Billeder på siden
PDF
ePub

faeth nefolaidd, ac yn gorlòni mynwesau y | edigawl a'i greadur dyn. Y mae Duw yn

lluoedd seraphaidd, sydd yn ehedeg gyda chyflymder melldenawg, trwy ororau uwchwybrenaidd goleurwydd a gogoniant bythawl.

llywodraethwr moesawl, a dyn yn ddeiliad moesawl darostyngedig i'w gyfreithiau, a'r berthynas hon sydd yn cyfansoddi dyn yn fod moesawl: ond cariad yw y prif ganolbwynt-yr haul tragywyddawl sydd yn pel ydru amrywiaethau anfeidrawl o ogoniant a goleuni heb yr hwn y byddai y cyfan yn wagle, yn llyngclyn o ddihanfodiaeth, Tremiwch ar y nefoedd, y ddaear a'r mor; amrywiaeth o'r Duwdod yw y cyfan. Pe anadlai melwawd o eneuau cerubaidd, cariad a darawai y sain; pe tòrai caniadau rhyfeddawl ar y wybrenau gwrandawaidd, yno byddai cariad yn glywedig. A ydyw gweledigaethau gwynfydedig y nefoedd yn goleuaw ysprydoedd angylion? cariad sydd yn lledaenu y pelydrau.

Mae yr egwyddor hon yn mhob bod rhinweddawl, yn arlywiaw holl gyfundraeth deir-ranawg dyn. Mae y galluoedd naturiawl, moesawl a deallawl, yn eu gwahanawl gangenau a'u deddfau, yn derbyn eu cyfarwyddiadau llïosawg o'r ffynnonell weithiawl hon. Trwyddi hi y mae yr holl beirianwaith naturiawl, yn îs wasanaethgar i weithrediadau y gallu mewnawl. Y mae yn arddangosiad cywiraidd o garedigrwydd a rhinwedd moesawl. Ai yr enaid ydyw? hi a lanwyd â thân ac anian y Duwdod. Ai y deall ydyw? hi a ymhyfryda yn yr amlygiadau rhyfeddawl o alluogrwydd a daioni anfeidr- Lle nad oes cariad, ni's gall fod yno awl a eglurir yn y bydysawd cymhlethedig. ddedwyddwch. Y mae cariad yn absenawl Y mae yn tremiaw ar y ser, ac yn gweled yn nhymhestloedd brwmstanaidd uffern, ac goleuni Duw; ar yr haul, ac yno yn canfod yn y gwen-ffaglau brytheiriawl o dân sydd yr arwydd-lun ardderchocaf o'i fodolaeth; yn ymdaenu yn dònau dros ei dyfn-for cynar y lloer, ac yn darganfod gorwychedd hyrfawl. Ni chlywir ef yn yr ucheneidiau nawseiddiawl ei Fab mewn cnawdoliaeth er sydd yn taraw oddi wrth ebychiadau hyllcymhwysaw ei ogoniant at ein gweledigaeth seiniawl cydwybod ddirboenaidd ; ac nid yw feidrawl; ar yr eigion, a'r eang-fyd dyfrawl yn teyrnasu ychwaith yn y fynwes sydd yn a ddyry ddarluniad o'i ras; ar y tylysau dargysgu yn y bedd distawaidd, ar yr hwn aneirif sydd yn dyfrithiaw y gwagder dider- y mae ser chwyl-wybiawg, yn eu gwyliadwr, fyn, ac ynddynt y gwelir trugareddau afrif- iaethau, nosawl, yn ardremiaw yn ddibaid awl y Jehovah; ar y nefoedd, a'r wybrenau mewn dysglaerdeb gwreichionawl. Y mae ëangfaith, “trigfa ei orseddfainc," ac yno meddiant o gariad puraidd a rhinweddawl y mae rhengau iesin o sylweddau anadna- yn yr enaid yn rhoddi ardduniant annirnadbyddus, yn ymdrochi yn arloywder mawr-for wy ar ei feddiannydd, ag sydd yn ymëangu ei gariad a'i ddysglaerdeb gorchuddiawl. Os yn dragywyddawl" yn nisglaerdeb gogon. ystyriwn berffeithderau a phrïodoliaethau y iant y Tad," ac yn tebygoli “i wir lun ei Duwdod, pa un bynag ai tragywyddawl, berson Ef." Bydd i'r cariad oroesi llosgiad naturiawl, neu foesawl, nid ydym yn gweled terfynawl elfenau, cyfundraethau drylliedig ond agweddiadau amryfal yr egwyddor o defnyddiau, a chlul olaf naturiaeth ymoddwyfawl gariad. Priodoliaethau tragy- llyngawl. Egora y cariad hwn i'r saint, tụ wyddawl y Duwdod ydynt gynneddfau han- | hwnt i annhrefn bydoedd dymchweliadawl, fodawl dwyfawl gariad y priodoliaethau olygfeydd anfeidrawl o oleuni tra hyfrydnaturiawl, y rhai hyny a arferir yn nghrëad-aidd, ac ardremiadau perlewygawl o ogonigaeth a chynnaliaeth y bydysawd ; ei iant difrycheulyd, a ymëanga pan fyddo briodoliaethau a'i berffeithderau moesawl, oesau wedi treiglaw ymaith, yn lliosocach megis y mae yn sefyll yn berthynasawl â na man-ronynau bydysawd, neu y mymrynphawb creaduriaid rhesymawl, ond yn enw- au a gorpholynt y gwagder diderfyn.

