Billeder på siden
PDF
ePub

τρὶς μὲν Ὕλαν ἄυσεν, ὅσον βαθὺς ἤρυγε λαιμός·
τρὶς δ ̓ ἄρ ̓ ὁ παῖς ὑπάκουσεν, ἀραιὰ δ ̓ ἵκετο φωνά
ἐξ ὕδατος, παρεὼν δὲ μάλα σχεδὸν εἴδετο πόρρω.
ὡς δ ̓ ὁπότ ̓ ἠυγένειος ἀπόπροθι λῖς ἐσακούσας
νεβροῦ φθεγξαμένας τις ἐν οὔρεσιν, ὠμοφάγος λῖς,
ἐξ εὐνᾶς ἔσπευσεν ἑτοιμοτάταν ἐπὶ δαῖτα,
Ἡρακλέης τοιοῦτος ἐν ἀτρίπτοισιν ἀκάνθαις
παῖδα ποθῶν δεδόνητο· πολὺν δ ̓ ἐπελάμβανε χῶρον.
σχέτλιοι οἱ φιλέοντες· ἀλώμενος ὅσσ ̓ ἐμόγησεν
οὔρεα καὶ δρυμούς, τὰ δ ̓ Ἰήσονος ὕστερα πάντ' ἧς.
ναῦς μέν γ ̓ ἄρμεν' ἔχοισα μετάρσια τῶν παρεόντων,
ἱστία δ ̓ ἡμίθεοι μεσονύκτιον ἐξεκάθαιρον
Ἡρακλῆα μένοντες. ὁ δ ̓ ᾧ πόδες ἆγον ἐχώρει
μαινόμενος χαλεπὰ γὰρ ἔσω θεὸς ἧπαρ ἄμυσσεν.
οὕτω μὲν κάλλιστος Ὕλας μακάρων ἀμιθρεῖται·
Ἡρακλέην δ' ἥρωες ἐκερτόμεον λιποναύταν,
οὕνεκεν ἠρώησε τριακοντάζυγον Αργώ,
πεζᾷ δ ̓ ἐς Κόλχους τε καὶ ἄξενον ἵκετο Φᾶσιν.

58. τρὶς κτλ. Vgl. Ilias 11, 462. - Ὕλαν ἄυσεν, er rief den Hylas. Vgl. Ilias 11, 461 αὖε δ ̓ ἑταίρους. Stellen wie Ovid Met. 3, 244 (Actaeona clamant) verbunden mit Verg. Ecl. 6, 44 (ut litus Hyla, Hyla omne sonaret) könnten uns veranlassen zu übersetzen: er rief,, Hylas". Vgl. z. B. Ovid Met. 5, 397-398. Verg. Ecl. 1, 5. Indes ist die erstere Erklärung durch Homer empfohlen.

[ocr errors]

59. ἀραιὰ κτλ. Prop. 1, 20, 49 cui procul Alcides iterat, responset: at illi nomen ab extremis fontibus aura refert. Anton. Lib. Met. 26 erzählt: Νύμφαι δείσασαι τὸν Ἡρακλέα μὴ αὐτὸν εὕροι κρυπτόμενον παρ ̓ αὐταῖς, μετέβαλον τὸν Ὕλαν καὶ ἐποίησαν ἠχώ, καὶ πρὸς τὴν βοὴν πολλάκις ἀντεφώνησεν Ἡρακλεῖ.

62. ὠμοφάγος λις. Der Hauptton liegt auf dem Epitheton, das vor dem wiederholten Substantivum steht, um den Löwen als furchtbares gieriges Raubtier mit Nachdruck zu charakterisieren. Verg. Aen. 6, 86 bella, horrida bella cerno. Hagedorn: ein Löw', ein junger

60

65

70

75

Löwe kommt. Vgl. 18, 50 und zu 13, 44. Doch scheint die Weitschweifigkeit in v. 61 und 62, die auffallende Stellung von tis und τοιοῦτος, sowie das Fehlen von v. 61 in der besten Hds. k darauf hinzuweisen, dafs die Stelle ursprünglich anders gelautet hat. (H.)

66-67. ἀλώμενος — δρυμούς. Eurip. Hel. 532 πορθμοὺς δ ̓ ἀλᾶσθαι μυρίους πεπλευκότα ἐκεῖσε κἀκεῖσε.

