Billeder på siden
PDF
ePub

etiam antiquissimorum exemplarium copiam, et adhibeat ad eam rem patientiam satis longam, ille forte hic inde adhuc ultra Baxterum Flacco prodesse queat.

[ocr errors]
[ocr errors]

WILLIELMUS

Nempe ad hoc nunc veniendum est. BAXTERUS, vir doctus, Richardi nobilis Theologi fratre genitus, ὀψιμαθὴς ille quidem, sed item tamen πολυμαθέστατος, qui in literis antiquariis Britannorum suorum, tum Græcorum Romanorumque, et institutione puerorum, et re tenui, consenuit, auctor Glossarii Antiquitatum Britannicarum,' dedit Londini ciocci, 8vo. Q. Horatii Flacci Eclogas,' cum scholiis præcipue antiquorum Grammaticorum, Helenii Acronis, Pomponiique Porphyrionis, quorum reliquias fœdis interpolationibus purgatas ac fere integras reponere' se putabat. Utrum suo solius ingenio et judicio in censura illa delectuque versatus sit, an adjumenti quicquam ex antiquis libris habuerit, nusquam, puto, indicat: sed dum de præsidiis externis tacet, fatetur, credo, nulla se habuisse.

[ocr errors]

Ceterum mihi non est dubium, quin plerumque certe bene judicarit vir reconditæ eruditionis,' ut illum appellat severus censor Bentleius ad 1. Od. 3. 20. qui 'docti interpretis' elogium illi non invidet, neque eum reprehendit, ut ad 11. Sat. 3. 28. it. II. Sat. 4. 67. Et sane eruditus est, ac doctrinæ melioris aliquid nobis impertit, etiam cum errat, aut nimis indulget ingenio; id quod præcipue circa illas Dilogias, i. e. Allegorias, tantopere amatas viro, contingere observo, v. g. 1. Od. 15. et 28. et 34. it. II. Od. 1. 11. et 3. 3. et 4. 1. atque 6. denique Epodon XIII. 12. in quibus locis parum videtur memor fuisse eorum, quæ salubri consilio ipse monuit ad iv. Od. 7. 10. (vid. Addend.") sed ut simul moneret de tribus horis,' s. anni tempestatibus, quod nescio an Latinis literis proditum sit. Quod posteriori Editione amarus interdum videtur in Bentleium, forte ab illo contemtum se putabat, (vid. ad 1v. Od. 14. 10.)

a Qui de viri Vita et Libris editis ineditisque doceri volunt, adire debent Biographia Britannica tomum

primum.

[b Ad Baxteri sc. Notam in Ed. Gesn.]

forte morosulum senectus fecerat, forte ne destinarat quidem typis omnia, quæ illuserat marginibus libri sui.

Quæ cum ita sint, Baxteriana exemplaria Horatii commendare solebam junioribus amicis; et nunquam forte de edendo Horatio cogitaturus ipse fueram, illorum si copia fieri studiosis in Germania potuisset. Sed cum visum esset librum ita utilem, ita commodum, parabilem etiam facere nostris, nolebam illum sine dote aliqua a me dimittere, idque eo minus cum præter ea, quæ quadraginta amplius annorum cum Flacco familiaritas, et usus aliquis earum rerum, quibus hic opus est, subjicere poterant, etiam a fortuna offerrentur quædam ornandæ Editionis præsidia. Quare statui tribus illis generibus, quæ in ipso ingressu commemoravi, augere, pro præsenti copia et voluntate, Baxteri Editionem.

Ac primo quidem non tam hoc egi, ut emendarem Horatium, quod munus cumulate, et forte plus, quam opus erat, illi præstitum arbitror; quam ut ab intempestivis emendationibus, h. e. corruptionibus illum tuerer, et in statum velut suum assererem.