Hir y bu yr egwyddor hon yn destyn ymchwiliadau philosophyddaidd, ac ymresymiadau celfyddydawl; ond, och! caddug anhydraidd wrth ddysglaerdeb meidrawl, a

EGLURHADAETH YSGRYTHYRAWL.

LLAWER a fu ymresymiadau doethwyr o oes i oes mewn perthynas i laddiad byddin Sena

huliodd dros arwel dysgeidiaeth, a thywyll cherib; fel ein hysbysir ddarfod i angel yr Arglwydd daro pump a phedwar ugain a chant o filoedd o'r Assyriaid mewn un noson. Yn mysg eraill, y diweddar ben-ieithydd Johnson, mewn ymddiddan a'i hoff gyfaill Boswell, a adroddai ei farn fel y canlyn:-" Ni ddylem dybiaw fod yr angel yn myned oddiamgylch a chleddyf yn ei law, gan eu gwanu bob yn un ac un; eithr mwy rhesymol yw meddwl iddo ddefnyddio rhyw weithredydd naturiol galluog, cyffelyb i'r Samyel."

wch tragywyddawl a amdoisai
y meddwl
dynawl, pe na buasai cariad anfeidrawl wedi
pelydru yn nhudalenau dadguddiad i ddyn,
a thrywanu cymmylau terfyngylch tywyll-
aidd amser. Arddengys enaid dyn, heb
ddylanwad y cariad hwn, gymmysgedd di-
ffeithach a garwach na hwnw o ba ùn y
neidiodd y bydysawd i fodolaeth, pan gyf-
ododd ein cyfundraeth ddaearawl o dywyll-
wch henafaidd," pan gydganodd sêr y
borau
ac y gorfoleddodd holl feibion Duw," mewn
un gân gynghaneddawl o berlewygfeydd, ac
y cyfarchasant well i enedigaeth byd ag
oedd i gynnwys etifeddion anfarwoldeb, ïe, i
fod yn breswylfa dymmorawl y Duwdod.

awl, gwrthrych y gân nefolaidd, a sylwedd dadguddiawl Bod anfeidrawl ac annirnadwy. Cariad yw ffynnonell pob llawenydd; a lle mae heddwch yn tywallt ei dylanwad sanctaidd yn y fynwes, rhaid fod yno gariad.

