Billeder på siden
PDF
ePub

enaid a goleuni yr Yspryd Glan, | eang, lle y gwelent ysnodenau,

Ond pan ddarllenodd yr ail lythyr, efe a'i dododd o'r nailldu, gyda phob arwydd o dristwch ac anfoddlonrwydd, oblegyd yn hwnw yr oedd wedi cael ei ganmol a'i ddyrchafu yn ormod gan un o'i gyfeillion. Diau fod y gwr da yn ysgolhaig rhagorol yn y wers ysprydol hono-hunan ymwadiad.

drychau, melysfwydau, ac amryw
deganau ereill; ac ebai Diogenes
wrth ei gyfaill, "Pa gymmaint o
bethau sydd yn y byd nad oes ar
Diogenes angen am danynt." Un
mwy a doethach na'r athronydd
hwn a ddywedai,-"Gan fod
foddlon i'r hyn sydd gennych.'
Dolgellau.
R. E.

[ocr errors]

MARW-RESTR.

yn

Ceryddon mosgar ac effeithiol. Fel yr oedd y gweindog rhagBu farw, Gorph 8, yn Mangor, Owen orol John Howe yn ciniawa un- Thomas, Stonecutter, yn 46 mlwydd waith gyda chymdeithion urddas-oed, gan adael gwraig ac 80 blant i ol, yr oedd yno un pendefig yn alaru am eu colled. Ar ol bod rai siarad cryn lawer am Siarl I, dyddiau gyda ei waith trwy anhawsdra gan a gwendid, gorfu arno, fwy nag wythei ganmol yn fawr, ac yr oedd yn nos cyn ei farwolaeth ei rhoi i fynu, a bytheirio llawer o lwon dychryn- myned i'r gwely. Cafodd fynediad llyd yn ei ymddiddaniad. Dyw- prysur, er go arw, trwy ymchwydd edo dd Mr. Howe wrtho, Eryr lorddonen; ond yr oedd ei obaith cymmaint a ddywedasoch o gan-el ac yn sicr, ac yn myned i mewn hyd yn dal megis angor yr enaid yn ddiogmoliaeth i'r Brenin Siarl I, yr at yr hyn sydd o'r tu fewn i'r llen. ydych wedi gadael un rhagoroldeb ar ol mewn perthynas iddo." Y pendefig a ofynodd, pa un oedd hwnw Mr. Howe a attebodd, Erioed ni chlywyd ef yn tyngu mewn ymddiddanion cyffredin." Y pendefig a deimlodd y cerydd, ac a addawodd beidio a thyngu rhagllaw.

[ocr errors]
[ocr errors]

Fel Cristion yr oedd ein brawd yn ddiargyhoedd fawn ei fuchedd-yn ddiwyd iawn gyda holl foddion grasyn effro ei ysbryd, a chrefydd yn benaf peth ganddo yn wastad. Fel Penteulu yr oedd yn effro a diwyd, yn darbod dros yr eiddo llïosogyn byw yn ddiwastraff a chynil-a hefyd yn maethu ei blant yn addysg ac athrawiaeth yr Arglwydd; a chafodd y wobr fawr iawn o weled nad oedd ei lafur yn ofer yn yr Arglwydd. Mor ddirfawr eu colled! Tad yr ymddifaid a Barnwr y gweddwon a wnelo colled i fynu! lawer mwy iddynt na gwneud eu

Dewisasid eftrwy alwad gyffredinol yr eglwys vma, ers tua dwy flynedd, i fod yn Henuriad, ac yn Gatecisiwr yn siom ddysgwyl iddo wneuthur yr hyn yr ysgol. Neb nis gellid yn fwy dia allai nag Owen Thomas.

