Billeder på siden
PDF
ePub

τρὶς μὲν Ὕλαν ἄυσεν, ὅσον βαθὺς ἤρυγε λαιμός·
τρὶς δ ̓ ἄρ ̓ ὁ παῖς ὑπάκουσεν, ἀραιὰ δ ̓ ἵκετο φωνά
ἐξ ὕδατος, παρεὼν δὲ μάλα σχεδὸν εἴδετο πόρρω.
ὡς δ ̓ ὁπότ ̓ ἠυγένειος ἀπόπροθι λῖς ἐσακούσας
νεβροῦ φθεγξαμένας τις ἐν οὔρεσιν, ὠμοφάγος λῖς,
ἐξ εὐνᾶς ἔσπευσεν ἑτοιμοτάταν ἐπὶ δαῖτα,
Ἡρακλέης τοιοῦτος ἐν ἀτρίπτοισιν ἀκάνθαις
παῖδα ποθῶν δεδόνητο· πολὺν δ ̓ ἐπελάμβανε χῶρον.
σχέτλιοι οἱ φιλέοντες· ἀλώμενος ὅσσ ̓ ἐμόγησεν
οὔρεα καὶ δρυμούς, τὰ δ ̓ Ἰήσονος ὕστερα πάντ ̓ ἦς.
ναῦς μέν γ ̓ ἄρμεν ̓ ἔχοισα μετάρσια τῶν παρεόντων,
ἱστία δ ̓ ἡμίθεοι μεσονύκτιον ἐξεκάθαιρον
Ἡρακλῆα μένοντες. ὁ δ ̓ ᾧ πόδες ἆγον ἐχώρει
μαινόμενος· χαλεπὰ γὰρ ἔσω θεὸς ἧπαρ ἄμυσσεν.
οὕτω μὲν κάλλιστος Ὕλας μακάρων ἀμιθρεῖται·
Ἡρακλέην δ ̓ ἥρωες ἐκερτόμεον λιποναύταν,
οὕνεκεν ἠρώησε τριακοντάζυγον ̓Αργώ,
πεζᾷ δ ̓ ἐς Κόλχους τε καὶ ἄξενον ἵκετο Φᾶσιν.

"

58. τρὶς κτλ. Vgl. Ilias 11, 462. Ὕλαν ἄυσεν, er rief den Hylas. Vgl. Ilias 11, 461 αὖε δ ̓ ἑταίρους. Stellen wie Ovid Met. 3, 244 (Actaeona clamant) verbunden mit Verg. Ecl. 6, 44 (ut litus Hyla, Hyla omne sonaret) könnten uns veranlassen zu übersetzen: er rief,, Hylas". Vgl. z. B. Ovid Met. 5, 397-398. Verg. Ecl. 1, 5. Indes ist die erstere Erklärung durch Homer empfohlen.

59. ἀραιὰ κτλ. Prop. 1, 20, 49 cui procul Alcides iterat, responset: at illi nomen ab extremis fontibus aura refert. Anton. Lib. Met. 26 erzählt: Νύμφαι δείσασαι τὸν Ἡρακλέα μὴ αὐτὸν εὕροι κρυπτόμενον παρ ̓ αὐταῖς, μετέβαλον τὸν Ὕλαν καὶ ἐποίησαν ἠχώ, καὶ πρὸς τὴν βοὴν πολλάκις ἀντεφώνησεν Ἡρακλεῖ.

62. ὠμοφάγος λῖς. Der Hauptton liegt auf dem Epitheton, das vor dem wiederholten Substantivum steht, um den Löwen als furchtbares gieriges Raubtier mit Nachdruck zu charakterisieren.Verg. Aen. 6, 86 bella, horrida bella cerno. Hagedorn: ein Löw', ein junger

60

[ocr errors]

65

70

75

Löwe kommt. Vgl. 18, 50 und zu 13, 44. Doch scheint die Weitschweifigkeit in v. 61 und 62, die auffallende Stellung von τις und τοιοῦτος, sowie das Fehlen von v. 61 in der besten Hds. k darauf hin

zuweisen, dafs die Stelle ursprünglich anders gelautet hat. (H.)