Gyda golwg ar y drych-feddwl uchod, y dodwn y nodiadau dilynol ger gwydd ein darllenwyr, gan ragnodi, mai gwahanol enwau ar yr unrhyw awel danllyd, yw Simyel, Sumiel, Samyel, Sumoom, Simoom, Yn ddiweddaf, cariad yw sail colofnau &c. "Ar yr 16eg, am haner awr wedi deg, tragywyddoldeb, ffynnonell gobaith anfarw-gadawsom El Mout; oddeutu unarddeg, fel yr oeddym yn ymhyfrydu yn yr olwg ar gopa crugol y Chiggre, at yr hwn yr oeddem yn dynesu, a lle y dysgwyliem ddiwalliad o ddwfr da, bloeddiai Idris, Cwympwch ar eich wynebau, canys wele y Simoom! Canfyddwn niwl yn dyfod o'r Dê-Ddwyrain, o liw coch-las, cyffelyb i'r bwa, ond ei fod yn fwy gwasgaredig, ac yn deneuach; nid oedd fwy nag ugain llath o led, ac yr oedd oddeutu deuddeg troedfedd uwch y ddaear. Math o wridiad ar yr wybr ydoedd, yn ymsymud yn dra buan, oblegyd prin y gellais droi i gwympo ar y ddaear, a'm pen tua y Gogledd, oni theimlwn wres ei lifiant ar fy wyneb; gorweddasom fel meirwon ar y ddaear, hyd oni fynegodd Idris i ni fod yr awel wedi myned drosodd; yr awel danllyd a aethai heibio mae yn wir, ond yr awel denau oedd yn parhau mor boeth, fel yr arswydem iddi ein mogu.-Digalondid cyffredinol a feddiannodd ein pobl, aethant yn dawedog, ac yn ofnus, a'r hyn a ddywedent wrth eu gilydd, nid oedd namyn sibrydaeth o wag-dybiau, er cynyddu ofnau, a suddo meddyliau eu gilydd ymhellach.

Megis yr ydym yn cyfaddef bodolaeth haul neu seren wrth eu goleuni, felly pa le bynag yr ydym yn cael heddwch a llawenydd; cariad, a chariad yn unig, yw yr hyn sydd yn bwrw allan y pelydrau sanctaidd. Y mae "ffydd, gobaith a chariad," oll o ddechreuad nefolaidd, ond y mwyaf o honynt yw cariad. Hon yw nwyd oruch-rëolaidd yr enaid; y mae holl deimladau, galluoedd, a chynneddfau eraill dyn yn derbyn ei dylanwad cyfriniawl, ac yn profi ei goruchwyliaeth anweledig. Cariad yw rhwymyn undeb, a naturiaeth amrywiedig, bydd i hon gyfunaw angylion a dynion, nefoedd a daear, a chymmysgu caniadau y saint â pheroriaethau angylion, pan ddygir arwyddion buddugoliaeth yn y diwedd trwy ddorau grisialaidd paradwys, ac eu bwrir wrth droedfaingc y Brenin Tragywyddawl.

*

**

*

2. Dilynir ef gan wynt cynhyrfus.
3. Bydd rai oriau yn myned heibio.
4. Effeithia ar y meddwl, drwy wanychu
corph, a maethu digalondid.
5. Y mae perygl i anadlu.

6. Y mae yn dra niweidiol i rai yn cysgu,
7. Y mae ei effeithiau ar y rhai nad yw
angeuol iddynt, yn wanychol, a pharhäol.
8. Y mae i'w deimlo, ac yn cael ei
gyffelybu i dân mogedig.

[ocr errors]

9. Y mae ei ymlediad oddeutu haner milldir, weithiau mwy, neu lai.

10, Fel y gochelo y teithydd ei anadlu i mewn, y mae yn anghenrheidiol iddo ei ganfod yn gyntaf, yr hyn ni's gall bob amser, yn neillduol yn y nos.

