Ipfe urbem repeto, et cingor fulgentibus armis.
Stat cafus renovare omnis, omnemque. reverti
Fer Trojam, et rurfus caput objectare periclis.
Principio muros, obscuraque limina portæ,
Quâ greffum extuleram, repeto; et vestigia retro
Obfervata fequor per noctem, et lumine luftro.
Horror ubique animos, fimul ipfa filentia terrent.
Inde domum, fi forte pedem, fi forte, tuliffet,
Me refero: inruerant Danai, et tectum omne te-
nebant.
Ilicet ignis edax fumma ad faftigia vento
Volvitur: exfuperant flammæ; furit æftus ad auras.
Procedo; et Priami fedes, arcemque, reviso.
Et jam porticibus vacuis Junonis afylo,
Cuftodes lecti, Phoenix et dirus Ulixes
Prædam adfervabant: huc undique Troïa gaza,
Incenfis erepta adytis, menfæque deorum,
Crateresque auro folidi, captivaque veftis
Congeritur: pueri, et pavidæ longo ordine matres,
Stant circum.
Aufus quin etiam voces jactare per umbram, Inplevi clamore vias, mæstusque Creüsam, Nequidquam ingeminans, iterumque iterumque vocavi.
Quærenti, et tectis urbis fine fine furenti,
Infelix fimulacrum, atque ipfius umbra Creüfæ Visa mihi ante oculos, et notâ major imago. Obftupui, fteteruntque comæ, et vox faucibus hæfit.
Tum fic adfari, et curas his demere dictis: Quid tantum infano juvat indulgere dolori, O dulcis conjunx? non hæc fine numine divom Eveniunt: : nec te hinc comitem afportare Creüfam
Fas; aut ille finit fuperi regnator Olympi.
Longa tibi exfilia, et vaftum maris æquor arandum:
Et terram Hefperiam venies; ubi Lydius, arva
Inter opima virum, leni fluit agmine Thybris.
Illic res lætæ, regnumque, et regia conjunx
Parta tibi: lacrimas dilectæ pelle Creüfæ.
Non ego Myrmidonum fedes, Dolopumve, fuper-
Adfpiciam, aut Graiis fervitum matribus ibo,
Dardanis, et divæ Veneris nurųs;
Sed me magna deûm Genetrix his detinet oris.
Jamque vale, et nati serva communis amorem.
Hæc ubi dicta dedit, lacrimantem, et multa vo-
lentem
Dicere, deferuit, tenuisque receffit in auras.
Ter conatus ibi collo dare brachia circum;
Ter fruftra conprenfa manus effugit imago,
Par levibus ventis, volucrique fimillima fumo.
Sic demum focios, consumtâ nocte, reviso.
Atque hic ingentem comitum adfluxiffe novorum
Invenio, admirans numerum; matresque virosque,
Conlectam exfilio pubem, miferabile volgus.
Undique convenere, animis opibusque parati, In quascumque velim pelago deducere terras.
Jamque jugis fummæ furgebat Lucifer Idæ, Ducebatque diem; Danaique obfeffa tenebant Limina portarum; nec fpes opis ulla dabatur: Ceffi, et fublato montem genitore petivi.
POSTQUAM res Afiæ, Priamique evertere gentern
Inmeritam, vifum Superis, ceciditque fuperbum
Ilium, et omnis humo fumat Neptunia Troja;
Diverfa exfilia, et defertas quærere terras,
Auguriis agimur divom; claffemque fub ipfà
Antandro, et Phrygiæ molimur montibus Ida;
Incerti, quo fata ferant, ubi fistere detur:
Contrahimusque viros. Vix prima inceperat æftas,
Et pater Anchises dare fatis vela jubebat;
Litora quum patriæ lacrimans portusque relinquo,
Et campos, ubi Troja fuit. Feror exful in altum
Cum fociis, natoque, Penatibus, et magnis dîs.
Terra procul vaftis colitur Mavortia campis, Thraces arant, acri quondam regnata Lycurgo; Hofpitium antiquum Troja, fociique Penates, Dum fortuna fuit. Feror huc, et litore curvo
Moenia prima loco, fatis ingreffus iniquis;
Æneadasque meo nomen de nomine fingo.
Sacra Dionææ matri divisque ferebam,
Aufpicibus cœptorum operum; fuperoque niten
Calicolum regi mactabam in litore taurum.
Forte fuit juxta tumulus, quo cornea fummo
Virgulta, et denfis haftilibus horrida myrtus:
Adceffi; viridemque ab humo convellere filvam
Conatus, ramis tegerem ut frondentibus aras,
Horrendum et dictu video mirabile monstrum.
Nam, quæ prima folo, ruptis radicibus, arbor
Vellitur, huic atro liquuntur fanguine guttæ,
Et terram tabo maculant. Mihi frigidus horror
Membra quatit, gelidusque coit formidine fanguis.
Rurfus et alterius lentum convellere vimen
Infequor, et cauffas penitus tentare latentis:
Ater et alterius fequitur de cortice fanguis.
Multa movens animo, Nymphas venerabar agreftis,
Gradivumque patrem, Geticis qui præfidet arvis;
Rite fecundarent vifus, omenque levarent.
Tertia fed poftquam majore haftilia nisu
Adgredior, genibusque adverfæ obluctor arenæ,
(Eloquar, an fileam?) gemitus lacrimabilis imo.
Auditur tumulo, et vox reddita fertur ad auris:
Quid miferum, Ænea, laceras? jam parce fepulto;
Parce pias fcelerare manus. Non me tibi Troja
Externum tulit; aut cruor hic de ftipite manat.
|