Yr oedd gan planiedydd Americanaidd negro yn ei wasanaeth, o'r hwn yr oedd yn dra hoff, a'r hwn a fyddai yn sefyll ar ei gyfer pan yn gweini wrth y bwrdd. Byddai y meistr yn fynych yn cymmeryd enw Duw yn ofer, a'r negro with hyny a wnai ymgrymiad isel a difrifol. Ei feistr wedi sylwi arno yn gwneud hyn, a of- Ffarwel, ffarwel, auwyl frawd! ynodd iddo paham yr ymgrymai bychan oeddym yn feddwl y caech y mor fynych? Y negro a attebodd, geiniog mor fuan. Er mor gyfyng Bob amser y clywyf yr enw mawr oedd arnoch ddoe, diameu genym ei bod yn llawer iawn gwell arnoch heddyn cael ei grybwyll, bydd fy hollyw na neb o honom ni. Duw a sychodd enaid yn cael ei lenwi gan barch eich ddagrau chwi, gobeithio y sych a dwysder. Y dywediad didram- yr eiddom ninau cyn y bo hir. Yr gwydd hwn a fu yn foddion i ddi. ydym yn teimlo yn anhawdd ymadael wygio y planiedydd o'i arfer bechâ chwi, pe gallem ymddiddan, gofyn. em o leiaf, adurus a niweidiol.

Boddlonrwydd.

Diogenes a'i gyfaill a rodiodd un diwrnod i weled marchnad tra

Pa fath olwg nefol hyfryd,
Sydd ar Dywysog mawr y bywyd?
A ydyw ol yr hoelion yno,
Yn ei draed ac yn ei ddwylo?
Bangor, 8 Gorph. 1831.

J. R. J.

HANESIAETH CENHADOL, &c.

QUILON.

Ychydig o hanes un o'r Darllenyddion yn Quilon, (yn yr India ddwyreiniol) o'r enw Perinbanaigum, wedi ei gyfieithu allan o'i waith ef ei hun.

"Mab ydwyf fi i Aseervathum o Covilviley yn Nanganadu, eilunaddol wyr oedd fy hen dadan; hwy a addolasant Raman, Maha-Vishnu, a'r cyffel. yb eilunod, a diwyd iawn fuont yn eu gwasanaethu hwynt. Yr oedd fy uhad a fy nhaid yn hynod o zelog yn ngwasanaeth yr eilunod hyn. Hwy a adeil- | adasant dŷ i'r eilun, ac allor, a buont ffyddlon a llafurus yn offrymu i'r eilun offrymau o rawn ŷd, adar, defaid, ffrwythau, a blodau o amrywiol fath. Hwy a dderbyniasant awdurdod i weinyddu fel offeiriaid, Fel hyn yr ym. ddygasant gan dwyllo a chael eu twyllo."

Aeth fy nhad a nhaid atto, a dygasant ef i'w pentref i bregethu yno. Arosodd gyda ni dridiau, a galwodd ein teulu ynghyd a theuluoedd ereill o'r ardal, o dan gysgod pren, ac a'n dysgodd ni yno yn athrawiaeth y bywyd. Llwyr ymwrthododd ein teulu ni a'r eilunod; ni addolasant Râman mwyach, cymmerasom y sidan, a'r gwisgoedd ereill, y rhai a gyssegrasid at wasanaeth yr eilun, ac a'u gwisgasom hwynt; torrasom y lampau, &c. gan losgi llyfrau chwedlau eilunaddolgar, ac a ymroisom i gofleidio y gwirionedd.

"Edifarhasom, a llefasom, gan ddýwedyd, Gwae ni, nyni yn ein hanwybodaeth a wasanaethasom Raman, yr hwn nid yw ond creadur megis ni ein hunain! Trwy hyny distrywiasom ein heneidiau. Oh, pa esgus a allwn roddi ger bron Duw!

yr Ysgol hon y dygwyd finnau i fynu.” Ychwanegiad erledigaeth.

