim ap. Heraclidem legitur: 'Ao v v έτην καὶ τῶν ἀνέμων στάσιν, ferri nequit ac perperam explicant: [Ορᾷς] ἀσυνετεῖν = ἀσυνέτους εἶναι (imo ὄντας), sc. τοὺς Tolitas. Inde frustra etiam, ut mihi videtur, quamvis probante Bergkio, coniecit Ahrensius 'Aovvitnui (non intelligo?!). Cocondrii lectionem Συνίημι τῶν ἀνέμων [τὴν] στάσιν tuetur Schneidewinus, sed tamen idem agnoscit in principio versus manifesto inesse vitium, quum pateat vv. ȧvéμwv oτáoiv in fine fuisse posita praecedente quodam verbi ovviŋue inclinamento. Hinc Horatii vestigia ego id quod proposui coniectura assecutus sum,

in verbis Nonne vides" secutus, qui initia quidem exemplarium Graecorum fere ad verbum reddere soleat,

Vid. ad C. I,