66-67. ἀλώμενος -- δρυμούς. Eurip. Hel. 532 πορθμοὺς δ ̓ ἀλᾶσθαι μυρίους πεπλευκότα ἐκεῖσε κἀκεῖσε.

68-69. Eine ansprechende Herstellung der beiden stark verderbten Verse ist bis jetzt nicht gefunden. Das Schiff war segelfertig; (H.) ès hatte die Segel (ἄρμενα 22, 13) aufgezogen (μετάρσια).

70. ᾧ π. ἆγον, wie.14, 42. Vgl. Hor. Epod. 16, 21. Od. 3, 11, 49.

71. θεός. Soph. Antig. 800 ἄμαχος γὰρ ἐμπαίζει θεὸς Αφροδίτα. – ἦπαρ. Vgl. 11, 16.

72. μακάρων. Krüger I § 47, 6, 11. Hor. Od. 3, 13, 13. Orph. Arg. 651 Νύμφαι σφιν (den Hylas) κατερύκακον, ὄφρα σὺν αὐταῖς ἀθάνατός τε πέλοι καὶ ἀγήραος ἤματα πάντα.

[blocks in formation]

XIV. Aeschines und Thyonichos. Über Inhalt und Zweck dieses Gedichtes s. Einl. p. 6. Durch die Wendung am Schlusse (v. 59 flg.) wird es zu einem Lobgedicht auf Ptolemäos. Dafs es in Alexandria abgefafst ist, ergibt sich hieraus nicht mit Notwendigkeit, ist aber nicht unwahrscheinlich. Der Schauplatz der Begebenheiten soll nach dem Scholiasten Sicilien sein; im Gedicht findet sich indessen keine Andeutung hierüber.

1. Χαίρειν πολλὰ τὸν ἄνδρα 0. Vgl. Plat. Ion p. 530 Α τὸν Ἴωνα χαίρειν. Krüger I § 62, 3, 12 und das Citat zu 14, 31. Aeschines hat dem Thyonichos die Bitte zukommen lassen, er möge sich, sei es in Aeschines' Wohnung sei es anderswo, zu bestimmter Stunde einfinden. Patet id statim ex primis verbis: nam cum τὸν ἄνδρα additum sit, est id eccum quem exspectabam Thyonychum." (Hermann, opusc. 5 p. 95.) · ἄλλα τοιαῦτα h. e. πολλά (sc. χαίρειν). Ita enim loqui solent Graeci, ubi

99

66

____

od in una re aut persona existit, idem cadere itidem in alteram significant multusque est is usus additi in eam notionem ad τοιοῦτος pronomen ἄλλος sive ἕτερος vocabuli. Plato Sympos. 197 C οὕτως ἐμοὶ δοκεῖ Ἔρως πρῶτος αὐτὸς ὢν κάλλιστος καὶ ἄριστος μετὰ τοῦτο τοῖς ἄλλοις ἄλλων τοιούτων (i. e. τοῦ κάλλους καὶ τῆς ἀρετῆς) αἴτιος εἶναι. Theaet. 148 Β καὶ περὶ τὰ στερεὰ ἄλλο τοιοῦτον. Rep. 372 D. Gorg. 501 B. (Vahlen vor dem index lect. Berol. Sommer 1876 p. 6 fig., wo auch für ἕτερος τοιοῦτος Beispiele aus Platon zu finden sind.)

ὡς

2. Αἰσχίνα, sc. λέγω. χρόνιος, wie spät kommst du. Vgl. 15, 1. Mit dem Gebrauche des Adjectivums vgl. 25, 56.-- χρόνιος; Arcessitus Thyonichus ab Aeschine non cessaverat quidem; sed hic morae impatiens sero illum advenire queritur. Quod miratur Thyonichus; simul ex illa amici impatientia suspicatur eum habere quae cum ipso communicare valde cupiat. (Fr. Jacobs.)

ΘΥΩΝΙΧΟΣ.

χὼ μύσταξ πολὺς οὗτος, ἀυσταλέοι δὲ κίκιννοι. τοιοῦτος πρώαν τις ἀφίκετο Πυθαγορικτάς, ὠχρὸς κἀνυπόδητος· ̓Αθηναῖος δ ̓ ἔφατ ̓ ἦμεν. ἤρατο μὰν καὶ τῆνος, ἐμὶν δοκεῖ, ὀπτῶ ἀλεύρω.