68-69. Eine ansprechende Herstellung der beiden stark verderbten Verse ist bis jetzt nicht gefunden. (Η.) Das Schiff war segelfertig; es hatte die Segel (ἄρμενα 22, 13) aufgezogen (μετάρσια).

70. ᾧ π. ἆγον, wie 14, 42. Vgl. Hor. Epod. 16, 21. Od. 3, 11, 49. 71. Θεός. Soph. Antig. 800 ἄμαχος γὰρ ἐμπαίζει θεὸς Ἀφροδίτα. παρ. Vgl. 11, 16.

72. μακάρων. Krüger I $ 47, 6, 11. Hor. Od. 3, 13, 13. Orph. Arg. 651 Νύμφαι σφιν (den Hylas) κατερύκακον, ὄφρα σὺν αὐταῖς ἀθάνατός τε πέλοι καὶ ἀγήραος ἤματα πάντα.

[blocks in formation]

XIV. Aeschines und Thyonichos. Uber Inhalt und Zweck dieses Gedichtes s. Einl. p. 6. Durch die Wendung am Schlusse (v. 59 flg.) wird es zu einem Lobgedicht auf Ptolemäos. Dafs es in Alexandria abgefafst ist, ergibt sich hieraus nicht mit Notwendigkeit, ist aber nicht unwahrscheinlich. Der Schauplatz der Begebenheiten soll nach dem Scholiasten Sicilien sein; im Gedicht findet sich indessen keine Andeutung hierüber.

[ocr errors]

1. Χαίρειν πολλὰ τὸν ἄνδρα . Vgl. Plat. Ion p. 530 A Tov Ἴωνα χαίρειν. Krüger I § 62, 3, 12 und das Citat zu 14, 31. Aeschines hat dem Thyonichos die Bitte zukommen lassen, er möge sich, sei es in Aeschines' Wohnung sei es anderswo, zu bestimmter Stunde einfinden. Patet id statim ex primis verbis: nam cum τὸν ἄνδρα additum sit, est id eccum quem exspectabam Thyonychum." (Hermann, opusc. 5 p. 95.) — ἄλλα τοιαῦτα h. e. πολλά (sc. χαίρειν). Ita enim loqui solent Graeci, ubi

[ocr errors]

quod in una re aut persona existit, idem cadere itidem in alteram significant multusque est is usus additi in eam notionem ad τοιοῦτος pronomen ἄλλος sive ἕτερος vocabuli. Plato Sympos. 197 C οὕτως ἐμοὶ δοκεῖ Ἔρως πρῶτος αὐτὸς ὢν κάλλιστος καὶ ἄριστος μετὰ τοῦτο τοῖς ἄλλοις ἄλλων τοιούτων (i. e. τοῦ κάλλους καὶ τῆς ἀρετῆς) αἴτιος εἶναι. Theaet. 148 Β καὶ περὶ τὰ στερεὰ ἄλλο τοιοῦτον. Rep. 372 D. Gorg. 501 B. (Vahlen vor dem index lect. Berol. Sommer 1876 p. 6 flg., wo auch für ἕτερος τοιοῦτος Beispiele aus Platon zu finden sind.) 2. Αἰσχίνα, sc. λέγω. ὡς χρόνιος, wie spät kommst du. Vgl. 15, 1. Mit dem Gebrauche des Adjectivums vgl. 25, 56. - χρόνιος; Arcessitus Thyonichus ab Aeschine non cessaverat quidem; sed hic morae impatiens sero illum advenire queritur. Quod miratur Thyonichus; simul ex illa amici impatientia suspicatur eum habere quae cum ipso communicare valde cupiat. Jacobs.)

[ocr errors]

(Fr.

ΘΥΩΝΙΧΟΣ.

ταῦτ ̓ ἄρα λεπτός,

χώ μύσταξ πολὺς οὗτος, ἀυσταλέοι δὲ κίκιννοι. τοιοῦτος πρώαν τις ἀφίκετο Πυθαγορικτάς, ὠχρὸς κἀνυπόδητος Αθηναῖος δ ̓ ἔφατ ̓ ἦμεν. ἤρατο μὲν καὶ τῆνος, ἐμὶν δοκεῖ, ὀπτῶ ἀλεύρω.

