CARMINUM

LIBER PRIMUS

1 Maecenas atavis edite regibus,
o et praesidium et dulce decus meum,
sunt quos curriculo pulverem olympicum
collegisse iuvat, metaque fervidis

5 evitata rotis palmaque nobilis
terrarum dominos evehit ad deos;
hunc, si mobilium turba Quiritium
certat tergeminis tollere honoribus;
illum, si proprio condidit horreo
10 quidquid de libycis verritur areis.
gaudentem patrios findere sarculo
agros attalicis condicionibus

numquam dimoveas, ut trabe cypria
myrtoum pavidus nauta secet mare.
15 luctantem icariis fluctibus africum
mercator metuens, otium et oppidi
laudat rura sui; mox reficit rates
quassas, indocilis pauperiem pati.
est qui nec veteris pocula massici
20 nec partem solido demere de die

spernit, nunc viridi membra sub arbuto stratus, nunc ad aquae lene caput sacrae. multos castra iuvant et lituo tubae permixtus sonitus bellaque matribus 25 detestata. manet sub iove frigido venator tenerae coniugis inmemor, seu visa est catulis cerva fidelibus, seu rupit teretes marsus aper plagas.

1, 1. 2. suspectat G. Hermannus

6. evehere

HORATIUS

5. si vitata Withofius

1

me doctarum hederae praemia frontium 30 dis miscent superis, me gelidum nemus Nympharumque leves cum Satyris chori secernunt populo, si neque tibias

Euterpe cohibet nec Polyhymnia lesboum refugit tendere barbiton. 35 quodsi me lyricis vatibus inseres, sublimi feriam sidera vertice.

2 Iam satis terris nivis atque dirae grandinis misit pater et rubente dextera sacras iaculatus arces terruit urbem,

5 terruit gentes, grave ne rediret

saeculum Pyrrhae nova monstra questae,

omne cum Proteus pecus egit altos

visere montes.

vidimus flavum Tiberim retortis litore etrusco violenter undis 15 ire deiectum monumenta regis templaque Vestae,

Iliae dum se nimium querenti iactat ultorem, vagus et sinistra labitur ripa Iove non probante u20 xorius amnis.

audiet cives acuisse ferrum,

quo graves Persae melius perirent,
audiet pugnas vitio parentum
rara iuventus.

25 quem vocet divum populus ruentis
imperi rebus? prece qua fatigent
virgines sanctae minus audientem
carmina Vestam?

1, 35. 36. suspectat G. Hermannus

2, 9-12. piscium et summa genus haesit ulmo, | nota quae sedes fuerat columbis, | et superiecto pavidae natarunt | aequore dammae.

cui dabit partes scelus expiandi 30 Iuppiter? tandem venias precamur nube candentes humeros amictus, augur Apollo;

sive tu mavis, Erycina ridens,

quam Iocus circum volat et Cupido; 35 sive neglectum genus et nepotes respicis, auctor

heu nimis longo satiate ludo, quem iuvat clamor galeaeque leves acer et Mauri peditis cruentum 40 voltus in hostem;

sive mutata iuvenem figura
ales in terris imitaris, almae
filius Maiae, patiens vocari
Caesaris ultor:

45 serus in caelum redeas diuque
laetus intersis populo Quirini,
neve te nostris vitiis iniquum
ocior aura

tollat. hic magnos potius triumphos, 50 hic ames dici pater atque princeps, neu sinas Medos equitare inultos te duce, Caesar.

3 Sic te diva potens Cypri,

sic fratres Helenae, lucida sidera,
ventorumque regat pater
obstrictis aliis praeter iapyga,

5 navis, quae tibi creditum
debes Vergilium, finibus atticis

reddas incolumem precor

et serves animae dimidium meae.

illi robur et aes triplex

10 circa pectus erat, qui fragilem truci

2, 39. Marsi e coniectura Tanaquilis Fabri

conmisit pelago ratem

primus, nec timuit praecipitem africum

decertantem aquilonibus,

nec tristes hyadas, nec rabiem noti, 15 quo non arbiter Hadriae

maior, tollere seu ponere volt freta.

[quem mortis timuit gradum,
qui siccis oculis monstra natantia,
qui vidit mare turbidum et
20 infames scopulos Acroceraunia?]
nequiquam deus abscidit

prudens oceano dissociabili
terras, si tamen inpiae

non tangenda rates transiliunt vada.

25 audax omnia perpeti

gens humana ruit per vetitum nefas.
audax Iapeti genus

ignem fraude mala gentibus intulit:

post ignem aetheria domo

30 subductum macies et nova febrium terris incubuit cohors,

semotique prius tarda necessitas

leti corripuit gradum.

expertus vacuum Daedalus aera 35 pennis non homini datis;

perrupit Acheronta herculeus labor.

nil mortalibus arduist:

caelum ipsum petimus stultitia, neque

per nostrum patimur scelus

40 iracunda Iovem ponere fulmina.

4 Solvitur acris hiems grata vice veris et favoni, trahuntque siccas machinae carinas,

ac neque iam stabulis gaudet pecus aut arator igni, nec prata canis albicant pruinis.

3, 18. rectis 37. ardui est ante Lachmannum