Quo plures lectores et studiosos habuit Horatius, eo plures illi etiam manus admovere emendandi causa conati sunt, non æquo successu, dissimili nimirum ipsi ingenio doctrinaque. Ingeniosi et eruditi viri sibi placuerunt, si quid exsculpere possent elegantia Horatii, ut ipsi arbitrabantur, dignius: sed primum illud ipsum judicium, Quid sit in scriptore prope bis mille annorum elegantius; difficile est et ita multis sæpe rationibus involutum, ut merito hoc maxime in genere quo quis est doctior, tanto majoris modestiæ causas habeat.

Et si demus viris doctis, (quod cum universim negari propter humanæ naturæ et rei ipsius conditionem non possit, tamen in hoc vel illo loco propter causam modo indicatam concedi vix ac ne vix quidem potest,) ipsos aliquid invenisse accepta Lectione melius, pulchrius; an ideo illud potius scripsisse Horatium, confectum est? Licuitne dormitare, hallucinari etiam Horatio?

[ocr errors]

Quid scripserit Flaccus, ea quæstio historica est: in ea testibus, h. c. libris antiquis, consentientibus præcipue, credendum, quamdiu ipsi sibi fidem non abrogant, quamdiu non dicunt aperte repugnantia. Sed videntur interdum repugnare, quæ, circumspecta rite omni circumstantia, in concordiam possunt redigi eo, ut in musicis, jucundiorem, quod habent aliquid pugnæ admistum. Tali úμwga non observata fraudi fuere nonnunquam Bentleio V. C. 11. Sat. 5. 79. et 103. Si quid autem sit etiam, quod a vitiosa repugnantia liberare non possim, non ideo urere et secare licet, non grassari in libros, ut in discipulorum pensa solet emendatrix manus præceptoris: sed nisi ita mollis, ita liquida, ita clara, ita unica sit emendatio, plane`uti dubitare homini rerum perito non liceat, modestiæ nostræ et bonorum librorum integritati potius ita consulamus, ut in margine, quid nobis videatur, indicemus.

Dici non potest, quam facile sit hic falli, labi, cor. rumpere quod emendare velis. Cum concedatur senibus Tegιautoλoyεïv, dicam quid mihi usu venerit. Fuere ab adolescentia inde mea amici, eruditi sane homines et ingeniosi, qui subinde accusarent meam in emendationibus vel alienis vel meis admittendis tarditatem. Sed fateor ingenue, aliquoties tamen cum omni illa, quam ego cautionem appellabam, ipsi timiditatem, aliquoties mihi usu venisse, ut aucto scilicet rerum verborumque usu, retractandæ essent emendationes, quæ valde mihi placuerant.

Quo minus pœnitet in Horatio causam receptarum Lectionum suscepisse nonnunquam contra ipsum Bentleium, etiam ubi irascitur, (ut ad Art. Poët. 441.) quod solent nonnunquam viri docti, cum putant iniquum esse librariis semibarbaris plus fidei haberi quam suæ rationi, hoc est rectæ: quasi vicissent vero suam rationem hic esse rectam. Contra hanc Criticorum quorundam vehementiam armatum pectus habere debet Horatii præsertim Editor, et malle cum Philoxeno ire in Lautumias, quam laudare non bonas, cujuscumque demum sint, quam recipere pulchras quantumvis, sed minus necessarias, emendationes.

Qui hoc potest, ille multo minus movebitur ab iis, qui vel omnium bonarum rerum rudes, vel certe suavitatis poëticæ expertes, aut non satis familiariter versati cum scriptore, quem contrectare audent, corrigere aliquid et emendare conantur. Talia multa cum non ignorarem, præterii sciens, ac satis habui ipso silentio de illis judicasse. Eandem fere rationem tenui circa portentosos Harduini conatus, qui in Pseudo-Horatio, parte Operum Varior. Amst. 1733. fol. Lyrica opuscula omnia, qua solebat importunitate et impudentia, veteri Horatio, cujus esse fatetur Sermones atque Epistolas, abjudicata, cohorti impuræ, in cerebro ipsius nidulanti, ascribit, quæ sæculo XIII. ea confinxerit et antiquis hominibus per fraudem subjecerit, quæ puerili credulitate Ciceroni, Virgilio, ceteris, eruditi omnes, antequam ipse exoriretur, tribuerint. Hujus, speciminis causa, portenta quædam insignia deportavi; ceterorum ne mentionem quidem faciendam censui.