ΑΙΣΧΙΝΗΣ.

παίσδεις ὠγάθ ̓ ἔχων· ἐμὲ δ ̓ ἁ χαρίεσσα Κυνίσκα ὑβρίσδει· λασῶ δὲ μανείς ποκα, θρίξ ἀνὰ μέσσον.

ΘΥΩΝΙΧΟΣ.

τοιοῦτος μὲν ἀεὶ τύ, φίλ ̓ Αἰσχίνα, ἡσυχᾷ ὀξύς, πάντ ̓ ἐθέλων κατὰ καιρόν· ὅμως δ ̓ εἶπον, τί τὸ καινόν;

4. ἀυσταλέοι Warton] ἂν αὐ αλέοι

3. ταῦτ ̓ ἄρα. Krüger I § 46, 3, 4. λεπτός. Vgl. v. 22. Krüger I § 62, 1, 5. II § 62, 1, 1. Anth. Pal. 12, 71 Θεσσαλικὲ Κλεόνικε, τάλαν τάλαν· οὐ μὰ τὸν ὀξὺν ἥλιον, οὐκ ἔγνων σχέτλιε, που γέγονας; ὄστεά σοι καὶ μοῦνον ἔτι τρίχες.

4. μύσταξ κτλ. Seit Alexander wurde das Bartscheren in der feinen griechischen Welt immer mehr Mode. Athen. 13 p. 565 A. Eine gewisse Pflege des Bartes verstand sich überdies bei dem schmucken Burschen von selbst. Sogar der graubärtige Hirt Tityrus lässt sich Verg. Ecl. 1, 28 den Bart scheren oder stutzen, trotz dem Bauer bei Theophr. Char. 8 (4). Sen. Ep. 5 init. ἀυσταλέοι. Vgl. v. 46.

6. ὠχρὸς κτλ. Arist. Nub. 103 von den Philosophen τους ὠχριούν τας, τοὺς ἀνυποδήτους λέγεις, ὧν ὁ κακοδαίμων Σωκράτης; ̓Αθη ναῖος κτλ. Durch diesen Zusatz

wird es wahrscheinlich, dafs wir in der Stelle eine Anspielung auf eine bestimmte Persönlichkeit zu erkennen haben. Ein Vertreter der Richtung, von der hier die Rede ist, war Diodoros von Aspendos zu Ende des vierten Jahrhunderts; was Athen. 4 p. 163 D-164 A über ihn mitteilt (vgl. Diog. Laert. 6, 13),

5

10

kann als Commentar zu unserer Stelle gelten. (H.)

8. παίσδεις ἔχων. S. Krüger I § 56, 8, 4 (nicht,, tu semper habes materiam iocandi", wie Ameis übersetzt).

9. θρίξ ἀνὰ μέσσον, τουτέστιν ὀλίγον ἐστὶ τὸ μεταξὺ τοῦ μὴ πάντῃ με μανῆναι. (Schol. Eine sprichwörtliche Redensart, deren gerade in diesem Gedichte nicht wenige vorkommen.

10. ἡσυχα ὀξύς,,,ein bifschen hitzig." So kann sich Thyonichos in gutmütigem Scherze (zunächst mit Bezug auf die verzweifelten Worte v. 9) ausdrücken, obgleich Aeschines nicht nur ein wenig, sondern im hohen Grade ógus ist. (H.)

11. πάντ' — καιρόν, omnia tibi ad libitum, prout tibi ipsi καίριον videtur, cedere volens. (Meineke.) κατὰ καιρόν heifst sonst commodo tempore, iusto tempore: vgl. D'Or ville zu Char. p. 86, 1. Indessen ist die Annahme einer weiteren Bedeutung an unserer Stelle, wie sie Meineke statuierte, ohne Bedenken, da bei καίριος diese weitere Bedeutung häufig ist.,,Alles soll gehn wie du willst" übersetzt Döderlein. Für die Ellipse des Infinitivs vgl. 15, 147. (H.)

ΑΙΣΧΙΝΗΣ.

