Billeder på siden
PDF
ePub

βούλῳ τὸ χρηςήριον μηνύσας. ἐτυράννευε*) δὲ ὁ Περί ανδρος Κορίνθς. Τῷ δὴ λέγεσι Κορίνθιοι ὁμολογέεσι δέ σφι Λέσβιοι) ἐν τῷ βίῳ θώυμα μέγιςον παραςῆναι, Αρίονα τον Μηθυμναῖον ἐπὶ δελφῖνος ἐξενειχθέντα ἐπὶ Ταίναρον, ἐόντα κιθαρῳδὸν τῶν τότε ἐόντων οὐδενὸς δεύ τερον, καὶ διθύραμβον, πρῶτον ἀνθρώπων τῶν ἡμέες ἴδ μεν, ποιήσαντά τε καὶ οὐνομάσαντα καὶ διδάξαντα ἐν Κοι ρίνθῳ **).

Cap. XXIV. Τότον τὸν ̓Αρίονα λέγεσι, τὸν πολλὸν το χρόνο διατρίβοντα παρὰ Περιάνδρῳ, ἐπιθυμῆσαι πλῶ σαι ἐς Ἰταλίην τε καὶ Σικελίην. ἐργασάμενον δὲ χρήματα ***) μεγάλα, ἐθελῆσαι ὀπίσω ἐς Κόρινθον ἀπικέσθαι. Ὁρμᾶσθαι μέν νυν ἐκ Τάραντος, πιςεύοντα δὲ ἐδαμοῖσι μᾶλλον ἢ Κορινθίοισι, μισθώσασθαι πλοῖον ἀνδρέων Κοι ρινθίων. Τοὺς †) δὲ ἐν τῷ πελάγει ἐπιβελεύειν, τὸν Αρίονα ἐκβαλόντας, ἔχειν τὰ χρήματα. Τον δέ, ξυνέντα τότο, λίσσεσθαι, χρήματα μὲν προϊέντα σφι, ψυχὴν δὲ παραιτεόμενον, οὔκων δὴ πείθειν αὐτὸν τετέοισι ἀλλὰ κελεύειν τοὺς πορθμέας ἢ αὐτὸν διαχρέεσθαί μιν, ὡς ἂν τα φῆς ἐν γῇ τύχῃ, ἢ ἐκπηδέειν ἐς τὴν θάλασσαν τὴν ταχίἀπειληθέντα δὲ τὸν ̓Αρίονα ἐς ἀπορίην, παραιτήσα σθαι, ἐπειδή σφι οὕτω δοκέοι, περιιδέειν αὐτὸν ἐν τῇ

ζην,

*) De Graecorum tyrannis literarum amantibus vid. Valckenaer ad Herod. III-125. ubi de Polycrate Strabo XIV. Pag. 845. de Hierone vid. Pindari Olymp. I-22 seq.

[ocr errors]

**) Διθύραμβον — Κορίνθῳ. Vid. Scholiast. Pindari Olymp. XIII 25. ibique Beckii Not. Pag. 491. Alii inventi dithyrambi gloriam Philoxeno Chio adsignabant. In quam rem consulendus est Eichstädt de Dramate Graecor. Comico Satyrico Pag. 32 seq. ***) ἐργασάμενον

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

χρήματα. Cum magnam pecuniam acquisivisset.' Quam verbi vim explicat Graevius Lection. Hesiod. Pag. 514. ed. Lösner. Admonet hic locus Pindarici illius Isthm. II-9 seq.

4 Μοῖσα γὰρ & φιλοκερδής

πω τότ ̓ ἦν ἐδ ̓ ἐργάτις

de poëtarum avaritia et sordibus, qui totus conferendus, adde Aristotelis Rhetoric. III-2. Pag. 318. ed. Buhle.

