Tu flectis amnes, tu mare barbarum,
Tu separatis uvidus in jugis
Nodo coërces viperino

Bistonidum sine fraude crines:

Tu, quum parentis regna per arduum
Cohors Gigantum scanderet impia,
Rhætum retorsisti leonis

Unguibus horribilique mala;
Quamquam choreis aptior et jocis
Ludoque dictus non sat idoneus
Pugnæ ferebaris: sed idem
Pacis eras mediusque belli.
Te vidit insons Cerberus aureo
Cornu decorum, leniter atterens
Caudam et recedentis trilingui
Ore pedes tetigitque crura.

HOR.

CARMEN XX.-AD MECENATEM.

NON usitata nec tenui ferar
Penna biformis per liquidum æthera
Vates, neque in terris morabor
Longius invidiaque major

Urbes relinquam. Non ego pauperum
Sanguis parentum, non ego, quem vocas,
Dilecte, Mæcenas, obibo,

Nec Stygia cohibebor unda.

Jam jam residunt cruribus asperæ
Pelles et album mutor in alitem
Superne, nascunturque leves

Per digitos humerosque plumæ.

Jam Dædaleo ocior Icaro
Visam gementis litora Bospori
Syrtesque Gætulas canorus
Ales Hyperboreosque campos.

E

10

Me Colchus et qui dissimulat metum
Marsæ cohortis Dacus et ultimi
Noscent Geloni, me peritus

Discet Iber Rhodanique potor.
Absint inani funere neniæ
Luctusque turpes et querimoniæ;
Compesce clamorem ac sepulchri
Mitte supervacuos honores.

Q. HORATII FLACCI

CARMINUM

LIBER TERTIUS.

CARMEN I. AD CHORUM VIRGINUM ET PUERORUM.

ODI profanum vulgus et arceo;
Favete linguis: carmina non prius
Audita Musarum sacerdos
Virginibus puerisque canto.

Regum timendorum in proprios greges,
Reges in ipsos imperium est Jovis
Clari Giganteo triumpho,

Cuncta supercilio moventis.
Est, ut viro vir latius ordinet
Arbusta sulcis, hic generosior
Descendat in Campum petitor,
Moribus hic meliorque fama
Contendat, illi turba clientium
Sit major: æqua lege Necessitas
Sortitur insignes et imos;

Omne capax movet urna nomen.
Destrictus ensis cui super impia
Cervice pendet, non Sicula dapes
Dulcem elaborabunt saporem,

Non avium citharæque cantus

10

20

Somnum reducent. Somnus agrestium
Lenis virorum non humiles domos

Fastidit umbrosamque ripam,
Non Zephyris agitata Tempe.
Desiderantem quod satis est neque
Tumultuosum sollicitat mare,
Nec sævus Arcturi cadentis
Impetus aut orientis Hædi,

Non verberatæ grandine vineæ
Fundusque mendax, arbore nunc aquas
Culpante, nunc torrentia agros

Sidera, nunc hiemes iniquas.
Contracta pisces æquora sentiunt
Jactis in altum molibus; huc frequens
Cæmenta demittit redemptor

Cum famulis dominusque terræ Fastidiosus; sed Timor et Minæ Scandunt eodem, quo dominus, neque Decedit ærata triremi et

Post equitem sedet atra Cura.

Quod si dolentem nec Phrygius lapis
Nec purpurarum sidere clarior
Delenit usus nec Falerna

Vitis Achæmeniumque costum,

Cur invidendis postibus et novo
Sublime ritu moliar atrium ?
Cur valle permutem Sabina
Divitias operosiores?

CARMEN II.

-AD PUBEM ROMANAM.

ANGUSTAM amice pauperiem pati
Robustus acri militia puer
Condiscat et Parthos feroces

Vexet eques metuendus hasta,

Vitamque sub divo et trepidis agat
In rebus. Illum ex moenibus hosticis
Matrona bellantis tyranni

30

40

Prospiciens et adulta virgo Suspiret, eheu, ne rudis agminum Sponsus lacessat regius asperum Tactu leonem, quem cruenta

Per medias rapit ira cædes.

Dulce et decorum est pro patria mori:
Mors et fugacem persequitur virum,
Nec parcit imbellis juventæ
Poplitibus timidoque tergo.
Virtus repulsæ nescia sordida
Intaminatis fulget honoribus,
Nec sumit aut ponit secures
Arbitrio popularis auræ.

Virtus recludens immeritis mori
Cœlum negata tentat iter via,
Cœtusque vulgares et udam

Spernit humum fugiente penna.

Est et fideli tuta silentio

Merces: vetabo, qui Cereris sacrum
Vulgarit arcanæ, sub îsdem

Sit trabibus fragilemve mecum
Solvat phaselon; sæpe Diespiter
Neglectus incesto addidit integrum:
Raro antecedentem scelestum

Deseruit pede pœna claudo.

CARMEN III.—

-AD CESAREM AUGUSTUM.

JUSTUM et tenacem propositi virum
Non civium ardor prava jubentium,
Non vultus instantis tyranni

Mente quatit solida neque Auster,

Dux inquieti turbidus Hadriæ,
Nec fulminantis magna manus Jovis:
Si fractus illabatur orbis,
Impavidum ferient ruinæ.