ὡργεῖος κἠγὼν καὶ ὁ Θεσσαλὸς ἱπποδιώκτας
Απις καὶ Κλεύνικος ἐπίνομες ὁ στρατιώτας
ἐν χώρᾳ παρ ̓ ἐμίν. δύο μὲν κατέκοψα νεοσσώς
θηλάζοντά τε χοῖρον· ἀνῷξα δὲ Βίβλινον αὐτοῖς
εὐώδη, τετόρων ἐτέων, σχεδὸν ὡς ἀπὸ λανῶ
βολβός, κτείς, κοχλίας ἐξηρέθη ἧς πότος ἁδύς.
ἤδη δὲ προϊόντος, ἔδοξ ̓ ἐπιχεῖσθαι ἄκρατον
τινος ἤθελ ̓ ἕκαστος· ἔδει μόνον τινος εἰπεῖν.
ἄμμες μὲν φωνεῦντες ἐπίνομες, ὡς ἐδέδοκτο·

ἃ δ ̓ οὐδέν, παρεόντος ἐμεῦ. τίν ̓ ἔχειν με δοκεῖς νῶν;
οὐ φθεγξῇ; λύκον εἶδες; ἔπαιξέ τις. ̔ὡς σοφός ̓ εἶπε,
κἠφᾶπτ ̓ εὐμαρέως κεν ἀπ ̓ αὐτᾶς καὶ λύχνον ἅψας.
ἔστι Λύκος, Λύκος ἐστί, Λάβα τῶ γείτονος υἱός,

17. κτείς Wordsworth) τις 23. κἠφᾶπτ ̓ Hermann] κἤφατ ̓ ἔτ ̓

12. ὡργεῖος = ὁ Ἀργεῖος. Vgl. 5, 82 und 2, 96.

13. Κλεύνικος. S. zu 2, 70. 14. ἐν χώρᾳ, ruri apud me, in meo agello. (Wüstemann.) - νεοσσώς, pullos gallinaceos.

15. θηλάζοντά χ. Spanferkel, porcum bimestrem, Hor. Od. 3, 17, 15. Βίβλινον, scil. οἶνον. Das Lob dieses Weines s. bei Athen. 1 p. 30 A.

16. τετ. ἐτ. quadrimum bei Hor. Od. 1, 9, 7.Vgl. Id. 7, 147.— os ά ñò λανώ. Nonn. Dion. 19, 131 ληνὸν ἔτι πνείοντα νεώτερον ὄγκον οπώρης.

17. κτείς, Kammmuscheln, pecti nes bei Horaz. Vgl. Athen. 8 p. 356 Γ ἐρῶντι δὲ τί μᾶλλον συμφέρει; ὧν νῦν φέρων πάρειμι, κτένας, βολβούς, μέγαν τε πουλύπουν κτλ. Athen. 3 p. 88. 2 p. 64 A. Hor. Sat. 2, 4, 33 ostrea Circeiis, Miseno oriuntur echini, pectinibus patulis iactat se molle Tarentum. ̃ ̄Über den Singularis_s. zu 7, 66. ἐξη ρέθη, Arist. Pac. 1149 τῶν τε σύ κων ἔξελε. ῆς πότος ἁδύς, suavis erat compotatio (nicht "potus").

[ocr errors]

18. προϊόντος. Vgl. Herod. 6, 129 προϊούσης τῆς πόσιος.

19. ὧτινος κτλ. in cuiuscunque honorem quisque vellet. Vgl. 2, 151

15

20

—152 Ἔρωτος ἐπεχεῖτο. Hor. Od. 3, 19, 9 da lunae propere novae, da noctis mediae, da, puer, auguris Murenae.

20. φωνεῦντες, edentes nomina deliciarum nostrarum nos, excepta Cynisca, bibebamus.