†) τὰς δὲ ἐν τῷ πελάγει κ. τ. λ. Larcher, cujus docta Herodoti interpretatio typis repetita nuper prodiit (Paris. 1802.) haec ipsa vel in Tarentinorum portu vel certe circa eam oram accidisse contendit (Tome I. Pag. 212). Cui sententiae fortasse firmamentum quaeri

σκευῇ πάσῃ ςάντα ἐν τοῖσι ἑδωλίοισι*) ἀεῖσαι, ἀείσας δὲ ὑπεδέκετο ἑωυτὸν κατεργάσασθαι. Καὶ τοῖσι ἐσελθεῖν γὰρ ἡδονήν, εἰ μέλλοιεν ἀκέσεσθαι τῷ ἀρίς ἀνθρώπων ἀοιδό, ἀναχωρῆσαι ἐκ τῆς πρύμνης ἐς μέσην νέα. Τὸν δέ, ἐνδύντα τε πᾶσαν τὴν σκευήν, καὶ λαβόντα τὴν κιθάρην, ζάντα ἐν τοῖσι ἑδωλίοισι, διεξελθεῖν νόμον τὸν ὄρθιον **). Τελευτῶντος δὲ τῷ νόμε, ῥίψαι μιν ἐς τὴν θάλασσαν ἑων τόν, ὡς εἶχε, ξὺν τῇ σκευῇ πάσῃ. Καὶ τὰς μὲν ἀποπλώ ειν ἐς Κόρινθον. Τὸν δὲ δελφίνα λέγεσι ***) ὑπολαβόντα ἐξενεῖκαι ἐπὶ Ταίναρον, ἀποβάντα δὲ αὐτὸν χωρέειν ἐς Κόρινθον ξὺν τῇ σκευῇ, καὶ ἀπικόμενον ἀπηγέεσθαι πᾶν τὸ γεγονός. Περίανδρον δὲ ὑπὸ ἀπιςίης Αρίονα μὲν ἐν φυλακῇ ἔχειν, ἐδαμῆ μετιέντα, ἀνακῶς δὲ ἔχειν τῶν πορθμέων. ὡς δὲ ἄρα παρεῖναι αὐτὸς κληθέντας, ἱςορέεσθαι εἴ τι λέγοιεν περὶ ̓Αρίονος. Φαμένων δὲ κείνων ὡς εἴη τε σῶς περὶ Ἰταλίην, καί μιν εὖ πρήσσοντα λίποιεν ἐν Τά ραντι, ἐπιφανῆναί σφι τὸν Αρίονα, ὥσπερ ἔχων ἐξεπήδησε. Καὶ τές, ἐκπλαγέντας, ἐκ ἔχειν ἔτι ἐλεγχομένες ἀρνέεσθαι. Ταῦτα μέν νυν Κορίνθιοί τε καὶ Λέσβιοι λέγεσι. Καὶ ̓Αρίσ

potest ex numis Brundisii in quibus Arion teste Eckhel Doctr. num, vet. Part. I. Vol. I. Pag. 143.

*) εδωλίοισι Hanc lectionem cum Wesselingio secuti sunt Wyttenbach in Εκλογ. ίςορ. Pag. 6. Reiz et Schaefer in suis Herodoti editior nibus. De re consulendus est Boettiger in archäologischen Museum I. Pag. 52 seq. ubi accuratissime disputatur de navium apud Veteres partibus generibusque.

**) νόμον τὸν ὄρθιον paucis explicat Larcher ad h. 1. Pag. 213. adde Ruhnken ad Homer. Hymn. in Cerer. Pag. 8. Barnes. ad Euripid. Heraclid. 4. 830. Aeschyl. Pers. v. 386. ibiq. Schütz Vol. II, Pag. 60.

***) τὸν δὲ δελφίνα λέγεσι Haec cautum scriptorem arguere nemo non videt et monet Larcher, Voltarii, ipsi Herodoto haec tribuentis incuriam notans, laudato quoque Augustini loco de civitat. Dei Lib. I. Cap. 14. ubi haec ipsa de Arione fabula paganis opponitur Judaeorum Christianorumque miracula irridentibus: Haec (narrationem de Jonâ vate) quoque illi, cum quibus agimus, malunt irridere, quam credere: qui tamen in suis literis credunt Arionem Methymnaeum nobilissimum citharistam, cum esset dejectus e navi, exceptum delphini dorso, et ad terras esse pervectum."