Nec valde commemorabiles putabam ullas Trajectiones, quas Dan. Heinsius, et Boivinus, et non ita pridem Aldrichius, commenti sunt; quod genus emendandi tum demum probabile fit, cum potest ratio perturbationis vel folii unius pluriumve trajectione, vel ex verborum eorundem repetitione, ita clare demonstrari, ut oculis cerni et prope manu teneri res possit, quomodo curatum a nobis Demosthenis Encomium Lucianeum arbitramur.

An huc referimus etiam illam Sanadonis, ingeniosi sane atque eruditi hominis, Ordinationem Odarum Horatii, quæ, ne quid aliud dicamus, repugnat non libris modo omnibus, quorum ad nos memoria pervenit, sed cum ceteris Grammaticis, tum Diomedi, qui Prisciano certe et sexto sæ

Qui 11. Sat. 3. plane aliter ordinavit, ad cujus mentem ea Ecloga expressa est in calce Baxterianæ secundæ. De Heinsii et Boiviui conatibus vid. Bentl. ad 11. Epist. 2. 87.

d Excipio solum Priscian. 1. 14. p. 997. med. ubi citatur Horat. in 1. Car. Ludere cum vitulis salicto Prægestientis ;' quod est 11. Od. 5.

9. Sed licet ita sit etiam in editionis Aldinæ et Basileensis exemplaribus, non dubito quin sphalma sit illi simile quod 1. 6. p. 689. med. tanquam ex primo citatar versus Horatii 11. Od. 15. 14. ' Nulla decempedis,' &c. quod ipse Priscianus emendat, qui 1. 8. p. 794. pr. laudat ex 'secundo.'

culo nostro est antiquior, idemque Odas omnes Poëtæ eo ipso ordine, quo habentur in libris nostris, recenset? Poëtam quidem ipsum primo libros tres Carminum, deinde intervallo longo interposito quartum edidisse, auctor est Suetonius in Vita; cui rei plane Sanadoni institutum repugnat.

Sed operæ pretium est, h. e. studiosis Horatii, qui Bentleianum exemplar ad manus non habent, accommodatum, poni post hanc Præfationem locum integrum ex Præfatione viri magni, quo tempora librorum Horatii ordinat; de quo hoc certe confirmare possum, me, dum recenseo singulas Eclogas, diligenter attendisse, si quid esset Bentleianis temporum rationibus adversum, nec deprehendisse quicquam, quod momentum aliquod ad eam evertendam haberet, licet quibusdam Eclogis non improbabili ratione forte tempus etiam aliud, recentius præsertim, possit ascribi. De Sæculari Carmine suo loco satis dictum, et laudatum ingenium Sanadoni. Possit aliquis Drama velut quoddam non absimile contexere ex iis, quæ in Canidiam scripta sunt, si jungat 1. Sat. 8. Epod. v. et XVII. denique 1. Od. 16. qui ipse ordo ex argumento elucens pulchre Bentleianam de temporibus hypothesin confirmat.

Quæ adhuc disputavi, ea ad illam fere partem consilii mei pertinent, quod statui conservare, quantum in me est, Horatii verba, ordinemque Poëmatum, ut ea ex antiquis libris ad nos pervenere. In Varietate Lectionis, quam alteram dotem Editionis nostræ volebam esse, modum servare eum volui equidem, quem optimum mihi videri supra indicavi. Notarum, quibus ea in re usus sum, explicationem deinde ponam, et eadem indicabo auxilia hujus Editionis, eorumque auctores.

Qualem optarem interpretationem Horatii, id ipsum quoque supra ostendi, eamque rationem pro virili parte secutus sum. Bene dicta ab antiquis Scholiastis et Baxtero non opus habebant mea confirmatione: si quid secus sentirem, in iis locis, qui momentum aliquod habere viderentur, indicavi libere: ceterum hic moneo, silentio me meo

« ForrigeFortsæt »