Y nodiadau uchod mewn perthynas i natur ac effeithiau y Simoom, drwy eu golygu mewn cydmariaeth, a eglurant amgylchiadau a gofnodir yn 2 Bren. xix. ac Esa. xxxvii.

Cygynted ag y daethom i'r gwastadoedd, teimlem arwyddion cryfion o'r Simoom, ac ychydig cyn deuddeg, ein carcharor yn gyntaf, ac yna Idris, a floeddient, "Y Si-y moom! Y Simoom!" Gan fy nghywreindeb nid allwn gwympaw heb edrych o'm hol; yn agos i'r dê, ychydig i'r dwyrain, canfyddwn y niwl lliwiedig fel o'r blaen; ymddangosai yn deneuach a glasach yn awr; yn debyg i fŵg tra theneu, ac oddeutu llathen o'i ganol wedi ei liwio fel y nodwyd uchod. Cwympodd pawb ar eu wynebau, a'r Simoom a aeth heibio gyda gwynt cyffrous: parhaodd i chwythu fel hyn, hyd yn agos i dri o'r gloch, fel ein cymmerwyd oll yn gleifion yn yr hwyr; a phrin yr oedd genym nerth digonol wedi ei adael i lwytho ein camelod, Dystawrwydd, a math o ddiofalwch anobeithiol am fywyd, oeddent ei effeithiau dioed arnom; a chan ystyried cyflwr y camelod, dechreuais ofni bod bedd. rod tywodog wedi ei ddarbod erom, ac adfyfyriwn ar hyny gyda gradd o ymroddiad." Teithydd arall a ddywedai, "Cefais gyf: leusdra ddwywaith i sylwi ar efeithiau yr awelon tanllyd hyn gyda gradd o fanyl. rwydd: adroddaf yn unig yr hyn a welais o barth masgnaebydd a dau deithydd, y rhai a | darawyd yn eu cwsg, ac a fuant feirw yn y fan: rhedais attynt i edrych a allwn I wneud dim erddynt; ond yr oeddynt wedi meirw yn barod drwy sugno yr awel danllyd i'w mewn.-Gellir edrych yn hyf ar y goruchion, dri neu bedwar gwrhyd oddiwrthynt; yr hyn a ofna y gwladwyr fwyaf, yw i'r awel eu goddiwes yn eu cwsg, yr hyn ni bydd yn aml; o herwydd mai dros ddau neu dri mis o'r flwyddyn y byddant yn gyffredin; a hefyd y gwylwyr effro, cygynted ag y teim. lant arwyddion o'i ddyneshâd, ydynt ofalus am ddeffroi y cysgaduriaid, y rhai hefyd a arferant orchuddio eu hwynebau â'u mentyll gan fynychaf tra yn cysgu. Oddiwrth y dyfyrion uchod, gelwir sylw neillduol y darllenydd at a ganlyn:—

1. Ymddengys y goruchion yn y dydd, megys mwg teneu.

Cydmarer yr ail o'r nodiadau uchod â'r 2 Bren, xix. 7. a Esa. xxxvii. 7. Tybia rhai mai at hyn y cyfeiriai y prophwyd yn yr ymadroddion hyny, Esa. xxx. 27, 28, 33."A'i dafod sydd megys tân ysol; ei anadì hefyd megys afon lifeiriol, a gyrraedd hyd haner y gwddf;-anadl yr Arglwydd megys afon o frwmstan sydd yn ei henyn hi.”

Dinystriwyd byddin Senacherib yn y nos Dichon fod swyddwyr a milwyr yn dra esgeulus, a'u bod yn uchder eu rhwysg buddugol yn eu tybied eu hunain yn eithaf di ogel, fel nad oedd wyliadwriaeth effro ganddynt, dichon eu bod wedi treulio yr hwyr mewn gloddest, ar y nos gyntaf o'u hymosodiad ar y ddinas; ac felly i'r miloedd gysgu mewn meddwdod ac anystyriaeth, heb ymdroi yn eu mentyll, fel y bu eu llawenydd hunan-hyderus yn un achlysur o Onid oedd yr Assyriaid leiaf o eu dinystr. yn gydnabyddus a gweithrediad y cyfryw oruchion yn eu gwlad eu hunain, gallasent fod yn fwy anochelgar, ac yn fwy agored i'w niweidiau, o ddiffyg adnabod yr arwyddion

yn y nos.