[ocr errors]

ἑνός ἐςι ἀνάθημα χάλκεον ἐ μέγα ἐπὶ Ταινάρῳ, ἐπὶ δελφῖνος ἐπεὼν ἄνθρωπος.

Iam vero ut de totius fabellae indole videamus, plura exputari possunt, quibus haec sibi enodasse aliquis crediderit *). Occurrit similis in sacris historiis obvia de Jonâ vate narratio, quam nuper ad somnii ludibrium quisquam non dubitavit revocare.

Diversa ratio Larcheri **) est, qui a navis Delphini signo ornatae specie Herodotei mythi originem repetendam esse suspicatur. Quo ipso ut non infitior tolli continuo, quae, quia credi nequeunt, legenti molestiam creant: ita doctissimum virum nolim ea amplexum, quae Palaephato potius et cuique hujus hominis simillimo relinquenda viderentur.

Sed age experiamur an alia forte via ad narrationis indolem perspiciendam perveniri possit.

Delphini dorso poëtam vectum servatumque praedicat fabula. Est haec quidem illa bellua, cujus miram ***) celeritatem, mansuetudinem ingenii, singularem in homines amorem, ceterasque, quod Solinus ait, miraculi caussas multiformes, tum poëtae veteres certatim celebrant, tum vero ipse summus ille naturae indagator Aristoteles. Pueri praecipue apud Veteres passim his belluis dilecti feruntur. Pervulgatus delphini in Jasi Cariae urbis puerum amor praeter ceteros, Athenaeo memoratus Libro XIII. Pag. 300,

*) Non repeto quae postea adposui ad locum Herodoti Vol. I. p. 56-62. ed. Baehr. et Cr. nec magis quae de hac fabulâ disputavi in Symbolicâ et Mythologia Part. III. p. 267–273. ed. tert.

**) Notes sur Herod. Tome I. Pag. 212. nouvelle ed. Miror equidem in suam rem non adhibitum esse eruditissimo viro Salmasium de navibus delpivogóçois copiose disputantem ad Solini Polyhistor. Pag. 402 seq. ed. Traject.

***) Delphinus Delphis Linnaei vid. Blumenbach Handbuch der Naturgeschichte Pag. 133. Longum est omnia expromere quaecunque hac in re lusit antiquitas. De Delphini celeritate Pindari locus est Pyth. II-92. ubi cf. Scholiast. adde Pindari Fragmenta incerta Pag. 100. ed. Heynii. Aristotelicam hujus bestiae descriptionem exhibet Schneider in Eclogis physicis Pag. 41. cf. Ejusdem Anmerkungen Pag.

36 seq.

[ocr errors]

ed. Basil. ex Duride Samio. Simile quid Puteolis Augusto principe accidisse refert Plinius *) Histor. Nat. IX-8. delphinique effigies in Augusti numis obvia, teste Spanhemio de Usu et Praest. Numism. Tom. I. Pag. 227. Nec minus Jasenses illius eventi in suis numis memoriam exstare voluerunt, vid. Eckhel doctrin. num. vet. Part. I. Vol. II. Pag. 584. Ceterum in totam hanc rem consulendus Salmasius ad Solini Polyhist. Pag. 130.

In quibus ne diutius immorer: ea tantum proferam quae ad nostrum locum facere videantur. Quorum illud primum est, quod et ipsum Veterum fama celebratum reperitur:,, mulceri delphines musicâ cantuque gaudere tibiarum**). Cujus rei caussa pilóμsoo dicebantur, ut in ipso illo in Neptunum hymno, quem cum Aelianus in animalium historia ***) ut genuinum Arionis foetum exhibeat, plurimorum doctorum hominum plausum ferre non potuit.

Apud Plutarchum †) quoque Pindari verba leguntur: ,, se incitatum esse, dicentis, ad cantum, marini delphini in morem, quem tranquillo in mari tibiarum melo's amabile commovet."

Quid? ea quoque hujus belluae apud Veteres feruntur

*) Unde desumtam fabulam lectoribus suis propinat Scipione Mazzella auctor libri Sito e Antichità della Cità di Pozzuolo Pag. 113.