Rhai o'i deulu yn clywed yr Efengyl. "Yn fuan wedi hyn, codwyd ysgol "Fel hyn yr oeddynt yn myned ym-gristionogol yn y pentref, a fy nhad a laen, hyd Fis Mehefin, 1808, pan fu nhaid a fuont athrawon ynddi. Yn gorfod arnynt fyned i'r dwyrain, i wlad Tinnevelly, i gael eu bywioliaeth trwy weinyddu moddion meddygol. Y pryd hyny yr oedd y Parch. Mr. Ringeltaube fy rhieni eu bod yn achlesu y grefydd "Yn y dyddiau hyny achwynwyd ar yn pregethu y gwirionedd i bobl gristionogol, a chlybu Swyddog y Muthaloor. Aeth fy nhaid, fy nhad, a Hlywodraeth, yr hwn a elwid y Tureirhai o'i wyth frodyr i'r pentre hwnw, karan, yr hwn a orchymynodd eu cospi ac yno y clywsant y newyddion da am hwynt yn drwm. Yna rhwymwyd, a Iesu Grist gan un o'r Cateceiswyr. flangellwyd hwynt, a gosodwyd cerrig Cyffyrddwyd â'u calonau, a deisyfias-mawrion ar eu cefnau hwynt. Yua ant gael gweled Mr. Ringeltaube. gorchymynwyd iddynt adael eu crefydd Cawsant hyny, ac efe a'u cynghorodd newydd, a throi at eu hen grefydd. hwynt, ac a roddes iddynt lyfr. Dych- Hwythau a attebasant, “ni wadwn ni welasanti'w hen gartref, ond oherwydd byth mo ein Harglwydd Iesu Grist, creulondeb y llywodraeth, ofnasant canys efe a ddyoddefodd lawer flangell ddangos y llyfr. Y canlyniad fu, rhoi heibio addoli yr eilunod am byth, a pan ddaeth efe i'r byd i'n gwaredu ni oddiwrth bechod." Yna gorchymynglynu wrth y gwir Dduw, yr hwn ywyd eu dodi mewn llyffetheiriau. traethai y llyfr am dano. Mynych y cyrchai fy nhad a fy nhaid i Muthaloor i ymofyn hyfforddiant ymhellach yn y grefydd gristionogol.""

Felly cadwyd hwy yn y carchar am dri mis. Yna gollyngwyd hwynt. Carcharwyd finnau gyda hwynt ar y cyntaf, ond gadawyd fi i fyned ymaith am nad oeddwn ond bachgen.

Yr erledigaethau a ddyoddefasant. "Buan y cafwyd alian fod gan fy "Yn fuan ar ol hyn, bedyddiwyd ni nhad a nhaid ryw lyfr perthynol i gref- oll gan Mr. Ringeltaube, a derbyniwyd ydd y Saeson; a'r gair a aeth i glust-ni i gael cyfranogi o swper yr Argiau y Rajah. Rhoed gorchymyn un- lwydd. Ein hyfrydwch mwyaf yw iongyrchol am eu cymmeryd hwynt i gwasanaethu Iesu Grist, a byw er ei fynu, a'u dwyn hwy a'r llyfr i Trivan- glod." drum. Yna cuddiasant y llyfr, a chiliasant o'r ardal.

"Ymhen y flwyddyn, cymmerodd y Saeson y wlad hono, a daeth Mr. Ringeltaube i Travancore, i bregethu gair Duw. Preswyliodd yn Mylâdy.

00

Diwygiad rhyfeddol yn America.

Derbyniodd y Parch. H. F. Burder lythyr oddiwrth weinidog parchus yn yr Unol Daleithiau (United States) yr America, yn cynnwys yr hanes a gan

+

lyn am y Diwygiad rhyfeddol sydd yn y wlad hono.