Ymddengys wrth wag-ymffrost Senacherib wrth Hezekiah fod ei fyddin yn dra lluosawg,

a laddwyd.

a dichon ei bod gynifer dair gwaith a'r nifer | ffredin tua machlud haul, lle yr eisteddai y Gallaŝai awel danllyd, haner | trigolion yn oerni yr hwyr. Y main-seddau ger y drysau yn yr heolydd, a'n hadgofient o eiriau Job.-Yr un.

1 Sam. xxvi. 7. "Ac wele, Saul yn gorwedd ac yn cysgu yn y wersyllfa, a'i waewffon wedi ei gwthio i'r ddaear wrth ei oben nydd ef.”—Deuai mab i bendefig Persiaidd ? gyfarfod y cennadwr Prydeinaidd, gan

milldir, neu filldir o led, wrth fyned dros wersyll mor fawr, ladd llawer iawn o filoedd, a bod fel ysgubell angeuol iddynt yn eu cwsg; tra y gallasai y rhai oeddynt o ddau tu ei llwybr ddiangc rhag ei niwed, y rhai pan gyfodasant yn foreu dranoeth a welent eu cydfilwyr yn gelaneddau meirwon gerllaw. Gall y llwfrdra a'r gwendid cydfyneđol | wneuthur esgusawd am absennoldeb ei dad, a'r awel hon, roddi rheswm i ni am ddy- yr hwn (meddai) oedd yn ymorphwys wedi chweliad gorfodol Senacherib adref, er y gall-lludded taith faith; ar ein dyfodiad i'r penasai fod ganddo ef fyddin luosog wedi y tref, canfyddem ef yn gorwedd mewn penty, Пleihad uchod a wnaed árni. wedi cwympo i drymgwsg ar y llawr, a'i bicell wedi ei phlannu ger ei obennydd; yr hyn yn y gwledydd hyny sydd arwydd hyd heddyw, mal yn nyddiau' Saúl, o'r He y gorphwysa gwr mawr. Morier's second、 journey through Persia.`

Y Talmud Babilonaidd à gadarnhâ mai” trwy fellt y dinystriwyd yr Assyriaid. Josephus a ddywedai, “ Ar ddychweliad Senacherib o'r rhyfel Aiphtaidd, efe a gafodd y fyddin a adawsai dan Rabsace, ágos wedi ei Ilwyr ddystrywio gan blå barnol, yr hwn a jsgubodd 185,000 o'u gwyr, rhwng swyddwyr a milwyr y nos gyntaf y gwersyllasant ar gyfer y ddinas."-Gwel Taylor's Com

panion to the Bible, Fragment IV.

1 Sam. xxvi. 20. "Canys brenhin Israel a ddaeth allan i geisio chwannen, megis un yn hela petris yn y mynyddoedd.”—Y petris yn yr ynysoedd Groegaidd, ydynt y rhai coesgoch; y mae trigolion rhai o'r ynysoedd hyn yn rhy dlodion i brynu pylor, ac arferant hela yr adar ar draed, nes eu blino cymmaint fel y gallont eu dal â llaw yn rhwydd. Oni all hyn eglurhau y geiriau uchod?-Carne's Letters from the East.