ΑΙΣΧΙΝΗΣ.

παίσδεις ὦγάθ ̓ ἔχων· ἐμὲ δ ̓ ἃ χαρίεσσα Κυνίσκα ὑβρίσδει· λασῶ δὲ μανείς ποκα, θρὶξ ἀνὰ μέσσον.

ταῦτ ̓ ἄρα λεπτός,

ΘΥΩΝΙΧΟΣ.

τοιοῦτος μὲν ἀεὶ τύ, φίλ ̓ Αἰσχίνα, ἁσυχᾷ ὀξύς,
πάντ ̓ ἐθέλων κατὰ καιρόν· ὅμως δ ̓ εἶπον, τί τὸ καινόν;

4. ἀυσταλέοι Warton] ἂν αὖ αλέοι

3. ταῦτ ̓ ἄρα. Krüger I 8 46, 3, 4. λεπτός. Vgl. v. 22. Krüger I § 62, 1, 5. II § 62, 1, 1. Anth. Pal. 12, 71 Θεσσαλικὲ Κλεόνικε, τάλαν τάλαν· οὐ μὰ τὸν ὀξὺν ἥλιον, οὐκ ἔγνων· σχέτλιε, ποῦ γέγονας; ὄστεά σοι καὶ μοῦνον ἔτι τρίχες.

4. μύσταξ κτλ. Seit Alexander

wurde das Bartscheren in der feinen griechischen Welt immer mehr Mode. Athen. 13 p. 565 A. Eine gewisse Pflege des Bartes verstand sich überdies bei dem schmucken Burschen von selbst. Sogar der graubärtige Hirt Tityrus läfst sich Verg. Ecl. 1, 28 den Bart scheren oder stutzen, trotz dem Bauer bei Theophr. Char. 8 (4). Sen. Ep. 5 init. ἀυσταλέοι. Vgl. v. 46.

6. εὐχρὸς κτλ. Arist. Nub. 103 von den Philosophen τοὺς ὠχριοῦντας, τοὺς ἀνυποδήτους λέγεις, ὧν ὁ κακοδαίμων Σωκράτης; ̓Αθηναῖος κτλ. Durch diesen Zusatz wird es wahrscheinlich, dass wir in der Stelle eine Anspielung auf eine bestimmte Persönlichkeit zu erkennen haben. Ein Vertreter der Richtung, von der hier die Rede ist, war Diodoros von Aspendos zu Ende des vierten Jahrhunderts; was Athen. 4 p. 163 D-164 A über ihn mitteilt (vgl. Diog. Laert. 6, 13),

5

10

kann als Commentar zu unserer Stelle gelten. (H.)

8. παίσδεις ἔχων. S. Krüger I § 56, 8, 4 (nicht tu semper habes materiam iocandi", wie Ameis über

99

setzt).

9. θρίξ ἀνὰ μέσσον, τουτέστιν ὀλίγον ἐστὶ τὸ μεταξὺ τοῦ μὴ πάντῃ με μανῆναι. (Schol.) Eine sprichwörtliche Redensart, deren gerade in diesem Gedichte nicht wenige vorkommen.

10. ἡσυχᾷ ὀξύς, „ein bifschen hitzig." So kann sich Thyonichos in gutmütigem Scherze (zunächst mit Bezug auf die verzweifelten Worte v. 9) ausdrücken, obgleich Aeschines nicht nur ein wenig, sondern im hohen Grade ὀξύς ist. (H.)

11. πάντ’— καιρόν, omnia tibi ad libitum, prout tibi ipsi καίριον videtur, cedere volens. (Meineke.) κατὰ καιρόν heifst sonst commodo tempore, iusto tempore: vgl. D'Orville zu Char. p. 86, 1. Indessen ist die Annahme einer weiteren Bedeutung an unserer Stelle, wie sie Meineke statuierte, ohne Bedenken, da bei καίριος diese weitere Bedeutung häufig ist.,,Alles soll gehn wie du willst" übersetzt Döderlein. Für die Ellipse des Infinitivs vgl. 15, 147. (H.)

