Billeder på siden
PDF
ePub
[merged small][merged small][ocr errors]

corporis atque animi pergit confundere sensus.
dissoluuntur enim positurae principiorum
et penitus motus vitales impediuntur,
donec materies, omnis concussa per artus,
vitalis animac nodos a corpore solvit

[ocr errors]

dispersamque foras per caulas cidcit omnis. nam quid praeterea facere ictum posse reamur cific oblatum, nisi discutere ac dissolvere quaeque ? fit quoque uti soleant minus oblato acriter ictu Just reliqüi motus vitalis vincere saepe,

ས་ད༥

vincere, et ingentis plagae sedare tumultus
inque suos quicquid rursus revocare meatus
et quasi iam leti dominantem in corpore motum
discutere ac paene amissos accendere sensus.
nam quare potius leti iam limine ab ipso
ad vitam possit conlecta mente reverti,
aquam quo decursum prope iam siet ire et abire?
praeterea quoniam dolor est ubi materiai

950

955

960

corpora vi quadam per viscera viva per artus
sollicitata suis trepidant in sedibus intus,

965

147

[ocr errors]

if

[ocr errors]

inque locum quando remigrant, fit blanda voluptas,

scire licet nullo primordia posse dolore

temptari nullamque voluptatem capere ex se;
quandoquidem non sunt ex ullis principiorum
corporibus, quorum motus novitate laborent

aut aliquem fructum capiant dulcedinis almae.

970

haut igitur debent esse ullo praedita sensu. Denique uti possint sentire animalia quaeque, principiis si iam est sensus tribuendus eorum, quid, genus humanum propritim de quibu' factumst? 975 scilicet et risu tremulo concussa cachinnant then the et lacrimis spargunt rorantibus ora genasque multaque de rerum mixtura dicere callent et sibi proporro quae sint primordia quaerunt; quandoquidem totis mortalibus adsimulata ipsa quoque ex aliis debent constare elementis, inde alia ex aliis, nusquam consistere ut ausis: quippe sequar, quodcumque loqui ridereque dices et sapere, ex aliis eadem hacc facientibus ut sit. quod si delira haec furiosaque cernimus esse

980

083

[ocr errors][merged small]

et ridere potest non ex ridentibu' factus
et sapere et doctis rationem reddere dictis
non ex seminibus sapientibus atque disertis,
qui minus esse queant ea quae sentire videmus
seminibus permixta carentibus undique sensu?

55

990

[ocr errors]

995

bath

1000

Denique caelesti sumus omnes semine oriundi; omnibus ille idem pater est, unde alma liquentis a umoris guttas mater cum terra recepit, feta parit nitidas fruges arbustaque laeta et genus humanum, parit omnia saecla ferarum, pabula cum praebet quibus omnes corpora pascunt et dulcem ducunt vitam prolemque propagant; quapropter merito maternum nomen adepta est. cedit item retro, de terra quod fuit ante, in terras, et quod missumst ex aetheris oris, id rursum caeli rellatum templa receptant. nec sic interemit mors res ut materiai corpora conficiat, sed coctum dissupat ollis. inde aliis aliud coniungitur et fit ut omnes res ita convertant formas mutentque colores et capiant sensus et puncto tempore reddant, ut noscas referre eadem primordia rerum cum quibus et quali positura contineantur et quos inter se dent motus accipiantque, neve putes acterna penes residere potesse corpora prima quod in summis fluitare videmus rebus et interdum nasci subitoque perire. quin etiam refert nostris in versibus ipsis cum quibus et quali sint ordine quaeque locata.

1005

1010

NAMQUE EADEM CAELUM MARE TERRAS FLUMINA SOLEM
SIGNIFICANT EADEM FRUGES ARBUSTA ANIMANTIS

1015

si non omnia sunt, at multo maxima pars est

consimilis; verum positura discrepitant res. sic ipsis in rebus item iam materiai

INTERVALLA VIAS CONEXUS PONDERA PLAGAES

concursus motus ordo positura figurae

cum permutantur, mutari res quoque debent.

1020

Nunc animum nobis adhibe veram ad rationem. A new nam tibi vementer nova res molitur ad auris

accedere et nova se species ostendere rerum.

[ocr errors]

1025

but be

were

sed neque tam facilis res ulla est quin ca primum
difficilis magis ad credendum constet, itemque
nil adeo magnum neque tam mirabile quicquam,
quod non paulatim mittant mirarier omnes.
suspicito caeli clarum purumque colorem,
quaeque in se cohibet, palantia sidera passim,
lunamque et solis praeclara luce nitorem;
omnia quae nunc si primum mortalibus essent,
ex improviso si nunc obiecta repente,
quid magis his rebus poterat mirabile dici

1030

1035

1010

aut minus ante quod auderent fore credere gentes?
nil, ut opinor: ita haec species miranda fuisset.
quam tibi iam nemo, fessus satiate videndi,
suspicere in caeli dignatur lucida templa!
desine quapropter novitate exterritus ipsa
expnere ex animo rationem, sed magis acri
iudicio perpende et, si tibi vera videntur,
dede manus, aut, si falsum est, accingere contra.
quaerit enim rationem animus, cum summa loci sit
infinita foris haec extra moenia mundi,

quid sit ibi porro quo prospicere usque velit mens
atque animi iactus liber quo pervolet ipse.