[ocr errors]
[ocr errors]

Esa. i. 8. "Merch Sion a adewir megis lluesty mewn gwinllan, megis lletty meion gardd 'cucumerau." - Arferid penty ar y Ganges (tu hwnt i Maddapore) er cysgod i ddyn a osodid yno i wylied a chadw pompiynau y dwfr, ymysg gwraidd sychion y rhai ei gwelid yn sefyll :-Esgob Calcutta, x olygai hyn yn eglurhad priodol ar yr ymadrodd uchod, lle y dywedir fod Sion megys lletty mewn gardd cucumerau.

Salm cxxi. 6. "Ni'th dery yr haul y dydd, na'r lleuad y nos."—Y mae effaith goleuni y lloer ar y llygaid yn y wlad hon yn dra niweidiol, mynych eich rhybuddir gan y trigolion (megys y gwnant hefyd yn Arabia) i orchuddio eich llygaid pan yn cysgu allan. Y mae yn hynod na buasai yr ys

Gen. xxv. 29, 30. "A dywedodd Esau wrth Jacob, Gad i mi yfed, attolwy, o'r cawl coch yma."-Ein hwyr-bryd oedd gynnwysgrythyr uchod, "Ni'th dery yr haul y dydd,、 edig o fân-bys, am y rhai mae yr ynys yn nodedig. Ymddengys eu bod o'r un rhywogaeth a'r rhai y gwnaeth Jacob ei gawl o honynt gynt, am yr hwn y gwerthodd Esau ei enedigaeth-fraint; oblegyd y maent o liw coch wedi eu berwi, fel y rhai a grybwyllir uchod.-Yr un.

na 'r fleuad y nos," wedi cael ei hegluro oddiwrth yr amgylchiad hwn yn gynt, gan fod cyfeiriad mor amlwg at hyn debygid yn y geiriau.-Carne's letters from the East.

[ocr errors]

Esa. v. 11. “Givae y rhai a gyfodant yn fore i ddilyn diod gadarn, a arhosant hyd 'yr hwyr, hyd oni ennynò 'ÿ gwin `hwynt.”– Job xxix. 7. "Pan awn i allan i'r porth Ebrill 15, 1813. "Wrth ddychwelyd o farchtrwy y dref; pan barottown fy eisteddfa yn ogfa foreuol, tua saith y boreu, gwelwn yr heol."-Arferem fyned i'r heol yn gy-gwmni o Bersiaid trwsiadus, oddeútú deugaíú

*

llath y naill du i'r ffordd, yn eistedd ar (nid trwy anwybodaeth a chyfeiliornad) yn lawr-len, ger ystlys bryncyn a gyfodai yn y | meddalu ysprydoedd ei bobl, ac yn toddi eu dyffryn, a ffrwd ddwfr fechan yn llifo o'u calonau â'i gariad a'i ras trwy Iesu Grist; blaen; a'u gweision a'u meirch yn eu ham- | gan adchwelyd ffurfiau celyd eu serchiadau gylchynu. Deallais wedi hyny mai ar drauli sefyllfa o doddiad, ac yna eu ffurfio, eu harMilwriad o'r fyddin frenhinol y darparid y graffu, a'u cyfnewid, yn raddol a chynyddol wledd, a'u bod ynghanol eu digrifwch pan drwy holl waith eu sancteiddhâd, nes y del: oeddwn I yn myned heibio, canys yr oedd- ont o'r diwedd yn fân-ddarluniau (miniaynt oll yn ymddangos yn feddwon iawn. tures) perffaith o hono ef mewn gogoniant. Cyfarfuom a chwmni mewn amgylchiad Gan hyny, y mae diofalwch am y gwirionedd cyffelyb yn nifyr-dai y brenin un dydd; a yn eithaf gwallgofrwydd, yn elyniaeth ymgwelsom fod y Persiaid yn arfer cyfodi yn arferawl at Dduw a'n iachawdwriaeth ein foreu i yfed gwin, gan ei gyfrif yr amser hunain; ac os maethu y cyfryw agwedd a goreu i ymloddest, fel y dilynont eu diod wnawn, yr ydym yn aros yn weision pechod, gadarn hyd yr hwyr. Dichon yr arferion am nad ufuddhasom o'r galon i'r efengyl.hyn, y rhai ydynt mor hollawl wrthwyneb Dr. S. H. Cox, o America. i'r eiddom ni, egluro yr ysgrythyr uchod gyda grym adnewyddol.-Morier's Travels.