[ocr errors]

21. τίν ̓ ἔχειν κτλ. ,, quid tunc

mihi animi fuisse existimas?" Cic.
νῶν am
pro rege Dei. 2, 7.
Schlusse des Verses wie 11, 74.
22. λύκον εἶδες; Vgl. Plin. Η.
N. 8, 34, 80. Verg. Ecl. 9, 53.
Nach diesen und anderen Stellen
bestand der Aberglaube, dafs wenn
ein Wolf einen Menschen früher
sehe, als der Mensch den Wolf, der
Mensch der Stimme beraubt werde.
Genau genommen hätte also der
Spötter fragen müssen: bist du einem
Wolf" begegnet und hat dich der-
selbe früher erblickt als du ihn?
Er macht sich indessen die Frage
bequemer, woran um so weniger
Anstofs zu nehmen, da es ihm nur
um die boshafte Anspielung auf
Λύκος zu thun ist. Verstanden wurde
der Witz auch in dieser Fassung.
(Η.) — ὡς σοφός scil. εἶ, wie klug
du doch bist, sagte Kyniska.
23. κ ἠ φᾶπτ ̓ καὶ ἐφῆπτο (Dor.
§ 7), eigentlich „, incendebatur"
erubescebat, facile ex ea vel lucer-
nam accendere potuisses (ἧψας ἄν).

=

εὐμάκης, ἁπαλός, πολλοῖς δοκέων καλὸς ἦμεν. τούτω τὸν κλύμενον κατετάκετο τῆνον ἔρωτα. χἡμῖν τοῦτο δι ̓ ὠτὸς ἔγεντό ποθ ̓ ἡσυχᾷ οὑτῶς· οὐ μὰν ἐξήταξα μάταν εἰς ἄνδρα γενειῶν.

ἤδη δ ̓ ὧν πόσιος τοὶ τέσσαρες ἐν βάθει ἦμες,

ων

χώ Λαρισαῖος τὸν ἐμὸν Λύκον ᾄδεν ἀπ ̓ ἀρχᾶς,
Θεσσαλικόν τι μέλισμα, κακαὶ φρένες· ἡ δὲ Κυνίσκα
ἔκλαι ̓ ἐξαπίνας θαλερώτερον ἢ παρὰ ματρί
παρθένος ἑξαέτης κόλπω ἐπιθυμήσασα.

τᾶμος ἐγών, τὸν ἴσαις τὺ Θυώνιχε, πὺξ ἐπὶ κόρρας
ἤλασα, κἄλλαν αὖτις. ἀνειρύσασα δὲ πέπλως

[merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][ocr errors][merged small]

widerwärtig bezeichnet.

25

30

35

Für άn' ἀρχας vgl. Plat. Timol. 1 Διονύσιος δ ̓ ἔτει δεκάτω ξένους συναγαγὼν

ἀνέλαβε τὰ πράγματα πάλιν καὶ καθεστήκει τύραννος ἐξ ἀρχῆς. Arist. Plut. 221. (Η.) Für ᾄδειν vgl. Cic. 2 leg. agr. 26, 68. pro Rabir. 4, 13.

31. Θεσσ. τι μέλισμα (Apposition zu τὸν ἐμὸν ἀρχας), ein echt thessalisches Benehmen. Die Thessaler werden öfter als heimtückisch bezeichnet. Als ein thessalisches,, Lied" bezeichnet Aeschines das Benehmen des Larisäers im Anschlufs an den vorher gebrauchten Ausdruck ὧδεν. (Η.) κακαί φρένες geht auf den Larisäer, improbum illud ingenium, improbum caput. Vgl. 15, 10. 15, 50. Anth. Pal. 7, 318 μὴ χαίρειν εἴπῃς με, κακὸν κέαρ, ἀλλὰ παρελθε.

=

34. τᾶμος. Vgl. άμος 13, 25-27. ἴσαις (Dor. § 90) du kennst mich, wenn ich in der Hitze bin (vgl. v. 10).

34–35. πὺξ – ἤλασα scil. αὐτ τήν (2, 97),, pulsavi" (Tibull 1, 6, 73) eam pugno,,,pugnum in tempora eius ingessi" (Ter. Phorm. 5, 8, 95), ,,pugnum ei in os impegi" (Plaut. Rud. 3, 4, 5). ἐπὶ, in dieser Re

densart mit dem Genetiv z. B. Plat. Gorg. p. 486 C (ἐπὶ κόρρης τύπτειν).

35. κἄλλαν, scil. πληγήν. Aesch. Ag. 1357 παίω δέ νιν δίς· καὶ πεπτωκότι τρίτην ἐπενδίδωμι. Vgl. die Ellipsen Anm. zu 1, 49.

« ForrigeFortsæt »