Possent ut juvenes visere fervidi,
Multo non sine risu,

Dilapsam in cineres facem.

ODE XIV.

Tiberii victoriam, auspiciis Augusti partam, celebrat.

QUÆ cura patrum, quæve Quiritium,
Plenis honorum muneribus tuas,
Auguste, virtutes in ævum

Per titulos, memoresque fastos
Eternet? O, quà sol habitabiles
Illustrat oras, maxime principum,
Quem legis expertes Latina
Vindelici didicere nuper

Quid Marte posses.

Milite nam tuo

Drusus Genaunos, implacidum genus,

Brennosque veloces, et arces

Alpibus impositas tremendis

Dejecit acer plus vice simplici.

Major Neronum mox grave prælium
Commisit, immanesque Rhætos
Auspiciis pepulit secundis ;
Spectandus in certamine Martio,
Devota morti pectora liberæ
Quantis fatigaret ruinis;

Indomitas prope qualis undas
Exercet Auster, Pleïadum choro
Scindente nubes, impiger hostium
Vexare turmas, et frementem
Mittere equum medios per ignes.
Sic tauriformis volvitur Aufidus,

10

20

Quiregna Dauni præfluit Appuli,
Cùm sævit, horrendamque cultis
Diluviem meditatur agris:
Ut barbarorum Claudius agmina
Ferrata vasto diruit impetu,
Primosque et extremos metendo

Stravit humum, sine clade victor;
Te copias, te consilium, et tuos
Præbente Divos. Nam tibi, quo die
Portus Alexandria supplex

Et vacuam patefecit aulam, Fortuna lustro prospera tertio Belli secundos reddidit exitus, Laudemque et optatum peractis Imperiis decus arrogavit.

Te Cantaber non antè domabilis,

Medusque, et Indus, te profugus Scythes

Miratur, o tutela præsens

Italiæ dominæque Romæ!

Te, fontium qui celat origines,
Nilusque, et İster, te rapidus Tigris,

Te belluosus qui remotis

Obstrepit Oceanus Britannis,

Te non paventis funera Galliæ,
Duræque tellus audit Iberia;
Te cæde gaudentes Sicambri
Compositis venerantur armis.

ODE XV.

30

40

50

Imperante Augusto, pacem et felicitatem prædicat.

PHEBUS volentem prælia me loqui,

Victas et urbes, increpuit lyrâ,

108

HORATII CARMINUM LIB. IV. 15.

Ne parva Tyrrhenum per æquor
Vela darem. Tua, Cæsar, ætas
Fruges et agris retulit uberes,
Et signa nostro restituit Jovi,
Direpta Parthorum superbis

Postibus: et vacuum duellis

Janum Quirini clausit: et ordinem
Rectum evaganti fræna licentiæ
Injecit; emovitque culpas,

Et veteres revocavit artes,

Per quas Latinum nomen et Italæ
Crevere vires, famaque et imperî
Porrecta majestas ad ortum
Solis ab Hesperio cubili.

Custode rerum Cæsare, non furor
Civilis, aut vis exiget otium;

Non ira, quæ procudit enses,

Et miseras inimicat urbes.

10

20

Non, qui profundum Danubium bibunt,

Edicta rumpent Julia; non Getæ,

Non Seres, infidive Persæ,

Non Tanaïm prope flumen orti. Nosque et profestis lucibus et sacris, Inter jocosi munera Liberi,

Cum prole, matronisque nostris,

Rite Deos priùs apprecati,

Virtute functos, more patrum, duces,

Lydis remisto carmine tibiis,

Trojamque, et Anchisen, et almæ

Progeniem Veneris canemus.

30

QUINTI HORATII FLACCI

CARMINUM LIB. V.

SEU EPODON LIBER.

ODE I.

Macenati, ad bellum Actiacum proficiscenti, comitem se offert.

IBIS Liburnis inter alta navium,

Amice, propugnacula ;

Paratus omne Cæsaris periculum

Subire, Mæcenas, tuo.

Quid nos, quibus te vita sit superstite
Jucunda; si contrà, gravis?

Utrumne jussi persequemur otium,
Non dulce, ni tecum simul?
An hunc laborem mente laturi, decet
Quâ ferre non molles viros?
Feremus et te vel per Alpium juga,
Inhospitalem et Caucasum,

Vel Occidentis usque ad ultimum sinum,
Forti sequemur pectore.

Roges, tuum labore quid juvem meo,
Imbellis ac firmus parum?

Comes minore sum futurus in metu,
Qui major absentes habet:

Hor.

D

10

Ut assidens implumibus pullis avis
Serpentium allapsus timet

Magis relictis non ut adsit, auxili
Latura plus præsentibus.
Libenter hoc et omne militabitur
Bellum in tuæ spem gratiæ:
Non ut juvencis illigata pluribus

Aratra nitantur meis :

Pecusve Calabris ante sidus fervidum

Lucana mutet pascua :

Nec ut superni villa candens Tusculi

Circea tangat mœnia.

Satis superque me benignitas tua

Ditavit. Haud paravero,

Quod aut avarus ut Chremes terrâ premam;

Discinctus, aut perdam, ut nepos.

ODE II.

Vitæ rusticæ laudes.

"BEATUS ille, qui procul negotiis,
Ut prisca gens mortalium,
Paterna rura bobus exercet suis,
Solutus omni fœnore;

Nec excitatur classico miles truci,
Nec horret iratum mare;
Forumque vitat, et superba civium
Potentiorum limina.

Ergò aut adultâ vitium propagine
Altas maritat populos,

Inutilesque falce ramos amputans
Feliciores inserit:

Aut in reductâ valle mugientium

20

30

10