Principio nobis in cunctas undique partis
world et latere ex utroque supra supterque per omne
nulla est finis; uti docui, res ipsaque per se
vociferatur, et elucet natura prófundi.
nullo iam pacto veri simile esse putandumst,
undique cum vorsum spatium vacet infinitum
seminaque innumero numero summaque profunda
multimodis volitent aeterno percita motu,
hunc unum terrarum orbem caelumque creatum,
nil agere illa foris tot corpora materiai;
cum praesertim hic sit natura factus, et ipsa
Sponte sua forte offensando semina rerum

4

[ocr errors]

es suce multimodis temere in cassum frustraque coacta
tandem coluerint ea quae convecta repente
magnarum rerum fierent exordia semper,
terrai maris et caeli generisque animantum.
quare etiam atque etiam talis fateare necesse est
esse alios alibi congressus materiai,

[ocr errors]
[ocr errors]

1045

1050

1055

1060

1065

[ocr errors]
[ocr errors]

qualis hic est, avido complexu quem tenet aether.
Practerea cum materies est multa parata,
cum locus est praesto nec res ncc causa moratur
ulla, geri debent nimirum et confieri res.
& nothing
nunc et seminibus si tanta est copia quantam 1070
enumerare aetas animantum non queat omnis,
visque cadem et natura manet quae semina rerum
conicere in loca quaeque queat simili ratione
atque huc sunt coniecta, necesse est confiteare
esse alios aliis terrarum in partibus orbis
et varias hominum gentis et saecla ferarum.

[ocr errors]

1075

1085

[ocr errors]

Huc accedit ut in summa res nulla sit una, nothing's unica quae gignatur et unica solaque crescat, veral quin aliquoiu' siet saecli permultaque eodem fils Exind sint genere. in primis animalibus, inclute Memmi, 1080 invenies sic montivagum genus esse ferarum, sic hominum genitam prolem, sic denique mutas squamigerum pecudes et corpora cuncta volantum. quapropter caelum simili ratione fatendumst terramque et solem lunam mare, cetera quae sunt, non esse unica, sed numero magis innumerali ; quandoquidem vitae depactus terminus alte tam manet haec et tam nativo corpore constant, quam genus omne quod hic generatimst rebus abundans. Quae bene cognita si teneas, natura videtur 1090 libera continuo dominis privata superbis head of ipsa sua per se sponte omnia dis agere expers. Hode. nam pro sancta deum tranquilla pectora pacey and ཅམ་ཞིབ་ད་ན་ཚ་བར་པོའི་ཚན quae placidum degunt aevom vitamque serenam, quis regere immensi summam, quis habere profundi 1095 indu manu validas potis est moderanter habenas, quis pariter caelos omnis convertere et omnis ignibus aetheriis terras suffire feracis, omnibus inve locis esse omni tempore praesto, nubibus ut tenebras faciat caelique serena concutiat sonitu, tum fulmina mittat et acdis saepe suas disturbet et in deserta recedens saeviat exercens telum quod saepe nocentes praeterit exanimatque indignos inque merentes? Multaque post mundi tempus genitale diemque 1105

their

1100

insocent

[ocr errors]
[ocr errors]

Sprimigenum maris et terrae solisque coortum
addita corpora sunt extrinsecus, addita circum
semina quae magnum iaculando contulit omne;
unde mare et terrae possent augescere et unde
appareret spatium caeli domus altaque tecta
tolleret a terris procul et consurgeret aer.
nam sua cuique locis ex omnibus omnia plagis
corpora distribuuntur et ad sua saecla recedunt,
umor ad umorem, terreno corpore terra

crescit et ignem ignes procudunt aetheraque aether,
donique ad extremam crescendi perfica finem
omnia perduxit rerum natura creatrix;

1110

1116

1120

ut fit ubi nilo iam plus est quod datur intra
vitalis venas quam quod fluit adque recedit.
omnibus hic aetas debet consistere rebus,
hic natura suis refrenat viribus auctum.
nam quaecumque vides hilaro grandescere adauctu
paulatimque gradus actatis scandere adultae,
plura sibi adsumunt quam de se corpora mittunt,
dum facile in venas cibus omnis inditur et dum
non ita suut late dispersa ut multa remittant
et plus dispendi faciant quam vescitur aetas.
nam certe fluere adque recedere corpora rebus
multa manus dandum est; sed plura accedere debent,
donec alescendi summum tetigere cacumen.
inde minutatim vires et robur adultum
frangit et in partem peiorem liquitur aetas.

1125

1130

1135

quippe etenim quanto est res amplior, augmine adempto, et quo latior est, in cunctas undique partis plura modo dispargit et ab se corpora mittit, nec facile in venas cibus omnis diditur ei nec satis est, pro quam largos exaestuat aestus, unde queat tantum suboriri ac subpeditare. 1146 omnia debet enim cibus integrare novando et fulcire cibus, cibus omnia sustentare, nequiquam, quoniam nec venae perpetiuntur quod satis est neque quantum opus est natura ministrat.

1139 ure igitur pereunt, cum rarefacta fluendo

1140

sunt et cum externis succumbunt omnia plagis, quandoquidem grandi cibus aevo denique defit 1145

« ForrigeFortsæt »