"Er pan ysgrifenais attoch ddiweddaf, mae fy nwylaw wedi bod yn llawn o'r gorchwyl mwyaf difyrus y gall gweinidog yr Efengyl ei gyflawni. Er dechreuad Rhagfyr y mae tywallt iad helaeth a pharhaus o'r Yspryd Glan wedi disgyn ar fy nghynnulleidfa, yn nghyd a'r rhan fwyaf o gynnulleidfa oedd y Presbyteriaid yn y ddinas hon. Mae y rhan fwyaf o'r Enwadau ereill wedi mwynhau yr un fendith, ond nid i'r un graddau, oddieithr y Methodistiaid. Yr ydwyf yn sicrhau i chwi, fy anwyl frawd, er fy mod i wedi gweled llawer o ddiwygiadau grymus, ni welais yr un a'r gwaith yn ymddangos mor rcolaidd, dwys, a gorchfygol a'r un yr ydwyf yn cael y fraint o'i weled a'i fwynhau yn bresennol. Nis gellir mynegi y nifer sydd wedi eu hargyhoeddi yn y ddinas, nac hyd yn nod mewn cynnulleidfa unigol, ond y mae pob cymmundeb olynol yn dyfod ag ugain, o hyny i ddeg a thriugain i'r eglwys; ac mewn rhai eglwysi yn y gymmydogaeth yma gant a hanA chwi a lawenhewch pan wybyddwch fod y gwaith gogoneddus hwn yn myned rhagddo yn gyflym iawn, ac yn ymledaenu dros yr holl wlad.

ner.

Y mae dinasoedd New York, Philadelphia, Boston, Charlestown, Richmond, New Haven, Hartford, ac yn wir bron yr holl ddinasoedd o ddim enwogrwydd yn yr Unol Daleithiau, y munudau hyn, yn olygfa wynfydedig o adfywiad. Mae Yspryd Duw wedi disgyn mewn modd grymus ar nifer mawr o'r Prif Athrofâu (Colleges); ac yn Athrofa Yale, allan o 340 o'r ysgolheigion, yr wyf yn deall fod llai na chant o'r rhai nad ydynt yn ddeiliaid gobeithiol o adnewyddol ras. Mi sylwais heddyw ar adroddiad mewn papur newydd crefyddol, fod mwy na 120 o wahanol drefydd y gwyddis eu bod y dyddiau hyn wedi cael ymweliadau o ddwyfol ddylanwadau, ac amryw o'r lleoedd hyn yn lleoedd eang iawn. Ar y cyfan, yr ydym ynghanol golygfa o ddwyfol ryfeddodau, yr ydym yn teimlo ein hunain yn hyderus na welodd yr eglwys erioed y fath ddydd o'r blaen. Yr ydym yn hiraethu am glywed eich bod chwithau wedi eich bendithio yr un modd."-Yr eiddoch, &c,

[ocr errors][merged small][merged small]
[blocks in formation]

Ffurf y Llwon ac Ardystiad y rhai sydd i'w cymmeryd wrth gael Trwydded yn ol Gweithred y Goddefiant olaf a sefydlwyd yn Mrydain.

Myfi A. B. [hysbyser yr Enw bedydd dyn yn byw] ydwyf yn ddiffuant yn ar Cyf-enw, a'r Plwyf a'r Sir lle y bo'r addaw, ac yn gwneud llw y byddaf I liam, ac yr ymddygaf yn wir Ffyddyn gywir i'w Fawrhydi y Brenin Willawn iddo.

FELLY CYNNORTHWYED Duw FI. do swear that 1 do from my Heart I, A. B. [insert as before directed] abhor, detest, and adjure as impious and heretical, that damnable Doctrine and Position, that Princes, excommunicated or deprived by the Pope or any Authority of the See of Rome, may be deposed or murthered by their Subjects or any other whatsoever, and I do declare that no foreign Prince, Person, Prelate, State, or Potentate, hath, or ought to have, any Jurisdiction, Power, Superiority, Pre-eminence, or Authority, ecclesiastical or spiritual, within this Realm.

SO HELP ME GOD.