ὡργεῖος κἠγὼν καὶ ὁ Θεσσαλὸς ἱπποδιώκτας
Απις καὶ Κλεύνικος ἐπίνομες ὁ στρατιώτας
ἐν χώρῳ παρ ̓ ἐμίν. δύο μὲν κατέκοψα νεοσσώς
θηλάζοντά τε χοῖρον· ἀνῷξα δὲ Βίβλινον αὐτοῖς
εὐώδη, τετόρων ἐτέων, σχεδὸν ὡς ἀπὸ λανῶ·
βολβός, κτείς, κοχλίας ἐξῃρέθη· ἦς πότος ἁδύς.
ἤδη δὲ προϊόντος, ἔδοξ ̓ ἐπιχεῖσθαι ἄκρατον
ὧτινος ἤθελ ̓ ἕκαστος· ἔδει μόνον ὦτινος εἰπεῖν.
ἄμμες μὲν φωνεῦντες ἐπίνομες, ὡς ἐδέδοκτο·
ἃ δ ̓ οὐδέν, παρεόντος ἐμεῦ. τίν ̓ ἔχειν με δοκεῖς νῶν;
οὐ φθεγξῇ; ̔λύκον εἶδες; ἔπαιξέ τις. ̔ὡς σοφός ̓ εἶπε,
κἠφᾶπτ ̓· εὐμαρέως κὲν ἀπ ̓ αὐτᾶς καὶ λύχνον ἆψας.
ἔστι Λύκος, Λύκος ἐστί, Λάβα τῶ γείτονος υἱός,

[ocr errors]

ΑΙΣΧΙΝΗΣ,

17. κτείς Wordsworth] τις 23. κἠφᾶπτ ̓ Hermann] κἤφατ ̓ ἔτ ̓

12. ὡργεῖος = ὁ ̓Αργεῖος. Vgl.

=

5, 82 und 2, 96.

[merged small][ocr errors][merged small][merged small]

17. κτείς, Kammmuscheln, pectines bei Horaz. Vgl. Athen. 8 p. 356 F ἐρῶντι δὲ τί μᾶλλον συμφέρει; ὧν νῦν φέρων πάρειμι, κτένας, βολβούς, μέγαν τε πουλύπουν κτλ. Athen. 3 p. 88. 2 p. 64 A. Hor. Sat. 2, 4, 33 ostrea Circeiis, Miseno oriuntur echini, pectinibus patulis iactat se molle Tarentum. Über den Singularis s. zu 7, 66. — ἐξῃρέθη. Arist. Pac. 1149 τῶν τε σύκων ἔξελε. ἦς πότος ἁδύς, suavis erat compotatio (nicht ,,potus").

18. προϊόντος. Vel Herod. 6, 129 προϊούσης τῆς πόσιος.

19. ὦτινος κτλ. in cuiuscunque honorem quisque vellet. Vgl. 2, 151

15

20

-152 Ἔρωτος ἐπεχεῖτο. Hor. Od. 3, 19, 9 da lunae propere novae, da noctis mediae, da, puer, auguris Murenae.

20. φωνεῦντες, edentes nomina deliciarum nostrarum nos, excepta Cynisca, bibebamus.

21. τίν' ἔχειν κτλ. ,,quid tunc mihi animi fuisse existimas?“ Cic. νῶν am pro rege Dei. 2, 7. Schlusse des Verses wie 11, 74.

29

22. λύκον εἶδες; Vgl. Plin. Η. N. 8, 34, 80. Verg. Ecl. 9, 53. Nach diesen und anderen Stellen bestand der Aberglaube, dafs wenn ein Wolf einen Menschen früher sehe, als der Mensch den Wolf, der Mensch der Stimme beraubt werde. Genau genommen hätte also der Spötter fragen müssen: bist du einem ,Wolf“ begegnet und hat dich derselbe früher erblickt als du ihn? Er macht sich indessen die Frage bequemer, woran um so weniger Anstofs zu nehmen, da es ihm nur um die boshafte Anspielung auf Λύκος zu thun ist. Verständen wurde der Witz auch in dieser Fassung. (H.) · ὡς σοφός scil. εἶ, wie klug du doch bist, sagte Kyniska. 23. κἠ φᾶπτ ̓ ΞΞ καὶ ἔφῆπτο (Dor. § 7), eigentlich „, incendebatur" erubescebat, facile ex ea vel lucernam accendere potuisses (ἧψας ἄν).

