Billeder på siden
PDF
ePub

ECLOGUE III.

THIS eclogue represents (after Theocritus, Idyl iv. and v.) the rivalry in song of two shepherds, Menalcas and Damotas. After some dispute and a dash of blackguard the decision is left to Palæmon as umpire, and the two rival swains vie in alternate couplets. This form of verse is called Amœbæan (åμoißaîos, responsive). The couplets are wholly disconnected, some of them mere squibs flung out, it is supposed, by the poet at his rivals. Though the Amœbæan verse is Greek, and the poem itself copied from Theocritus, yet the alternate abuse is thoroughly Italian. The Romans were very fond of coarse invective and repartee, and these form the staple of the Satura (one of the earliest forms of Latin drama), the Fescennine and Atellane farces, and the Mimes. (Cf. Teuffel, Geschichte der Römischen Litteratur, § 3, et seq.).

IC mihi, Damoeta, cujum pecus? an Meliboei?

DIC

D. Non, verum Aegonis; nuper mihi tradidit

Aegon.

M. Infelix o semper, ovis, pecus! ipse Neaeram
dum fovet, ac ne me sibi praeferat illa veretur,
hic alienus ovis custos bis mulget in hora,

et sucus pecori et lac subducitur agnis.

D. Parcius ista viris tamen obicienda memento: novimus et qui te, transversa tuentibus hircis,

et quo- sed faciles Nymphae risere sacello.

5

M. Tum, credo, cum me arbustum videre Miconis 1Ο atque mala vitis incidere falce novellas.

D. Aut hic ad veteres fagos cum Daphnidis arcum fregisti et calamos: quae tu, perverse Menalca,

et, cum vidisti puero donata, dolebas,

et, si non aliqua nocuisses, mortuus esses.
M. Quid domini faciant, audent cum talia fures!
non ego te vidi Damonis, pessime, caprum
excipere insidiis, multum latrante Lycisca?
et cum clamarem: Quo nunc se proripit ille?
9 set (and always). R.

8 hirquis. R.

[ocr errors]

15

Tityre, coge pecus;' tu post carecta latebas.
D. An mihi cantando victus non redderet ille
quem mea carminibus meruisset fistula caprum?
si nescis, meus ille caper fuit; et mihi Damon
ipse fatebatur; sed reddere posse negabat.

20

39

M. Cantando tu illum? aut umquam tibi fistula cera 25 juncta fuit? non tu in triviis, indocte, solebas stridenti miserum stipula disperdere carmen? D. Vis ergo inter nos quid possit uterque vicissim experiamur? ego hanc vitulam—ne forte recuses, bis venit ad mulctram, binos alit ubere fetus — depono tu dic, mecum quo pignore certes. M. De grege non ausim quicquam deponere tecum: est mihi namque domi pater, est injusta noverca ; bisque die numerant ambo pecus, alter et haedos. verum, id quod multo tute ipse fatebere majus, insanire libet quoniam tibi, pocula ponam fagina, caelatum divini opus Alcimedontis ; lenta quibus torno facili superaddita vitis diffusos hedera vestit pallente corymbos:

[ocr errors]

35

40

in medio duo signa, Conon, et quis fuit alter, descripsit radio totum qui gentibus orbem, tempora quae messor, quae curvus arator haberet? necdum illis labra admovi, sed condita servo. D. Et nobis idem Alcimedon duo pocula fecit, et molli circum est ansas amplexus acantho, Orpheaque in medio posuit silvasque sequentis ; necdum illis labra admovi, sed condita servo: si ad vitulam spectas, nihil est, quod pocula laudes. M. Nunquam hodie effugies; veniam, quocumque

vocaris :

audiat haec tantum

45

- vel qui venit, ecce, Palaemon : 50 efficiam posthac ne quemquam voce lacessas.

39 edera. R.

D. Quin age, si quid habes, in me mora non erit ulla, nec quemquam fugio: tantum, vicine Palaemon, sensibus haec imis, res est non parva, reponas.

P. Dicite, quandoquidem in molli consedimus herba : 55 et nunc omnis ager, nunc omnis parturit arbos; nunc frondent silvae; nunc formosissimus annus. Incipe, Damoeta; tu deinde sequere, Menalca: alternis dicetis; amant alterna Camenae.

D. Ab Jove principium, Musae ; Jovis omnia plena: 60 ille colit terras; illi mea carmina curae.

M. Et me Phoebus amat; Phoebo sua semper apud me munera sunt, lauri et suave rubens hyacinthus. D. Malo me Galatea petit, lasciva puella,

et fugit ad salices, et se cupit ante videri.