Myfi A. B. [hysbyser fel o'r blaen] wyf yn cymmeryd fy llw fy mod I o'm calon yn ffieiddio, casâu, ac yn diofrydu fel peth annuwiol a chyfeiliornus, yr Athrawiaeth a'r Gosodedigaeth ddamniol, am y Tywysogion, y rhai a ysgymunir reu a ddiraddir gan y Pab neu unrhyw Awdurdod Esgobaeth Rhufain, y gellir eu diorseddu a'u lladd hwynt gan eu Deiliaid, neu ryw un arall pwy bynag, ac yr wyf I yn ardystio nad oes un Tywysog tramor, Person, Esgob, Gwladwriaeth, neu Lywydd, ag iddo, neu a ddylai fod ganddo, un Rhaglawiaeth, Llywodrraeth, Uchafiaeth, Blaenoriaeth, neu Awdurdod, eglwysig neu ysprydol, o fewn y Deyrnas hon.-Felly, &c.

I, A. B. of [insert as before directed] do solemnly declare in the Presence of Almighty God, that I am a Christian and a Protestant, and as such, that I believe that the Scriptures of the Old and New Testament, as commonly received among Protestant

[blocks in formation]

POLAND.

Y SENEDD YMERODROL.

Mehefin 21. Dyma y dydd appwyntTŷ yr Arglwyddi.-Dydd mawrth iedig i'w Fawrhydi ddyfod i mewn yn bersonol i agor y Senedd mewn trefn i ddechreu ar eu gorchwylion pwysfawr.

Am 12 ar gloch, wele yr holl dai o'r Palas brenhinol i Dŷ yr Arglwydd, yn llawn o feibion a merched wedi ymrestru o bob tu y ffordd i ddysgwyl cael gweled y Brenin yn myned heibio. Am un ar gloch aeth heibio amryw o'r teulu brenhinol. Ugain munud cyn dau, dyma y Brenin yn dyfod, yn ei Gerbyd Brenhinol, yn cael ei dynu gan wyth o feirch. Yr oedd yr holl ffordd yn llawnach o bobl nag a wel. wyd ar y cyfryw achlysur er pan y mae neb yn cofio. Yr oedd yr holl bobl yn bloeddio nes dadseinio y ddaear gan eu swn hwynt.

mawreddus a llais eglur, gan ddyw edyd,

Ar ol y rhyfel fawr ar y 26 o Mai, Wedi dyfod o'r Brenin i Dŷ yr Arganfonodd Penrhyfelwr Poland, y Cad lwyddi, efe a eisteddodd ar ei orseddflaenor Skrzynecky, Gyhoeddiad (Pro- faingc. Ac wedi galw rhai o aelodau clamation) at y Lithuaniaid, &c. cyn-lenodd ei araeth, gyda gwroldeb tŷ y Cyffredin ger bron, efe a ddar nwysiad yr hwn sydd fel y canlyn: "Gydwladwyr,-Mae byddin y Polandiaid yn dyfod i'ch gwlad. Plant yr un wlad, y Polandiaid, ymunwch & ni, i fwrw ymaith atgas iau caethiwed. "Gadewch eich tai, eich meddiannau: gadewch bob peth a fu yn fwyaf anwyl genych, ac ymgesglwch ynghyd i ddiogelu y prif fendithion-anym. ddibyniaeth eich gwlad.

"Ond na thwyllwn ein hunain. O hyn allan, y mae llafur caled, a rhyfeloedd gwaedlyd yn ein aros; y mae ein gelyn yn nerthol; mae ei luoedd yn anferth-ehang der ei lywodraeth yn fawr.

"Dyledswydd brenhinoedd yw gwellhau eu pobl; ac oddiar yr egwyddor hyny yn unig y mae cyssegredigrwydd ac iawnedd eu gorseddfeingciau yn gorwedd.

"Ond pan fyddo Penaeth ei hun yn dryllio yn chwilfriw y cyfryw rwymau ag sydd yn ei uno ef â'i bobl, pan y mae ufudd-dod i'w ewyllys gormesol yn arwain i anufudd-dod i Dduw, yna mae cais at arfau mor gyfiawn ag ydyw yn angenrheidiol anghymmodlawn.