Esa. xxvii. 5. "Neu ymafled yn fy nerth, a gwneled heddwch a mi,” &c.—“ Yr ydwyf yn meddwl y gallaf gludo ystyr y geiriau uchod mewn modd dealladwy i bawb, drwy amgylchiad a gymmerodd le yn fy nheulu yn ddiweddar. Un o'm plant bychain a droseddasai, am yr hwn yr ystyriwn yn ddyledus arnaf ei geryddu; gelwais ef attaf, a dangosais ddrwg y trosedd iddo, ac mor ofidus oedd genyf orfod ei gospi o'r herwydd; yntau a'm gwrandawai yn ddystaw, yna rhuthrodd i'm breichiau ac ymdorodd mewn dagrau.—Cynt y gallaswn dori fy mraich fy hunan na'i daro am ei drosedd erbyn hyny, canys efe a ymaflasai yn fy nerth, ac a wnaethai heddwch â mi."-Parch. R. Toller. Rhuf. vi. 17. “I Dduw y bo diolch," &c. Cyfieithiad cywir o'r geiriau hyn a fyddai fel y canlyn:“I Dduw y bo y diolch, nad ydych, er i chwi fod, yn weision pechod, canys o'r galon yr ufuddhasoch i'r ffurf o athrawiaeth eich traddodwyd iddi." Y cyfeiriad cydmariaethol sydd eglur. Megys y gwna y delidydd medrus, y pentwr gwerthfawr yn ystwyth drwy doddiant i dderbyn yr argraff a fynner, a'r ffurf a amcaner ei roddi arno, ac na oddefa i un gau-ffurf ei anurddaw; ond a'i dyru yn ofalus i'r ffurf amcanedig; felly y mae Duw, trwy ei wirionedd

[ocr errors]

"Eich

Y gwlith boreuol. Hos. vi. 4. mwynder sydd yn ymado fel cwmwl y boreu, ac fel gwlith boreuol."-Teithydd dwyreiniawl a ddywedai, “ Gan na feddem orchudd ond y nefoedd, fe'n gwlychid hyd y croen â gwlith y nos yn fynych; ond cygynted ag y cyfodai yr haul, ac y gwresogai yr awyrgylch ychydig, y tarth a ymwasgarai, a'r lleithder mawr a gawsai y tywod drwy y gwlith, a sugnid yn llwyr yn y fan." Mor hawddgar yr eglura hyn eiriau y prophwyd ysprydoledig! Pa fodd y mae y gobaith a allasai loni calon llawer tad a chyfaill cu, mewn ieuengctyd, yn enciliaw o'r golwg, fel y gwlith o flaen haul y boreu.—Sacred Star, Vol. i. p. 16.

Rhwygo dillad.

"Y mae amser i rwygo, ac amser i wnio." Preg. iii. 7. Un o hen arferion yr Iuddewon yw rhwygo eu dillad ar dymhorau o alar neu gystudd: ac y mae yr arferiad yn cael ei chynnal yn barhaus ymhlith rhai o'r llwythau dwyreiniol pan eu goddiweddir gan ryw beth trallodus. Cymmysgai yr Iuddewon lawer o foes-ddefodau â hyn; gwnaent y rhwyg weithiau oddi fynu i wared, bryd arall o'r godrau i fynu. Hyd gofynawl y rhwyg oedd lled llaw. Pan wnaid y rhwyg ar farwolaeth rhiaint, ni's gwnient ef i fynu eilwaith; ond pan ar ol eraill, hwy a'i gwnient yn mhen deng niwrnod ar hugain. Felly, meddwl Solomon yn

« ForrigeFortsæt »