Infanam vatem adfpicies, quæ rupe sub imâ
Fata canit, foliisque notas, et nomina, mandat.
Quæcumque in foliis defcripfit carmina virgo,
Digerit in numerum, atque antro feclufa relinquit:
Illa manent inmota locis, neque ab ordine cedunt.
Verum eadem, verso tenuis quum cardine ventus
Inpulit, et teneras turbavit janua frondis,
Numquam deinde cavo volitantia prendere faxo,
Nec revocare fitus, aut jungere carmina curat.
Inconfulti abeunt, fedemque odere Sibyllæ.
Hic tibi ne qua moræ fuerint difpendia tanti,
Quamvis increpitent focii et vi rurfus in altum
Vela vocent, poffisque finus inplere fecundos;
Quin adeas vatem, precibusque oracula pofcas
Ipfa canat, vocemque volens, atque ora, resolvat.
Illa tibi Italiæ populos, venturaque bella,
Et, quo quemque modo fugiasque ferasque labo-

rem,

Expediet; curfusque dabit venerata fecundos.
Hæc funt, quæ noftrâ liceat te voce moneri.
Vade age, et ingentem factis fer ad æthera Trojam.
Quæ poftquam vates fic ore effatus amico eft,
Dona dehinc, auro gravia, fe&toque elephanto,
Imperat ad navis ferri, ftipatque carinis
Ingens argentum, Dodonæosque lebetas,
Loricam, confertam hamis auroque trilicem,.
Et conum infignis galeæ, criftasque comantis,
Arma Neoptolemi: funt et sua dona parenti:

Addit equos, additque duces:

Remigium fupplet: focios fimul inftruit armis.
Interea claffem velis aptare jubebat

Anchises, fieret vento mora ne qua ferenti;
Quem Phœbi interpres multo conpellat honore:
Conjugio, Anchisa, Veneris dignate superbo,
Cura deûm, bis Pergameis erepte ruinis,
Ecce! tibi Aufoniæ tellus; hanc adripe velis:
Et tamen hanc pelago præterlabare neceffe eft:
Aufoniæ pars illa procul, quam pandit Apollo.
Vade, ait, o felix nati pietate! quid ultra
Provehor, et fando furgentis demoror auftros?
Nec minus Andromache, digreffu moefta fupremo,
Fert, picturatas auri fubtemine, vestis,

Et Phrygiam Afcanio chlamydem; nec cedit ho

nore,

Textilibusque onerat donis, ac talia fatur:

Adcipe et hæc, manuum tibi quæ monumenta

mearum

Sint, puer; et longum Andromachæ teftentur amo

rem,

Conjugis Hectoreæ. Cape dona extrema tuorum,
O mihi fola mei fuper Aftyanactis imago!

Sic oculos, fic ille manus, fic ora, ferebat:
Et nunc æquali tecum pubefceret ævo.
Hos ego digrediens lacrimis adfabar obortis :
Vivite felices, quibus eft Fortuna peracta
Jam fua: nos alia ex aliis in fata vocamur :

Vobis parta quies: nullum maris æquor arandum;
Arva neque Aufoniæ, femper cedentia retro,
Quærenda. Effigiem Xanthi, Trojamque, videtis,
Quam veftræ fecere manus; melioribus, opto,
Aufpiciis! et quæ fuerit minus obvia Graiis.
Si quando Thybrim, vicinaque Thybridis arva,
Intraro, gentique meæ data mœnia cernam;
Cognatas urbis olim, populosque propinquos,
Epiro, Hefperiâ, (quibus idem Dardanus auctor,
Atque idem cafus) unam faciemus utramque
Trojam animis: maneat noftros ea cura nepotes.
Provehimur pelago vicina Ceraunia juxta;
Unde iter Italiam, curfusque breviffimus undis.
Sol ruit interea, et montes umbrantur opaci.
Sternimur optatæ gremio telluris, ad undam,
Sortiti remos; paffimque in litore ficco
Corpora curamus. Feffos fopor inrigat artus.
Nec dum orbem medium Nox horis acta subibat;
Haud fegnis ftrato furgit Palinurus, et omnis
Explorat ventos, atque auribus aëra captat:
Sidera cuncta notat, tacito labentia cœlo;
Arcturum Pleiadasque, Hyadas geminosqueTriones,
Armatumque auro circumfpicit Oriona.

Poftquam cuncta videt cœlo conftare fereno,
Dat clarum e puppi fignum; nos caftra movemus,
Tentamusqae viam, et velorum pandimus alas.
Jamque rubefcebat ftellis Aurora fugatis,

Quum procul obscuros colles, humilemque videmus

Italiam. Italiam primus conclamat Achates;
Italiam læto focii clamore falutant.

Tum pater Anchises magnum cratera coronâ
Induit, inplevitque mero; divosque vocavit
Stans celfà in puppi:

Di, maris et terræ tempeftatumque potentes, Ferte viam vento facilem, et fpirate fecundi. Crebrefcunt optatæ auræ, portusque patefcit Jam propior, templumque adparet in arce Mi

nervæ:

Vela legunt focii, et proras ad litora torquent.
Portus ab Euroo fluctu curvatus in arcum;
Objectæ falfâ fpumant adfpargine cautes;
Ipfe latet: gemino demittunt brachia muro
Turriti fcopuli, refugitque ab litore templum.
Quatuor hic, primum omen, equos in gramine vidi,
Tondentis campum late, candore nivali:

Et pater Anchifes, Bellum, o terra hofpita! portas:
Bello armantur equi: bellum hæc armenta minan-

tur:

Sed tamen idem olim curru fuccedere fueti
Quadrupedes, et frena jugo concordia ferre;
Spes et pacis, ait. Tum numina fancta precamur
Palladis armifonæ, quæ prima adcepit ovantis;
Et capita ante aras Phrygio velamur amicu;
Præceptisque Heleni, dederat quæ maxuma, rite
Junoni Argivæ juffos adolemus honores.

Haud mora; continuo, perfectis ordine votis,

Cornua velatarum obvertimus antennarum,

Grajugenumque domos fufpectaque linquimus arva.
Hinc finus Herculei, fi vera eft fama, Tarenti
Cernitur. Adtollit fe diva Lacinia contra,
Caulonisque arces, et navifragum Scylaceum.
Tum procul e fluctu Trinacria cernitur Ætna,
Et gemitum ingentem pelagi, pulfataque faxa
Audimus longe, fractasque ad litora voces;
Exfultantque vada, atque æftu mifcentur arena.
Et pater Anchises: Nimirum hæc illa Charybdis;
Hos Helenus fcopulos, hæc faxa horrenda, cane-
bat.

Eripite, o focii! pariterque infurgite remis.
Haud minus ac juffi faciunt: primusque rudentem
Contorfit lævas proram Palinurus ad undas;
Lævam cuncta cohors remis, ventisque, petivit.
Tollimur in cœlum curvato gurgite, et idem
Subductâ ad Manis imos defidimus undâ.
Ter fcopuli clamorem inter cava faxa dedere;
Ter fpumam elifam, et rorantia vidimus aftra.
Interea feffos ventus cum fole reliquit ;
Ignarique viæ Cyclopum adlabimur oris.

Portus ab adceffu ventorum inmotus, et ingens. Ipfe; fed horrificis juxta tonat Ætna ruinis, Interdumque atram prorumpit ad æthera nubem, Turbine fumantem piceo, et candente favillâ: Adtellitque globos flammarum, et fidera lambit: Interdum fcopulos, avolfaque viscera montis,