――――

99

εὐμάκης, ἁπαλός, πολλοῖς δοκέων καλὸς ἦμεν.
τούτω τὸν κλύμενον κατετάκετο τῆνον ἔρωτα.
χἁμῖν τοῦτο δι ̓ ὠτὸς ἔγεντό ποθ ̓ ἡσυχᾷ οὑτῶς·
οὐ μὰν ἐξήταξα μάταν εἰς ἄνδρα γενειῶν.
ἤδη δ ̓ ὦν πόσιος τοὶ τέσσαρες ἐν βάθει ἦμες,
χὡ Λαρισαῖος τὸν ἐμὸν Λύκον ἀδεν ἀπ ̓ ἀρχᾶς,
Θεσσαλικόν τι μέλισμα, κακαὶ φρένες· ὁ δὲ Κυνίσκα
ἔκλαι ̓ ἐξαπίνας θαλερώτερον ἢ παρὰ ματρί
παρθένος ἑξαέτης κόλπω ἐπιθυμήσασα.
τᾶμος ἐγών, τὸν ἴσαις τὺ Θυώνιχε, πὺξ ἐπὶ κόρρας
ἤλασα, κἄλλαν αὖτις. ἀνειρύσσασα δὲ πέπλως

91

[blocks in formation]

27. δι ̓ ὠτὸς. Vgl. 12, 21. ἔγεντο. S. zu 1, 88. Curtius, das Verbum der gr. Spr.2 1 p. 192. 2 p. 432. ποθ’. Vgl. Anm. zu 2,

4. Das Wort mit Fritzsche als ποθέ ποθέν zu erklären, ist unstatthaft. (H.) ἡσυχᾷ οὑτῶς, so ein wenig. Vgl. v. 10.

28. μάταν κτλ. Vgl. 10, 40. 29. ἤδη δ ̓ ὦν κτλ., iam igitur nos quattuor viri (v. 12—13) in profunda eramus compotatione.

[ocr errors]
[ocr errors]
[blocks in formation]

widerwärtig bezeichnet. Für ἀπ' ἀρχᾶς vgl. Plut. Timol. 1 Διονύσιος δ ̓ ἔτει δεκάτῳ ξένους συναγαγὼν ἀνέλαβε τὰ πράγματα πάλιν καὶ καθεστήκει τύραννος ἐξ ἀρχῆς. Arist. Plut. 221. (H.) Für ᾄδειν vgl. Cic. 2 leg. agr. 26, 68. pro Rabir. 4, 13.

25

[ocr errors]

30

31. Θεσσ. τι μέλισμα (Apposition zu τὸν ἐμὸν ἀρχᾶς), ein echt thessalisches Benehmen. Die Thessaler werden öfter als heimtückisch bezeichnet. Als ein thessalisches,, Lied" bezeichnet Aeschines das Benehmen des Larisäers im Anschlufs an den vorher gebrauchten Ausdruck ᾆδεν. (Η.) κακαὶ φρένες geht auf den Larisäer, improbum illud ingenium, improbum caput. Vgl. 15, 10. 15, 50. Anth. Pal. 7, 318 μὴ χαίρειν εἴπῃς με, κακὸν κέαρ, ἀλλὰ πάρελθε.

=

34. τᾶμος. Vgl. ὦμος 13, 25-27. ἴσαις (Dor. § 90) du kennst mich, wenn ich in der Hitze bin (vgl. v. 10).

35

34-35. πὺξ ἤλασα scil. αὖ τήν (2, 97) „ pulsavi“ (Tibull 1, 6, 73) eam pugno,,,pugnum in tempora eius ingessi" (Ter. Phorm. 5, 8, 95), ,,pugnum ei in os impegi" (Plaut. Rud. 3, 4, 5). ἐπὶ, in dieser Re

densart mit dem Genetiv z. B. Plat. Gorg. p. 486 C (ἐπὶ κόρρης τύπτειν).

35. κἄλλαν, scil. πληγήν. Αesch. Ag. 1357 παίω δέ νιν δίς· καὶ πεπτωκότι τρίτην ἐπενδίδωμι. Vgl. die Ellipsen Anm. zu 1, 49.

« ForrigeFortsæt »