"Mae ein gelynion yn ein cyhuddo ni ar g'oedd y byd, ein bod yn Jacobiniaid cynnyrfus.

"Yr ydym yn ardystio ger bron Duw ac yngwydd yr holl fyd, mai crefydd ein tadau, Brenhiuiaeth Ffurflywodraethol, cyfuniad y cyfreithiau, tangnefedd heddychol, trefniadau cymdeithasol, a fydd, ac a gaiff byth fod yn unig egwyddor ein hymddygiad."

66

Fy Arglwyddi a'm Boneddigion, "Defnyddiais y cyfleusdra cyntaf i wynebu at eich cynghor a'ch cynnorthwy, wedi digorphoriad y Senedd. Wedi ym tueddu i wneuthur hyny i'r dyben o gael sicrwydd am ewyllys fy mhobl mewn perthynas i'r buddioldeb o Ddiwygiad yn y Cynnrychioliad. Yr wyf yn awr yn ewyllysio i chwi gymmeryd yr achos pwysfawr hwnw at eich ystyriaeth manylaf cyn gynted y byddo modd; gan hyderu y bydd i chwi yn y cyfryw drefniadau a wneloch i'w wastattâu, ofalu am ymlynu wrth yr egwyddorion perthynol i'r Drefn llywodraeth, drwy y rhai y bydd i ragorfreintiau y Goron, awdurdod dau Dy y Senedd, a hawl a rhyddid y bobl, yn cael eu cyd-ddiogelu.

Mae y sicrwydd o dueddfryd cyf eillgar, yr hwn yr wyf yn ei dderbyn yn barhaus oddiwrth yr holl Awdurdodau Tramor, yn fy nghalonogi i ddysgwyl, er i derfysgoedd aflonyddu rai parthau o Ewrop, ac ymryson mawr dorri allan yn Poland, ac sydd yn awr yn parhau, y bydd i heddwch cyffredinol barhau. Am barhad ac estyniad y fendith hon y caiff fy ngofal penaf fod.

مجھے

"Nid yw yr ymdriniaethau a fu yn nghylch achosion Belgium ddim etto wedi eu gorphen; ond y mae hollol gytundeb yn parhau i fod rhwng y galluoedd y rhai y mae u Cenadon awdurdedig wedi bod yn ymdrin a hwynt yn y cynnadledd yn Llundain.

Yr egwyddorion ar ba rai yr ymdrinwyd a'r achos oeddynt, peidio ymhel dim â hawl pobl Belgium i drefn eu hachosion tumewnol eu gwlad eu hunain, ac i sicrhau eu Llywodraeth yn ol eu golygiadau hwy eu hunain am yr hyn a fyddo yn tueddu fwyaf at eu dedwyddwch a'u hanymddibyniaeth hwynt rhagllaw; ar yr unig ammod, yr hyn a gadarnheir gan arferiad cenhedloedd, ac a sylfaenir ar osodedig aethau deddfau gwladwriaethol, o fod yr ymarferiad o'r cyfiawn hawl hwnw heb dueddu i beryglu gwledydd cymmydogaethol.

[ocr errors]

Amryw sarbad a dirmyg, am yr hyn, er cynnifer cwynfaniad a wnaed, ni wnaethpwyd dim iawn, a'm cymhellodd I, o'r diwedd, i anfon mintai o longau rhyfel o'm llynges i ymddangos o flaen Lisbon, gydag archiad gorchymyngar am iawn boddlonawl; ufudd-dod uniawn-gyrchol i'r archiad hwnw a attaliodd yr angenrheidrwydd o wneuthur dim yn chwaneg, ond mae yn ddrwg genyf nad ellais etto gadarnhau fy nghymdeithas gradd-lythyrawl Llywodraeth Portugal.