M. At mihi sese offert ultro, meus ignis, Amyntas, notior ut jam sit canibus non Delia nostris.

65

70

D. Parta meae Veneri sunt munera: namque notavi ipse locum, aëriae quo congessere palumbes. M. Quod potui, puero silvestri ex arbore lecta aurea mala decem misi; cras altera mittam. D. O quotiens et quae nobis Galatea locuta est! partem aliquam, venti, divom referatis ad auris! M. Quid prodest; quod me ipse animo non spernis, Amynta,

si, dum tu sectaris apros, ego retia servo?

D. Phyllida mitte mihi: meus est natalis, Iolla; cum faciam vitula pro frugibus, ipse venito.

75

M.. Phyllida amo ante alias ; nam me discedere flevit, et longum Formose, vale, vale, inquit, Iolla. D. Triste lupus stabulis, maturis frugibus imbres, arboribus venti, nobis Amaryllidis irae.

M. Dulce satis humor, depulsis arbutus haedis, lenta salix feto pecori, mihi solus Amyntas.

62 aput. R.

82 umor. R.

80

D. Pollio amat nostram, quamvis est rustica, Musam :
Pierides, vitulam lectori pascite vestro.

85

M. Pollio et ipse facit nova carmina: pascite taurum,
jam cornu petat et pedibus qui spargat arenam.
D. Qui te, Pollio, amat, veniat quo te quoque gaudet :
mella fluant illi, ferat et rubus asper amomum.
M. Qui Bavium non odit, amet tua carmina, Maevi,
atque idem jungat vulpes et mulgeat hircos.
D. Qui legitis flores et humi nascentia fraga,
frigidus, O pueri, fugite hinc, latet anguis in herba.
M. Parcite, oves, nimium procedere; non bene ripae
creditur; ipse aries etiam nunc vellera siccat.
D. Tityre, pascentes a flumine reice capellas:
ipse ubi tempus erit, omnis in fonte lavabo.

95

M. Cogite oves, pueri; si lac praeceperit aestus,
ut nuper, frustra pressabimus ubera palmis. [ervo!
D. Heu, heu, quam pingui, macer est mihi taurus in
idem amor exitium pecori pecorisque magistro.

ΙΟΙ

M. His certe neque amor causa est; vix ossibus haerent:

105

nescio quis teneros oculus mihi fascinat agnos.
D. Dic, quibus in terris—et eris mihi magnus Apollo —
tris pateat caeli spatium non amplius ulnas.
M. Dic, quibus in terris inscripti nomina regum
nascantur flores, et Phyllida solus habeto.
P. Non nostrum inter vos tantas conponere lites.
et vitula tu dignus, et hic, et quisquis amores
aut metuet dulces, aut experietur amaros.
claudite jam rivos, pueri: sat prata biberunt.

84 Polio. R. 91 Colpes. R.
110 hau temnit. R.

98 ovis. H.

102 caussa. H.

110 haut. R.

[ocr errors]

1

ECLOGUE IV.

WHEN peace followed the reconciliation of Antony and Octavianus at Brundisium (B.C. 40), the eager hope of Italy looked for a golden era of prosperity and quiet. Pollio, Virgil's earliest patron, had been instrumental in bringing the peace about, and had just entered on his consulship, when a son was born to him. Seizing the occasion of the expected birth of this infant, in these verses, in which also certain vague prophecies are commemorated, Virgil celebrates the new hope of Italy. In the predictions of Italian priests, a new secular month," that of Apollo, of indefinite duration, was made to begin at the death of Julius Cæsar; and this, in popular fancy, would inaugurate a new Age of Gold.

[ocr errors]

SICELIDES Musae, paulo majora canamus !

non omnis arbusta juvant humilesque myricae ; si canimus silvas, silvae sint consule dignae. Ultima Cumaei venit jam carminis aetas; magnus ab integro saeclorum nascitur ordo: jam redit et Virgo, redeunt Saturnia regna; jam nova progenies caelo demittitur alto. tu modo nascenti puero, quo ferrea primum desinet ac toto surget gens aurea mundo, casta fave Lucina: tuus jam regnat Apollo.

Teque adeo decus hoc aevi, te consule, inibit, Pollio, et incipient magni procedere menses. te duce, si qua manent sceleris vestigia nostri, irrita perpetua solvent formidine terras. ille deum vitam accipiet, divisque videbit permixtos heroas, et ipse videbitur illis, pacatumque reget patriis virtutibus orbem.

At tibi prima, puer, nullo munuscula cultu errantis hederas passim cum baccare tellus mixtaque ridenti colocasia fundet acantho. ipsae lacte domum referent distenta capellae ubera, nec magnos metuent armenta leones;

5

ΙΟ

15

20

« ForrigeFortsæt »