**) sunt Solini 1. 1. verba, qui sua ex Plinio hausit, in quo haec: ,,Delphinus non homini tantum amicum animal, verum et musicae arti, mulcetur symphoniae cantu et praecipue hydrauli sono.“ — Hanc piloμscíav manato recentiores tribuunt. Quae res Linnaeum movit ut Delphinum Veterum pro manato habendum esse suspicaretur. In alia abit Beckmann ad Antigon. Caryst. Pag. 110. vid. Schneider ad Aelian. hist. anim. II-52. Pag. 74, Jacobs ad Antholog. graec. Vol. I. Part. I. Pag. 180.

***) Libr. XII-45. unde in Anthologiam graecam fluxit, vid. Tom. I. Pag. 48. ed. Jacobs. Eundem Hermann emendatum dat (in Commentatione de tragica et epica poësi ad calcem Aristotelis de Arte Poeticâ Pag. 235), et ut adsolet h. e. docte vertit Voss in den mythologischen Briefen Tom. II. Pag. 184.

+) Symposiacon Tom. II. Pag. 704 seq. E. Xylandr. Locum Schneideri curâ inter Pindarica relatum (vid. Fragm. incert. Pag. 107. Heyn.) tractavit Jacobs in Notis ad Anthologiam graec. Vol. I. Part. I. Pag. 180.

quae vel mollioris cujusdam animi videri queant, velut cum,, pro voce gemitum edere dicitur similem humano *)."

Cujus quidem sensus cum a ceterarum id genus belluarum torpore ita recederet, ut etiam ab humanitate propius abesse videretur, non defuere solertiora ingenia, quae hanc rem ad fictionum lusum traducerent.

. Inde quod nullam ad rem hominum indigens omnibus benignum esset animal **), id praecipuo quodam amore poëtas diligere credebatur.

In quo genere hoc est, quod Hesiodi ***) nullâ suâ culpâ per sinistras suspiciones ex insidiis trucidati in mare devolutum cadaver excipiens delphinorum grex ad Rhium Aetoliae promontorium et Molycriam deportasse fama erat.

Quam belluam mirum non est poëtarum antistiti Apollini dignam visam fuisse, quae prae ceteris ornaretur maxime. Nobilitata erat in Delphorum originibus,, de Cretensibus fabula, ab Apolline sub delphini forma latente Delphos ad sacrorum ministerium devectis," quam qui in Homericis legitur in Apollinem Pythium hymnus miris coloribus variat et ornat†).

*) Solini Polyhistor.

**) Plutarch. de Solert. animal. Pag. 984. (ed. Xyl. ubi hoc quoque:,, quod optimi requirant philosophi: τὸ φιλεῖν ἄνευ χρείας, id huic soli animali Naturam indidisse."

[ocr errors]

***) Plutarch. Sept. Sapient. Conviv. Pag. 162. D. Xyland. +) vers. 400 sqq. ἐν πόντῳ δ ̓ ἐπόρεσε, δέμας δελφίνι ἐοικὼς Νηὶ θοῇ, καὶ κεῖτο πέλωρ μέγα τε δεινόν τε κ. τ. λ. Augusto Matthiae, eleganti horum hymnorum interpreti orta fabula videtur ex rationibus etymologicis, ut appellationis Apollinis Delphici et nominis Delphorum, Pythoni urbi inditi ratio redderetur," Prolegom. Pag. 33. — Quod mythorum genus ut neminem fugit pervulgatum esse apud Graecos, praecipue in populorum originibus, docente Heynio ad Apollodor. Biblioth. Pag. 204 et 771 seq.: ita hac quidem in fabula alia caussa subesse potuit ex ipsa Delphini indole repetita, ut cantus musicaeque studiosum animal harum artium inventori et praesidi Deo in deliciis esse crederetur; quod ipsum Plutarchus innuit de Solert. animalium Tom. II. Pag. 984. B., qui postquam hanc fabulam narravit hoc addit: εἰκὸς μὲν ἦν ἦν καὶ τὸ φιλόμεσον ἀγαπᾶν τὸ θηρία Tov dɛóv. Quem locum si vir doctus curatius inspexisset, Plutarchum ipsum non ea narrare fecisset, in quibus is a μvdoyoάpov fide vel

« ForrigeFortsæt »