"Foneddigion o Dŷ y Cyffredin, "Mi a orchymynais ar fod cyfrifon traul y flwyddyn bresennol i gael eu rhoddi ger eich gwydd, ac yr wyf yn ymddiried mewn hyder yn eich ffyddlondeb a'ch brwdfrydedd, y gwnewch barottoad cyfattebol tuag at y gwasan aeth cyffredin, yn gystal ag am ddef nyddio ymhellach y swmiau a drefnodd y Senedd o'r blaen, gan gadw golwg yn wastadol ar yr angenrheidrwydd am gynnildeb doeth a llesol ymhob cangen o draul y wladwriaeth.

[merged small][ocr errors]

Cyfyngder mawr, er galar a gofid, sydd wedi cynnyddu mewn rhai ardal. oedd, ac yn fwyaf neillduol mewn rhan o Siroedd gorllewinol yr Iwerddon, i esmwythau yr hyn yn yr amgylchiadau cyfyngaf, heb oedi dim, rhoddais orchymyn am gymhwyso y cyfryw foddion

rhai a roisant ymwared buan er attebiad y dyben. Ond cynnaliaeth o'r natur yma nis gall fod ond ychydig o ran ei swm, a dim ond am dymmor yn ei effeithiau. Y possiblrwydd, gan hyny, o arfer rhyw foddion pa rai, trwy gynnorthwyo gwelliant adgyfnerthiadau naturiol y wlad, a ddichon attal y cyfryw ddrygau rhag dyfod drachefn, sydd yn ddiau yn fatter o bwys mawr gyda mi, ac a fydd yn destyn o'ch ystyriaethau mwyaf difrifol a phwyllus chwithau. Terfysgau lleawl, heb ddim perthynas rhyngddynt â'r llywodraeth, a ddygwyddasant yn y parth yma o'r Gyfunol Deyrnas, ac yn yr Iwerddon. Yn Sir Clare, ac yn Roscommon a Galway, a'u cymmydogaethau, bu annhrefn o derfysg-waith a gorthrechwaith yn cael ei ddwyn ymlaen yn ddychrynllyd am ryw hyd, i 66 Fy Arglwyddi a'm Boneddigion, ddarostwng pa un cafodd awdurdod "Mae yn foddlonrwydd mawr i mi cyfraith y llywodraeth ei osod mewn allu hysbysu i chwi, na ddarfu i'r llei- grym gyda llymdra a llwyddiant. Trwy had mawr yn y tollau, yr hyn a wnaedy moddion hyn, yr wyf yn dysgwyl na y llynedd, ac sydd yn myned ymlaen y bydd dim angenrheidrwydd am wneuleni, gyda golwg ar ysgafnhau beich-thur cyfreithiau newyddion i gryfhau iau y bobl gyffredin, ddim effeithio i leihau nemawr ar y cyllid gwladwr iaethol. Yr wyf yn gobeithio na bydd i'r cyfryw foddion chwanegol a fyddont angenrheidiol i wneud i fynu ran o'r diffyg a wnaed trwy y gostyngiad hwn, ddim peri nemawr o leihad ar gysuron fy mhobl.

[blocks in formation]

y llywodraeth oruchwyliaethol âg ychwaneg o rym. Rhag yr angenrheidrwydd o hyny, bu, ac fe fydd yn barhaus fy nghofal am dymuniad gwresocaf; ond os bydd angen am hyny, yr hyn gobeithio na fydd, nid wyf fi yn ammeu dim o'ch ymroad diysgog chwi i gadw heddwch ag iawn drefu cymdeithas drwy ddefnyddio unrhyw foddion fel y byddo yr angenrheidrwydd yn gofyn i'w diogelu yn ddiball."

Derbyniwyd yr Araeth frenhinol hon yn y ddau dŷ gyda hyfrydwch ac awyddfryd. Anfonwyd cyfarchiad caredig o bob un o'r ddau dy fel adsain i araeth ei Fawrhydi.

Tŷ yr Arglwyddi. Mehefin 23, Gofynodd Iarll Winchelsea i swyddogion

« ForrigeFortsæt »